به طور کلی فیکوس ها گیاهان زیبایی هستند که به دلیل مناسب بودن شرایط محیطی آپارتمانی برای مراقبت از آن ها می توان در فضای خانه نگهداری نمود. شرایط و طرز پرورش و نگهداری فیکوس بلک بسیار ساده بوده و همین مسئله بر محبوبیت آن افزوده است.
آشنایی با نحوه پرورش فیکوس بلک
همانطور که می دانید تقریبا در اغلب خانه های ایرانی به دلیل مقاوم بودن و راحت بودن روش نگهداری و همچنین نیاز کم به نور گل فیکوس نگهداری می شود. گیاه فیکوس بلک که با نام علمی Ficus Elastica شناخته می شود دارای برگ هایی براق و چرمین می باشد که در برخی ارقام این گیاه رگه های کرم رنگ و یا قرمز رنگ ب روی پهنه برگ ها مشاهده می شود.
گل های این گیاه معطر یا رنگین نیسند و جلب توجه چندانی نمی کنند. فیکوس بلک شیره ای دارد که می توان آن را از گیاه گرفت و از آن در ساخت لاستیک استفاده نمود. البته لازم به ذکر است گیاهی که از شیره آن به شکل تجای در ساخت لاستیک استفاده می شود درخت لاستیک از خانواده افوربیاسه ها خواهد بود.
فیکوس بلک با وجود اینکه در زادگاه خود تبدیل به درختی بزرگ می شود اما در بسیطاری نواحی دیگر از جمله کشور ما اغالب به عنوان یک گیاه زینتی و گلدانی مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه می تواند باعث ایجاد حساسیت های پوستی شود.
به همین خاطر بهتر است پس از کار کردن و یا لمس کردن گیاه حتما دست تان را کامل و با دقت بشویید زیرا مشکلات و حساسیت های پس از لمس این گیاه می تواند معده و شکم شما را درگیر نماید و موجب بروز مشکلاتی مانند اسهال و استفراغ شود که البته بسته به میزان حساسیت شما خواهد بود.
روش ها و دستورالعمل کاشت گیاه:
توجه داشته باشید معمولا کاشت و تکثیر فیکوس بلک از دو طریق قلمه زنی و ریشه هوایی انجام می شود که در ادامه می توانید با مراحل آن ها به صورت کامل آشنا شوید:
-
قلمه زنی:
به طور کلی قلمه گیری از فیکوس بلک بایستی در اوایل بهار یا اواخر تابستان شود. برای انجام این روش بایستی در ابتدا با یک چاقوی یک ساقه از فیکوس را به صورت مورب برش بزنید. این کار را به گونه ای انجام دهید که ساقه به دست آمده نها یک برگ داشته باشد.
سپس برای خارج نمودن شیره از ساقه آن را به مدت یک ساعت در یک لیوان آب قرار دهید. حال باید خاکی با ترکیب کوکوپیت، خاک برگ و شن آماده نمایید و قلمه های به دست آمده را درون آن بکارید.
دقت داشته باشید شرایط و نحوه نگهداری قلمه فیکوس بلک پس از کشت بدین گونه است که محیط بایستی مرطوب باشد و بازه دمای محیط بین ۲۵ تا ۲۷ درجه سانتی گراد باشد.
-
ریشه هوایی:
استفاده از این روش پرورش فیکوس بلک کمی سخت تر از قلمه گیری است و صبر بیشتری نیاز خواهد داشت. برای انجام این روش بایستی یک ساقه ۳۰ سانتی متری از گیاه را جدا نمایید به گونه ای که تنها یک برگ داشته باشد. سپس یک شکاف حدود ۵ سانتی متری روی ساقه ایجاد نمایید و برای اینکه بسته نشود یک خلال دندان لای آن بگذارید.
