تغذیه در هر سنی می تواند یکی از مهم ترین مسائلی می باشد که به حافظه و یادگیری کمک می کند. تغذیه در دانش آموزان می تواند تاثیرات به سزایی در یادگیری آن ها داشته باشد از این رو توصیه می کنیم که این مورد را جدی بگیرید. تغذیه در منزل و در مدرسه بسیار مهم می باشد به همین دلیل نمی توان از آن چشم پوشی کرد. این تغذیه را باید در دختر ها جدی تر بگیرید زیرا با رسیدن به سن بلوغ و شروع شدن دوره های ماهیانه بیشتر نیاز به مواد مغذی دارند تا سلامت بدنی آن ها تامین شده و یاد گیری آن ها مختل نشود. تغذیه به نوع فعالیت های دانش آموزان هم بستگی دارد و مسلم می باشد وقتی دانش آموزی انرژی بیشتری را مصرف می کند نیاز دارد تا این انرژی های از دست رفته را با مواد غذایی دوباره به بدن باز گرداند. این انرژی ها عمدتا از غلات و چربی ها بدست می آید که در ادامه به این گروه های غذایی هم می پردازیم.
دانش آموزان در سال های اول ورود به مدرسه خوراکی هایی که خانواده برای آن ها تهیه می کند را با خود به مدرسه می برند اما در سالهای بعد این اشتیاق را از دست می دهند و تمایلی به حمل خوراکی به مدرسه ندارند.
اهمیت تغذیه دانش آموزان در مدرسه
سال های اول که کودکان وارد مدرسه مکی شوند تغذیه برای آن ها بسیار مهم و ضروری می باشد زیرا بیشتر رشد جسمی کودک در این دوران می باشد با این تفاوت که رشد در این دوره سرعت کمتری نسبت به دوران قبل از مدرسه دارد.
- دانش آموران به سه وعده اصلی و دو میان وعده مغذی نیاز دارند. این وعده ها و میان وعده ها باید شامل تمامی گروه های اصلی غذایی باشد تا بتواند نیاز بدنی دانش آموز را تامین کند
- در نظر داشته باشید که تغذیه باعث رشد و تکامل بچه ها می شود و در سلامت آن ها نقش بسیار مهمی را ایفا می کند و اگر تغذیه آن ها دچار مشکلاتی شود ممکن است بیماری های مختلفی را در آن ها بوجود آورد.
- وعده صبحانه از بین تمامی وعده ها اهمیت بیش تری در سلامت روحی و روانی دانش آموزان دارد.
- طی مطالعاتی که اخیرا انجام شده است ثابت شده کودکانی که صبحانه می خورند هوش بسیار بالایی در حل مسائل دارند و از قدرت تمرکز بسیاری برخوردارند.
- در نظر داشته باشید دانش آموزانی که صبحانه نمی خورند در دراز مدت حافظه کوتاه مدت آن ها دچار مشکل می شود و تمرکز کافی در کلاس درسی را ندارند.
- صبحانه باید دارای قند هایی باشد که فورا جذب می شوند و همچنین دارای قند هایی باشد که دیر جذب هستند.
اهمیت صبحانه در تغذیه دانش آموزان
صبحانه یکی از وعده های اصلی غذایی می باشد که تاثیرات بسیاری روی ضریب هوشی و قدرت یادگیری دارد. دانش آموزانی که صبحانه می خورند از قدرت یاد آوری بسیار بالایی برخوردارند.
مصرف صبحانه
- تغذیه دانش آموزان را می توانید از منزل و با وعده بسیار مهمی به نام صبحانه شروع کنید
- صبحانه انرژی صبح گاهی فرد را تامین می کند و دانش آموزان را از خواب آلودگی رها می کند.
- کودکانی که صبحانه می خورند از سایرین انرژی بیشتری تا پایان روز دارند.
