دسته ها
پنج شنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳

آناتومی جمجمه انسان و عملکرد اجزای مختلف جمجمه

  • ملیحه بال افکن
  • ۲۰ شهریور ۱۴۰۰
  • ۰

در واقع جمجمه انسان نیز مانند سایر اعضای بدن دارای خصوصیات و ویژگی های منحصر به فردی است که در این مقاله سعی داریم به منظور آشنایی بیشتر آناتومی جمجمه انسان را به صورت کامل شرح دهیم با ما همراه شوید.

به طور کلی در آناتومی جمجمه قسمتی از اسکلت انسان محسوب می شود که از ساختار صورت و آناتومی مغز محافظت می کند. در واقع این بخش بدن بدون در نظر گرفتن استخوان فک تحتانی، با عنوان کرانیوم نامیده می شود. البته که خود کرانیوم نیز به دو بخش جعبه مغزی و اسکلت صورت تقسیم خواهد شد.

آشنایی با آناتومی جمجمه انسان

بهتر است بدانید که جمجمه در واقع یک نوع ساختار استخوانی محسوب می شود که در تمامی حیوانات وجود داشته و به عنوان چهارچوب سر شناخته می شود. این عضو بدن می تواند از ساختار صورت محافظت کند و مغز را نیز از آسیب های احتمالی دور نگه دارد. جمجمه مغزی بخش از جمجمه است که وظیفه حفاظت از مغز را دارد و قسمت های دوم استخوان صورت نیز در جلو و پایین جعبه مغزی قرار گرفته اند و اسکلت صورت را می سازند.

توجه داشته باشید که جمجمه انسان یک ساختار استخوانی است که استخوان های زیادی را در خود جای داده و معمولا در اثر استخوان سازی درون غشایی تشکیل شده اند. در واقع جمجمه از چندین استخوان تشکیل شده که توسط بخیه ها یا سوچور که مفاصل سینارترودیال هستند به یکدیگر متصل خواهند شد.

در واقع استخوان های این عضو بدن را می توان دو گروه کاملا مجزا یعنی استخوان جمجمه که از سقف جمجمه و قاعده جمجمه تشکیل شده اند و استخوان صورت دانست. همچنین جمجمه آدمی از ۲۲ استخوان یا ۲۹ استخوان شامل استخوان های گوش داخلی و استخوان هیوئید تشکیل شده که بیشتر توسط مفاصل استخوانی فشرده شده به یکدیگر متصل می شوند و امروزه درز نامیده خواهند شد.

خصوصیات و آناتومی جمجمه انسان

استخوان های جمجمه:

این استخوان ها در آناتومی جمجمه انسان که وظیفه مراقبت از مغز را دارند و تمامی بطن های مغزی را در بر گرفته اند در واقع شامل ۸ عدد یعنی ۴ عدد فرد و میانی و ۲ عدد زوج و طرفی هستند که در ادامه به بیان آن ها به صورت کامل پرداخته ایم:

استخوان های زوج:

استخوان های زوج شامل چندین نوع مختلف هستند که در ادامه آن ها را شرح داده ایم:

  •  آرون گروپس
  •  مبل و میز
  • استخوان گیجگاهی:

این استخوان در اطراف جمجمه واقع شده است. در تشکیل قسمت جدار ظرفی و قاعده کاسه سر شرکت خواهد کرد. همچنین دستگاه شنوایی و تعادلی بدن نیز در این قسمت قرار دارند.

  • استخوان آهیانه:

آهیانه نیز بخش های طرفی و سقف جمجمه را تشکیل می دهد. این استخوان ها به یکدیگر مفصل شده اند و در جلو با استخوان پیشانی و در عقب با استخوان پس سری مفصل خواهند شد.

