به طور کلی نام گیاه کوردیلین از زبان یونانی سرچشمه گرفته است و دارای برگ های مخملی است که اغلب به صورت نیزه ای با رنگ های مختلف مانند سبز، قرمز، زرد، سفید، بنفش و بنفش مایل به قرمز شکل می گیرد. به صراحت می توان گفت که کاشت و پرورش کوردیلین در داخل فضای خانه راحت است و تنها بایستی بستر را گرم نگه دارید و نور کافی در اختیار گیاه قرار دهید.
آشنایی با چگونگی پرورش گیاه کوردیلین
در واقع کوردیلین گیاهی زیبا و شیک با برگ هایی رنگارنگ است که اغلب برای فضای داخلی آپارتمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه در زبان انگلیسی به عنوان اژدهای آتشین شناخته شده و همچنین در زبان فارسی اصیل نیز به آن گوپال به معنای گرز گفته می شود. با وجود این در کشور ما آن را کردلین و یا کردیلین می دانند.
این گیاه زیبا دارای ۱۵ گونه مختلف است که تمامی آن ها از گیاهان همیشه سبز محسوب می شوند. ارتفاع کوردیلین ها معمولا به ۱۰۰ سانتی متر می رسد البته که این متراژ تنها در محیط های باز به دست خواهد آمد. کوردیلین را می توان گیاه بومی آسیای شرقی دانست که برگ های نیزه ای و به رنگ سبز براق و با حاشیه قرمز متمایل به صورتی دارد.
توجه داشته باشید که برخی از گونه های این گیاه دارای گل های معطر هستند و معمولا در اوایل فصل تابستان گلدهی را آغاز می کنند. با وجود اینکه اغلب کوردیلین ها در فضای باز گل می دهند اما برخی از گونه های ان در محیط خانه نیز گلدهی دارند و به همین خاطر مستعد ابتلا به برخی مشکلات و آفات خواهند بود.
روش های کاشت و تکثیر:
به طور کاشت و پرورش گل کوردیلین از طریق سه روش کاشت پاجوش، قلمه زنی ساقه و کاشت بذر انجام می شود که به همین منظور در ادامه مراحل هر کدام را به صورت مجزا بیان کرده ایم:
-
کاشت پاجوش:
از آنجایی که گل کوردیلین ریزوم پاجوش تولید می کنید می توانید این پاجوش ها را از گیاه مادری جدا کنید و به صورت مستقیم و مستقل درون گلدان جدیدی بکارید. با وجود اینکه می توانید در هر زمانی از سال این کار را انجام دهید اما بهتر است برای رسیدن به نتیجه ایده آل در اواخر فصل زمستان یا اوایل بهار اقدام به کاشت پاجوش ها بکنید.
برای جدا نمودن پاجوش ها در ابتدا گیاه را به صورت کامل از گکلدان خارج کنید و سپس با استفاده از یک چاقوی تیز و ضدعفونی شده پاجوش ها را به آرامی از گیاه مادر برش دهید. پاجوش ها را به گونه ای جدا کنید که هر قسمت شامل تعدادی برگ و ریشه سالم باشد. بعد هر کدام از پاجوش های به دست آمده را درون گلدانی جدید بکارید.
-
قلمه زنی ساقه:
یکی دیگر از روش های تکثیر گیاه کوردیلین استفاده از قلمه ساقه آن است به این صورت می توانید از تمامی قسمت های ساقه گیاهتان قلمه تهیه کنید. معمولا توصیه می شود که برش اول را از زیر ناحیه رویش برگ ها انجام دهید. چنانچه قلمه را از قسمت نوک ساقه تهیه می کنید که دارای برگ هم است بایستی طول آن حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر باشد اما اگر از میانه های ساقه آن ها را تهیه می کنید تقریبا طول ۵ تا ۷ سانتی متر ایده آل خواهد بود.
قلمه های به دست آمده را باید به صورت عمودی بکارید و تنها نیمی از ان را درون خاک قرار دهید. همچنین اگر قلمه ها را به صورت افقی کاشتید باز هم باید نیمی از قلمه بیرون از خاک باشد. دقت داشته باشید که در هنگام کشت حداقل یکی از جوانه های کوچک موجود روی ساقه باید به سمت بالا قرار بگیرد.
بهتر است قلمه ها را عمیق بکارید زیرا هر چه مقدار بیشتری از ساقه بیرون از بستر کشت قرار داشته باشد ساقه گیاهتان در آینده بلندتر خواهد شد. قسمتی از ساقه که برگ ندارد و بیرون از خاک قرار می گیرد در واقع ساقه اصلی گیاهتان خواهد بود که به همین خاطر با کاشتعمیق قلمه ها گیاهی کوتاه قامت در آینده خواهید داشت که از نظر ظاهری پرپشت تر و قوی تر به نظر می آیند.
معمولا توصیه می شود قلمه های کوردیلین را در بستری سبک و دارای زهکشی ایده آل که رطوبت را در خود نگه می دارد، بکارید زیرا وجود رطوبت برای قلمه های دارای برگ الزامی است چون در اغلب مواقع گیاه از آب موجود در ساقه تغذیه می کند و در نهایت باعث خشکیدن آن می شود.
پس از قرار دادن قلمه ها درون بستر بایستی گلدان را به مکانی گرم، مرطوب و دارای نور ملایم قرار دهید. همچنین برای حفظ رطوبت محیط و ایجاد شرایط گلخانه ای می توانید یک پلاستیک شفاف روی بستر گیاه بکشید.
