بیماری ها و اختلالات پا در کودکان همانند بزرگسالان تحت تاثیر عوامل بسیاری قرار می گیرد. نبود تعادل درست کودکان هنگام ایستادن، راه رفتن و … ز جمله مشکلات پا در کودکان به شمار می رود. در این مطلب پیرامون این موضوع به صحبت می پردازیم.
رایج ترین مشکلات پا در کودکان
مشکلات پا در بچه ها ناشی از ناهنجاری های مادرزادی، آسیب ها، اختلالات رشد، فرم نامناسب بدن و حتی تغذیه نامناسب می باشد. به این ترتیب اختلالات پا در کودکان همانند بزرگسالان تحت تاثیر عوامل مختلفی است. از این رو برای جلوگیری از بروز این مشکلات تشخیص زودهنگام و مدیریت مدام با پیگیری های منظم است.
عدم تعادل درست کودک هنگام ایستادن، راه رفتن و … از اختلالات پا به شمار می رود. هنگامی که کودکان برای اولین بار شروع به راه رفتن می کنند طبیعی است که تعادل کمتری داشته و برای ایجاد تعادل با پاهای باز راه بروند. یا برخی خردسالان روی پنجه راه می روند.
ولی اگر این موارد همچنان ادامه داشت و کودک بعد از سنین راه رفتن هنوز با این حالت مواجه است، به عنوان مشکل تلقی می شود. در ضمن چرخش بیش از اندازه مچ و قوزک پا، لنگیدن، گرفتگی پا و تغییر در راه رفتن همه نشانگر وجود مشکلات جدی در پای کودک هستند. در ادامه با برخی از رایج ترین مشکلات پا در کودکان آشنا می شوید.
کلاب فوت
کلاب فوت یا پا چنبری از رایج ترین مشکلات مادرزادی پا به شمار می رود که در آن پای نوزاد به سمت داخل انحراف یافته و فرم قوسی دارد. تشخیص این مشکل در کودکان راحت و در پسران دو برابر بیشتر از دختران رایج می باشد. وراثت از مهمترین عوامل بروز پاچنبری در کودکان محسوب می شود.
این مشکل به خودی خود بهتر نمی شود و برای بهبود نیاز به جراحی است ولی امروزه پزشکان با روش هایی مانند گچ گرفتن، حرکات ملایم و کششی پا و بریس ها به تدریج کلاب فوت را درمان می کنند.
صافی کف پا
این اختلال نیز از مشکلات رایج پا در کودکان به شمار می رود که والدین به آن پی می برند. در صافی کف پا قوس طولی یا میانی پاها کاهش پیدا کرده یا ایجاد نشده و کناره های داخلی کف پا در حالت ایستاده یا پیاده روی کاملا با زمین تماس دارد. این مشکل در بدو تولد در نوزاد به طور طبیعی وجود دارد و تا سن ۵ سالگی با شکل گیری ساختار طبیعی پاهای کودک، قوس پا در آنان به وجود می آید و به درمان نیاز نیست.
کف پای صاف در کودکان بزرگتر موجب بروز خستگی زودرس و درد کف پا و ساق پا هنگام راه رفتن و فعالیت می گردد. استفاده از کفی های طبی می تواند صافی کف پا را کاهش و در ایجاد قوس پا در کودک موثر است. همانطور که اشاره شد بیشتر نوزادان و خردسالان پاهای تخت دارند که طبیعی بوده و پیش از تشکیل استخوان ها بخش زیادی از پا و مچ پا از بافت نرم، چربی و غضروف تشکیل شده و هنوز قوس کامل نشده است.
با راه رفتن کودک مفاصل هنوز نیز در حال حرکت بوده و بدشکلی پای کودک نمایان می شود. ممکن است والدین نگران شده که پای کودک مشکلی دارد. در بیشتر موارد با افزایش سن کودک این حالت برطرف شده و حتی اگر صافی کف پا کاملا درمان نشود نیز در آینده با مشکل خاصی روبرو نمی شود.
