اختلالات ساق پا در نوزادان یک لیست بسیار بی شماری محسوب می شود که هر کدام از آن ها می توانند باعث بروز یک مشکل خاص در نوزاد شود. در ادامه شما را با تمامی این اختلال‌ها آشنا خواهیم کرد.
اختلالات ساق پا در نوزادان
اختلالات ساق پا در نوزادان به راحتی قابل تشخیص می باشد و از بدو تولد به بعد شما می توانید به راحتی آن ها را تشخیص دهید زیرا این مشکل ها دارای یک سری نشانه‌ها و علائم خاصی هستند و در ادامه شما را با مهمترین و شایع‌ترین این اختلال‌ها آشنا خواهیم کرد.
نشانه های همراه
عکس نشانه ها هستند که همراه با اختلالات ساق پا در نوزادی وجود دارند و شما می توانید با استفاده از این نشانه ها و شناخت آن ها مشکلاتی که در نوزادان وجود دارد را به راحتی تشخیص دهید. این نشانه ها عبارتند از :
- عدم تعادل در راه رفتن
- گام برداشتن به صورت کج و ما هماهنگ
- فلج شدن
- برآمدگی یا تورم در مفاصل
- نشانه های ابتدایی مادرزادی
- تنبلی غیر عادی
- بی حسی در پا ها
نکته : اگر هر کدام از این نشانه ها را در نوزاد خود مشاهده کردید برای پیشگیری از مشکلات شدید تر بهتر است سریعا به یک متخصص در این زمینه مراجعه کنید تا مشکلی برای شما ایجاد نشود.
عوامل موثر در اختلالات ساق پا
یک سری از عوامل هستند که می توانند این مشکلات را برای نوزاد شما ایجاد کنند. بهتر است با این عوامل آشنا باشید تا بتوانید از بروز این مشکل پیشگیری کنید. این عوامل عبارتند از :
- وراثت و ژنتیک
- تغذیه نامناسب در بارداری
- کشیدن سیگار در بارداری
- بیماری های زمینه ای
- دیابت یا تیروئید
- استفاده از دارو های شیمیایی و مضر
- عدم استفاده از تغذیه مناسب برای نوزاد
- کمبود شدید ویتامین در بدن
- عادت های نادرست در راه رفتن
- ماساژ دادن های اشتباه پا های نوزاد
- رشد و بلوغ
- درمان های نامناسب برای اختلالات پا
- عفونت های شدید در ناحیه لگن
- وجود تومور یا سرطان در استخوان ها یا مفاصل
- عدم شکل گیری ستون فقرات به صورت صحیح در دوران جنینی
رایج ترین اختلالات
انواع بسیار زیادی از اختلالات ساق پا در نوزادان وجود دارد و بهتر است رایج ترین و شایع ترین آن ها را بشناسید تا در صورتی که چنین مشکلی برای نوزاد شما ایجاد شد که بتوانید سریع آن را تشخیص داده و برای درمان اقدام کنید.
کلاب فوت
کلاب فوت یا پا چنبری به دسته ای از اختلالات پا در نوزادان اشاره می‌کند که در آن پای نوزاد چرخیده به سمت پایین و داخل است. این اختلال در بین نوزادان بسیار شایع می‌باشد و نوزادان پسر دو برابر دختران این مشکل را دارند. در نظر داشته باشید که این مشکل باعث درد در نوزادان نمی‌شود اما در طولانی مدت می تواند برای نوزاد شما مشکل ساز باشد و توانایی راه رفتن را از او بگیرد. بهتر است با مشاهده این اختلال سریعا برای درمان آن اقدام کنید.
متاتارسوس اداکتوس
این نوع اختلال رایج ترین و بدترین اختلالی می باشد که حدودا دو درصد نوزادان دارای آن می باشند. در این مل انگشتان نوزاد و بخش جلویی پای او به سمت داخل می چرخد و به سختی صاف خواهد شد. در واقع در این مشکل کف پای نوزاد به شکل لوبیا خواهد شد و به راحتی قابل تشخیص می باشد.
