خواص گیاه روناس و کاربرد این گیاه در صنعت رنگرزی

روناس یکی از انواع گیاهان خودرو می باشد که در مناطق مدیترانه، شمال آفریقا و برخی مناطق آسیا رشد می کند. گیاه روناس در طب سنتی دارای خواص بسیاری است که در این طلب با آن ها آشنا خواهیم شد.

معرفی خواص گیاه روناس

روناس گیاهی است از تیره گیاهی روبیاسه که از گیاهان چند ساله می باشد و مهمترین استفاده از این گیاه، ریشه آن است که از آن یکی از بادوام ترین رنگ های قرمز طبیعی با نام آلیزارین حاصل می شود. از این رو این گیاه یکی از گیاهان رنگ دار صنعتی محسوب می گردد. از برگ و ساقه این گیاه با عنوان علوفه حیوانی و از ریشه گیاه همانطور که گفته شد با عنوان یک ماده رنگزدا در رنگرزی استفاده می گردد.

چند نوع از این گیاه با عنوان گیاه زینتی کشت شده و برخی منابع دیگر گیاه منبع رنگ بوده و برخی دیگر از نظر دارویی مورد استفاده قرار می گیرند.

گیاه روناس به حالتی وحشی و خودرو در منطقه مدیترانه از اسپانیا تا آسیای صغیر و همینطور در شمال آفریقا و بعضی از قسمت های آسیا رشد می کند. خاستگاه اولیه این گیاه خاور نزدیک قفقاز می باشد. این گیاه در ایران به شکل سنتی در تبریز، ارومیه، اراک، فارس و یزد کشت می شود و در حال حاضر نیز به شکل خودرو در استان مرکزی و ساوه به شکل علف هرز در باغ ها و در استان فارس نیز به شکل مرتعی دیده می شود.

ریشه گیاه روناس علاوه بر مصارف رنگرزی، دارای طعمی تلخ و گس می باشد که قسمت مهم این گیاه از نظر طبی محسوب می گردد. روناس دارای گل هایی کوچک با رنگ زرد مایل به سبز است. همچنین دارای میوه ای گوشتی به رنگ سبز تیره می باشد. ریشه این گیاه که با نام روناس شهرت دارد دارا رنگ قرمز تیره بوده و به شکل دراز، باریک و استوانه ای است. همانطور که گفته شد از گذشته تا کنون از ریشه این گیاه برای رنگرزی پارچه و نخ استفاده می شود.

ساقه گیاه روناس از خارهای ریز پوشیده شده و ارتفاع آن گاهی تا ۲ متر نیز می رسد. روناس به خاطر خارهای ریزی که دارد به دیوار و درختان چسبیده و بالا می رود. برگ هایی بیضی شکل، نوک تیز و دراز دارد که به شکل گروهی و به شکل چتر از کنار ساقه بیرون می روند.

استفاده در رنگرزی

ریشه گیاه روناس دارای ماده ای رنگی به اسم آلیزارین می باشد که برای رنگرزی استفاده می شد، اما بعد از اینکه توانستند این ماده را به روش شیمیایی تهیه نمودند، کشت این گیاه برای آلیزارین متوقف شد.

رفع مشکل طحال معده

از گیاه روناس در طب سنتی چین به منظور نقصان طحال معده که به خاطر خوردن غذاها و نوشیدنی های سرد و خام ایجاد می شود، استفاده زیادی دارد. این گیاه بیشتر از ۲۰۰۰ سال در چین با عنوان رنگ مورد استفاده قرار می گرفته است.

ضد التهابی قوی

گیاه روناس دارای خواص ضد التهابی قوی می باشد. روناس یک عامل ضد التهاب خوب می باشد که به آرتریت، درد مفاصل، قرمزی، ورم و درد عمومی کمک می نماید. التهاب اولین مرحله در بیماری می باشد، از این رو بسیار مهم است که قبل از شدید شدن بیماری التهاب را درمان نموده و متوقف نمایید.

