نحوه نگهداری و پرورش ژینورا و آشنایی با طریقه تکثیر این گیاه

ژینورا یا گل شب تاب با برگهای جذاب و خیره کننده اش گیاهی تزیینی و مناسب برای کشت گروهی به ویژه همراه با گیاهان برگ سبز می باشد. کاشت آن در سبد آویزان یا جام های شیشه ای نیز رایج می باشد. ضمنا نگهداری ساده ای داشته و برای رشد به نور غیرمستقیم آفتاب نیاز دارد.

آشنایی با شرایط مورد نیاز برای پرورش گیاه ژینورا

ژینورا با نام علمی Gynura sarmentosa گیاهی علفی از خانواده کاسنی یا کمپوزیته بوده و بومی مناطق مرکزی آسیا به ویژه هندوستان و اندونزی می باشد.پرزهای بنفش رنگ روی برگها و ساقه ها که موجب مخملی شدن ظاهر گیاه و زیبایی فوق العاده آن شده اند. تماشای ژینورا در زوایه ای خاص از نور خورشید بسیار لذت بخش خواهد بود. برگها مضرس (دانه دار) و به صورت نامنظم روی ساقه ها ظاهر می شوند.

این گیاه تزئینی برای کاشت گروهی به ویژه با گیاهان برگ سبز مناسب است. کاشت آن در سبد آویزان یا جام های شیشه ای نیز رایج می باشد. نگهداری و پرورش ژینورا در منزل ساده  بوده و در صورتی که هر شش ماه یکبار نسبت به حذف جوانه های انتهایی ان اقدام شود گیاه فرم پرپشتی پیدا خواهد کرد و در صورت مشاهده حشرات انگلی به سمپاشی آن بپردازید.

ضمنا گلهای ریز زرد رنگ گیاه اندکی بدبو هستند و به محض مشاهده پیش از اینکه باز شوند باید آن ها را حذف کرد. ژینورا در موطن اصلی خود به شکل درختچه ای کوتاه با ساقه چوبی بوده که سرعت رشد تقریبا خوبی هم دارد. سطح رویی و زیرین برگها به همراه ساقه پوشیده از کرک می باشد که در گونه های با کرک بنفش رنگ با تغییر زاویه دید، ساقه و برگ گیاه هم به رنگ بنفش دیده می شوند.

با افزایش سن ژینورا، کرکهای گیاه نیز بلندتر شده و توسعه پیدا می‌کنند و از میزان رنگ آن کمتر می‌شود. اکثر این گیاهان برای ۲-۳ سال زیبا و جذاب باقی می مانند و گلدهی گیاه مداوم نبوده ، به طوری که معمولا ۲ تا ۳ سال بعد از کاشت گلدهی سالانه گیاه شروع می شود.

شرایط محیطی مورد نیاز ژینورا

نور

ژینورا برای رشد به نور غیر مستقیم آفتاب نیاز دارد و برای پرورش آن در منزل یا آپارتمان بهتر است در کنار پنجره پوشیده شده با پرده قرار دهید تا اشعه مستقیم خورشید موجب برگ سوختگی نشود. قابل ذکر است نبود نور کافی نیز منجر به پژمرده شدن پرزهای بنفش روی برگ گیاه شده ضمنا حالتی چسبناکی روی گیاه ایجاد می شود. بهره گیری از چراغ های ویژه رشد گیاه هم برای تامین نور مورد نیاز گیاه مناسب می باشد. در نور کافی برگ ها بنفش رنگ بوده و  در نور کم برگ ها به رنگ سبز خواهند بود. میتوانید برای بهتر شدن رنگ برگها از آفتاب صبحگاهی حداکثر دو ساعت بهره بگیرید.

