سلامت دندان کودک اهمیت فراوانی برای والدین دارد از رو پدر و مادرها باید با روش های پیشگیری و مراقبت از دندان فرزند خردسال خو بیشتر آشنا شوند. از این رو پیشنهاد می کنیم تا پایان این مطلب آرگا را همراهی نمایید.
تغذیه مناسب برای حفظ سلامت دندان کودک
فقط غذا های اصلی نمی باشند که نقش مهم و حیاتی در سلامت دندان کودک یا بیماری دندان های کودک داشته باشند میان وعده ها نیز تاثیراتی بر دندان ها دارند. اگر چه نمی شود کودکان را از خوردن تنقلات منع کرد اما با رعایت یک برنامه ی منظم و صحیح و با رعایت بهداشت مناسب می توان از پوسیدگی دندان های کودک پیشگیری کرد. رژیم غذایی علاوه بر دامنه گسترده ایی از ویتامین ها و مواد معدنی باید دارای فسفر، کلسیم و میزان قابل توجهی فلوراید باشد.
گرچه فلوراید بزرگ ترین محافظ دندان های کودکان در برابر پوسیدگی می باشد، اما میان وعده های مکرر ممکن است بزرگ ترین دشمن آن باشد. قند و نشاسته های موجود در بسیاری از تنقلات و غذا ها از قبیل آبنبات، میوه های خشک، نوشابه ها، برنج و چیپس های سیب زمینی با پلاک روی دندان ترکیب شده و سبب تولید اسید می شوند.
این اسیدها به مینای دندان حمله خواهند کرد و سبب نابودی مینای دندان می گردند. هر حمله ی پلاک بیش از بیست دقیقه پس از اتمام غذا یا میان وعده طول خواهد کشید. حتی یک تکه کوچک می تواند پلاک و اسید ایجاد کند، بنابراین بهتر است مصرف میان وعده ها را کم کنید.
در تغذیه صحیح که کمک شایانی به سلامت دندان کودک می کند می بایست از میوه ها و سبزیجات تازه بین وعده های غذایی مانند کاهو و هویج استفاده کنید. همچنین مصرف لبنیات و شیر و مواد غذایی غذایی شامل فلوراید از قبیل ماهی و چای نباید فراموش گردد.
یکی از روش هایی که به سلامت دندان کودک کمک می کند این نکته می باشد که به همراه ناهار یا به عنوان میان وعده، به کودکتان پنیر دهید زیرا مصرف انواع پنیر علی الخصوص پنیر چدار سبب ترشح بزاق می گردد و تکه های غذا را از دندان دور می نماید.
خوراک های شیرین و شکر را با وعده های غذایی به کودکان دهید
یکی از نکته هایی که در سلامت دندان کودکان باید توجه کرد این است که اگر می خواهید به عنوان دسر به کودکتان شیرینی دهید، بعد از خوردن وعده غذایی اصلی این کار و انجام دهید، زیرا هنگام مصرف وعده غذایی، بزاق زیادی در دهان وجود دارد که تکه های غذا را از دندان ها جدا خواهد کرد. مصرف مایعات بعد از غذا هم خرده های غذا را از دندان ها دور خواهد کرد.
از مواد غذایی که نیاز به جویدن زیادی دارد، دوری نمایید.
از موادی همچون پاستیل، کلوچه، کشمش، انجیر خشک، عسل، شیره، شکلات های چسبنده و شکلات کاکائویی به دندان ها می چسبند و بزاق نمی تواند آن ها را از دندان جدا کند دوری نمایید. اگر کودک شما این مواد را مصرف کرد، می بایست بلافاصله دندان های کودکتان را مسواک بزنید.
دندان های فرزندانمان را بهتر بشناسیم
از نقش های مهم دندان شیری می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- حفظ زیبایی، کمک به سلامت روحی و روانی کودک و تلفظ صحیح کلمات
- نقش مهمی در جویدن، سلامت عمومی و تغذیه شامل می شود.
- سبب فضای لازم برای رویش دندان های دائمی و در نهایت جلوگیری از به هم ریختگی دندان ها
- کاهش نیاز به درمان های ارتودنسی می باشد.
- یکی از علت های مهمی که سبب کج شدن دندان های دائمی می گردد از دست دادن زود هنگام دندان های شیری می باشد.
- پوسیدگی دندان شیری موجب آسیب به جوانه دندان های دائمی می شود.
نقش فلوراید در سلامتی دندان
یکی از راه هایی که نقش مهی در سلامت دندان کودکان و از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند، استفاده از فلوراید می باشد. در واقع فلوراید با مینای دندان ترکیب و سبب تقویت آن می گردد. در منابع شهری مقدار قابل توجهی فلوراید برای تقویت دندان اضافه می شود. در صورتی که آب مصرفی شما حاوی فلوراید نباشد، دندانپزشک کودکتان استفاده از خمیر دندان فلورید دار یا دهانشویه را توصیه خواهد نمود.
روش صحیح مسواک زدن
- برای پیشگیری از پوسیدگی دندان و سلامت دندان کودکان می بایست هر شش ماه یکبار به دندانپزشکی مراجعه فرمایید.
- برای سالم ماندن فرزندان خود صبح بعد از صبحانه و شب قبل از خواب دندان هایش را مسواک بزنید.
- مسواک خوب باید موهای یکنواخت و صافی داشته باشد اگر موهای مسواک از حالت اولیه خارج شده اند باید آن را تعویض نمود.
- دندان های فک پایین را با حرکت مسواک از مجاور لثه به سمت بالا شسته شود.