افزایش دهنده تعداد سلول های سفید خون

با توجه به تحقیقاتی که به تازگی صورت گرفته اند، گیاه روناس می تواند باعث افزایش تعداد سلول های سفید در خون شود، از این رو می توان درمان لکوپنی با روناس را از خواص این گیاه برشمرد.

 

یک ضد اسهال قوی

برای رفع اسهال می توانید از گیاه روناس استفاده نمایید. با توجه به مطالعات انجام شده بر روی حیوانات مشخص شده است که روناس اسهال حیوانات را به شکلی سریع و موثر درمان می کند. این موضوع می تواند در انسان ها نیز موثر باشد.

درمان کننده سنگ کلیه و مثانه

گیاه روناس دارای اسید روبریتریک می باشد که باعث پایین آمدن کلسیم و منیزیم می شود و در نهایت سبب می شود تا از سنگ مثانه پیشگیری کند. روناس گیاهی است با خواص ضد انقباضی است که کمک می نماید سنگ کلیه با درد کمتری دفع گردد.

بهبود دهنده سرفه

گیاه روناس نوعی اکسپکتورانت می باشد که درمانی برای سرفه بوده و خیلی سریع عمل می نماید. برای درمان سرفه خود می توانید از گیاه روناس با خیال راحت استفاده نمایید.

بهبود دهنده مشکلات پوستی

روناس گیاهی است مفید برای درمان دانه های پوستی، خارش، آکنه، تاول و دیگر تحریکات پوستی. می توان از این گیاه خمیری تهیه نمود و به شکل موضعی از آن استفاده نمود و بر روی محل آسیب دیده قرار داد تا بهبود یابد.

درمان کننده آکنه

برای درمان آکنه پودر روناس گزینه ای مناسب می باشد. برای اینکار می توانید ۱۰۰ گرم از پودر روناس، ۵۰ گرم پوست پرتقال خشک شده، ۵۰ گرم زرد چوبه و ۵۰ گرم از چوب صندل را با هم مخلوط نمایید و خمیری تهیه کمید. خمیر آماده شده را بر روی پوست بگذارید و اجازه دهید تا خشک شود، سپس آن را با آب شست و شو دهید. با این روش آکنه ها از بین خواهند رفت.

متوقف کننده خونریزی داخلی

یکی دیگر از خواص گیاه روناس متوقف کردن خونریزی داخلی می باشد. روناس باعث توقف خونریزی داخلی و خونریزی بینی می شود و قرن ها از آن در این مورد استفاده می شود.

کمک کننده به رگ های واریسی

روناس یکی از گیاهان دارویی است که به رگ های واریسی کمک می کند و برای کوچک کردن آن ها و کم نمودن این ناراحتی ها تاثیری مثبت دارد.

درمان کننده زخم های مزمن

گیاه روناس در کشور هندوستان برای درمان زخم های پوستی شهرت دارد. این گیاه زخم ها را به اندازه ای خشک می کند که درمان شوند. برای سریع تر شدن روند درمان، پودر روناس را به شکل مستقیم بر روی زخم ها قرار دهید.

بهبود شوره سر

روناس علاوه بر ایجاد طیف رنگ های قهوه ای تیره، مشکی و پر کلاغی می تواند سبب درمان شوهر سر نیز شود و برای درمان و پیشگیری از پوسته پوسته شدن سر کمک زیادی می کند.

همانطور که گفته شد این گیاه علاوه بر درمان شوره می تواند رنگ موها را نیز تغییر دهید، در ادامه با چند دستور تغییر رنگ مو و درمان مشکلات مو آشنا خواهیم شد:

• اگر می خواهید موهایی پرکلاغی داشته باشید، نصف لیوان از پودر روناس را با کمی آب مخلوط نموده و آن را روی موهای خود بزنید و تمام مو را به آن آغشته نمایید. بگذارید تا مواد به مدت ۴۵ دقیقه روی موها بمانند. هر ۱۰ دقیقه یکبار پوست سر و موها را ماساژ دهید و در نهایت آن را آبکشی کنید.