بلانت
دلت یکی از بیماری هایی می باشد که در آن اختلال رشدی رخ می‌دهد این اختلال رشدی بر استخوان ساق پا یا درشت نی تأثیر گذاشته و باعث چرخش ساق پا به داخل و ایجاد شدن حالت خمیده در آن می‌شود. این مشکل در کودکان نوپا و نوجوانانی که در سن رشد قرار دارند بسیار بیشتر از سایرین دیده می شود. علت اصلی این بیماری هنوز مشخص نیست اما یک سری از دلایل هستند که بر این بیماری تاثیرات بسیار زیادی دارند. این تاثیرات عبارتند از :
- چاقی
- کمبود ویتامین دی
- زود راه رفتن
تالوس عمودی
این بیماری در بدو تولد قابل مشاهده می باشد. در واقع تالوس عمودی یکی از دلایلی می باشد که باعث ایجاد کف پای صاف در نوزادان می شود. این اختلال اغلب با سایر اختلالات کروموزومی و یا مادرزادی همراه است و ظاهر کف پای نوزادی که دچار این اختلال می باشد مانند سطحی صاف است.
زانو ضربدری
در کودکانی که با این اختلال دچار هستند به راحتی می توانید زانوی ضربدری را در آن ها مشاهده کنید در این حالت زمانی که آن ها به صورت صاف ایستاده اند شما خواهید دید که زانو های آن ها به هم چسبیده و یا بیشتر از ۲ سانتیمتر با هم فاصله دارد. البته برخی از کودکان تا ۴ سالگی به دلیل وزن زیادی که دارند ممکن است دچار این بیماری شوند و این بیماری مادرزادی نباشد. البته این مشکل زمانی جدی خواهد شد و بعد از ۴ سالگی نیز ادامه داشته باشد و در این زمان شما باید برای درمان آن اقدام کنید. زمانی که شما برای درمان این اختلال دارید تا ۶ سالگی است و شما تا این زمان با استفاده از وسایل کمکی و فیزیوتراپی می‌توانید زانوی ضربدری را درمان کنید.
پلی داکتیلی
پلی داکتیلی یکی از لغاتی است که نشان دهنده وجود انگشت یا انگشتان اضافه در دست ها و پاها می باشد. حدوداً یک نوزاد در هر ۱۰۰۰ نوزاد دارای این بیماری بوده و این اختلال به صورت ژنتیکی قابل انتقال می باشد. هر چند که در برخی موارد ممکن است بدون وجود سابقه خانوادگی نوزاد شما دچار پلی داکتیلی شود.
فیبولا ملیا
این اختلال یکی دیگر از اختلالات ساق پا در نوزادان در بدو تولد می باشد که در نوزاد بخشی یا تمام استخوان فیبولا وجود ندارد فراوانی این بیماری حدوداً یک در ۴۰ هزار می باشد و یک نوزاد از هر ۴۰ هزار نوزادی که به دنیا می آیند دارای این مشکل هستند البته این بیماری می تواند نقشی بسیار شدید باشد و با عوارض بسیار زیادی همراه شود که این عوارض عبارتند از :
- تفاوت طول پاها
- شکل نگرفتن انگشتان پا
- بدشکلی بین مچ پا و استخوان پاشنه
- جهت گیری نامناسب پاها
نکته : تا کنون هیچ دلیل مشخصی برای این بیماری بیان نشده است و تنها برخی از تحقیقات نشان دهنده این اند که جهش های ژنتیکی می توانند این مشکلات را برای نوزاد شما ایجاد کنند.
الگوهای غیر طبیعی در راه رفتن
برخی از اختلالات ساق پا در نوزادان زمانی مشخص می‌شود که آن ها در حال راه رفتن باشد در واقع چرخش پا به سمت داخل یا خارج در این راه رفتن می تواند یکی از الگوهای غیر طبیعی در راه رفتن به شمار رفته و به شما نشان دهد که نوزاد شما دارای اختلال ساق پا است. این الگوهای غیرطبیعی در اثر کمبود کلسیم ویتامین دی و سایر مواد معدنی ایجاد می شوند و باعث بد فرمی استخوان ران در لگن شده و آن را تثبیت می کند. یکی از وظایف بسیار مهمی که بر عهده والدین قرار دارد این است که الگوی راه رفتن کودک و سلامت پا های او را مورد بررسی قرار دهند و نسبت به آن توجه بسیاری نشان دهد و در صورتی که با مشکلات گفته شده روبرو شدن حتما با یک متخصص اطفال مشورت کنند.
در نظر داشته باشید که اگر این الگوهای غیر طبیعی بسیار شدید شوند ممکن است باعث فلج کودک، تلوتلو خوردن او و ناتوانی در راه رفتن شوند. معمولاً کودکانی که دارای این مشکلات هستند اگر زیر هشت سال باشند با استفاده از آتل و حرکات اصلاحی می‌توانند راه رفتن معمولی را آغاز کند اما در صورت درمان نشدن ممکن است نیاز به جراحی پیدا کنند.
انگشتان چرخیده
یکی دیگر از اختلالات ساق پا در نوزادان انگشتان چرخیده در بدو تولد می باشد این اختلال نشان دهنده این است که انگشت های نوزاد به شکل غیر طبیعی به سمت خارج یا درون چرخیدند و یا حتی ممکن است در حالت خم شده باشند. در بسیاری از موارد این اختلال در هر دو پا یافت می‌شود و اگر نوزاد دچار این مشکل باشد هر دو پای او دارای انگشتان چرخید هستند.
انگشتان روی هم افتاده
زمانی نوزاد شما دچار این اختلال می شود انگشت پنجم از روی انگشت چهارم عبور کرده و به داخل خم شده باشد. در نظر داشته باشید که این مشکل ممکن است با درجه های متفاوتی ایجاد شود و در برخی نوزادان ممکن است آزار دهنده نباشد.
سندرم تحریک بیش از حد یا ازگود اشلاتر
این بیماری با استفاده از تحریک زیاد که باعث فشار به درشت نی و ساق پا می‌شود ایجاد خواهد شد و جزء مهم ترین و شایع ترین اختلالات ساق پا نوزادان به شمار می رود. زمانی که نوزاد شما دچار این بیماری باشد تورم و برآمدگی استخوان و در ساق پا مشاهده خواهید کرد. جالب است بدانید که برخلاف سایر اختلالات مادرزادی این اختلال کاملا اکتسابی بوده و به دلیل پریدن از بلندی، زانو زدن بیش از حد و انجام حرکات غیر منتظره ایجاد می شود. این بیماری خوش خیم بوده و شما می توانید با استفاده از تمرینات فیزیوتراپی و مصرف داروهای ضد التهاب که زیر نظر پزشک باشد و نوزاد خود را درمان کنید.
لگ کالو پرتس
این مشکل در اثر اختلال در عروق خونی و نرسیدن خون کافی به پاها ایجاد می شود و می تواند هر نوزادی را به خود درگیر کند. معمولاً این بیماری در سنین ۳ الی ۱۲ سالگی رخ می دهد و می تواند دچار لنگیدن کودک شود البته این لنگیدن کودک دردی ندارد و لازم به ذکر است که نوزادان پسر بیشتر از دختران در معرض ابتلا به این اختلال ساق پا هستند. درمانی این بیماری هم مانند بسیاری از بیماری‌های ساق پا فیزیوتراپی، استفاده از کفش‌های اصلاحی، آتل بندی و در صورت درمان نشدن جراحی می باشد.
وجود تومور
سرطان استخوان در نوزادان بسیار نادر است اما باز هم ممکن است نوزادی دچار این بیماری شود و در بدو تولد این اختلال همراه با نوزاد باشد. تومورها بیشتر سرطان ها ممکن است همراه نوزاد باشد. در ادامه تومورهای خوش خیم و بدخیم را برایتان مورد بررسی قرار خواهیم داد.