 آبیاری

از فصل بهار تا پاییز باید در فاصله بین دو آبیاری سطح خاک کمی خشک شده باشد. و در فصل سرما آبیاری کمتر صورت گیرد. آبیاری زیاد موجب پوسیدگی ساقه و از بین رفتن ریشه ژینورا می شود. تنش خشکی نیز سبب پژمردگی برگها و ساق گیاه شده و در روزهای گرم نیز سوختگی حاشیه و نوک برگ ها را سبب می گردد. توجه کنید اگر روی برگهای کرکدار ژینورا قطرات آب سرد که کلر هم داشته باقی بماند باعث لکه سوختگی،بیماری قارچی،پوسیدگی و از بین رفتن برگ گیاه می شود.

توصیه می شود بعد از آبیاری برگها را تکان دهید تا آب روی آنها نماند. به طور کلی آبیاری تابستانه روزانه باشد و در زمستان هفته ای یکبار به این کار بپردازید. و در دمای کمتر از ۱۳ درجه سانتی گراد آبیاری را متوقف نمایید. توجه کنید رطوبت محیط موجب شادابی برگ ها خواهد شد. پیشنهاد می شود از زیرگلدانی بزرگ پر از آب و سنگریزه بهره ببرید به نحوی که ته گلدان روی سنگریزه ها قرار گرفته و با آب تماسی نداشته باشد.ضمنا غبار پاشی برگها هفته ایی یکبار انجام شود تا غبار از روی پرز برگها پاک شود.

خاک

خاک غنی با زهکش مناسب نیاز ژینورا را برآورده می کند. ترکیبی از خاک برگ ، پرلیت و پیت موس با میزان مساوی به همراه کوددهی ماهانه از بهار تا پاییز رشد بهتر ژینورا را به دنبال دارد.

رطوبت

این گیاه به رطوبت بالایی نیاز دارد ولی از اسپری کردن آب روی برگ ها خودداری نمایید زیرا پرزهای موجود روی برگ ها  آب را جذب نموده و پوسیدگی را موجب می شوند. برای افزایش رطوبت محیط سینی زهکش گلدان را از آب پر کنید یا از دستگاه مرطوب کننده هوا بهره بگیرید. رطوبت هم موجب رشد گیاه شده و هم از حمله برخی آفات نظیر کنه های عنکبوتی جلوگیری می کند.

دما

دمای مناسب برای رشد و پرورش ژینورا  ۲۴-۱۶ درجه بوده و در  زمستان دمای نگهداری از ۱۵درجه کمتر نباشد. هوای سرد موجب پوسیدگی ساقه می شود. این گیاه تا حداکثر دمای ۳۰ درجه را تحمل می کند و در دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد از بین می رود. ژینورا دوستدار محیط خنک بوده و دمای معمولی اتاق نیز برای رشد آن مناسب می ‎باشد قابل ذکر است که در دمای بالا گیاه ضعیف و شکننده شده  و در دمای پایین  قدرت تحمل آن کاهش می یابد.

تغذیه

در طول فصول بهار و تابستان ژینورا برای تغذیه به کوددهی منظم هر دو هفته یک بار نیاز دارد و در فصل سرد کوددهی ماهی یکبار صورت گیرد. کمبود مواد غذایی سبب ریز برگی، رنگ پریدگی و فاصله زیاد برگ ها روی ساقه می گردد.

هرس

چنانچه ژینورا هرس نشود رشد گیاه به صورت تهاجمی بالا رفته به این ترتیب با هرس به موقع شاخ از رشد بیش از حد آن پیشگیری خواهید کرد.

تعویض گلدان

معمولا تعویض گلدان ژینورا بعد از دو تا سه سال که از کاشت آن گذشت احتیاج است. چرا که ریشه های گیاه فضای کافی برای رشد نداشته و پژمردگی آن را به دنبال دارد. برای انتقال گیاه به گلدان جدید جهت عدم آسیب رسیدن به ریشه ژینورا با احتیاط عمل کنید.

تکثیر

تکثیر  ژینورا به راحتی از طریق قلمه امکان پذیر است به این صورت که از ساقه های سالم قلمه های ۷-۱۲ سانتی متری دارای حداقل ۲ برگ تهیه نموده و در خاک یا ورمیکولایت قرار دهید. حتی می توان قلمه را در یک لیوان آب قرار داد تا ریشه دار شود.

منبع : آرگا