کنترل و درمان کلسترول بالا و نگاهی به رژیم غذایی سالم برای افراد دارای کلسترول خون بالا

کلسترول یک ماده نرم و مومی شکل است که یک نوع چربی به شمار می رود و در خون و همه بافت های بدن شما وجود دارد، کلسترول در ساختمان غشاء سلول ها و هورمون ها شرکت دارد، وجود آن برای سلامت بدن ضروری است. کلسترول بدن از دو راه به بدن می رسد: راه اول و عمده ترین منبع کلسترولی است که کبد خود انسان تولید می کند، راه دوم کلسترولی است که از خارج بدن تامین می شود و با خوردن غذا های حیوانی مانند تخم مرغ، گوشت، شیر فراهم می شود. البته خوردن چربی های اشباع شده نیز به تولید بیشتر کلسترول توسط بدن کمک می کند، که ما در این جا به موضوع مهم درمان کلسترول بالا خواهیم پرداخت.

درمان کلسترول بالا و معرفی انواع آن

کلسترول در خون به سه شکل اصلی است:

یکی کلسترول بد LDL که غلظت بالای آن با افزایش رسوب کلسترول در دیواره رگ های خونی و سخت سرخرگی همراه است و باید سعی شود که میزان آن در خون کاهش یابد.

دومی کلسترول خوب HDL که با انتقال کلسترول اضافی خون به کبد سبب دفع آن از بدن می شود و غلظت های بیشتر خوب با بروز کمتر بیماری های قلبی و عروقی همراه است.

سومی کلسترول با چگالی بسیار پایین VLDL که حاوی بالاترین میزان تری گلیسیرید و نوعی چربی موجود در خون است و همچون ذرات کلسترولی را بزرگ تر ساخته و منجر به تنگ و باریک شدن رگ های خونی می شود.

نشانه ها

معمولا کلسترول بالا هیچ علائمی ندارد و تنها فقط با آزمایش راه درمان کلسترول بالا است و معمولا در حوالی بیست سالگی آغاز می شود و زنان قبل از یائسگی غلظت کلسترول کمتری نسبت به مردان همسن خود دارند.

عوامل مهم بر غلظت کلسترول خون

• سن
• جنسیت
• وزن بدن
• فعالیت بدنی
• نوع و مقدار مواد غذایی
• مدیریت استرس

کنترل و بهبود کلسترول بالا

بهتر است بدانید روزانه چه مقدار چربی مصرف می کنید اگر این مقدار بالاست باید میزان چربی دریافتی را کاهش دهید و در این افراد فقط با رژیم غذایی پایین نمی آید و باید از دارو استفاده کرد. اگر غلظت کلسترول خونتان در محدوده طبیعی باشد پنج سال بعد این آزمایش را تکرار کنید ولی اگر کلسترول بالا تر از میزان طبیعی خود باشد باعث بیماری های قلبی عروقی می شود مانند: سیگار کشیدن، بیماری دیابت، فشار خون بالا است.

اولین گام در کاهش کلسترول خون رعایت رزیم غذایی مناسب و ورزش است باید توجه داشته باشید هر ماده غذایی که بیش از مقدار مورد نیاز مصرف شود ممکن است به چربی تبدیل و در بدن ذخیره شود مانند: چربی های اشباع که در دمای اتاق جامد هستند مثل شیر پر چرب، خامه، کره، پنیر پرچرب، پوست مرغ و چربی گوشت را کمتر مصرف کنید و از مصرف غذا های چرب با کلسترول بالا مانند: مغز، جگر، دل، کله پاچه، زرده تخم مرغ، سس ها، کره، روغن نارگیل، روغن حیوانی، شکلات، شیرینی خامه ای، سوسیس، کالباس، چیپس شده اجتناب نمایید.

نکات مهم در رژیم غذایی سالم

1. ماهی، مرغ، حبوبات چربی مضر کمتری دارند و منابع غذایی خوبی هستند.
2. از سرخ کردن ماهی و مرغ بپرهیزید بهتر است به صورت کبابی یا آب پز یا بخار پز مصرف شود.
3. شیر و لبنیات کم چرب استفاده کنید.
4. سبزیجات و میوه های چربی کمتری دارند و سرشار از ویتامین ها هستند از این مواد زیاد مصرف کنید.
5. از چربی های غیر اشباع مانند روغن ذرت، روغن کنجد، آفتابگردان، سویا و زیتون استفاده کنید.
6. سیب، توت فرنگی، انگور
7. غذاهایی که به همراه مقادیری از استرول و استنول ها تولید شده اند؛ به عنوان مثال آب پرتقال در درمان کلسترول بالا کمک می کند.
   

انواع مواد غذایی مکمل

برخی از محصولات طبیعی ثابت شده اند که می توانند در کلسترول بالا خون را کاهش دهند و کمک کننده هستند به شرح ذیل است:

• کنگر
• جو
• سیر
• پسیلیوم در غلات و پوست دانه هاست.
• سبوس جو در جو دو سر و جو کامل یافت می شود.
• سیتواستانول در برخی مکمل های خوراکی یافت می شود.

مشکلات کلسترول بالا

درد قفسه سینه: اگر رگ هایی که خون قلب را تامین می کنند مشکل دار شود ممکن است درد سینه و دیگر علائم بیماری عروق را ایجاد کند.

حمله قلبی: اگر پلاک ها پاره یا قطع شوند یک لخته خونی می تواند در محل اتصال روی پلاک ایجاد شود و جریان خون بخشی از قلبتان متوقف و دچار حمله قلبی شوید.

سکته مغزی: مانند حمله قلبی سکته زمانی رخ می دهد که یک لخته خونی جریان خون را به قسمتی از مغز شما مسدود کند.

غذا های غیر مجاز  برای افراد با کلسترول بالا

مصرف برخی غذاها حاوی کلسترول بالایی بوده و برای بدن مضر هستند؛ برخی مطالعات اخیر نشان داده اند برخی غذاهای با کلسترول بالا می توانند خطر بیماری قلبی را افزایش دهند، البته این بدین منظور نیست که میزان کلسترولی که مصرف می کنید را نادیده بگیرید.

حال توصیه شده است که از غذا های با کلسترول زیاد که حاوی چربی های اشباع بالایی هستند، پرهیز شود؛ مصرف لبنیات پرچرب شیر کامل ، ماست، کره، پنیر پر چرب غنی از چربی های اشباع شده می باشند، پنیر نیز دارای سدیم بالایی است که مصرف آن برای مبتلایان به فشار خون خطرناک می باشد کباب گوشت گاو و گوسفند، گوشت قرمز استیک و گوشت چرخ کرده نیز حاوی چربی اشباع شده و کلسترول فراوان می باشند، توجه داشته باشید که گوشت فرآوری شده را به خاطر وجود سدیم بالا و تغذیه کم آن، محدود نمایید، سوسیس، کالباس و هات داگ اغلب از تکه های چرب گوشت دام ها و یا ماکیان تهیه می شوند. غذاهای سرخ شده و کیک و شیرینی ها نیز از جمله مواد غذایی با کلسترول بالا و مضر هستند.

کلسترول در کودکان

توصیه می شود برای کودکان در سنین ۹ تا ۱۱ سالگی آزمایش غربالگری را انجام دهند و هر ۵ سال یکبار بعد از انجام آزمایش آن را تکرار کنند، همچنین در صورتی که فرزند شما سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری قلبی زودرس یا دیابت و  سابقه چاقی را دارد، پزشک می تواند تجویز آزمایش مکرر کلسترول را نماید.

امیدواریم در این مقاله از مجله آرگا از روش های کنترل و درمان کلسترول بالا آشنا شده باشید.

منبع : آرگا