استخوان های موجود در جمجمه

استخوان های فرد:

جمجمه انسان علاوه بر استخوان زوج دارای تعدادی استخوان دیگر با عنوان فرد می باشد که در ادامه آن ها را بیان کرده ایم:

  • استخوان پرویزنی:

پرویزنی در بخش قدامی قاعده جمجمه و در زیر استخوان پیشانی و قدام استخوان اسفنوئید قرار گرفته است. همچنین دارای یک صفحه سوراخ دار با نام صفحه غربالی، یک تیغه عمودی و دو توده طرفی خواهد بود. عمدتا صفحه غربالی بخشی از سقف حفره بینی را می سازد و توده های طرفی نیز در ساخت جدار خارجی حفره بینی و جدار داخلی حفره کاسه چشمی نقش خواهند داشت.

  • استخوان پیشانی:

این استخوان دارای یک صفحه افقی و یک صفحه عمودی خواهد بود. بخش عمودی معمولا پیشانی و جدار قدامی کاسه سر را تشکیل می دهد و سطح برونی محدب است که بر روی آن برآمدگی های پیشانی دیده خواهند شد. همچنین در زیر این برآمدگی ها قوس های ابرویی نیز مشاهده می شوند. اما سطح درونی بخش عمودی دارای چین هایی است که مربوط به چین های نیمکره مغز هستند. بخش افقی نیز در تشکیل حفره های مغزی قدامی و بخش بیرونی آن در تشکیل سقف کاسه چشم شرکت خواهند داشت.

ویژگی های بارز در جمجمه انسان

  • استخوان پس سری:

این استخوان قسمت خلفی سقف و قاعده جمجمه را تشکیل خواهد داد. همچنین استخوان پس سری در سر سوراخ بیضی را پوشش می دهد که از این طریق حفره جمجمه ای خلفی با مجرای مهره ای ارتباط برقرار خواهد کرد.

  • استخوان شب پره:

استخوان شب ره در قاعده جمجمه واقع شده و اصولا در ساخت حفره مغزی قدامیف میانی و خلفی نقش دارد. این استخوان دارای بخش تنه که در تشکیل جایگاه غده هیپوفیز و سقف حفره بینی و حلق نقش دارد، خواهد بود.

  • استخوان صورت:

معولا استخوان های صورت در جلو و ایین جعبه مغزی قرار گرفته اند و اسکلت صورت را تشکیل می دهند. در واقع استخوان های صورت ۱۴ عدد هستند که حدود ۶ عدد زوج و ۲ عدد فرد خواهند بود.

آشنایی با استخوان های پیشانی

منافذ موجود در جمجمه انسان:

به طور کلی آناتومی جمجمه انسان دارای حفره های زیادی هستند که همگی فورامین شناخته می شوند. در واقع فورامین روزنه ای است که از طریق آن اعصاب جمجمه، عروق، رگ ها و سایر ساختار ها عبور خواهند کرد. در آناتومی بدن انسان منافذ به هر گونه شکافی گفته می شود. استخوان های جمجمه که معمولا این منافذ را می سازند شامل استخوان پیشانی، اتموئید، فک بالا، اسفنوئید، الاتین، پس سری و یجگاهی خواهد بود. در ادامه منافذ و یا فورامن های موجود در جمجمه انسان را شرح داده ایم:

  • فورامین بینایی:

سوراخ بینایی در اسفنوئید واقع شده و اجازه عبور شریان چشم و عصب چشمی از کانال بینایی به داخل مدار را می دهد. از سمت داخلی نیز به بدنه اسفنوئید و از طرف دیگر به بال کوچک استخوان اسفنوئید محدود خواهد شد.

  • فورامین مشبک:

حفره مشبک اشاره به سوراخ های متعدد در صفحه مشبک استخوان اتموئید دارد. در واقع آن ها حفره جمجمه قدام را با حفره بینی متصل می کنند. این حفره ها اجازه می دهند آکسون های عصب بویایی از اپیتلیوم بویایی بینی به حفره جمجمه قدامی که در آن با پیاز بویایی ارتباط دارند عبور خواهند کرد.

  • فورامین فوقانی:

سوراخ فوقانی مغزی در استخوان فروناال یا پیشانی واقع شده و امکان عبور رگ، شریان و عصب فوقانی مغز را به داخل مدار فراهم خواهد کرد. همچنین این سوراخ از سمت بالایی با بال کوچک تر و از سمت تحتانی با بال بزرگ تر استخوان اسفنوئید هم مرز است و چندین ساختار مختلف را از بالا به پایین منتقل می کنند.