- دندان های فک بالا را می بایست با حرکت مسواک از مجاور لثه پایین تمیز نمایید.
- برای هر مرتبه شست و شو دندان به اندازه یک نخود از خمیر دندان شامل فلوراید در موهای مسواک فرو برید.
- برای اینکه تمام دندان ها مسواک شوند به یک ترتیب مسواک بزنید.
- با عمودی گرفتن مسواک و حرکت آن از بالا به پایین سطوح داخلی دندان های جلو را مسواک بزنید.
- سطوح جونده دندان های بالا را با عقب و جلو بردن مسواک تمیز نمایید.
- پشت دندان های جلویی کودک را با عمودی گرفتن مسواک و حرکت آن از پایین به بالا تمیز کنید.
- سطوح جونده دندان های پایینی کودک را همانند فک بالا تمیز فرمایید.
نقش مهم بهداشت دهان و دندان
دندان های شیری کودک از زمان شش ماهگی بیرون می آیند و تا حدود پنج سالگی تکمیل می شود. دندان های دائمی از حدود شش الی هفت سالگی با رویش دندان های جلویی پایین و اولین آسیای دائمی که در پشت آسیاهای شیری و بدون افتادن هیچ دندانی می روید آغاز خواهد شد. این روند تا حدود دوازده سالگی با ترتیب خاصی جایگزین دندان های شیری می شوند.
از آنجایی که تعداد زیادی از دندان های شیری تا حدود دوازده سالگی در دهان باقی هستند و عملکردهایی از قبیل تغذیه و حفظ فضا جهت رویش مرتب دندان های دائمی می باشند، مراقبت از این دندان ها بسیار مهم می باشد. تمیز کردن دندان ها از زمانی که اولین دندان شیری رویش پیدا می کند یعنی حدود شش ماهگی توسط مسواک نرم انگشتی یا گاز مرطوب و بدون خمیر دندان آغاز می گردد.
این نکته را در سلامت دندان کودکان نباید فراموش کرد که پس از هر وعده ی شیر دهی شبانه، چه با سینه مادر و چه بار شیشه شیر دندان ها می بایست تمیز گردند. چنانکه کودک ما رژیم غذایی متنوع و مناسبی داشته باشد می بایست روزانه دوبار مسواک بزند و نخ کشیدن بین دندان ها از سه سالگی توصیه می گردد که نقش اساسی در سلامت دندان کودک دارد.
زمان مناسب استفاده از نخ دندان
یکی از وسایلی که کمک شایانی به سلامت دندان کودکان خواهد کرد استفاده از نخ دندان است. نخ دندان به این دلیل پلاک و تکه های غذا بین دندان که با مسواک زدن از بین نمی رود را خارج می کند نقش بسزایی دارد.
والدین باید در ابتدای چهار سالگی برای کودکانشان نخ دندان بکشند. هنگامی که کودکان به سن هشت سالگی می رسند می توانند خودشان نخ دندان بکشند.
نقش مصرف قطره آهن برای کودکان
جالب است بدانید که بیشترین آهن بدن در گلبول های قرمز ذخیره می گردند. وظیفه ی آهن انتقال اکسیژن به سلول ها می باشد. کودکان در بدو تولد مقدار کافی از آهن را از طریق جفت دریافت خواهند کرد. این ذخیره تا زمان شش ماهگی کافی می باشد اما بعد از آن باید از قطره های خوراکی، آهن مورد نیاز بدن تامین گردد.
این قطره اصولا طعم مطلوبی ندارد و وقتی از طریق قطره چکان داخل دهان کودک ریخته می شود، کودک در تلاش است که آن را از دهانش خارج نماید. قطره آهن شامل یونی است که در بزاق دهان حل می شود و روی مینای دندان شیری کودک رسوب خواهد کرد.
این رسوب سبب لکه هایی به رنگ سیاه و قهوه ای می گردد، اما چون شکل زشتی ایجاد می کند در دندان کودک، ممکن است مادران از دادن آن به کودک ممانعت نمایند. یک متخصص رادیولوژی فک و صورت این چنین می گوید: که سیاه شدن دندان ها پس از مصرف قطره آهن نباید مانع این شود که مصرف آن را از نوزادان و کودکان دریغ نماییم.
استفاده از یک پارچه نخی تمیز و مرطوب نقش شایانی را در سلامت دندان کودکان ایجاد می کند. قطره آهن نباید بعد از شیردهی به کودک داده شود. زیرا سبب تداخل در جذب می گردد. خوردن آهن با آب میوه موجب افزایش جذب می شود.
این متخصص اضافه کرد که برای جلوگیری از سیاه شدن کودکانی که قطره آهن مصرف می کنند باید سعی کنید قطره را در قسمت انتهایی دهان کودک بچکانید و همچنین خوراندن مقداری آب نیز مانع از پخش شدن طعم تلخ آن در دهان کودک می گردد.
در ادامه این متخصص رادیولوژی فک و صورت این چنین می گوید عفونت لثه می تواند بر اثر وجود جرم و جسم آلوده، پوسیدگی دندان و وارد کردن اشیا کثیف در دهان و بخشی از یک بیماری یا سندروم را ایجاد نماید. این متخصص خاطر نشان کرد که والدین برای بررسی وضعیت سلامت دندان کودک خود می بایست؛ آن ها را برای معاینه نزد دندان پزشک ببرند.
در پایان برای شناخت علت پوسیدگی دندان کودک و رفع سیاهی دندان کودک می توانید از این لینک ها دیدن نمایید.
منبع : آرگا