دسته ها
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲

سوء هاضمه بارداری چرا اتفاق می افتد؟ و چه درمان هایی برای آن وجود دارد؟

  • ساناز براتی
  • ۱۳ آذر ۱۳۹۹
  • ۰

سوء هاضمه یکی از مشکلات شایع در دوران بارداری است که در صورت شدید نبودن با رعایت چند نکته و تغییر در رژیم غذایی و شرایط زندگی قابل درمان است، اما در صورت شدید بوده نیاز به مراجعه به پزشک و مصرف برخی داروها خواهد داشت.

حدود نیمی از خانم های باردار امکان دارد در طی دوران حاملگی خود دچار مشکل سوء هاضمه شوند، بخشی از این سوء هاضمه به خاطر تغییرات هورمونی در ماه های آخر حاملگی به خاطر فشار زیاد رحم به معده اتفاق می افتد. در این مقاله علل و روش های درمان سوء هاضمه در بارداری را بررسی می کنیم.

سوء هاضمه در بارداری

بیماری سوء هاضمه که در علم پزشکی با نام دیسپپسی شناخته می گردد، به درد یا ناراحتی گفته می شود که مربوط به روند نامناسب هضم غذا در روده فوقانی یا شکم افراد اتفاق می افتد. سوء هاضمه یکی از مشکلات رایج بین خانم های باردار در ۹ ماهه بارداریشان محسوب می گردد. تغییرات جسمی و تغییرات هورمونی در خانم های حامله دلیل ایجاد این مشکل در آنها می باشد که حالت تهوع و نفخ را به وجود می آورد و سوزش سر دل را به همراه خواهد داشت.

بررسی سوء هاضمه در بارداری

نشانه های سوء هاضمه در حاملگی

نشانه های سوء هاضمه در حاملگی و سوزش معده در واقع با علائم این مشکل در افراد عادی فرقی ندارد و یکی است. علامت اصلی این مشکل درد و احساس ناراحتی در قفسه ی سینه یا شکم می باشد. این مشکل بیشتر موارد بلافاصله بعد از خوردن غذا یا نوشیدن چیزی اتفاق می افتد، ولی در برخی موارد ممکن است بین خوردن غذا یا چند ساعت بعد از آن نیز بروز پیدا کند. زنان حامله امکان دارد این مشکل را در هر دوره ای از بارداری تجربه نمایند، اما علائم این مشکل در اواخر حاملگی و از هفته ۲۷ ام به بعد شدیدتر و تکرار پذیرتر باشند. همچنین مشکل سوء هاضمه در کنار درد امکان دارد دارای علائم زیر باشد:

  • سوزش معده، احساس سوزش به خاطر عبور اسید از معده به مری
  • احساس ناراحتی و سنگینی سر دل
  • آروغ زدن
  • برگشت غذا
  • بروز نفخ
  • حالت تهوع و استفراغ

سوء هاضمه در زمان بارداری

دلایل ایجاد سوء هاضمه

برخی از دلایل سوء هاضمه به خصوص سوزش معده در بیشتر موارد به دلیل تماس اسید معده با پوشش حساس محافظ یا غشای مخاطی دستگاه گوارشی به وجود خواهد آمد. اسید معده باعث از بین رفتن این پوشش محافظ می شود و سوزش معده و علائم سوء هاضمه را به وجود می آورد.  مشکل سوء هاضمه در دوران بارداری بیشتر به خاطر دلایل زیر پیش می آید:

  • بروز تغییرات هورمونی در بدن
  • وارد شدن فشار رحم به معده
  • برگشت اسید معده به مری به خاطر بسته نشدن کامل ماهیچه حلقوی پایین مری

داشتن این مشکل قبل از حاملگی یا داشتن سوء هاضمه در حاملگی های قبلی ممکن است باعث بالا رفتن احتمال سوء هاضمه در حاملگی فعلی شود و امکان بروز آن را بیشتر کند. بروز سوء هاضمه در ماه های آخر بارداری بسیار بیشتر می باشد.