منافذ موجود در جمجمه

  • فورامین اووال:

سوراخ اووال منفذ بیضی شکل دیگری است که در قاعده بال بزرگ تر اسفنوئید و در قسمت خلفی سوراخ رواندوم در حفره جمجمه میانی قرار گرفته است. این فورامین عصب فک پایین و شریان مننژیال جانبی را هدایت می کنند.

  • فورامین روتاندوم:

این منافذ در قاعده بال بزرگ اسفنوئید و پایین تر از شکاف مداری فوقانی قرار گرفته اند. همچنین ارتباطی میان حفره جمجمه میانی و حفره پتریگوپالاتین ایجاد خواهند کرد و عصب فک بالا نیز از این حفره عبور خواهد کرد.

  • فورامین ژوگولار:

این حفره نیز در قسمت جلویی توسط قسمت کوچک استخوان گیجگاهی و در عقب توسط استخوان اکسییتال تشکیل خواهد شد. این فورامین را می توان به عنوان سه محفظه جداگانه شامل قدامی(حاوی سینوس پتروزال تحتانی و سینوس وریدی دورال)، میانی(حاوی عصب گلوسوفارنکس، عصب واگ و قسمت های جمجمه ای عصب جانبی) و خلفی(حاوی سینوس سیگموئید و شاخه های مننژیال شریان های اسیتیال و صعودی حلق) در نظر گرفت.

  • فورامین مگنوم:

حفره بزرگ در استخوان پس سری در حفره جمجمع خلفی قرار دارد و اجازه عبور مدولا و مننژها، شریان های مهره ای، شریان های نخاعی قدامی و حلفی و ورید های دورال می دهد. در واقع بخش نخاعی عصب جانبی از طریق همین منافذ بالا رفته و به قسمت جمجمه ای می پیوندد. پس از ترکیب نیز عصب تکمیل شده از طریق سوراخ ژوگولار خارج خواهد شد.

  • فورامین اسپینوزوم:

منافذ اسپینوزوم نیز در حفره میانی جمجمه تا سوراخ بیضی شکل قرار دارد و در واقع این ساختار اجازه عبور شریان مننژیال میانی، ورید مننژیال میانی و شاخه مننژال CN V3 را خواهد داد.

سینوس های موجود در جمجمه انسان

سینوس های موجود در جمجمه انسان:

بر اساس آناتومی جمجمه انسان سینوس های پارانازال گروهی تشکیل شده از چهار فضای جفت شده و پر از هوا هستند که حفره بینی، بالای چشم، بین چشم و پشت چشم را احاظه کرده اند. در واقع نام این سینوس ها بر اساس استخوان های صورت انتخاب شده که در پشت آن ها نوشته شده است. در ادامه به بیان این سینوس ها به صورت کامل پرداخته ایم:

سینوس های فک بالایی: در واقع سینوس یا آنتریکای فک بالا بزرگ ترین سینوس های پارانازال نامیده می شود که در قست زیرین استخوان های فک بالایی قرار گرفته اند.

سینوس های اتموئید: که همان سینوس بین چشم محسوب می شود از چندین سلول هوایی از هم گسسته در داخل استخوان اتموئید بین بینی و مدار ایجاد شده است.

سینوس های پیشانی: که همان سینوس بالای چشم است در واقع بالاتر از مدار قرار گرفته است و دقیقا روی استخوان پیشانی واقع شده است.

سینوس های اسفنوئید: که همان سینوس پشت چشم ها است بر روی استخوان اسفنوئید در مرکز قاعده جمجمه در قسمت مرکزی جمجمه در زیر غده هیپوفیز واقع شده است.

سینوس های پارانازال: که با اپیتلیوم تنفسی پوشانده شده اند. در واقع سینوس های پارانازال از طریق حفر استخوان توسط کیسه های پر از هوا یا دیورتیکول پنوماتیک از حفره بینی به صورت تکویتی ایجاد شده اند.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *