هر کودکی دارای یک نوع شخصیت مختص به خود و خصوصیات رفتاری منحصر به فرد می باشد که با دیگری متفاوت بوده و عوامل زیادی در شکل گرفتن آن نقش دارند. بنابراین نیاز است که والدین در این زمینه آگاهی لازم را داشته و توجه زیادی به این موضوع داشته باشند و با روش های تربیتی صحیح در تکامل بهترین نوع شخصیت فرزندشان اثرگذار باشند. در همین راستا تصمیم داریم در این مطلب به بررسی عوامل و نحوه رشد شخصیت کودکان در خانواده بپردازیم.
نحوه شکل گیری و رشد شخصیت کودکان
عوامل موثر بر شکل گیری شخصیت کودک
مسائل و دلایل زیادی وجود دارد که در تشکیل و تکامل شخصیت کودکان اثرگذار بوده که در ادامه به معرفی آن ها پرداخته ایم.
عوامل شخصی :
این عوامل شامل مواردی از قبیل غدد درون ریز، نوع پوشاک، وراثت، نوع بهداشت، اسم کودک، میزان هوش، تجربه های اولیه، ساختار بدنی، میزان انتظار و سطح آرزو فرد می باشد.
عوامل خانوادگی :
این گزینه شامل مواردی همچون والدین کودک، نوع زندگی خانوادگی، محیط و فضای مدرسه، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کودک، محیط اجتماعی و اطرافیان کودک می باشد.
راهکارهای تکامل شخصیت کودک
بهترین نوع شیوه تربیتی کودکان می تواند این باشد که والدین با داشتن مهارت و آگاهی در این زمینه و با ظرافت در انجام کارهای کوچک ویژگی های مثبت شخصیتی را در فرزند خود شکل بدهند. در ادامه به معرفی بهترین روش های موثر در این زمینه پرداخته ایم.
پرهیز از مقایسه :
قیاس کودک با دوستان موجب صدمه شدید بر نوع شخصیت او خواهد شد. مقایسه کردن همواره کودکان با سایرین همینطور موجب شده کودک نسبت به هویت خود دچار شک شده و به تقلید کردن و پیروی از رفتار دیگران بپردازد. احترام گذاشتن به هویت و شخصیت کودک قطعا موثرترین عامل در راستای بالا رفتن میزان اعتماد به نفس کودک خواهد بود.
عدم برچسب زنی به کودک :
اسم گذاری بر روی کودک سبب کم شدن میزان اعتماد به نفس او شده و حتی امکان دارد به انجام این گونه رفتار برای افراد پیرامونش بپردازد. برچسب زنی در واقع اعتماد به نفس او را می گیرد و موجب می شود به صورت ناخودآگاه تصور کند که مشابه به القاب گذاشته شده می باشد.
شنیدن حرف های کودک :
کودکان اغلب علاقه زیادی به توجه از طرف دیگران دارند. بدین ترتیب والدین وظیفه دارند با گوش کردن به حرف های فرزندشان او را شادمان نمایند تا از همراه بودن والدین حس آرامش و امنیت در او شکل بگیرد. همینطور این موضوع موجب شده که آن ها خودشان شنونده های خوب و مناسبی شوند و هم این که اعتماد به نفس زیادی به دست آورند.
الگو سازی رفتاری در کودک :
بچه ها هر آن چه را که می بینند بیشتر از آن چیزی که می شنوند یاد می گیرند بدین رفتارهایی که مورد پسند قرار می دهید اثر ثابتی بر رشد شخصیت کودکان خواهد گذاشت. اعمال کوچکی که بوسیله والدین انجام می گیرد به طور مثال منظم کردن کتاب در قفسه آن و یا با ادب رفتار کردن با مهمان ها خیلی سریع بوسیله بچه ها یاد گرفته شده و به تقلید آن می پردازند. کودک در صورتی که در هر مکانی رفتاری دوگانه یا مغایر ببیند خیلی سریع همان رفتار را یاد می گیرد. بدین ترتیب این موضوع بسیار اهمیت دارد که هر چیزی را که درباره اش حرف زدید خودتان نیز باید به آن عمل نمایید.
برخورد درست و مناسب با کمبودها و نواقص کودک :
اغلب والدین توقع دارند کودکشان در هر امری کامل و بدون نقص باشد. زمانی که کودک با سطح توقع والدین خود هم تراز نباشد والدین حس نارضایتی از کودک را با شیوه های مختلفی از قبیل مورد متهم قرار دادن کودک با به زبان آوردن این که مثلا تو به حد کافی خوب و با صلاحیت نیستی ابراز می کنند. هر کودکی مهارت و توانایی های مختص به خود را دارد. مسئولیت کشف و تشخیص استعداد و مهارت کودک برعهده والدین می باشد بنابراین باید تلاش کنند که فرزندشان را کشف نمایند.
تاثیر بازی در تشکیل شخصیت کودک :
متاسفانه اغلب والدین کودکشان را از انجام بازی های مختلف در محیط آزاد و یا اجرای هر نوع ورزشی باز می دارند. برای کمک نمودن به هر دو جنبه جسمی و روحی کودک بایستی کودک را به صورت فعالانه درگیر یک نوع بازی ورزشی نمایید.
بهبودی حس استقلال در کودکان :
والدین برخی از کودکان خردسال به اندازه ای در تمامی اعمال کودک او را همراهی کرده که فرصت تکامل شخصیت مستقل در کودک را از او می گیرند. همان گونه که سرپرستی و تربیت کودک خیلی مهم می باشد این موضوع که چگونه به کودک یاد بدهید تا با گذشت زمان بیاموزد وظیفه کارهای ساده اش را بر عهده بگیرد نیز اهمیت دارد.
توضیح قوانین برای کودک :
نیاز است که برای یاد دادن نظم و ادب در خانه خیلی واضح درباره وظایف کودکان با آن ها حرف بزنید. برخی اوقات والدین قادر نیستند با بحث هر آن چه را که از کودکشان توقع دارند به روشنی عنوان کنند و این در نتیجه موجب شده که کودک درک صحیحی از آن چه بیان شده نداشته باشند و به دلیل بدرفتاری مورد اتهام قرار بگیرد. ولی زمانی که قوانین کاملا روشن و واضح باشد کودک می آموزد که به آرامی و در طول زمان نوع رفتارش را با توقعات والدین یکی کند.
در این مطلب نحوه و روش های شکل گیری و رشد شخصیت کودکان و عوامل موثر در این زمینه را بیان کردیم که امیدواریم نهایت استفاده را از آن برده باشید. همچنین برای آشنایی با راهنمای مستقل شدن کودکان و درمان کودک خجالتی می توانید از این مطالب بازدید نمایید.
منبع : آرگا
