رفلکتور در عکاسی صفحه منعکس کننده نور می باشد که معمولا آن را در طرف سایه سوژه قرار می دهند تا از طریق بازتاب نور در بخش سایه، آنجا روشن شود. در ادامه این مطلب با انواع و نحوه استفاده از این ابزار در عکاسی آشنا می شوید.
آشنایی با ابزار رفلکتور در عکاسی
ممکن است برای شما علاقمندان به هنر عکاسی و فیلمبرداری سوال باشد که رفلکتور چیست و چه کاربردی دارد؟ در پاسخ باید بگوییم که رفلکتور یک سطح یا صفحه بازتاب دهنده نور خاص می باشد تا مسیر نور و تابش آن به سمت سوژه را تغییر دهد. به طور معمول این صفحه را در سمت سایه سوژه قرار داده تا بتواند با منعکس ساختن نور در قسمت سایه آن جا را روشن سازد. از دیگر کابرد رفلکتور این می باشد که با یکنواخت تر ساختن آن از تابش مستقیم نور به سوژه پیشگیری نموده و ابتدا نور به رفلکتور تابیده شود بعد نور نرم و کنترل شده به سمت سوژه هدایت گردد. از ویژگی های رفلکتور می توان به رنگ، ابعاد و قابل حمل بودن آن اشاره کرد.
انواع رفلکتور
به طور کلی ۵ نوع رفلکتور (سه نوع اصلی سفید، نقره ای و طلایی و دو نوع سیاه و شفاف با استفاده کمتر) در بازار وجود دارد. این رفلکتورها هر کدام مقداری از شدت نور را جذب نموده و مشخصات خاص خودشان را دارند. به طور مثال بعضی رفلکتورها جهت نرم کردن پوست صورت و بعضی دیگر برای تقویت سایه ها استفاده می شوند. ضمنا برای ساخت رفلکتورها پارچه های مختلفی استفاده می شود که کارایی آن ها را افزایش می دهد.
رفلکتور سفید
رفلکتور نقره ای
رفلکتور نقره ای برای مبتدی ها بهترین انتخاب خواهد بود. از آنجا که این رفلکتور در میان تمام رفلکتورها نور بیشتری را منعکس می سازد برای عکاسی از صحنه های با نور کم که به نور زیادتر و یا کنتراست بیشتر نیاز دارند مناسب می باشد. ضمنا رفلکتور نقره ای اگر در فضای باز مورد استفاده قرار گیرد می تواند موجب سردی نور شود. برعکس رفلکتور سفید نباید رفلکتور نقره ای را در حالت نزدیک به سوژه قرار دهید چرا که موجب پر نور شدن عکس شده و کفیت عکس را کاهش می دهد. ناگفته نماند که رفلکتور نقره ای دارای دو نوع مات و براق می باشد که نوع مات برای عکاسی پرتره مناسب بوده و نوع براق در هنگام عکاسی از ورزشکارها و بدنسازها بهترین عملکرد را به اجرا می گذارد.
رفلکتور طلایی
از این رفلکتور بیشتر برای شادابی تنالیته پوست و هایلایت نمودن چشم سوژه در هنگام غروب خورشید بهره می برند. رفلکتور طلایی دمای رنگ را کاهش داده و موجب گرمی نور موجود می شود. هنگام عکاسی در ساحل و در تایم طلایی در حالی که آفتاب پشت سر سوژه جای دارد رفلکتور طلایی کمک خواهد کرد به بدن سوژه تون طلایی اضافه شود. چنانچه نیاز بود قبل از غروب خورشید و نزدیک ظهر به عکاسی بپردازید از رفلکتورهای نقره ای و سفید بهره بگیرید تا قادر باشید کنتراست زیاد نور را متعاد سازید. به خاطر داشته باشید اگر خیلی محتاط نباشید رفلکتور طلایی قادر است رنگ پوست را زردتر از آنچه که هست نمایش دهد از این رو پیشنهاد می شود جهت عکاسی در استودیو یا موقع استفاده از فلاش از این رفلکتور بهره نگیرید. چرا که علاوه بر تغییر نور موجب ایجاد تون رنگی نابرابر می شود.
رفلکتور مشکی
این رفلکتور ابزاری کامل برای عکاسی داخل استودیو به شمار می رود. اگر فقط در داخل استودیو عکاسی انجام می دهد رفلکتور مشکی یکی از ضروری ترین ابزارهای لازم است. این رفلکتور نور را نسبتا به شکل کامل جذب نموده و به سوژه سایه هایی یکدست و عمیق می دهد. مهمترین ویژگی رفلکتور مشکی این است که دمای رنگ را تغییر نخواهد داد. از این رفلکتور می توان در هنگام عکاسی از سوژه های حساس به انعکاس (مانند جواهرات) یا موقع عکاسی از سوژه های نیمه انعکاسی (مانند دیوارهای سفید) استفاده کرد. رفلکتور مشکی در عکاسی پرتره استودیویی بیشترین کاربرد را دارد. به طور مثال در مواقعی که قصد دارید عکس پرتره را دراماتیک تر سازید و کنتراست آن را زیادتر کنید ولی نورهای محیطی انعکاس داده شده توسط اشیاء پیرامون این اجازه را نمی دهد رفلکتور مشکی کمک کننده تر خواهد بود.