- طبق تحقیقات انجام شده رابطه بسیار مستقیمی بین صبحانه نخوردن و افت تحصیلی وجود دارد
- دلایلی مختلفی که باعث می شود کودک صبحانه را نخورد اول این که میلی به صبحانه نداشته باشدو یا زمان کافی برای آن نداشته باشد.
- بهترین راه حل این موضوع این می باشد که شام دانش آموزان قبل از ساعت ۹ صرف شود و همچنین محیطی مناسب و سرشار از آرامش و سکوت برای خواب کودک فراهم کنید.
- بهترین مواد غذایی که می توانید در صبحانه دانش آموزان استفاده کنید عبارت اند از :
- ترکیباتی از نان و پنیر و گردو
- کره بادام زمینی و عسل
- خامه و عسل
- کره و عسل
- مصرف آبمیوه های طبیعی
- مصرف شیر های کم چرب
نقش والدین در تغذیه دانش آموزان
اهمیت به تغذیه دانش آموزان توسط والدین نقش بسزایی در رشد کودکان دارد. والدین می توانند با انجام کار هایی به تغذیه مناسب دانش آموزان کمک کنند. این کار ها را در ادامه بررسی می کنیم.
شام
سعی کنید شام را در ساعت هایی قبل از ساعت ۹ شب صرف کنید و کودک را در ساعت معینی بخوابانید تا برای صبح روز بعد انرژی کافی را داشته باشد.
تاکید به خوردن صبحانه
- والدین باید به کودک خود تاکید کنند که حتما صبحانه میل کنند زیرا فعالیت های بدنی به صورت ناشتا می تواند هورمون رشد را مختل کند و در رشد کودک اختلالاتی را بوجود بیاورد.
- برای تشویق کودک می توانید صبح ها همه اعضا خانواده دور هم صبحانه را میل کنید تا کودک هم تشویق به خوردن صبحانه شود.
- می توانید برای صبحانه از گوجه و خیار هم استفاده کنید تا کودک ترغیب به خوردن صبحانه شود.
نمونه های مناسب صبحانه
یک صبحانه مناسب باید شامل موادی باشد که دو گروه از گروه های اصلی مواد غذایی را تشکیل دهد. در ادامه چند مورد از این صبحانه ها اشاره می کنیم.
- فرنی
- شیر برنج
- حلیم
- خوراک عدس
- نان و پنیر و گردو
- تخم مرغ
- کره و عسل
- شیر خرما
- نان و پنیر و گوجه فرنگی
توصیه های مهم برای صبحانه دانش آموزان :
- حتما در طی هفته از یک لیوان آبمیوه به همراه نان به میزانی که کودک میلش می کشد استفاده کنید. توجه داشته باشید که حتما هفته ای دوبار از پنیر، شیر، خامه، کره و مربا استفاده کنید.
- کودکانی که به شیر حساسیت نشان می دهند و آن را مصرف نمی کنند باید حتما از پنیر و یا ماست چکیده در صبحانه استفاده کنند.
- کودکانی که در طی روز برنامه ورزش دارند باید صبحانه بیشتری را مصرف کنند و حتما یک میان وعده نان و پنیر و گردو با خود داشته باشند تا در صورت احساس گشنگی آن را مصرف کنند.
- به عقیده متخصصان کودکان نباید در میان وعده و یا وعده های اصلی از مواد مضر مانند چیپس و پفک استفاده کنند.
- برای افزایش میل کودکان بهتر است از برنامه های غذایی متنوع استفاده کنید و در این موضوع از خود آن ها هم کمک بگیرید.
- برای میان وعده هایی که در مدرسه برای آن ها در نظر می گیرید بهتر است با خود دانش آموزان هم درمیان بگذارید. این مواد را می توانید به صورت عمده تهیه کنید زیرا برای شما هم قیمت کمتری را در بر خواهد داشت.
- برای دانش آموزان بهتر است از شب قبل اقدام به تهیه میان وعده های روز کنید.
