خفگی یکی از علل عمده آسیب و مرگ و میز در نوزادان و کودکان تا یک سالگی است. وقتی نوزاد در محیط اطراف خود کاوش می کند ممکن است شی را در دهان قرار داده و منجر به خفگی نوزاد شود. در این مطلب قصد داریم به علائم خفگی در نوزاد بپردازیم. با ما همراه باشید.
علائم خفگی در نوزاد و راه های پیشگیری
نوزادان تا یک سالگی ممکن است بر اثر غذا خوردن یا بازی با اشیای کوچک دچار خفگی یا چوکینگ شوند. همچنین گیر کردن در آب درون وان حمام یا پیچیده شدن پتو و ملافه به دور آن ها امکان ایجاد خفگی وجود دارد. پدر و مادر لازم است قبل از بچه دار شدن با دوره های کمک های اولیه را آموزش دیده و آموزش احیای تنفسی نوزاد و شیوه پرستاری از کودک را بیاموزند.
قابل ذکر است خفگی یکی از علل عمده آسیب و مرگ و میز نوزادان و کودکان خردسال می باشد. اساسا به علت این که مجاری تنفسی نوزاد کوچک است به سادگی مسدود می شود. وقتی نوزاد در محیط اطراف خود به کاوش می پردازد ممکن است هر شی را در دهان خود قرار دهد که به خفگی منجر می شود.
گاهی مواقع شرایط سلامتی و برخی اختلالات، خطر خفگی نوزاد را بیشتر می کننند. به طور مثال کودکان با اختلالات بلع، اختلالات عصبی عضلانی و تاخیر در رشد و آسیب های مغزی بیشتر از دیگر کودکان در معرض خفگی قرار دارند. در این مطلب به بررسی علائم و علت خفگی در نوزادان می پردازیم.
چه عواملی در خفگی نوزاد تاثیر دارند؟
عوامل مختلفی سبب خفگی نوزاد و چوکینگ می شوند. از جمله:
- بیشترین احتمال خفگی نوزادان بین سنین دو تا چهار ماهگی است.
- احتمال خفگی در نوزادانی که اطرافیان سیگاری دارند بیشتر است.
- در نوزادان پسر خفگی بیشتر روی می دهد.
- در نوزاد با نژاد سیاه پوست احتمال خفگی بیشتر است.
- نوزادانی که نزدیکان آن ها در اثر مرگ ناگهانی از دنیا رفته اند خطر خفگی بیشتر وجود دارد.
- تولد زودتر از موقع و وزن کم نوزاد احتمال خفگی را به دنبال دارد.
- مصرف مواد مخدر و الکل، بارداری سن کم و عدم مراقبت های صحیح بارداری احتمال خفگی نوزاد را به دنبال دارد.
علت خفگی نوزادان و کودکان چیست؟
شایع ترین علت خفگی نوزادان، غذا است. با این وجود اشیای کوچک و برخی رفتارها هنگام غذا خوردن می تواند به خفگی کودک منجر شود. نوزاد و کودک م تواند دست و پا زده و بچرخد ولی برای آن ها دشوار است که از یک موقعیت خطرناک خارج شوند.
خفگی سومین علت شایع مرگ و میر ناشی از تصادف کودکان در انگلیس می باشد. بیشتر این حوادث در سنین زیر ۵ سال برای کودکان روی می دهد. تنها چند دقیقه طول می کشد که کودک دچار خفگی شود زیرا آن ها ضعیف هستند و نمی توانند خود را از موقعیتی که نتوانند تنفس کنند خارج سازند.
شایان ذکر است کیسه های پلاستیکی و ملافه بیشترین خطر خفگی و آپنه خواب در کودکان ۳-۵ سال را دارد. کودک در این سن می تواند به چیزهایی که شما مخفی کرده اید دسترسی پیدا کنند. از این رو سعی کنید کیسه های پلاستیکی را از دسترس و دید کودکان خارج کنید. از دیگر علل خفگی نوزادان عبارت است از:
۱. ملافه و پتو
نوزاد آنقدر قوی نیست که بتواند ملافه را از صورت خود دور سازد. از این رو اگر زیر لحاف یا پتو قرار گیرد احتمال خفگی وجود دارد. زیرا نمی تواند ملافه را از صورت خود دور کند. به جای لحاف و پتوی سنگین از کیسه خواب سبک برای نوزاد زیر یک سال استفاده شود.
ضمنا بالش برای کودک زیر یک سال استفاده نکنید. برای کودکان در سنین ۳-۵ سالگی می توان از لحاف و بالش استفاده کرد زیرا به اندازه کافی بزرگ شده اند. و به علت کنجکاوی و نیاز به بازی ولی هنوز احتمال خفگی تاحدودی وجود دارد.
۲. کیسه پوشک
کیسه پوشک خیلی نازک بوده از این رو به راحتی می تواند هنگام تنفس به صورت کودک بچسبد. برخی نوزادان توسط کیسه های پوشکی که در دسترس آن ها بوده خفه شده اند. از این رو توصیه می شود کیسه های پوشک را از دسترس نوزادان دور کرده و در تختخواب یا کالسکه نوزاد قرار ندهید.