  •  آرون گروپس
  •  مبل و میز

درمان سوء هاضمه در حاملگی

زمان مراجعه به پزشک

میزان شکل سوء هاضمه با نشانه های آن در ارتباط می باشد و در بعضی از موارد امکان دارد بسیار جدی و هشدار دهنده باشد. این مشکل زمانی جدی تر می شود که مادر حامله قبل از دوره بارداری خود اصلا آن را تجربه نکرده باشد. برخی از داروهای خانگی ممکن است باعث بدتر شدن نشانه های سوء هاضمه شود در اینصورت باید به پزشک مراجعه شود و از او کمک گرفته شود. برخی از علائم مهم که باعث می شود تا خانم باردار به پزشک مراجعه نماید شامل موارد زیر می شود:

  • داشتن مشکل در زمان بلع مواد غذایی
  • بروز استفراغ خونی در خانم باردار
  • وجود حس سوزش شدید در ناحیه معده در طول ۹ ماه بارداری، به شکلی که این حس باعث بر هم خوردن روند خواب زن حامله شود و خواب را مختل نماید.
  • سیاه شدن رنگ مدفوع زن باردار
  • کم شدن وزن مادر باردار بیش از حد در یک دوره معین از حاملگی
  • داشتن تجربه درد شدید در ناحیه شکم

با داشتن شرایط بالا، بسته به نوع درد یا ناراحتی، پزشک مربوطه دوره ایده آل درمانی را به مادر باردار توصیه می کند.

سوء هاضمه حاملگی و بررسی آن

درمان های داروی سوء هاضمه

در برخی از موارد تغییر در سبک زندگی به منظور بهبود سوء هاضمه کافی است، به ویژه اگر این مشکل نشانه های شدیدی نداشته باشد. در صورتی که این مشکل شدید باشد باید با مراجعه به پزشک به دنبال روشی برای درمان این مشکل بود، پزشک برای کاهش علائم این مشکل برخی از داروها را تجویز می کند، برخی داروهایی که در دوران بارداری مشکلی نداشته باشند. اما به خاطر داشته باشید که بدون مشورت با پزشک در زمان حاملگی دارویی را مصرف نکنید. داروهایی که در زمان حاملگی برای برطرف شدن مشکل سوء هاضمه تجویز می شوند، شامل موارد زیر می شوند:

  • آنتی اسیدها:

آنتی اسیدها از جمله داروهای هستند که برای درمان سوء هاضمه و بهبود سریع آن استفاده می شوند. آنتی اسید با خنثی نمودن اسید معده و کم شدن میزان آن باعث می شود تا سوزش سیستم گوارش کاهش یابد. در اکثر موارد فقط در زمان بروز نشانه ها نیاز به استفاده از آنتی اسیدها می باشد اما در مواردی پزشک امکان دارد به بیمار توصیه نماید تا قبل از بروز نشانه ها دارو مصرف کند، قبل از غذا یا قبل از خواب. توجه داشته باشید که در زمان حاملگی بیشتر از میزان تعیین شده از آنتی اسیدها استفاده ننمایید، قبل از استفاده حتما به دستورات داخل جعبه و بروشور دارو دقت کنید تا از نحوه استفاده درست اطلاع یابید. خانم های حامله ای که نیاز به مصرف آنتی اسیدها هستند توجه داشته باشند که به طور همزمان از مکمل های آهن استفاده نکنند زیرا آنتی اسید امکان دارد از جذب آهن جلوگیری نماید، آنتی اسید را حداقل دو ساعت قبل یا بعد از مکمل های آهن استفاده نمایید.

دلایل سوء هاضمه حاملگی

  • داروهای کاهش دهنده اسید معده:

در صورتی که با مصرف آنتی اسید علائم سوء هاضمه کمتر نشود، پزشک داروی دیگری را تجویز خواهد کرد که باعث کاهش ترشح اسید معده شود. امپرازول یکی از انواع داروهای کاهش دهنده اسید معده می باشد. امپرازول به طور معمول به شکل قرص و یک مرتبه در روز تجویز می گردد، علائم سوء هاضمه باید بعد از حدود ۵ روز استفاده از امپرازول کمتر شود، اگر اینطور نبود شاید لازم شود تا دوز دارو افزایش یابد، البته این موضوع را پزشک تشخیص می دهد و باید با او مشورت شود. داروی امپرازول در برخی موارد ممکن است باعث سردرد، اسهال، حالت تهوع، و استفراغ شود. به خاطر داشته باشید که هیچ وقت از داروی رانیتیدین استفاده نکنید.

