شبکه های اجتماعی جزء جدا نشدنی زندگی روزمره جوانان محسوب می شوند. در حقیقت استفاده بیش از حد جوانان از این شبکه ها به یکی از معضلات جوامع گوناگون در سراسر دنیا تبدیل شده است. متأسفانه با گسترش شبکه های اجتماعی، بیشتر نوجوانان و جوانان به این فضا اعتیاد پیدا کرده اند. کسانی که معتاد این شبکه ها هستند، ساعات طولانی از روزهای خود را در این شبکه ها سپری می کنند. این اشخاص علاوه بر اینکه برای رسیدن به اهداف خود تلاش نمی کنند، دچار اختلالات روانی و افسردگی نیز خواهند شد. این مقاله به بررسی اثرات منفی شبکه های اجتماعی در زندگی نوجوانان و چوانان می پردازد.
اثرات منفی شبکه های اجتماعی
استفاده زیاد نوجوانان از شبکه های اجتماعی نوعی اعتیاد است که به عنوان یک معضل در دنیای امروزی شناخته می شود. مانند انواع دیگر اعتیاد، وابستگی زیاد به شبکه های اجتماعی به اشکال گوناگونی اثرات خود را روی مغز باقی می گذارد و تأثیرات آن بر زندگی شخص بسیار عمیق است. از اثرات منفی شبکه های اجتماعی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اعتیاد به پلتفرم های اجتماعی
اعتیاد به اینترنت و پلتفرم های اجتماعی می توانند باعث ایجاد اختلالات جدی در زندگی جوانان شوند. استفاده بیش از اندازه از شبکه های اجتماعی سبب افزایش خستگی و کاهش کیفیت خواب می شود. به علاوه این شبکه ها میزان تمرکز را تا حد زیادی کاهش می دهند.
هجوم اطلاعات و تأثیر منفی روانی بر شخص
نوجوانان و جوانان در شبکه های اجتماعی با حجم زیادی از اطلاعات، ممکن است دچار استرس، نگرانی و سردرگمی شوند. به ویژه هنگامی که اطلاعات منفی یا نادرست باشد، می تواند باعث ایجاد اختلالات روانی شود.
انتشار خبرهای نادرست میان مردم
امروزه به علت استفاده از اینترنت امکان انتشار اخبار نادرست بیش از دیگر زمان های تاریخی است. به همین خاطر شما با بررسی شبکه های خبری معتبر می توانید از انتشار اخبار غلط جلوگیری کنید.
به وجود آمدن مشکلات جسمی
هنگامی که افراد بیش از حد از پلتفرم های اجتماعی استفاده می کنند، چشم ها، گردن، مچ ها، دست ها و حتی عضلات شکم و کمرشان درگیر می شود، به همین دلیل این افراد دچار بی خوابی، پرخوری، اضطراب و استرس می شوند. این افراد به علت منفعل بودن دچار اضافه وزن می شوند و از آنجایی که در تبلیغات با افراد فیت و عضلانی روبرو می شوند نسبت به بدن خود احساس تنفر پیدا می کنند. با گذشت زمان این احساس تنفر منجر به ایجاد چاقی، کمبود اعتماد به نفس، مشکلات گوارشی، تنبلی و بی انگیزگی شده و حتی در موارد شدیدتر منجر به خودکشی خواهد شد.
افزایش اضطراب و استرس
یکی از تأثیرات منفی شبکه های اجتماعی بالا رفتن میزان اضطراب و استرس است. برخی از جوانان معمولا خود را با افراد دیگر مقایسه می کنند که این امر ممکن است سبب ایجاد فشار روانی در آن ها شود. عکس های ایده آل و فیلترهایی که در پلتفرم های اجتماعی مشاهده می شوند، سبب کاهش اعتماد به نفس و احساس ناکافی بودن در جوانان می شوند.
گسترش سبک زندگی ناسالم
معمولا کسانی که بیشتر زمان خود را در شبکه های اجتماعی می گذرانند، زمان بیشتری را به شکل منفعلانه سپری می کنند. به علت تبلیغات کفش های گران قیمت، لباس های گران قیمت و گوشی های مدل جدید و … افراد مایل هستند به خرید این کالاها و مواد غذایی بپردازند که در نتیجه باعث اضافه وزن، چاقی، افزایش حسادت و نگرانی های مالی می شود.
مقایسه و حسادت
برخی از افراد سعی می کنند بهترین لحظات زندگی خود را با بالاترین کیفیت در شبکه ها و پلتفرم های اجتماعی به اشتراک بگذارند. این مسئله موجب می شود فرد نوجوان احساس افسردگی، عصبانیت و تنهایی کند. همچنین اگر حس حسادت نوجوانان کنترل نشود رفتارهایی نظیر قلدری در آن ها مشاهده خواهد شد. علاوه بر این برخی از نوجوانان، به خصوص آن هایی که نسبت به خود احساس خوشایندی ندارند، افراد دیگر را مورد آزار و اذیت قرار می دهند.