۳. عوامل محیطی
وسایلی که در گهواره کودک وجود دارد و وضعیت خواب کودک می تواند اختلال در تنفس ایجاد و منجر به خفگی نوزاد شود. نوزاد می تواند صورت و گردن خود را بین تشک و فاصله بین محافظ های تختخواب به دام اندازد. نوزاد ممکن است توسط بالش، پتو یا بند پستانک خفه شود.
هر چند نوزاد قادر به راه رفتن نیست ولی اکثر نوزادان تحرک زیادی دارند و مدام دست و پا زده و غلت می زنند و سر کوچک آن ها ممکن است در مکان های باریک گیر کند. بنابراین اطمینان حاصل کنید که بین تشک و میله های تختخواب فاصله بیشتر از ۵ سانتی متر وجود داشته باشد.
۴. شیر مادر
اگرچه تصور می شود مادری که شیر زیاد دارد کودک با کمبود شیر روبرو نمی شود. ولی مادرانی که شیر اضافه دارند باید خیلی مراقب باشند. زیرا یکی از عوامل خفگی نوزادان همین شیر زیادی است. وقتی شیر مادر زیاد است احتمال بازتاب روان شیری وجود دارد.
یعنی فوران شیر در دهان نوزاد به حدی می شود که حالت انفجاری و خفگی ایجاد می شود. از این رو مادر باید در چندین جهت و با دقت بسیار به نوزاد شیر بدهد و دائما چهره و تنفس نوزاد را بررسی کند.
۵. گرفتگی بینی نوزاد
در صورتی که نوزاد در مجرای بینی و تنفسی دچار گرفتگی باشد ممکن است حتی یک سرماخوردگی ساده سبب خفگی نوزاد گردد. نوزاد تا سه ماهگی فقط از راه بینی نفس می کشد و یک لحظه گرفتگی بینی نوزاد می تواند به خفگی منجر شود. اگر نوزاد هنگام شیر خوردن سینه را برای تنفس رها می کند حتما به پزشک مراجعه تا گرفتگی بینی درمان شود.
۶. مبل
هر چند مبل برای خوابیدن کودک راحت به نظر می رسد ولی خطرناک است. زیرا اکثر مبل ها دارای شکاف های بسیاری هستند و روی آن ها با کوسن پوشانده شده است. اگر کودک بین این شکاف ها گیر کند احتمال خفگی وجود دارد.
خفگی در نوزادان با چه علائمی همراه است؟
علائم خفه شدن در نوزادان مشهود بوده و والدین می توانند با دیدن پریشانی نوزاد متوجه خفگی شده و بتوانند او را نجات دهند. از جمله علائم خفگی نوزاد عبارت است از:
- عدم توانایی برای جیغ کشیدن
- پریشانی
- سرفه های مداوم
- گرفتن گردن و اشاره به گلو
- صورت پف کرده و سرخ
- سرفه و دشواری در تنفس
برای جلوگیری از این علائم در هنگام خواب بهتر است با راهکار های تنظیم خواب نوزاد و کودک آشنا باشید.
اقدامات مهم برای جلوگیری از خفگی نوزاد هنگام خواب
همانطور که اشاره شد نوزادان ضعیف بوده و نمی توانند خوب حرکت کنند. از این رو در سن یک سال هنگام خواب احتمال خفگی زیادی وجود دارد. خفگی چهارمین عامل مرگ و میر در دنیا می باشد. برای جلوگیری از این شرایط از اقدامات زیر استفاده کنید.
- مکان مناسب خواب نوزاد باید مکان امن و راحتی در نظر گرفته شود. بهترین روش ایمن نگه داشتن آن ها استفاده از گهواره ای مطابق با استانداردهای کمیسیون ایمنی و کالاهای مصرفی خردسالان است. اطمینان یابید که هیچ بخش گهواره شکستگی نداشته باشد.
- از تختخواب با نرده هایی که دارای فاصله زیادی هستند استفاده نکنید.
- کیسه خواب به جای ملافه و پتو جایگزین مناسب تری است.
- بالش، عروسک های پولیشی، پتو و دیگر لوازم جانبی را از گهواره و تختخواب کودک دور کنید.
- تخت مناسب نوزاد را در کنار صندلی بلند، پارک بازی و نزدیک پنجره قرار ندهید.
- با نوزاد یا کودک در یک تختخواب نخوابید.
- تختخواب نوزاد را در اتاق خود قرار داده و بعد از شیر دادن نوزاد را به تخت خود برگردانید.
- هنگام غذا خوردن کودک او را تنها نگذارید و صبر کنید تا غذا خوردن او تمام شود.
- غذای جامد را خیلی زود برای نوزاد شروع نکنید.
- مراقب باشید کودک با دهان پر ندود.
- اسباب بازی های قدیمی کودک را مدام چک کنید که نشکسته باشد.
- مگنت های یخچال و وسایل این چنینی از دسترس کودک دور باشد.
- برای مواقع اورژانسی آموزش های لازم را ببینید.
با رعایت این موارد می توانید از بروز هر نوع حادثه احتمالی و خفگی نوزاد و کودک جلوگیری کنید.
منبع : آرگا