رفلکتور شفاف
رفلکتور شفاف یا دیفیوز در یک روز آفتابی به خوبی نقش خود را ایفا می کند. این رفلکتور علاوه بر انعکاس قسمتی از نور، نور عبوری را نیز پخش می کند. به عبارت دیگر از رفلکتور شفاف بیشتر برای کاهش شدت نور بکار می رود. به طور مثال چنانچه قصد عکاسی در طول روز در حالی که آسمان صاف می باشد را دارید از آنجا که تنها منبع نوری شما خورشید می باشد بخش های روشن پوست سوژه بسیار روشن ثبت می شوند و بخش هایی که در سایه قرار دارد به شدت کم نور و تاریک ثبت خواهند شد. ولی اگر یک رفلکتور شفاف بالای سر سوژه قرار داده شود می توان جریان نور را کمتر نمایید و از این رفلکتور به عنوان یک softbox بزرگ بهره بگیرید. پیش از استفاده از رفلکتور شفاف سوزه تنها توسط یک منبع کوچک مورد نورپردازی بود ولی حالا اشعه های آفتاب از همه سطح رفلکتور به سوژه تابیده می شود. از این طریق عکاس می تواند یک نور خیلی نرم را در اختیار داشته باشد.
کاربردهای انواع رفلکتور
بیشتر رفلکتورهای دایره ای بازار به فرم دو رو عرضه می گردند به این صورت که یک طرف سفید و طرف دیگر نقره ای می باشد. با این حال پیشنهاد می شود حتما از رفلکتور پنج کاره در عکاسی استفاده نمایید زیرا علاوه بر کاربردهای زیادی که دارد این نوع رفلکتور مقاوم بوده و می توان چندین سال از آن بهره برد. رفلکتورهای پنج کاره معمولا در انواع مختلف مستطیلی یا دایره ای و در اندازه های متفاوت عرضه می شوند و شامل یک دیسک تاشو به همراه یک تکه پارچه نیمه شفاف با پوشش های دو طرفه سفید/سیاه و نقره ای/ طلایی هستند.
این رفلکتورها قیمت ارزانی داشته و قابل حمل نیز می باشند. این ابزار احتمالا متنوع ترین وسایل نورپردازی خواهند بود که تاکنون داشته اید. آن ها در هر حالتی از عکاسی کمک کننده خواهند بود. شاید رفلکتورها هیجان انگیزترین ابزار عکاسی نباشند ولی همواره مفید و مثمر ثمر واقع می شوند. از جمله کاربردهای رفلکتور در عکاسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. واضح ترین کاربرد رفلکتور در عکاسی را می توان اینطور بیان کرد که از آن به عنوان یک fill light(نورپرکننده) نرم و ملایم برای پرتره بهره برد. منظور از نور پرکننده این است که این نور یک نور تکمیلی در عکاسی بوده و ماهیت نور اصلی یا main light را تغییر نمی دهد و اکثرا برای روشن تر نمودن سایه ها به کار می رود.
چه در هنگام عکاسی زیر نور مستقیم آفتاب، سایه باز ، آسمان ابری و یا در استودیو می توان با استفاده از رفلکتور اندکی نور اضافی به سایه ها تاباند. آن ها به عنوان یک پرکننده نوری عالی می باشند زیرا بر منبع نوری کلیدی غلبه نداشته و ضمنا خودشان نیز موجب ایجاد سایه نمی شوند. چنانچه یک رفلکتور پنج کاره داشته باشید می توانید از سطح سفید برای بدست آوردن یک حالت طبیعی تر و ظریف تر و برای داشتن یک حالت آیینه ای تر از سمت طلایی استفاده کنید تا کمی گرما به ترکیب بندی خود اضافه نمایید.
۲. چنانچه در شرایطی قرار دارید که نور شدید از پشت سر تابیده می شود می توانید سوژه را پشت به نور قرار دهید و آن نور را توسط یک رفلکتور به طرف سوژه انعکاس دهید تا چهره اش روشن شود. برای داشتن حداکثر تاثیر، از سمت نقره ای جهت ایجاد یک نور اندکی سختتر که مشابه نور خورشید است یا از سمت سفید از نزدیک جهت داشتن یک ظاهر نرم تر، بهره بگیرید.