- برای میان وعده هایی که برای کودکان آماده می کنید میوه ها را هم در نظر بگیرید و از آن ها هم در این وعده ها استفاده کنید. توجه گنید که اهمیت به میان وعده در تغذیه دانش آموزان بسیار مهم است.
- برای تهیه میان وعده از دانش آموزان کمک بگیرید زیرا تحقیقات نشان می دهد کودکان از خوردن غذایی که خودشان تهیه کرده اند لذت بیشتری می برند.
- اگر می خواهید غذایی برای کودک در نظر بگیرید که کمی جدید می باشد باید از خود او بپرسید و در صورت وجود تمایل اقدام به پختن آن غذا کنید.
- اگر به کودکتان پول برای خرید و مواد خوراکی نمی دهید بهتر است برای آن ها چندین مدل کیک و بیسکوییت سالم بخرید و به این مواد تنوع دهید تا میل کودک به خوردن آن ها بیشتر شود
- در میان وعده برای دانش آموزان بهتر است از فرآورده های گوشتی مانند سوسیس و کالباس استفاده نشود.
- بهترین گزینه برای میان وعده می تواند نان و پنیر و گردو و کوکوی سبزی یا سیب زمینی برای کودک باشد.
- هر چند وقت یک بار باید کیف کودکان خود را تمیز کنید تا باقی مانده های مواد غذایی باعث ایجاد آلودگی و در نهایت مسمومیت های غذایی نشود.
چند توصیه مهم برای تغذیه دبستانی ها
دانش آموزان به دنبال شام خوردن در ساعت های اولیه شب اگر صبحانه نخورند نمی توانند تمرکز کافی داشته باشند و یاد گیری آن ها به دنبال کاهش قند خون کاهش می یابد.
- دانش آموزانی که صبحانه میل نمی کنند خسته و بی حوصله می باشند و هرگز نمی توانند جای صبحانه را با وعده های دیگر پر کنند و این خستگی آن ها تا پایان روز ادامه خواهد داشت. درواقع مواد معدنی و ویتامین هایی که در این وعده وجود دارد با وعده های دیگر هم جبران نمی شود.
- میان وعده ها بسیار مهم می باشند. کودک شما ممکن است در مدرسه با صرف انرژی گرسنه شود و گاها گرسنگی نشستن در کلاس درس را برای افراد غیر قابل تحمل می کند.
- از سلامت بوفه مدرسه اطمینان حاصل کنید زیرا سلامت کودک تا حدود زیادی به آن بستگی دارد.
- همه موارد گفته شده قسمت کوچکی از اهمیت تغذیه دانش آموزان را آشکار می کند بهتر است کمی از وقت خود را به تغذیه کودکان اختصاص دهیم.
توصیه های مهم برای برنامه غذایی دانش آموزان
در ادامه توصیه های به والدین داریم تا بتوانند بهتر مراقب سلامت کودک خود باشند.
- شکلات ها و شیرینی جات را در منزل نگه داری نکنید و از دسترسی دائم کودکان به این مواد جلوگیری کنید.
- از دادن شکلات و شیرینی به کودکان به عنوان جایزه خود داری کنید.
- مصرف برخی از مواد مانند پفک می تواند سیری کاذب را در کودکان بوجود بیاورد و برای کودکان اصلا مفید نمی باشند و نمی توانند مواد مغذی را به بدن کودکان برسانند
- متخصصان همواره به والدین توصیه می کنند که کودکان را به خوردن تنقلات سنتی تشویق کنید. این تنقلات شامل تمامی آجیل ها می باشد و معتقد هستند سر سفره های غذا بهتر است به جای نوشابه از دوغ استفاده کنید.
- دانش آموزان اگر مواد غذایی مورد نیاز بدنشان از کربوهیدرات ها و چربی ها تامین نشود دچار کمبود ویتامین های مهم و ضروری بدن و مواد معدنی می شوند.