تومورهای خوش خیم
- دیسپلازی فیبروز
- کیست ساده استخوان
- فیبروم غیر استخوانی
تومورهای بدخیم
این تومورها انواع بسیار زیادی دارد و ممکن است باعث بروز نشانه های شدیدتری در پا نوزادان شود. در واقع برای درمان این نوع تومور ها نیاز به شیمی درمانی یا پرتودرمانی است و زمانی که نتوانید این تومور ها را درمان کنید ممکن است شکستگی های استخوانی در نوزاد شما افزایش یابد.
عفونت مفاصل
عفونت در مفاصل و بیماری‌های التهابی در نوزادان می‌توانند اختلالات ساق پا را در آن ها افزایش دهد. این مشکل نیز جزئی از مهمترین و شایع ترین مشکلاتی است که در نوزادی ممکن است به آن مبتلا شود. زمانی که نوزاد به عفونت مفصل یا استخوان درگیر می شود درد شدیدی را در پاها حس می کند و در راه رفتن ناتوان تر خواهد شد. در نظر داشته باشید که اگر نتوانید عفونت مفاصل را درمان کنید ممکن است این عفونت به سایر بخش‌های بدن انتقال پیدا کرده و در نتیجه مشکلات رشدی کودک را افزایش دهد.
زمان مراجعه به متخصص
حال که با تمامی اختلالات شایع در ساق پا نوزادان آشنا شدید می توانید در صورت مشاهده کر کدام از این بیماری ها و نشانه های موجود در آن ها به متخصص مراجعه کنید. کمک گرفتن از متخصص نوزادان، فیزیوتراپ ها و روماتولوژی در این زمینه می تواند به درمان این اختلالات کمک کرده و از بروز مشکلات بیش تر پیشگیری خواهد کرد.
راه های تشخیص این اختلالات
برای تشخیص اختلالات ساق پا نوزادان می توانید از روش های دیگر نیز استفاده کنید. این روش ها باید زیر نظر متخصص صورت بگیرد.
معاینه جسمانی
یکی از ساده ترین راه هایی که برای تشخیص درد ساق پا و دلیل آن مورد استفاده قرار می گیرد معاینه جسمانی و ارزیابی است. متخصص با استفاده از وسایل مختلف سعی می کند در زلزله ها باتری را نشانه هایی که در ساق پای نوزادان وجود دارد را بررسی کرده تا بتواند نوع بیماری را تشخیص دهد.
بررسی سوابق پزشکی
پزشک بعد از اینکه کودک را معاینه کرد سعی می‌کند بیماری های وراثتی و سوابق پزشکی و خانوادگی کودک را مورد بررسی قرار داده تا بتواند بیماری های ناشی از ژنتیک را تخمین بزند.
تحلیل عکس
روش دیگری که ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد عکس گرفتن به کمک اشعه ایکس می باشد. تحلیل این تصاویر به پزشکان کمک می‌کند تا سلامت استخوان و مفاصل را بررسی کرده و به وجود ناهنجاری ها در آن ها پی ببرد.
انجام آزمایش های خاص
انجام آزمایش تراکم استخوان کمک می کند تا میزان کلسیم و بیماریهایی که بر اثر کمبود آن ایجاد می شود را مورد بررسی قرار دهد و در صورت نیاز داروهایی را برای کودک تجویز خواهد کرد.
آزمایش خون و ادرار
آزمایش خون و ادرار برای سنجش میزان ویتامین ها و تاثیر تغذیه بر بروز بیماری های اختلالات ساق پا نوزادان مورد بررسی قرار می گیرد.
رادیو گرافی و سونو گرافی
اگر با استفاده از روش های گفته شده پزشکی نتواند اختلال سال پای کودک را تشخیص دهد از رادیو گرافی و سونوگرافی استفاده می‌شود تا در صورت وجود توده ها و تومورها پزشک بتواند برای درمان آن ها راه هایی را پیش روی شما قرار دهد.