به خاطر داشته باشید چیدمان نوری در این شرایط به گونه ای باشد که رفلکتور بالاتر از سوژه یا حداقل بالاتر از سطح دوربین قرار بگیرد. و زمان استفاده از رفلکتور به عنوان نور پرکننده بهتر است آن را پایین و زیر چانه سوژه قرار دهید تا سایه ها را کاهش دهید.ولی هنگامی که رفلکتور به عنوان نور اصلی استفاده می شود باید آن را بالا نگه داشت تا سایه های نرم ایجاد شود. چرا که پایین نگه داشتن آن موجب ایجاد حالت ترسناک برای سوژه خواهد شد.
۳. یک کاربرد دیگر رفلکتورها پخش کردن نور خورشید می باشد. صفحه پخش کننده یا سطح نیمه شفاف درون اغلب رفلکتورهای پنج کاره یا دیفیوز بسیار کاربردی می باشد. توسط آن می توان هر منبع نور سخت را به یک منبع نور نرم تبدیل کرد. چنانچه از نور مستقیم آفتاب به عنوان نور کلیدی بهره می گیرید ولی این نور از نظر شما سخت است می توانید پنل دیفیوز را باز کرده و آن را به شکلی نگه دارید که روی سوژه سایه انداخته و نور نرم شود. محدودیت این نوع چیدمان این می باشد که نور فقط در سایه رفلکتور نرم می شود به این ترتیب خود رفلکتور اهمیت می یابد.
چنانچه یک رفلکتور دایره ای کوچکتر از چهل اینچ داید از این طریق به پرتره های کلوزآپ محدود می شوید و چنانچه یک دیفیوز مستطیلی ۷۲ اینچ داشته باشید می توان عکس را به صورت تمام قد به ثبت رساند. همچنین با استفاده از دیفیوز می توانید در مواقعی که در وسط روز عکاسی می کنید و قادر به یافتن یک نقطه سایه دار مناسب نیستید آن را بالای سوژه نگه داشته تا بر روی وی سایه انداخته و نور نرم ایجاد شود. این عمل موقعی که بتوان خورشید را اندکی پشت سوژه قرار داد بهتر نتیجه می دهد.
چند نکته:
- با استفاده از رفلکتور می توان کیفیت نورپردازی سوژه را بهبود داده و به عبارتی کنتراست و تون های چهره را متوازن سازید. نظیر همه منابع نوری رفلکتور نیز هرچه اندازه بزرگتری داشته باشد نور نرم تری را بازتاب می دهد. چنانچه به نور نرم نیاز بود بهتر است از رفلکتورهای سفید و نقره ای بهره بگیرید و تاحد ممکن آنها را نزدیک سوژه نگه دارید. اگر منبع نور خیلی قوی نبوده و از رنگی به جز نقره ای بهره می گیرید، رفلکتور را در محدوده دورتری نسبت به سوژه قرار داده تا نور آن از منبع نور شما بیشتر نباشد و بیشتر نقش یک نورپرکننده را ایفا کند.
- در مواردی که از رفلکتور نقره ای یا طلایی زیر نور آفتاب بهره می گیرید به سوژه انسانی خود بگویید که به طور مستقیم به آن خیره نشود چرا که ممکن است نور شدید بازتابی از سطح رفلکتور چشمهایش را اذیت کند.
- تشخیص این که هنگام استفاده از رفلکتور طلایی یا نقره ای نور قرار است به چه نقطه ای تابیده شود، کار دشواری نیست ولی با رفلکتور سفید این امر سخت است. بهتر است رفلکتور سفید را پیرامون سوژه چرخانده تا تاثیر آن را ببینید. این تاثیرات اگر خیلی کم هم باشند ولی کمک خواهند کرد تا متوجه شوید که بهترین حالت نگه داشتن رفلکتور چگونه است. در نهایت باید اطمینان حاصل کنید که نور اصلی کاملا به رفلکتور برسد و خود سوژه مانع این امر نشود. در بیشتر مواقع یک شاخه درخت یا حتی خود مدل موجب می شود روی رفلکتور سایه افتاده و کیفیت کلی نور تحت تاثیر قرار گیرد.
- به خاطر داشته باشید خود را به زوایای عمودی محدود نسازید و در عکاسی پرتره می توانید رفلکتور را روی زمین و روبروی سوژه قرار داده تا مانع از ایجاد سایه زیر چشمانش شوید.
- می توان از نور انعکاس یافته توسط رفلکتور عکاسی با توجه به شرایط عکاسی و شدت نور مورد احتیاج، به عنوان نور اصلی یا نور پرکننده بهره بگیرید. اگر عکاس پرتره می باشید باید حتما رفلکتورهای سفید و نقره ای را بکار بندید. در صورتی که عکاس جواهرات هستید یک رفلکتور مشکی از ضروریات شما خواهد بود. و عکاسان خیابانی نیز هم حتما باید از رفلکتورهای شفاف و طلایی بهره بگیرند.
اگر علاقه مند به آشنایی با تکنیک های عکاسی در شب و عکاسی در فضای باز هستید بر روی لینک های مربوطه کلیک کنید.
منبع : آرگا
