اگر برای شما نحوه تشکیل زمین جای سوال است با این مطلب همراه ما باشید. داستان به حدود ۴.۶ میلیارد سال قبل باز می گردد.
آشنایی با نحوه تشکیل زمین
در ابتدای پیدایش منظومه شمسی، ذرات بسیار ریز غبار درون سیاره خورشید که عموما از گاز و غبار تشکیل شده بود، پس از برخورد به یکدیگر چسبیده و اجسام بزرگتری را ایجاد کردند. از این رو چهار سیاره درونی با این ذرات تشکیل شدند. چندین میلیارد سال قبل زمین سطحی داغ، قرمز و نیمه مذاب داشت که بعد از طی میلیون ها سال، شروع به سرد شدن کرد و پوسته جامدی دور زمین ایجاد شد.
گازهای داغ و مذاب از لایه های پایین تر و از طریق دهانه آتشفشان ها بیرون زده و جو زمین را به وجود آوردند. طی همین مدت شهاب سنگ های زیادی به سطح زمین برخورد کردند و هزاران گودال شهاب سنگی داخل زمین ایجاد شده و مقداری به جو فرستاده شدند.
پس از گذشت یک میلیارد سال زمین به اندازه کافی سرد شده تا بخار درون جو متراکم گردد و قطره های آب ایجاد شود. این قطره های آب میلیون ها سال به صورت باران شدید به سطح زمین ریزش داشت تا سبب به وجود آمدن اقیانوس شده و به تدریج کره زمین به شکل کنونی پدید آمد. در ادامه با نحوه تشکیل زمین آشنا می شوید.
نحوه تشکیل زمین
پیشتر نیز اشاره شد که زمین در آغاز پیدایش به شکل کره ای پر از مواد بسیار داغ و نیمه مذاب بود که با گذشت زمان عناصر سنگین تر ته نشین شده و هسته فلزی آن ایجاد شد. در عین حال عناصر سبک تر به سطوح بالاتر آمده و جبه و پوسته را به وجود آورند. پس از طی میلیاردها سال زمین سرد گشت و سطح زمین جامد شده و جو تشکیل شد. در ادامه اقیانوس ها به وجود آمدند.
تکامل زمین ادامه داشته و پوسته زمین با فوران آتشفشان های داخل کف اقیانوس ها نوسازی شد و دائم بر اثر زمین لرزه و حرکت های قاره ای با تغییر و تحول همراه شد. تناسب گازهای مختلف داخل جو زمین هم بر اثر دخالتهای انسان به صورت آهسته در حال دگرگونی است.
داستان تشکیل زمین به ۴.۶ میلیارد سال پیش باز می گردد. هنگامی که منظومه شمسی را ابری از غبار و گاز احاطه کرده که امروز به اسم سحابی خورشیدی شناخته می شود. بعد از آن نیروی گرانش به تدریج سبب شکل گیری خورشید در مرکز سحابی مذکور شده و بعد از ایجاد ستاره ای به اسم خورشید، اجرام بزرگتری شروع به شکل گیری و گردش دور این ستاره نمودند.
در ادامه بادهای خورشیدی این اجرام را از خورشید دور کرده و اجرامی با عناصر سبک تر مانند هیدروژن و هلیوم به نواحی دورتری از منظومه شمسی منتقل شدند. اجرام سنگی نزدیک تر به خورشید باقی مانده و سیاره های خاکی را به وجود آوردند که زمین یکی از آن ها می باشد.
سیاره های عطارد، ناهید، زمین و مریخ در فواصلی نزدیک تر شروع به گردش به دور خورشید نموده و سیاره های مشتری، زحل ، اورانوس، نپتون و پلوتون در فاصله ای دور تر به دور ستاره مادری به گردش درآمدند. در این بین آنچه زمین را از دیگر سیاره های منظومه شمسی متمایز نمود، حضور این سیاره خاکی در کمربند حیات منظومه شمسی بود.
کمر بند حیات، مکانی در فاصله مناسب از خورشید می باشد که آب به شکل مایع امکان جاری شدن روی سطح سیاره را می یابد. علیرغم جایگاه مناسب زمین در منظومه شمسی، جو متعادل آن و حضور اکسیژن کافی، وضعیت را برای زندگی انسان به همراه تنوع زیستی مهیا نمود.
به این ترتیب کره زمین بعد از شکل گیری منظومه اطراف ستاره خورشید به وجود آمد. به گفته محققین قمری که در حال حاضر به دور زمین می چرخد، حدود ۴.۴۵ میلیارد سال قبل با برخورد یک سیاره بزرگ به سیاره زمین ایجاد شده است. این واقعه هنگامی روی داد که زمین خیلی گرم بوده و زیر پوسته اش با مواد داغ، سوزان و قرمز رنگ همراه بوده است.
در مراحل بعدی، فوران حاصل از آتشفشان های این کره، به تدریج جو زمین را غلیظ کرده است. ولی آن زمان جو زمین از گازهای سمی برای تنفس انسان و حیوانات و گیاهان سرشار بوده و اکسیژن کافی وجود نداشته است. با گذشت حدودا ۵۰۰ میلیون سال، زمین به تدریج سرد شده و پوسته جامد آن شکل گرفته و آب نیز به مرور بر سطح زمین جاری گشت تا زمین مهد حیات گردد.
تشکیل قاره ها و اقیانوس ها
بعد از آشنایی کلی با نحوه تشکیل زمین خوب است درباره نحوه ایجاد قاره و اقیانوس ها هم اطلاعاتی کسب نمایید. در تاریخ تکامل زمین، خشکی ها و آب های زمین نیز اشکال مختلفی به خود گرفته و قاره های متفاوتی ایجاد شده و از بین رفته اند. تا حدود ۳۰۰ میلیون سال قبل، از هفت قاره با تمدن های مختلف روی زمین خبری نبود.
آن زمان کره زمین از یک قاره بزرگ به اسم پانگه آ که تمام خشکی های زمین را احاطه کرده بود و یک اقیانوس به اسم پانتالاسا تشکیل شده بود. پس از ۵۰ میلیون سال این قاره بزرگ به تدریج شروع به شکستن نمود. مناطقی که حالا به اسم های افریقا، امریکای جنوب، هند، جنوبگان و استرالیا شناخته می شود بر اثر شکاف از قاره پهناور اوراسیا جدا شدند.
بعد از آن هم امریکای شمالی از اوراسیا جدا شده و اقیانوس بین آن ها فاصله ایجاد کرد. هر چند میلیون های سال قبل، زمین خشکی یکدستی داشت اما شرایط اقلیمی مختلفی در مناطق گوناگون آن وجود داشت. به طور مثال بخش های مرکزی آن که توسط رشته کوه ها احاطه شده بود دارای آب و هوای خشک و بخش های کنار اقیانوس، آب و هوای گرم و مرطوب داشت.
احتمالا آن زمان نیز بخش هایی از خشکی زمین در نزدیک خط استوا بوده و آب و هوای استوایی و جنگل های حاره ای را نمایان کرده است. هنگامی که خشکی های زمین یکپارچه بود، ارگانیزم ها شرایط پراکندگی در تمام سطح خشکی را داشته و پس از تفکیک قاره ها، فرصت یافته در آب و هوای مختلفی با تنوع ژنتیک گوناگون گسترش بیابند.
در صورت تمایل برای اطلاع از نحوه تشکیل خاک و نحوه تشکیل باد پس از پیدایش زمین روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا