با انواع کود npk و ویژگی های آن ها آشنا شویم

به طور کلی کود NPK از پرمصرف ترین انواع کود های شیمیایی به شمار می آید که در جهان طرفداران زیادی دارند و معمولا به کود هایی که هر سه عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم را داشته باشند کود کامل یا همان کود NPK می گویند زیرا این عناصر کاربرد زیادی دارند و هر گیاه در تمام مراحل زندگی خود به مقدار های متفاوتی به آن ها نیاز خواهد داشت.

آشنایی با انواع کود npk

بهتر است بدانید کود npk از جمله کود های مفید و موثری است که نقش اساسی در رشد رویشی گیاه ایفا می کند. این کود برای تمام محصولات کشاورزی و زراعی مناسب است و همچنین دارای انواع گوناگونی است که شما بسته به نوع گیاهتان می توانید از آن ها استفاده نمایید.

این کود در واقع مخفف سه کلمه N(نیتروژن)، P (فسفر) و K(پتاسیم) می باشد که گیاهان مختلف برای رشد و نمو نیاز به کود دارند تا بتوانند به خوبی رشد کنند. کود npk بدون بو و افزودنی های شیمیایی است که موجب افزایش باردهی، گلدهی و کیفیت محصولات کشاورزی می شود و از زرد شدن برگ ها و آفات جلوگیری خواهد کرد.

عناصر اصلی تشکیل دهنده کود:

به طور کلی کود npk از سه عنصر اصلی نیتروژن، فسفر و پتاسیم تشکیل شده است که در ادامه سعی داریم به بیان مزیت هر کدام از این عناصر بپردازیم:

• نیتروژن:

بیشترین تاثیر نیتروژن بر رشد گیاهان رویشی است به گونه ای که موجب افزایش رشد رویشی مانند رشد شاخه ها، برگ ها و ساقه می شود. همچنین موجب افزایش سرعت جوانه زنی بذر ها، بهبود فتوسنتز و همچنین سبزینگی گیاه شما خواهد شد. نیتروژن همچنین برای سنتز پروتئین ها نیز ضروری خواهد بود.

• فسفر:

ببیشترین تاثیر عنصر فسفر بررشد زایشی گیاهان می باشد که همچنین باعث افزایش گلدهی آن ها شده و در انتقال انرژی نیز موثر خواهد بود. این عنصر باعث توسعه ریشه می شود و مقاومت گیاهان در برابر استرس های محیطی مانند سرما را به شدت افزایش می دهد. فسفر همچنین در سنتز کبوهیدرات ها نیز مشارکت دارد.

• پتاسیم:

به طور کلی پتاسیم نیز تاثیر کلی بر گیاه از جمله رشد و کیفیت بهتر میوه ها خواهد داشت. این عنصر موجب ریشه زایی بهتر و رنگ پذیری میوه ها و در نهایت طعم بهتر میوه ها خواهد شد. همچنین در تنظیم متابولیسم های گیاه نقش داشته و بر فشار اسمزی نیز بسیار موثر خواهد بود.

انواع مختلف کود های npk:

به طور کلی در صورت استفاده هر کدام از انواع این کود اثرات مختفی را بر اساس میزان عناصر موجود در آن ها، بر گیاه می گذارند. برای مثال کودی که مقدار فسفر بالایی دارد بر گلدهی اثر گذار است و تمام فواید عنصر فسفر را به همراه خواهد داشت.

انواع این کود بر اساس اعدادی که دارند مشخص می شوند. هر کود دارای یک سری ارقام می باشد که هر کدام از آن ها نشان دهنده مقدار یک عنصر در کود است. رقم اول مربوط به میزان نیتروژن، عدد دوم نشان دهنده مقدار فسفر و عدد سوم نیز متعلق به عنصر پتاسیم خواهد بود.

برای مثال کود کاملی که دارای سری رقم ۳۰ ۵ ۱۵ باشد دارای ۱۵ درصد نیتروژن، ۵ درصد فسفر و ۳۰ درصد پتاسیم است. در ادامه انواع کود npk را شرح داده ایم:

• کود ۲۰ ۲۰ ۲۰:

این نوع کود را می توان از پرمصرف ترین انواع کود npk دانست که دارای ۲۰ درصد نیتروژن، ۲۰ درصد فسفر و ۲۰ درصد پتاسیم می باشد. در واقع کود سه بیست با فرمولاسیون خاص و متعادلی که دارد می تواند در مراحل مختلفی از چرخه زندگی گیاهان مورد استفاده قرار بگیرد. از آنجایی که کود سه بیست دارای ۳ عنصر به میزان برابر است موجب بهبود عملکرد بخش هایی از گیاه می شود که به نیتروژن، فسفر و پتاسیم نیاز خواهد داشت.

• کود ۱۰ ۵۲ ۱۰:

یکی از انواع کود npk، کود ۱۰ ۵۲ ۱۰ یا همان کود فسفر بالا است که فسفر زیادی داشته و چون فسفر بیش ترین تاثیر را بر گلدهی گیاه دارد موجب افزایش گلدهی و بهبود رشد زایشی گیاه می شود. این کود دارای ۱۰ درصد نیتروژن، ۵۲ درصد فسفر و ۱۰ درصد پتاسیم است.

دقت داشته باشید بهترین زمان استفاده از کود فسفر بالا در مراحل ابتدایی رشد زایشی و همچنین ماحل ابتدایی گلدهی است. به صراحت می توان گفت که این کود در میان انواع مختلف کود های npk بیشترین استفاده را دارد.

• کود ۳۶ ۱۲ ۱۲:

این کود نیز از انواع کود های npk به شمار می آید که به خاطر داشتن میزان بالایی از عنصر پتاسیم با نام کود پتاس بالا نیز شناخته می شود. این کود دارای ۱۲ درصد نیتروژن، ۱۲ درصد فسفر و ۳۶ درصد پتاسیم است. این کود نیاز گیاه به پتاسیم را رفع می کند و موجب اثرات مثبت حضور پتاسیم در گیاه می شود.

• کود ۳۰ ۵ ۱۵:

این کود که میزان پتاسیم بالاتری نسبت به سایر عنصر ها دارد دارای ۱۵ درصد نیتروژن، ۵ درصد فسفر و ۳۰ درصد پتاسیم خواهد بود. بنابراین کود برای مواقعی بهتر است که گیاه به نسبت بیشتری به عنصر پتاسیم و نیتروژن نیاز داشته باشد.

• کود ۳۸ ۱۱ ۳:

این کود نسبت به دیگر انواع npk کمتر شناخته شده است و دارای ۳ درصد نیتروژن، ۱۱ درصد فسفر و ۳۸ درصد پتاسیم است. میزان پتاسیم این کود بالا بوده و به همین خاطر مزایای عنصر پتاسیم را برای گیاه به همراه خواهد داشت. این کود معمولا برای انواع گیاهان زینتی مانند کاکتوس ها و ساکولنت ها ایده آل است.

دستوالعمل مصرف کود:

به صراحت می توان گفت که اغلب انواع کود npk قابلیت حل شدن در آب را دارند. بنابراین می توان کوددهی را با محلول پاشی یا استفاده از سیستم های آبیاری مانند غرق آبی و قطره ای انجام داد. برای این کار بهتر است که در ابتدا مقدار کود مورد نظرتان را در ظرف آب کوچکی به صورت کامل حل کنید و به صورت مرتب هم بزنید تا کاملا حل شود و ته نشین نشود.  سپس محلول آب و کود را به تانک آب بیافزایید.

از مزیت های مهم اغلب کود های npk قابلیت انحلال آن ها در آب و کوددهی آن ها به روش محلول پاشی است زیرا در کوددهی به این روش گیاه از طریق برگ ها نیز کود را جذب می کنند و مدیریت تغذیه گیاهان با روش محلول پاشی رخ خواهد داد.

به ای نکته دقت داشته باشید که میزان مصرف انواع این کود بسته به نیاز گیاه بوده و از استفاده مازاد از کود خودداری نمایید. برای هر کود ممکن است که روش مصرف آن متفاوت باشد بنابراین ضروری است که پیش از کوددهی دستورالعمل و شیوه استفاده از کود npk را به صورت کامل بدانید.

منبع : آرگا