درمان های شایع
یک سری از روش های درمانی هستند که برای درمان اختلالات ساق پا به صورت کلی به کار می‌روند و پزشک ممکن است هر کدام از آن ها را برای کودک شما تجویز کند. در واقع درمان اختلالات ساق پا متفاوت است ولی شایع ترین روش های آن عبارتند از :
- کمک گرفتن از بریس
- آتل و گچ
- استفاده از پابند ها
- استفاده از آنتی بیوتیک ها
- استفاده از روش های خاص درمانی مانند پرتو درمانی و یا شیمی درمانی
- استفاده از کفش های متناسب و اصلاحی
- انجام حرکت های فیزیوتراپی
نکته : اگر روش های گفته شده پاسخگو نبودند می توانید از درمان های خاص برای هر اختلال کمک بگیرید.
درمان کلاب فوت
- ورزش های کششی
- گچ گرفتن پا
- جراحی
درمان متاتارسوس اداکتوس
- گچ گرفتن
- استفاده از اسپیلت
- استفاده از کفش های اصلاحی
درمان تالوس عمودی
- ورزش های کششی زیر نظر فیزیوتراپ
- گچ گرفتن
- جراحی در صورت لزوم
درمان پلی داکتیلی
- استفاده از گیره در صورت نبود استخوان برای قطع جریان خون و از بین رفتن انگشت اضافی
- جراحی در صورت وجود استخوان
درمان انگشتان چرخیده
قطع تاندون پشت انگشت تنها درمانی است که می تواند بر روی انگشت ها اثر گذاشته و میزان فشار بر آن ها را کاهش دهد با این حال نیاز است تا ۶ سالگی صبر کنید شاید این اختلال خود به خود درمان شد.
درمان انگشتان روی هم افتاده
این اختلال برای پا ها مشکلات بسیاری ایجاد می کند و ممکن است در آینده شدید تر شود بنابراین نوزاد شنا باید جراحی شود تا این اختلال اصلاح گردد.
حرکت های اصلاحی
فعالیت ها حرکت های وجود دارند که برای درمان ضعف و مشکلات جسمانی ساق پا به کار می‌روند و نوزادان و کودکانی که دچار اختلالات ساق پا هستند می توانند با استفاده از این حرکت های اصلاحی تعادل خود را در راه رفتن به دست بیاورند و تنها نکته‌ای که باید رعایت کنند این است که این حرکت ها را باید زیر نظر متخصص و فیزیوتراپی انجام دهند. به طور کلی حرکت های اصلاحی به منظور انجام یک سری فعالیت هایی می باشد که برای ضعف های جسمانی و عضلانی استفاده می‌شود.
اگر نوزاد شما دچار اختلالاتی مانند صافی کف پا، انحراف مچ پا، انحراف زانو، انحراف لگن و ستون فقرات می باشد و نمی تواند تعادل خود را در راه رفتن حفظ کند بهتر است با مراجعه به متخصص حرکت های اصلاحی که می‌تواند به ما کمک کند را یاد گرفته و آن ها را روی کودک اجرا کنید. یک سری از حرکت های اصلاحی هستند و برای درمان اختلالات ساق پا در نوزادان به کار می روند و آن ها را در ادامه برای شما بررسی می کنیم.
لی لی
لینک کردن و جست و خیز زدن می تواند مشکلات ستون فقرات را از بین ببرد و در صورتی که کودک شما مشکل بسیار جدی دارد بهتر از این حرکت ها زیر نظر متخصص و با وسایل خاص انجام شود.
نشستن به صورت قورباغه
برای اینکه فاصله بین زانوها و پاهای پرانتزی نوزاد شما از بین برود بهتر از نشستن به صورت قورباغه ای استفاده کنید. در این حالت نوزاد به صورت قورباغه می نشیند و جست و خیز می کند.
