ریزش روزانه تعداد معینی از مو ها، پدیده ای طبیعی است. با این حال، در صورتی که این ریزش در مقادیر چشم گیر اتفاق افتد، می تواند سبب ناراحتی و نگرانی فرد شود. در حالی که ریزش مو با الگوی مردانه یا زنانه عامل اصلی ریزش مو به شمار می آید، اما عوامل دیگری نیز می توانند در بروز این پدیده نقش داشته باشند.
پزشک قبل از پیشنهاد درمان مناسب، احتمال وجود این عوامل را بررسی می کند. در این مقاله، قصد داریم عوامل اصلی ریزش مو، درمان های موجود و نکاتی جهت پیشگیری از این پدیده را بیان کنیم.
ریزش موی ناحیه ای
ریزش موی ناحیه ای یا بیماری آلوپسی آره آتا ، یک بیماری خود ایمنی است که سبب ریزش ناگهانی موها می شود. در این بیماری، سیستم ایمنی علاوه بر اندام های سالم بدن، به فولیکول های مو نیز حمله ور می شود. ریزش مو های نواحی کوچکی از سر، ابرو، ریش و مژه ها، از علائم این بیماری است.
ریزش موی آندروژنیک
ریزش موی آندروژنیک نام دیگر ریزش مو با الگوی مردانه یا زنانه است. این عامل بسیار رایج بوده و در اثر ژنتیک در هر دوی مردان و زنان بروز می دهد. در حالی که ریزش موی مردان معمولا در ناحیه کف و بغل سر رخ می دهد، ریزش مو در زنان اغلب با کم پشت شدن مو ها در تمام سر شناخته می شود.
ریزش موی آندروژنیک معمولا با افزایش سن پدیدار شده اما می تواند در هر سنی پس از بلوغ نمایان شود. بسیاری از زنان این نوع ریزش مو را پس از ورود به دوره یائسگی تجربه می کنند. این بدان معناست که هورمون ها در این پدیده نقش ایفا می کنند. ماینوکسیدیل یک داروی رشد مو بوده که در درمان این نوع ریزش مو ها می تواند به کار رود.
بارداری
برخی زنان بلافاصه پس از زایمان، ریزش شدید موهای خود را تجربه می کنند. این پدیده به صورت موقت و در اثر کاهش سطح استروژن به وجود می آید. اغلب با گذشت یک سال یا کمتر، موها به صورت خود به خود رشد کرده و مشکل فرد برطرف می شود. جهت کمک به رشد سریع تر موها، می توان نکات زیر را انجام داد:
- استفاده از شامپوها و حالت دهنده هایی که به پر پشت شدن موها کمک می کنند.
- استفاده از محصولات مخصوص موهای نازک
- اجتناب از شامپوها و حالت دهنده های قوی
- همچنین، می توان جهت اجتناب از کشیده شدن موها به پایین، محصولات حالت دهنده را به جای کف سر به انتهای موها اعمال کرد.
تلوژن افلوویوم
تلوژن افلوویوم نوعی ریزش مو است که موها در حالت تلوژن (ریزش طبیعی) باقی می مانند. این وضعیت سبب ریزش موها حتی به صورت دسته ای می شود. تلوژن افلوویوم یک وضعیت موقت است که معمولا با گذشت زمان برطرف می شود. مراجعه به پزشک جهت یافتن علت دقیق این پدیده، به مبتلایان توصیه می شود. برخی عوامل احتمالی تلوژن افلوویوم شامل موارد زیر هستند:
- استرس شدید
- جراحی
- زایمان
- کاهش وزن شدید
- مشکلات تیروئیدی
- مصرف برخی دارو ها
در صورتی که مصرف برخی دارو ها در ایجاد تلوژن افلوویوم مشکوک باشد، پزشک دستور تغییر یا قطع مصرف آن ها را خواهد داد.
آناژن افلوویوم
آناژن افلوویوم وضعیتی است که در آن مقادیر بسیار زیادی از موها در دوره آناژن (رشد) دچار ریزش می شوند. این پدیده علاوه بر سر، می تواند ریزش موهای دیگر نواحی بدن همچون مژه و ابرو ها را نیز ایجاد کند. عوامل آناژن افلوویوم به شرح زیر هستند:
شیمی درمانی
پرتو درمانی
عفونت های قارچی
بیماری خود ایمنی
درمان این بیماری به علت ایجاد کننده آن بستگی داشته اما مصرف محلول های موضعی همچون ماینوکسیدیل تاثیر گذار خواهد بود. در صورتی که فرد در اثر شیمی درمانی به آناژن افلوویوم دچار شده باشد، خنک کردن سر در حین فرایند، می تواند مفید باشد. مو های یاد شده ظرف ۳ تا ۶ ماه پس از قطع شیمی درمانی دوباره رشد خواهند کرد.
ریزش موی کششی
ریزش موی کششی، نوعی ریزش مو است که در اثر کشیده شدن بیش از حد موها در مدل های مختلف به وجود می آید. از جمله این مدل ها می توان به نمونه های زیر اشاره کرد:
دم اسبی یا گوجه ای
بافت
بافت آفریقایی
اکستنشن ها
در صورتی که ریزش موی کششی ادامه یابد، امکان پدیدار شدن نواحی کم پشت یا خالی از مو در سر فرد وجود خواهد داشت. اجتناب از مدل مو های یاد شده می تواند نوعی خود مراقبتی به شمار آمده و از آسیب بیشتر به مو ها جلوگیری کند.
دارو ها
برخی دارو ها دارای عوارضی جانبی از جمله ریزش مو هستند. در پایین چندین نمونه از این دارو ها بیان شده اند:
- دارو های رقیق کننده خون همچون وارفارین
- دارو های درمان آکنه همچون آکوتان
- دارو های ضد افسردگی از جمله پروزاک و زولوفت
- دارو های بتابلاکر
- دارو های کاهنده کلسترول خون همچون لوپید
کمبود مواد مغذی
کمبود مواد مغذی می تواند ریزش مو را رقم زند. رژیم های غذایی سخت و دارای مقادیر اندک پروتئین، ویتامین و آهن، گاهی اوقات ریزش موی شدیدی را در فرد به وجود می آورند. پزشک جهت بررسی کمبود مواد مغذی در بدن فرد، انجام یک آزمایش خون را برای او تجویز خواهد کرد.
دارو های ضد بارداری
افراد ممکن است در اثر مصرف دارو های ضد بارداری ریزش مو را تجربه کنند. همچنین، برخی افراد این نوع ریزش مو را چند هفته تا چند ماه پس از قطع مصرف دارو های یاد شده مشاهده می کنند. در صورت مصرف دارو های ضد بارداری، می توان جهت کاهش احتمال ریزش مو، انواع دارای شاخص آندروژن کم را انتخاب کرد. موارد زیر چندین نمونه از این دارو ها هستند:
- دزوژن
- اورتوسپت
- اورتوسایکلین
- اوورال و لوئسترین دارای شاخص آندروژن بالاتری هستند. دیگر روش های ضد بارداری موثر بر هورمون ها همچون ایمپلنت و برچسب های پوستی نیز، می توانند سبب ریزش مو شوند.
کرم حلقوی
کرم حلقوی نوعی عفونت قارچی است که می تواند سبب ریزش مو شود. کرم حلقوی پوست سر یا تینئا کاپیتیس، طاسی موقت برخی نواحی سر را ایجاد خواهد کرد.
منبع : آرگا