معمولا توصیه می شود که قلمه های کوردیلین را درون آب قرار ندهید زیرا ممکن است درون آب بدهد ولی چندان کیفیت و زیبایی نداشته باشند. همچنین قلمه هایی که درون آب ریشه می دهند پس از انتقال به بستر اصلی رشد خوبی نخواهند داشت.
-
کاشت بذر:
همچنین می توانید از طریق بذر های کوردیلین نیز اقدام به کاشت آن کنید که معمولا زمان مناسب برای این کار اواخر تابستان تا زمستان خواهد بود. برای انجام این روش بایستی بذور را بر روی بستری حاوی بافت سبک و زهکشی مناسب مانند ترکیب پیت ماس و پرلایت بکارید و سپس روی آن را با ارتفاع نیم سانتی متر پیت ماس بریزید.
بستر گیاه را در محیطی با دمای ۲۱ درجه سانتی گراد قرار دهید و آن را مرطوب کنید. همچنین می توانید به منظور افزایش رطوبت روی بستر را با استفاده از پلاستیک شفاف بپوشانید و پس از مشاهده اولین جوانه پلاستیک را بردارید. وقتی که ارتفاع گیاهتان به حدود ۸ سانتی متر رسید می توانید آن ها را به گلدان های جداگانه و مستقل انتقال دهید.
شرایط مورد نیاز برای نگهداری کوردیلین:
همانطور که می دانید تمام گیاهان برای اینکه بتوانند روند رویش خود را به خوبی طی کنند نیاز به شرایطی دارند که در ادامه سعی داریم برخی از اصول پرورش گیاه کوردیلین را به صورت کامل شرح دهیم:
آبیاری منظم:
معمولا توصیه می شود در طول فصول گرم سال سطح خاک را مرطوب نگه دارید زیرا هر چه میزان نور دریافتی گیاه بیشتر باشد قطعا نیاز آن برای آبیاری نیز بیشتر خواهد بود. همچنین بهتر است در فصول گرم گیاه را مرتبا غبارپاشی کنید زیرا خشکی هوا در این مدت می تواند باعث سوختگی شدید نوک برگ ها شود.
یکی از مواردی که در روند آبیاری بایستی دقت داشته باشید میزان فلوراید موجود در آب است زیرا کوردیلین به شدت نسبت به این ماده حساس است و برگ هایش را از دست می دهد. به همین خاطر توصیه می شود آبی که برای آبیاری گیاه انخاب کرده اید حدود ۲۴ ساعت استراحت دهید و سپس استفاده کنید. دقت داشته باشید که همواره آبیاری باید به صورت درست و به اندازه انجام شود زیرا آبیاری بیش از حد می تواند باعث نابودی گیاه گردد.
دما و نور کافی:
گیاه کوردیلین برای رشد و پرورش معمولا فضای نیمه سایه را می پسندد و از آنجایی که نور مستقیم می تواند برگ ها را از بین ببرد بایستی از تابش نور مستقیم جلوگیری کنید و تنها روشنایی به گیاه خود بدهید. همچنین برای اینکه همیشه گیاهی زیبا و درخشان داشته باشید بهتر است در هوایی کاملا معتدل حدود ۲ ساعت نور مستقیم به گیاهتان برسانید.
در مورد مورد نیاز گیاه نیز می توان گفت که بازه دمایی ایده آل برای این گیاه بین ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتی خواهد بود. معمولا اگر دمای محیط به کمتر از ۱۳ درجه برسد برگ ها دچار پوسیدگی شده و در نهایت از بین می روند. در مقابل نیز اگر دمای هوا از ۲۴ درجه سانتی گراد تجاوز کرد بهتر است غبارپاشی در فضایی سایه انجام شود.
خاک سبک:
توصیه می شود که برای بستر پرورش گیاه کوردیلین زهکشی مناسب ایجاد کنید. همچنین بهترین ترکیب خاک برای آن شامل پیت ماس، کوکویت یا شن به همراه پرلایت خواهد بود. لازم است تا هر دو سال یک مرتبه تعویض گلدان انجام دهید و همچنین از اردیبهشت ماه تا پاییز حدود سه گرم در لیتر دو هفته یک بار گیاهتان را با کود ۱۰.۱۰.۱۰ تغذیه کنید.
تمیز کردن برگ ها:
می توانید برای تمیز کردن برگ های کوردیلین از آب بدون کلر به همراه اسفنج استفاده کنید. همچنین در صورت لزوم در ماه یک مرتبه از براق کننده های شیمیایی نیز می توانید استفاده کنید. البته پیش از این کار بایستی از محلول رقیق شیر و آب استفاده کنید و با اسپری کردن بر روی برگ ها و پاک کردن با دستمال نرم علاوه بر استفاده از فواید شیر برای گیاه از خاصیت پاک کنندگی آن نیز استفاده نمایید.
کنترل آفات و بیماری ها:
اگر برگ های گیاهتان زرد شد نشان دهنده وجود تارعنکبوتی خواهد بود. همچنین این گیاه به شپشک آردآلود حساس است و این آفت می تواند اثرات آن را در زیر برگ ها مشاهده کرد.
یکی از آفات دیگری که ممکن است کوردیلین را تهدید کند تریپس خواهد بود. وقتی که رگه های خاکستری و نقره ای بر روی قسمت هایی از گیاه مشاهده کردید می تواند نشانه ای از وجود این آفت باشد.
همچنین در صورت مشاهده لکه های آبدار بر روی برگ ها و پوسیدگی ساقه یقین حاصل کنید که آفت پلایت به جان گیاهتان افتاده است و برای جلوگیری از هجوم آن بهتر است مراقب خیس شدن برگسار های در طی آبیاری و زهکشی مناسب بستر کشت دقت داشته باشید.
منبع : آرگا