عدم تمرکز و اجازه ندادن به مغز برای استراحت
هنگامی که ما از پلتفرم ها و شبکه های اجتماعی استفاده می کنیم، اطلاعات گوناگون در مدت زمان محدودی به ذهن ما وارد می شود و آن را پر از درگیری و مشغله می کند. هنگامی که ذهن پر از اطلاعات گوناگون می شود، خلاقیت، قدرت تمرکز و آرامش کاهش پیدا می کند، ذهن نگران شده و بر حافظه تأثیر می گذارد.
به طور معمول نوجوانانی که به علت اعتیاد به اینترنت، از مغز خود استفاده کمتری کرده اند، بر اساس نظرات دانشمندان کارکرد مغزشان کاهش پیدا می کند. تغییرات ساختاری مغز موجب می شود که فرد دیگر نتواند جملات را به خاطر بسپارد و میزان یادگیری آن ها کم می شود. از دیگر تأثیرات شبکه ها و پلتفرم های اجتماعی بر نوجوانان نداشتن تمرکز است. این شخص در مدرسه و دانشگاه نمی تواند تمرکز کافی داشته باشد. حتی زمانی که دیگران با او صحبت می کنند، حواسش سمت دیگری است. ریشه بسیاری از اختلالات روانی، مشکلات رفتاری و درسی در نداشتن تمرکز است.
تأثیر بر روابط بین فردی
اگرچه شبکه های اجتماعی باعث تقویت روابط آنلاین می شود، اما ممکن است باعث تضعیف روابط بین فردی حقیقی شوند. استفاده بیش از اندازه از این شبکه ها سبب کاهش تعاملات و ضعف در مهارت های اجتماعی خواهد شد. این وضعیت معمولا باعث انزوای اجتماعی و خود کم بینی در نوجوانان می شود.
نیاز به توجه بیشتر
ارسال استاتوس ها و پست های مبهم و غیر مفید به آسانی می توانند به یک عادت مخرب و زننده در زندگی اشخاصی تبدیل شوند که معمولا از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند. رقابت بیش از حد برای دریافت کامنت ها و لایک بیشتر که باعث می شوند زندگی فرد به مرز نابودی برسد.
بروز اختلالات جنسی
علاوه بر ایجاد اختلالات شخصیتی و روانی، اختلالات جنسی نیز جزو اثرات منفی شبکه های اجتماغی بر نوجوانان محسوب می شوند. متأسفانه به علت گسترش محتواهای جنسی و آزادی روابط و پخش ویدئوهای جنسی، برخی از نوجوانان دچار اختلالات جنسی می شوند و این امر باعث بروز رفتارهای نامناسب در آن ها خواهد شد. معمولا برخی از نوجوانان در این سن خودارضایی می کنند و یا در روابط عاطفی رفتارهای ناشایست از خود نشان می دهند. به خصوص این رفتار در پسران بیشتر از دختران مشاهده می شود.
اختلالات شخصیتی
از تأثیرات منفی شبکه های اجتماعی بر نوجوانان اختلالات هویتی آن هاست. معمولا نوجوانان در این سن خود را به جای نقش های مختلف قرار می دهند و این مسئله در دورانی که شخصیت نوجوان در حال شکل گیری است نوعی فاجعه به شمار می رود.
کاهش تعاملات فرد به فرد
با استفاده بیش از اندازه از شبکه های اجتماعی نه فقط وقت کمتری با افرادی خواهید داشت که به طور فیزیکی در اطراف شما حضور دارند، بلکه اعضای خانواده و دوستان تان هنگامی که ببینند شما به موبایل خود بیشتر اهمیت می دهید از محبت شما ناامید و در نتیجه دلسرد خواهند شد. در نتیجه افراد کمتری تمایل دارند تا در کنار شما حضور پیدا کنند.
احتمال شکست روابط موجود در شبکه های اجتماعی
استفاده از شبکه های اجتماعی برای ایجاد روابط صمیمی و بیشتر گزینه ای ساده محسوب می شود. اما بهتر است بدانید این گزینه ساده خسارات غیر قابل جبرانی در روابط افراد ایجاد می کند. تحقیقات نشان می دهد هنگامی که یکی از زوجین بیش از اندازه درگیر شبکه های اجتماعی شود، شریک عاطفی اش تمایل بیشتری برای نظارت و کنترل اعمال و رفتار او دارد. همین مسئله باعث بحث های طولانی و مکرر و در نتیجه پایان یک ارتباط عاطفی خواهد شد.
منبع : آرگا