محرک های محیطی به رشد هوش کودک کمک می کنند. هرچه کودکان بیشتر ببینند، بشنود و به عبارتی از حواس خود بیشتر استفاده کنند به رشد عقلانی، عاطفی و روانی آن ها بیشتر کمک می شود. در ادامه قصد داریم تاثیر محیط بر بازی کودک را مورد بررسی قرار دهیم.
بررسی تاثیر محیط بر بازی کودک
بعضی روان شناسان تنوع محرک های محیطی را در رشد هوش کودکان موثر می دانند. هر چه کودک بیشتر ببیند، بشوند و از حواس خود بهره بگیرد، در سال های بعد به دیدن، شنیدن و استفاده از سایر حواس تمایل بیشتری نشان می دهد. البته بایستی توانایی ها و محدودیت های فکری کودکان را شناخت و کمیت و کیفیت محرک ها را با آن مطابقت داد.
یعنی محرک های محیطی بایستی به جا و به اندازه باشند. در غیر این صورت نه تنها تاثیر مثبتی ندارند بلکه ممکن است موجب اغتشاش فکری و اختلال در یادگیری کودکان گردند. کمبود محرک های لازم برای رشد، به رشد ناکافی اعصاب مرکزی بخصوص مغر منجر شده در نتیجه فرد از لحاظ هوش که عملکرد مغز به ویژه قشر مغز باشد رشد کافی پیدا نمی کند.
همانطور که حضور نور برای رشد و تکامل چشم ضروری است و اگر انسان در کودکی از نور محروم گردد در آینده حتی با وجود چشمان سالم بینایی نخواهد داشت. کودک بایستی دنیای اطراف را شناخته و امکان تجربه رفتارهای گوناگون را داشته باشد. به این ترتیب تاکید می شود تنوع و تحرکات محیطی برای کود فراهم شده و اسباب بازی های متنوعی خریده تا بیشتر به پرورش حواس کودک کمک شود.
یعنی هر چه کودک بیشتر ببیند، بشنود، حرف بزند در حقیقت به رشد عقلانی، عاطفی، اخلاقی، اجتماعی و روانی او کمک خواهد شد. در نواحی محروم به علت این که قدرت اقتصادی مردم برای خرید وسایل و اسباب بازی های کودکان کم است کودکان بیشتر بازی های سنتی که به ابزار خاصی نیاز ندارد را می آموزند.
در این جوامع کودک یاد می گیرد که برای خود اسباب بازی درست کند. این سازندگی هم نوعی بازی و فعالیت دلچسب برای این کودکان به شمار می رود.
تفاوت بازی های کودکان در محیط های مختلف
با توجه به پژوهش های صورت گرفته کودکان ژاپنی اکثرا به فعالیت های غیر رسمی گروهی توجه می کنند. در حالی که کودکان امریکایی به بازی های گروهی و رقابتی بیشتر تمایل دارند. این کودکان فقط در مراحل ابتدایی کودکی بازی های مهیج را دوست دارند ولی کودکان ژاپنی این علاقه مندی را برای مدت طولانی حفظ می کنند.
به این ترتیب نه تنها بازی های دو کشور بلکه بازی های شمال و جنوب یک کشور و حتی محله های یک شهر با هم فرق دارند. فرهنگ هر جامعه در بازی کودکان نیز تاثیر دارد. به نوعی بازی کودک تحت تاثیر محیط های مختلف می باشد. در ادامه به بررسی بیشتر تاثیر محیط های مختلف بر بازی کودک می پردازیم.
محیط های فقیر
در محیط های فقیر کودکان اسباب بازی های آماده کمتری در اختیار دارند و بیشتر وسایل آن ها ابتکاری می باشد. این کودکان از وسایل و اسباب بازی هایی مانند گل، شن و ساخته دست خود بهره می گیرند. سخت کوشی کودکان در محیط های فقیر سبب شده که بازی های آن ها بیشتر از جنبه سرگرمی حالت سازندگی داشته باشد.
محیط های استراتژیک
محیط هایی که سوابق موقعیت های نظامی دارند یا سر راه کاروان های تجاری و لشکر کشی های نظامی بوده اند کیفیت بازی کودکان را تحت تاثیر قرار می دهند. تربیت حواس مختلف و تقویت افکار کودکان در بازی های این محیط ها دیده می شود.
محیط های خارج از محدوده
به دلیل دور بودن از فضاهای سالم شهری و پارک های شهر، بازی های کودکان خارج از محدوده شهری در واقع بازی نبوده بلکه به ناچار و بدون برنامه است. بیشتر کودکان هنگام بازی با بیماری های مختلف جسمی و روحی همراه می شوند. والدین این محیط ها بیشتر برای تامین معاش دور از خانواده هستند و در رهبری بازی فرزندان نقشی ندارند.
از این رو کودکان آینده درخشانی نداشته زیرا بازی نقش موثری در ساخت شخصیت و زندگی این افراد ایفا نمی کند.
محیط های روستایی
در محیط های روستایی بازی هایی انجام می شود که با تقویت حواس ارتباط دارند. بافت روستا عموما به نحوی است که اکثر مواد بازی کودکان طبیعی است. از این رو اسباب بازی های مصالح رونق زیادی دارند. به این ترتیب کودکان روستا در انتقال به محیط کار بخصوص کارهای یدی عملکرد بهتری دارند و از نظر جسمی سالم تر هستند.
محیط های شهری
کودکی که در مراکز شهری زندگی می کند عمدتا بازی در پارک و شهربازی و … را تجربه می کند. این کودکان بیشتر از اسباب بازی های آماده استفاده از این رو خلاقیت و سازندگی زیادی بروز نمی دهند.
محیط های آموزشی
بازی در محیط های آموزشی بیشتر از نوع برنامه ریزی شده بوده و با توجه به نوع رشد ذهنی، عاطفی و اجتماعی کودکان طراحی می شوند. در این محیط ها بازی ها با توجه به جامعه ای که آموزشگاه در آن واقع است کیفیت متفاوتی دارند. محیط های آموزشی نواحی فقیر بیشتر بدون وسایل بازی صورت می گیرد.
به این ترتیب کودک هنگام بازی محدودیت های بسیاری را تجربه می کند. در نتیجه بازی های آن ها آزادی لازم را ندارد و شرایط یک بازی مناسب وجود ندارد.
محیط های مرفه
قابل ذکر است محیط های مرفه نیز بر بازی کودک تاثیر دارد. بازی کودکانی که در شرایط مرفه زندگی می کنند با بازی دیگران فرق دارد. این بچه ها بیشتر از اسباب بازی های مکانیکی یا آماده استفاده می کنند از این رو قوه تخیل آن ها در بازی بیشتر بوده زیرا از پرداختن به بازی های مصالح بازداشته شده اند. از این رو ابتکار و نوآوری را از دست داده و بیشتر وابسته پرورش یافته و به سختی وارد دنیای کار می شوند.
در پایان از همراهی شما سپاسگزاریم و امیدواریم از این مطلب نهایت استفاده را برده باشید. همچنین پیشنهاد می شود در صورت تمایل برای آشنایی با تاثیر بازی خشن بر کودک و تاثیر شن بازی بر کودک روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا
