سیاهگوش نام حیوانی از گربه سان ها می باشد که گوشت می خورد و با وجود اینکه کوچکترین گربه سان است می تواند حیوان های بزرگتر از خودش را شکار نماید. این حیوان که با اسم کاراکال هم شناخته می شود دارای پوستی زیبا بوده و به خاطر همان هم از سوی انسان ها شکار می گردد و همین موضوع باعث می شود تا با انسان ها غرض داشته باشد و به فکر شکار آنها بیفتد وگرنه در اصل برای انسانها خطری ندارد. در ایران ۸ نوع از خانواده گربه سان ها وجود دارد. در این مطلب شما را بیشتر با حیوان سیاه گوش آشنا می کنیم.
سیاه گوش حیوانی گوشتخوار، بسیار سریع و چابک می باشد که موجب گردیده تا یکی از شکارچیان بینظیر و برتر حیات وحش گردد. این حیوان در منطقه های زیادی همچون خاورمیانه، آفریقا و هندوستان سکونت دارند و از لحاظ خانوادگی با گربه طلایی آفریقایی و یوز گربه بسیار نزدیک و صمیمی هستند. متاسفانه سیاهگوش در خطر منقرض شدن می باشد.
سیاه گوش به چه شکلی است؟ و چه خصوصیتی دارد؟
تن سیاهگوش را موهایی طلایی به رنگ طلایی و متمایل به سرخ براق پوشانده و پیرامون هر کدام از چشم ها را یک خط از خز به رنگ سفید پوشش داده است. همچنین دو گوش این حیوان به طرف بالا بوده که در قسمت پایانی آن موهایی بلند و تیره بوده و باعث شده تا شکلی خاص داشته باشد. گوش های آن تقریبا ۲۰ – ۳۳ سانتیمتر می باشد که باعث تعقیب راحت تر خرگوش، پرنده ها و سایر طعمه ها می گردد. وزن این حیوان بالغ میان ۹ – ۱۸ کیلوگرم بوده و به واسطه دو پای بلند و قدرتمند موقع شکار کردن عملکردی همچون فنر داشته و باعث شود تا ساده به هوا بجهد به گونه ای که بتواند پرنده هایی که پرواز می کنند را نیز شکار نماید. همچنین این حیوانات با داشتن پنجه هایی تیز می توانند به راحتی به درخت چنگ انداخته و از شاخه ها بالا برود و در نهایت شکار کنند. و موهایی سخت و محکم در زیر دو پای سیاه گوش راه رفتن او را بر روی سطح اراضی شنی آسان تر می کند.
سیاه گوش جثه ای برابر یوز گربه داشته و رابطه ای نزدیک با یکدیگر دارند. تفاوتی که این دو حیوان دارند محل زندگی آنها می باشد؛ سیاه گوش زندگی در مناطق بیابانی و خشک را می پسندد و یوز گربه نواحی مرطوب را می پسندند. سیاه گوش موجوداتی می باشند که معمولا به تنهایی زندگی می کنند و مهاجم گونه شدیدا از قلمروی خویش در مقابل سایر جانوران حمایت و حفاظت می نمایند. این جانور جهت افزایش میزان ذخیره انرژی در طی روز استراحت نموده و هنگام شب در خنکی هوا شکار می کند. سبک شکار آنها مخفی شدن در محل پیرامون خویش برای شکار آسان تر است.
زندگی سیاه گوش (محل زندگی، تولید مثل و طول عمر)
بیشتر این حیوانات در جنوب صحرای آفریقا و نیز قسمت هایی از خاورمیانه سکونت داشته و منازل خویش را در مناطق خشک ساوانا، جنگل و همچنین نواحی کوهستانی ساخته و جهت استراحت و خواب به درز و روزنه های درون سنگ ها، گوال ها، شاخه درختان، بوته های متراکم می روند. آنها با وجود اینکه موی سفت جانوران را نمی خورند و با چنگال موهای جانور را از بین می برند؛ پرندگان را با پر می خورند، حتی در هنگام شدت گرسنگی از گوشت فاسد هم تغذیه می نمایند.
سیاه گوش ها هم مثل پلنگ برخی مواقع مابقی غذای خود را در بین بوته ها و درخت ها مخفی می نمایند.
و اما نحوه تولید و مثل:
از خاص ترین صداهایی که این حیوانات تولید می کنند، صدای آنها هنگام جفت گیری می باشد که به صدای سرفه شباهت دارد. برخی مواقع تعدادی سیاه گوش نر با یکدیگر جهت مورد توجه قرار گرفتن سیاه گوش ماه می جنگند و پس از اینکه یکی از آنها از سوی حیوان ماده برگزیده گردید و جفت گیری نمودند، حیوان نر آنجا را ترک می نماید تا سیاه گوش ماده فرزندانش را پروش دهد. سیاه گوش ماده در طول زمان حاملگی اش که ۶۹ – ۸۱ روز بوده، تلاش می نماید یک لانه یافته و دور از شکارچی ها و تهدیدهای دیگر فرزندانش را به دنیا بیاورد. معمولا دو فرزند را متولد می کند ولی امکان دارد در هر زایمان ۱ – ۶ سیاهگوش متولد نماید.
این فرزندان جثه ای برابر همستری خانگی دارند که در زمان به دنیا آمدن چشم هایشان بسته بوده و تقریبا ۶ – ۱۰ روز زمان می برد تا چشمان بچه گربه به طور کامل باز گردد. آنها بعد از ده هفته آغاز به گوشت خوری نموده و شکارکردن را از مادرشان می آموزند و اغلب تا ه ماهگی خود همراه مادر زندگی می نمایند. با توجه به اینکه بزرگ کردن این بچه گربه ها توسط مادر تقریبا ۱ سال به درازا می کشد، سیاهگوش ماده هر سال تنها ۱ بار حامله می گردد.
عمر سیاه گوش
حیوان سیاه گوش هایی که در حیات وحش زندگی می کنند به طور متوسط تقریبا ۱۲ سال عمر می کنند ولی سیاه گوش هایی که در باغ وحش زندگی می کنند به طور متوسط تقریبا هفده سال زندگی می نمایند.
جیوان کفتار و حیوان شیر شکارچیان اصلی آنها هستند و با توجه به اینکه سیاه گوش و شیر و کفتار هر ۳ تای آنها در ساوانا شکار می کنند، امکان دارد در قلمروی خویش با یکدیگر مداخله داشته باشند. سریع بودن سیاه گوش بهترین وسیله دفاعی سیاه گوش در مقابل دشمنان است، همچنین وی به خاطر پوشش بدنی خاص و قابلیت استتار قادر است به امنیتش بیفزاید. یکی دیگر از دشمن و شکارچی های سیاه گوش ها انسان ها است چرا که از سویی این حیوانات شکارچی تهدیدی برای دام های انسان بوده و بنابراین از سوی آنها این خطر دفع و شکار می گردد و دیگر اینکه با رشد و گسترش شهرنشینی غذا کم گردیده و سیاه گوش گرسنه مانده و در خطر انقراض قرار می گیرد.
در نامیبیا، کوههای کیپ شرقی آفریقای جنوبی به دلیل اینکه این حیوانات می توانند تغذیه مناسبی داشته و گرسنه نمانند، تعدادشان در حال زیاد شدن و تکثیر می باشد که این رقم در کوههای کیپ شرقی آفریقای جنوبی بیشترین است. از سوی دیگر در شمال قاره آفریقا و نیز آسیا به خاطر شکار بسیار روز به روز تعداد شاه گوش ها کمتر شده و در خطر انقراض قرار دارند.
با وجودی که اسم سیاه گوش بعنوان یکی از گربه سان های محلی ایران برایمان آشنا می باشد ولی این اشتباهی است که از طرف کارشناس های حیات وحش و رسانه و نیز مسئول های محیط زیست به کار برده می گردد. به طوری که بخصوص در سالهای قبل حیوانی از گربه سانان با پوست دارای نقش دار مانند پلنگ و یک دم خیلی کوتاه (در زبان لاتین Lynx ) معادل این نام معرفی و در ذهن ها نقش می بست.
ولی با کنکاش و تفحص اسم سیاه گوش در دانشنامه ها با یک صاحب جدید برای آن مواجه می گردیم که از نظر شکل ظاهری با نام خود هماهنگی زیادتری دارد. این حیوان پوست ساده و بی نقش و دو گوش سیاه دارد که در زبان لاتین کاراکال می باشد.
و اما در صورت تمایل برای آشنایی با برخی دیگر از حیوانات از جمله حیوان فوک، حیوان جوجه تیغی، حیوان خرس قطبی که در مطالب قبلی به آشنایی شما با آن پرداخته شده است، می توانید به لینک ها مراجعه نمایید.
منبع : آرگا