- مهم ترین و شایع ترین کمبود های ویتامین که در دانش آموزان وجود دارد کمبود ویتامین A و D می باشد و کمبود مواد معدنی که شایع ترین آن ها ید، کلسیم و آهن می باشد.
- می توانید برای جبران ویتامین A از هویج روزانه در برنامه غذایی کودکان استفاده کنید.
- برای جبران آهن می توانید از گوشت های حیوانی مثل گوشت مرغ و گوسفند استفاده کنید.
- سعی کنید کلسیم را در برنامه روزانه دانش آموزان قرار دهید زیرا این ماده در سنین بلوغ می تواند به حفظ تراکم استخوان ها کمک کند و از پوکی استخوان در سال های پیری جلوگیری کند. شیر و کشک و به طور کلی فر آورده های لبنی منبع مناسبی برای کلسیم می باشد.
نقش اساسی میان وعده ها
اهمیت تغذیه دانش آموزان آنجا بیشتر می شود که بدانیم آن ها در طی روز مانند وعده های اصلی احساس گرسنگی ندارند بنابراین یک میان وعده خوب باید بتواند قند خون را افزایش دهد. زیرا قند خون تامین کننده انرژی فعالیت های مغزی می باشد. تامین قند خون در همه افراد به عهده جگر می باشد اما در کودکان به علت کوچک بودن این اندام ذخیره کافی قند خون ندارند. برای جلو گیری از حواس پرتی کودک در کلاس درس میان وعده از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
آشنایی با گروه های اصلی مواد غذایی
پنج گروه اصلی مواد غذایی داریم که در ادامه به آن ها می پردازیم
گروه نان و غلات
- این گروه شامل انواع نان ها، برنج و گندم و جو و ماکارونی می باشد.
- طبق نظر متخصصان تغذیه این مواد در روز ۶ تا ۱۱ سهم پیشنهاد می شود.
- هر سهم در این گروه معادل یک برش از نان سنگک یا چهار برش از نان لواش، یک لیوان برنج یا ماکارونی و نصف لیوان از غلات خام می باشد.
- نقش این مواد در بدن تامین انرژی می باشد.
گروه لبنیات
- این گروه شامل شیر، ماست، پنیر، کشک و بستنی می باشد.
- طبق نظر کارشناسان مقدار مصرفی این مواد در طی روز ۳ تا ۴ سهم می باشد.
- هر سهم در گروه لبنیات برابر با یک لیوان شیر، یک لیوان ماست، یک لیوان کشک و یک لیوان و نیم بستنی می باشد.
- نقش این گروه برای سلامتی بدن در حفظ سلامتی استخوان ها می باشد
گروه پروتئین ها
- این گروه شامل گوشت های مختلف، ماهی، مرغ، و تمامی حبوبات و تنقلات سنتی مانند بادام و پسته و گردو می باشد
- این گروه را ۲ تا ۳ سهم در روز در نظر می گیرند.
- هر سهم معادل ۶۰ گرم از گوشت ها، نصف لیوان حبوبات خام و دو عدد تخم مرغ می باشد
- این گروه نقش در تامین آهن در بدن دارند.
گروه میوه ها و سبزیجات
این دو گروه را با هم بررسی می کنیم زیرا خاصیت های مشابه زیادی دارند.
- همه ما با سبزیجات و میوه ها به خو.بی آشنا هستیم و به خوبی آن ها را می شناسیم.
- این گروه ها را ۱ تا ۲ سهم در روز در نظر می گیرند .
- نقش اساسی این دو گروه تامین مواد معدنی و انواع فیبر ها می باشد.
آگاهی به این هرم مواد غذایی به شما کمک می کند تا بتوانید بهتر برای اعضای خانواده خود وعده های غذایی را در نظر بگیرید و سلامت آن ها را تضمین کنید.
منبع : آرگا