پا پرانتزی
پای پرانتزی نیز از مشکلات رایج پا در کودکان به شمار می رود. در این حالت هنگامی که کودک ایستاده باشد استخوان های ساق و ران و زانوها حالت زاویه دار پیدا کرده و از هم فاصله دارند به طوری که مچ پاها نیز به هم نزدیک می شوند. اختلال پاهای پرانتزی با رشد کودکان به صورت طبیعی تا دو سالگی برطرف می شود ولی اگر بعد از دو سالگی ادامه داشت ممکن است نشانه بیماری هایی مانند نرمی استخوان، بیماری بلانت و … باشد که با روش هایی مانند آتل، گچ گرفتن پای کودک یا عمل جراحی معالجه می شود.
پنجه راه رفتن
راه رفتن کودک روی پنجه پا نیز از مشکلات رایج پا به شمار می رود. البته این مشکل در کودکی که به تازگی شروع به راه رفتن کرده رایج بوده و بعد از سه سالگی از بین می رود. در کودکان بالاتر از ۳ سال اگر این مشکل همچنان ادامه داشت سبب ایجاد انگشت چکشی شده و نشانگر بیماری هایی مانند اوتیسم، فلج مغزی و دیگر بیماری های عصبی می باشد.
پنجه کبوتری
در این نوع از اختلال پا هنگام راه رفتن کودک پا به سمت داخل منحرف شده و این موضوع در کودکان رایج بوده و تا دو سالگی برطرف می شود. انحراف پنجه پا به سمت داخل در بچه ها با درد همراه نیست و در موارد شدید سبب تلو تلو خوردن کودک هنگام راه رفتن می شود. برای درمان استفاده از گچ های خاص، تمرینات فیزیوتراپی به منظور اصلاح چرخش پا به سمت داخل صورت می گیرد.
پای ضربدری
در بیشتر کودکان در سنین ۳-۶ سالگی با رشد کودک زانوها تمایل به قرارگیری به حالت ضربدر دارند. در اختلال پای ضربدری زانوها به هم چسبیده و قوزک پا بیشتر از دو سانتی متر از هم فاصله دارد. زانوی ضربدری در اکثر مواقع به درمان نیاز ندارد و با رشد کودک تا سن ۶ سالگی کاملا صاف می شود.
در موارد شدید به درمان این اختلال نیاز است که با استفاده از ابزارهایی مانند کفش طبی، کفی طبی، آتل و … می توان آن را درمان کرد. در موارد نادر بعد از سن ۱۰ سالگی به عمل جراحی ممکن است نیاز شود.
در رفتگی لگن نوزاد
این بیماری مادرزادی به چگونگی رشد مفاصل لگن در دوران جنینی، بدو تولد و بعد از آن اشاره دارد که منجر به تضعیف لگن می شود. این مشکل در موارد جزئی با رشد نوزاد درمان می شود ولی در مواد حاد به جراحی و استفاده از بریس نیاز است.
سخن پایانی
مشکلات پای بچه ها از مواردی است که اکثر والدین چندان به آن توجه نمی کنند و علت درد یا نوع ایستادن و راه رفتن فرزند خود را به مواردی مانند فعالیت بسیار یا عدم تعادل و تشکیل نشدن کامل استخوان ها مرتبط می دانند. از آنجا که کودک در حال رشد است این تصور والدین درست بوده ولی در موارد شدید و در صورت عدم درمان تا سنین ۶ سالگی نیاز مشکلاتی را به همراه دارد.
از این رو به پیگیری و بررسی پزشک نیاز است. در صورت مشاهده هر نوع مشکل و نشانه غیر عادی در پای کودک بهتر است به پزشک متخصص اطفال مراجعه شود. همچنین در صورت تمایل برای آشنایی با علت پا درد در کودکان و انحراف پای نوزاد روی لینک ها کلیک و از این مقالات نیز بازدید نمایید.
منبع : آرگا