کمک گرفتن از وسایل ورزشی
اختلالات ساق پا در نوزادان یکی از مشکلات بسیار جدی باشد که باید برای درمان آن سریع اقدام کنید در غیر این صورت زمان طلایی درمان را از دست خواهید داد. یکی از روش‌های درمانی استفاده از وسایل ورزشی می باشد که در فیزیوتراپی ها وجود دارد. استفاده از مخروط های ورزشی یکی از درمان های بسیار خوب می باشد و از کودک خواسته می‌شود طبق الگوهای خاصی از بین مخروطها عبور کند.
استفاده از حرکت جنگجو
این حرکت باید زیر نظر فیزیوتراپی انجام شود و باعث تعادل بهتر و کشش بهتر پاها و همچنین تقویت عضلات ساق پا می شود. در واقع این حرکت شبیه به حالت جنگجو در یوگای بزرگسالان می باشد. در این حالت کودک باید ابتدا وزن خود را روی یک پا قرار دهد دست ها و بالاتر نشر آثار به جلو بکشد و اگر نیاز است از یک وسیله کمکی در این کار کمک بگیرد.
نکته : یکسری از کودکان هستند که مشکلات اختلالات بسیار جدی دارند و حتماً باید زیر نظر پزشک درمان شوند و از روش های گفته شده بهتر است برای آن ها استفاده نکنید.
کارهای مفید در خانه
با مشورت پزشک می‌توان یک سری از کارها را در خانه انجام دهید تا روند بهبودی نوزاد خود را افزایش دهید و یا به کاهش درد های او کمک کند در نظر داشته باشید که این روش ها بسیار حساس هستند و بهتر است هیچ کاری را بدون مشورت پزشک انجام ندهید.
رایحه درمانی
برای کاهش درد های کودک در خانه می‌توانید از روغن گیاهانی مانند اسطوخودوس استفاده کنید و یا از حمام آب گرم با این روغن ها کمک بگیرید تا بتوانید رد پای نوزاد خود را کنترل کنید.
استفاده از کمپرس گرم
اگر نوزاد شما در درد بسیار زیادی دارد می توانید برای کاهش درد او از کمپرس آب گرم استفاده کنید.
یوگای کودک
می توانید کودک خود را به جلسات هفتگی یوگای کودکان ببرید ولی یادتان باشد که این کار نیز باید زیر نظر یک فیزیوتراپ انجام دهید.
ماساژ روزانه
با استفاده از روغن های مخصوص می‌توانید ناحیه های دردناک بدن کودک را ماساژ داده تا درد آن ها را کاهش دهید البته این کار را نیز باید زیر نظر پزشک انجام دهید در غیر این صورت ممکن است مشکلات بسیاری برای کودک شما ایجاد شود.
دارو درمانی
برای کاهش درد نوزاد خود می توانید از مسکن هایی که پزشک تجویز می کند استفاده کنید که معمولاً این مسکن ها بسیار ساده هستند و به راحتی می‌توانند در را کنترل کنند. یادتان باشد که برای تسکین درد یا کاهش تب و التهاب نوزاد خود از آسپیرین استفاده نکنید زیرا این دارو می تواند مشکلات بدتری را برای نوزاد شما به وجود بیاورد.
یکی از مشکلاتی که ممکن است درد سر های والدین را افزایش دهد ناآگاهی آن ها می باشد. در واقع افرادی که این اختلال در آن ها درمان نشده است مشکلاتی را در بزرگسالی تجربه می کنند و اگر در دوران کودکی والدین آن ها آشنایی بیش تری با این اختلال داشتند هیچ گاه چنین دردسرهایی برایشان ایجاد نمی شد. در ادامه این بخش از کودک و والدین به شما توصیه می کنیم با کلیک بر روی لینک های داده شده مطالب دیگری را در رابطه با تشخیص نابینایی نوزاد و تشخیص بیماری قلبی نوزاد مشاهده کنید و سعی کنید با افزایش دادن آگاهی خود از بروز مشکلات در بزرگسالی فرزندان خود پیشگیری کنید.
منبع : آرگا