• در روشی دیگر ۱۰۰ گرم از ریشه روناس را در یک لیتر آب بریزید و اجازه دهید تا ۱۰ دقیقه بجوشد. سپس جوشانده را در وان حمام ریخته و برای دفع بیماری پوستی خود را در آن استراحت نمایید. همچنین می تواند با کمپرس جوشانده روناس روی سر، شوره سر را درمان نمایید.
• همچنین می توان برای داشتن رنگ قهوه ای در موها، پوست گردو، ریشه روناس و دانه های قهوه را به مقداری مساوی با هم ترکیب نموده و با مقداری آب آن را خمیری شکل کنید و برای ۴۵ دقیقه روی سر خود بمالید.

بهبود دهنده درد سیاتیک

برای بهبود دادن درد سیاتیک می توان از خواص گیاه روناس استفاده نمود. خوردن دم کرده روناس به همراه عسل بسیار موثر است. برای بهبود بیماری های نرمی استخوان می توانید ۲ تا ۳ گرم ریشه روناس را دم نمایید و بعد از سرد شدن با عسل شیرین کرده و بخورید.

درمان یبوست

از دیگر خواص گیاه روناس درمان کنندگی یبوست می باشد. برای رفع یبوست می توان ۲ گرم روناس را در ۱۰۰ سی سی آب جوشیده شده دم نمود و بعد از سرد شدن در زمان صبح با عسل میل نمود.

کاهش دهنده اوره خون

ریشه روناس دارای خاصیت کاهش دهندگی اوره خون نیز هست. به منظور کاهش اوره خون و زیاد شدن ادرار غلیظ از دم کرده ریشه روناس میل نمایید. افرادی که از گیاه روناس مصرف می نمایند باید هر روز دوش بگیرند. خانم های حامله نباید این گیاه را مصرف نمایند، همچنین باید بدانید که دم کرده روناس صفرا آور می باشد.

درمان کننده نقرس

به منظور درمان نقرس و دفع اسید اوریک ۲ گرم از ریشه گیاه روناس را در ۱۰۰ سی سی آب جوشیده دم نمایید. برای درمان رماتیسم جوشانده ریشه روناس را با کمی عسل مخلوط نموده و به شکل ضماد استفاده نمایید.

بهبود دهنده قاعدگی و دردهای آن

یکی دیگر از خواص روناس بهبود دهندگی قاعدگی در زنان می باشد. این گیاه قاعده آور است و در درمان دردهای قاعدگی می تواند موثر باشد. می توانید این گیاه را به شکل دم کرده با عسل مصرف نمایید و از خاصیت های آن بهره ببرید.

کاربرد روناس در صنعت

همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شد، مهمترین بهره گیری از روناس به ویژه در گذشته در صنعت و رنگرزی پشم در قالی بافی و پارچه بافی می باشد. ماده رنگی موجود در روناس آلیزان نام دارد که امروزه به شکل صنعتی نیز تولید می گردد. از این رو این گیاه امروزه برای تهیه رنگ خیلی استفاده نمی شود و تا حدی اهمیت خود را از دست داده است.

روش مصرف گیاه روناس

افرادی که گیاه را مصرف می کنند باید بدانند که این گیاه به دلیل وجود رنگدانه قرمز، باعث می شود تا ادراری قرمز رنگ داشته باشید. البته این موضوع کاملا طبیعی است و جای هیچ نوع نگرانی ندارد. قرمز شدن ادرار از خواص گیاه روناس محسوب نمی شود و هیچ تاثیری نیز ندارد. گیاه روناس را می توان به روش های مختلفی مصرف نمود که در ادامه با آن آشنا می شویم:

• دم کرده:

یک قاشق مرباخوری ریشه خرد شده از این گیاه را در یک لیوان آب جوش بریزید و اجازه دهید تا برای ۱۰ دقیقه دم بکشد. میزان مجاز مصرف این نوشیدنی در طول روز نصف فنجان سه مرتبه در روز می باشد.

• جوشانده روناس:

۱۰ گرم از ریشه روناس را در یک لیتر آب بریزید و اجازه دهید تا به مدت ۱۰ دقیقه بجوشد. این جوشانده را در وان حمام می توانید استفاده نمایید تا پوستی سالم داشته باشید.

منبع : آرگا