حال بایستی اطراف آن شکاف را به صورت کامل به خزه های اسفاگنوم که مرطوب شده است بپوشانید و دور آن را با نخ محکم کنید. دور خزه ها را نیز با پلاستیک به خوبی بپوشانید و آن را نیز با نخ محکم کنید.
پس از گذشت مدتی و مشاهه ریشه ها می توانید پلاستیک را از روی بستر بردارید و قسمت انتهایی ساقه را برش دهید. سپس ریشه را در خاک مناسب بکارید و تا یک هفته دور ساقه که از خاک بیرون است را با پلاستیک بپوشانید.
شرایط لازم برای نگهداری گیاه:
گیاه فیکوس بلک برای رشد نیاز به مراقبت و اصول نگهداری ساده ای دارد اما با این حال در ادامه شرایط مورد نیاز برای کاشت و پرورش فیکوس بلک را شرح دااده ایم:
-
آبیاری:
در واقع گیاه فیکوس بلک آبیاری متعادل را بسیار می پسندد. بنابراین در طرز و نحوه نگهداری از گیاه فیکوس بنجامین ابلق و الاستیکا و سایر گونه ها بایستی به فکر حفظ تعادل باشید. یعنی نه خاک گلدان را غرق در آب کنید و نه اجازه دهید خاک خشک شود و در آبیاری تعلل نمایید.
از آنجایی که روز های گرم تبستان و سرد تابستان موجب می شود تا میزان آبیاری گیاه متفاوت باشد بهتر است از راه چک کردن خاک پیش بروید. بهتر است با دست تان سطح خاک را لمس نمایید اگر مرطوب نبود به این معنی است که باید به گلدان آب بدهید.
-
نور و دما:
همانطور که می دانید در مناطق استوایی به ندرت هوا سرد می شود به همین دلیل نیز گیاهانی که خواستگاه استوایی دارند به هوای گرم بیشتر از هوای سرد تمایل خواهند داشت. به همین خاطر سعی نمایید دمای اتاق را برای نگهداری از فیکوس بین ۱۳ تا ۳۰ درجه سانتی گراد نگه دارید.
دقت داشته باشید که دمای بالانر و پایین تر از این موجب به خط افتادن سلامت این گیاهان می شود. در نظر داشته باشید که تغییرات ناگهانی هوا نیز برای این گیاه بسیار ناخوشایند است و موجب ریزش برگ های فیکوس می شود.
در مورد نور مورد نیاز گیاه نیز می توان گفت که این گیاه به نور کافی برای رشد نیاز دارد به گونه ای که قرار دادن گلدان در طولانی مدت به دور از نور خورشید موجب از بین رفتن آن می شود. بنابراین آن را از سایه دور کنید و در زیر نور غیر مستقیم خورشید و پشت پنجره قرار دهید.
-
خاک و تغذیه:
گیاهانی که ریشه حساس دارند و آب کمی نیز می خواهند بایستی خاکی داشته باشند که به خوبی زهکشی شده باشد. به همین دلیل نیز برای فراهم نمودن نحوه و طرز صحیح نگهداری و مراقبت از گل فیکوس بلک نیاز است تا خاک را به خوبی زهکشی نمایید و آب اطراف ریش جمع نشود.
همچنین نوع خاک نیز علاوه بر اینکه بایستی سبک باشد بایستی کاملا مغذی بوده تا موجب رشد بهتر گیاه تان شود. بهترین ترکیب برای بستر این گیاه شامل خاک باغچه، خاک برگ و پیت ماس خواهد بود.
برای تغذیه گیاهتان نیز پیشنهاد می کنیم از کود های شیمیایی استفاده نمایید. بهترین کود برای فیکوس بلک کود کامل سه بیست خواهد بود که برای یک گلدان با اندازه در طول ماه یک مرتبه کوددهی کافی خواهد بود. البته اگر گلدان حاوی گیاه کوچک باشد می توانید فواصل کوددهی را کاهش دهید.
منبع : آرگا