بروز سوء هاضمه در حاملگی

درمان سوء هاضمه به روش های طبیعی

برای بهتر شدن مشکل سوء هاضمه در بارداری همیشه نیاز به مصرف دارو نیست، به خصوص در مواقعی که مشکل شدید نیست می توان با کمک چند تغییر در رژیم غذایی و شیوه زندگی آن را کنترل نمود. رعایت برخی موارد در بهبود سوء هاضمه موثر می باشد، برخی از این موارد عبارتند از:

  • ترک سیگار:

کشیدن سیگار در دوران بارداری علاوه بر خطراتی که برای جنین دارد باعث بروز سوء هاضمه می شود. استنشاق دود سیگار نیز مانند کشیدن آن ممکن است باعث بروز این مشکل در خانم های حامله شود. مواد شیمیایی که در دور سیگار وجود دارد، باعث می شود تا ماهیچه حلقوی موجود در انتهای مری شل شود و منجر به برگشت راحت اسید معده به مری یا همان رفلاکس خواهد شد. مادر حامله ای که سیگار می کشد، برای سلامت خود و جنین باید حتما آن را ترک نماید، سیگار گشیدن علاوه بر سوء هاضمه باعث مشکلات بزرگی مثل زایمان زود رس، قبل از هفته ۳۷ بارداری، تولد نوزاد کم وزن در زمان زایمان و سندروم مرگ ناگهانی نوزاد می شود.

سوء هاضمه در حاملگی

  • رژیم غذایی سالم:

زمانی که بیش از اندازه غذا می خورید احتمال بروز سوء هاضمه در شما بیشتر خواهد بود، داشتن وعده های غذایی حجیم باعث بدتر شدن علائم سوء هاضمه می شود. زنان باردار در طول دوره حاملگی ممکن است بیشتر غذا بخورند، اما این کار برای آنها و جنینشان خب نیست و نیازی به اندازه دو نفر خوردن نیست. دوران حاملگی نیازی به یک رژیم غذایی خاص ندارد، مواد غذایی روزانه میزان مناسبی از انواع مواد ضروری برای مادر و جنین را فراهم می نماید و کفایت می کند. توصیه می شود تا وعده های غذایی خود را بیشتر کرده و در هر وعده میزان کمتری غذا بخورید تا سوء هاضمه تان بهتر شود.

سوء هاضمه در دوران بارداری

  • تغییر عادات غذایی:

در بعضی از موارد می توانید سوء هاضمه خود را با تغییراتی در غذا خوردن بهتر کنید. رعایت برخی نکات در زمان غذا خوردن باعث نی شود تا مشکلتان بهتر شود:

  1. سه ساعت قبل از خواب چیزی نخورید.
  2. در عوض خوردن سه وعده غذای بزرگ در طول روز، چندین وعده غذای کوچک بخورید.
  3. در زمان خوردن غذا صاف بنشینید، تا فشار زیادی از روی معده برداشته شود.
  4. یک لیوان شیر بدن لاکتوز باعث بهتر شدن سوزش معده می شود، در کنار تخت خود یک لیوان شیر بدون لاکتوز بگذارید تا اگر به خاطر سوزش معده بیدار شدید آن را بنوشید.

بروز سوء هاضمه حاملگی

  • پرهیز از عوامل تاثیر گذار بر سوء هاضمه:

برخی از موارد مثل خوردن شکلات یا خم شدن و یا خوردن آبمیوه باعث بدتر شدن مشکل سوء هاضمه می شود. توصیه می شود تا مواد غذایی و نوشیدنی هایی که باعث بدتر شدن مشکلتان می شود را یادداشت نمایید و از آنها اجتناب کنید. مصرف غذاهای چرب، سنگین و پر ادویه را کمتر کنید و از نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه، چای و نوشابه کمتر استفاده نمایید.

بررسی سوء هاضمه در حاملگی

  • بالاتر قرار دادن سر در زمان خواب:

زمانی که می خواهید بخوابید، از یک یا دو بالش کمک گرفته و سر و شانه های خود را بالاتر بیاورید، همچنین می توانید در زیر تشک چیزی قرار دهید تا شیب ایجاد شود، این شیب باعث می شود تا اسید معده به مری در زمان خواب بازنگردد.

  • داروهای نسخه دار:

اگر مجبور به مصرف برخی از داروها مانند داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مثل آسپرین یا ایبوپروفن هستید و احتمال می دهید که با مصرف آنها مشکل سوء هاضمه شما بدتر می شود، با پزشک خود مشورت نمایید تا دارویی دیگر جایگزین نماید. توجه داشته باشید که بدون مشورت با پزشک دارویی را قطع نکنید.

سوء هاضمه در بارداری

  • ترک نوشیدن الکل:

استفاده از الکل باعث بروز علائم سوء هاضمه می شود، بعلاوه مصرف الکل در دوره حاملگی باعث به خطر افتادن جنین خواهد شد و باعث می شود تا احتمال بروز نقص های مادر زادی در جنین بیشتر شود. خانم های حامله در طول دوره حاملگی خود باید حتما الکل را کنار بگذارند. مصرف الکل در سه ماه اول حاملگی باعث بالا رفتن احتمال سقط جنین خواهد شد.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *