دسته ها
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

کمردرد: درد بخش تحتانی کمر ناشی از مشکلات ستون فقرات و سبک زندگی

  • فرهاد هاشمی
  • ۲ مرداد ۱۳۹۸
  • ۰

به گفته متخصصان کلینیک درد امید قسمت پایین کمر یکی از شایع‌ترین مشکلات و بیماری‌ها در افراد سالمند است. قسمت پایین ستون فقرات ممکن است به دلیل ابتلا به بیماری‌های مختلفی دچار آسیب‌دیدگی می‌شود.

به گفته متخصصان کلینیک درد امید قسمت پایین کمر یکی از شایع‌ترین مشکلات و بیماری‌ها در افراد سالمند است. قسمت پایین ستون فقرات ممکن است به دلیل ابتلا به بیماری‌های مختلفی دچار آسیب‌دیدگی می‌شود. شما در بیشتر اوقات از قسمت پایین کمر خم می‌شوید و شاید به همین دلیل باشد که این قسمت بیشتر دچار آسیب‌دیدگی می‌شود. با درک و تشخیص علت درد می‌توان آن را تسکین داد.

کمر درد یک علامت است. علل شایع کمر درد عبارتند از بیماری یا آسیب‌دیدگی عضلات، استخوان‌ها و عصب‌های ستون فقرات. دردهای ناشی از اختلالات و ناهنجاری‌های ارگان‌های درون شکم، لگن یا قفسه سینه نیز ممکن است در کمر احساس شود که به آن درد ارجاعی گفته می‌شود. بسیاری از بیماری‌های ناحیه شکم مانند آپاندیس، آنوریسم­­ها، بیمارهای کلیوی، عفونت کلیه، عفونت‌های مثانه، عفونت‌های لگن یا ناهنجاری‌های تخمدان و بسیاری از بیماری‌های دیگر ممکن است باعث ابتلا به درد ارجاعی در کمر شوند. بارداری طبیعی نیز ممکن است به دلیل کشیدگی رباط‌های لگن، تحریک عصب‌ها و کشیدگی کمر باعث ابتلا به کمر درد شود. پزشک همه این موارد را در زمان معاینه مورد توجه و ملاحظه قرار می‌دهد.

سبک زندگی باعث ابتلا به درد در قسمت پایین کمر می‌شود.

 شما در تمام طول روز می‌نشینید

کمر درد

 

هر چه شما بیشتر بنشینید، فشار بیشتری بر دیسک‌های کمر شما که بین مهرهای ستون فقرات قرار دارند وارد می‌شود اما این بدان معنی نیست که اگر شما یک کار اداری دارید مقصر و محکوم هستید. هر ۳۰ دقیقه یک مرتبه برخیزید و کمی راه بروید. این باعث برگشتن مایع دیسک به درون آن شده و به تسکین درد کمک می‌کند. شما می‌توانید از میزهای سرپایی نیز استفاده کنید. بر اساس نتایج تحقیقات انجام شده، افراد مبتلا به درد مزمن در قسمت پایین کمر می‌توانند با استفاده از میزهای سرپایی و وقفه‌های حرکتی تا ۵۰ درصد درد و ناتوانی ناشی از این عارضه را کاهش دهند.

 شما احساسات خود را ابراز نمی‌کنید

اگر شما لب بالایی خود را بگزید، کمرتان باید هزینه آن را بپردازد. افرادی که در هنگام دعوا و جر و بحث با شریک زندگی خود، خودشان را ابراز نمی‌کنند بیشتر در معرض ابتلا به کمر درد قرار دارند. یکی از دلایل آن ممکن است این باشد که عضلات کمر افراد ناراحت یا مضطرب بیشتر دچار تنش می‌شود. به طور کلی، اگر کسی افسرده یا مضطرب باشد، تجربه بدتری از یک سیگنال درد نسبت به کسی که خلق و خوی عالی دارد، با مهارت‌های مقابله با مشکلات آشناست و از حمایت اجتماعی برخوردار است خواهد داشت. چه چیزی می‌تواند این مشکلات را حل کند؟ مدیتیشن یا یوگا کار کنید. کمر درد در افراد مبتلا به درد مزمن کمر که به مدت ۸ هفته در ترکیبی از مراقبه ذهنی و یوگا مشارکت می‌کنند به میزان چشمگیری بهبود می‌یابد.

شما روی یک تشک نامناسب می‌خوابید

کمر درد

به نظر می‌رسد یک تشکی که سختی آن در حد متوسط باشد برخلاف تشک‌های سفت برای کمر مناسب است اما شاید سن و قدمت یک تشک حتی از سختی آن نیز مهم‌تر باشد. اگر یک تشک کهنه باشد ممکن است نرم شده و برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌هایی پیدا کرده باشد که باعث کج شدن کمر شده و شما در آن فرو بروید. کارشناسان توصیه می‌کنند تشک خود را هر هفت سال یک مرتبه یا هر موقع که علائم پوسیدگی و کهنگی مانند شل شدگی یا سوراخ شدگی پیدا کرد عوض کنید.

 وضعیت بدنی شما بد باشد

هر موقع که خم می‌شوید یا قوز می‌کنید، عضلات و رباط‌های کمر شما برای حفظ تعادل کشیده می‌شوند و در نتیجه فشار بیشتری به کمر شما وارد می‌شود. زمانی که شما می‌ایستید باید شانه‌ها به سمت عقب و شکم به سمت داخل کشیده شده و پاها به اندازه عرض شانه‌ها باز باشند. اگر شما باید برای مدتی بایستید، وزن بدن خود را از روی انگشتان پا به پاشنه‌ها منتقل کنید (یا برعکس) یا از یک پا روی پای دیگر انتقال دهید. زمانی که نشسته‌اید، کف پاهای خود را روی زمین قرار دهید به طوری که ران‌های شما با سطح زمین موازی باشد و پاهای خود را روی هم نیندازید. اگر صندلی شما برای پایین کمر شما مناسب نیست، یک بالش کوچک پشت خود قرار دهید. آیا مطمئن نیستید که این کار را به درستی انجام می‌دهید؟ نمای جانبی خود را در آینه بررسی کنید یا به یک متخصص فیزیوتراپی مراجعه کنید یا با یک متخصص طب شغلی مشورت کنید.

 رژیم غذایی خوبی ندارید

درد بخش تحتانی کمر ناشی از مشکلات ستون فقرات

برخی معتقدند که پیروی از یک رزیم غذایی ضدالتهاب شامل میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین خالص مانند ماهی و مرغ و چربی‌های سالم مانند مغزیجات و روغن زیتون به کاهش التهاب‌هایی که ممکن است دردهای مزمن نظیر کمر درد را تشدید کنند کمک می‌کند. مصرف این مواد غذایی سالم که باعث کاهش وزن شما نیز می‌شود به تسکین کمر درد کمک می‌کند. حتی کاهش ۲ کیلوگرم وزن می‌تواند فشار را از روی ستون فقرات بردارد. مطالعات نشان می‌دهند که افرادی که شاخص توده بدنی آنها بالا است بیشتر در معرض ابتلا به کمر درد هستند.

بدون گرم کردن بدن و به سرعت فعالیت‌های فیزیکی را شروع می‌کنید

اگر شما پس از ۱۰ سال بی‌تحرکی یک روز کامل، گلف بازی کنید قطعاً با مشکل مواجه خواهید شد. حتی اگر از نظر فیزیکی در شرایط مناسبی قرار داشته باشید ممکن است چرخش در برخی فعالیت‌ها نظیر گلف باعث کشیدگی کمر شما شود. ستون فقرات و عضلات کمر مانند جوانی شما قوی نیستند بنابراین شما باید قبل از این که به بدن خود فشار وارد کنید آن را آماده کنید. باید از چند هفته قبل از شروع ورزش‌هایی نظیر گلف، تنیس یا یوگا، تمرین کرده و خود را آماده کنید.

مشکلات و بیماری‌های کمر که باعث ایجاد درد در قسمت پایین کمر می‌شوند

 کشیدگی و رگ به رگ شدن کمر

درد بخش تحتانی کمر ناشی از مشکلات ستون فقرات

کشیدگی عضلانی و پیچ‌خوردگی دو علت شایع کمر درد هستند. پیچ‌خوردگی به آسیب‌دیدگی رباط کمر که استخوان‌های ستون فقرات را در کنار هم نگه می‌دارد گفته می‌شود. کشیدگی عضلانی نیز نوعی آسیب‌دیدگی در عضلات یا تاندون‌هایی است که عضلات را به استخوان‌های کمر متصل می‌کنند.

 علائم

خم شدن به سمت طرفین یا وضعیت بدنی خمیده در ناحیه میان تنه، محدودیت‌های حرکتی و اسپاسم عضلات کمر

 شما چه کاری باید انجام دهید؟ 

سعی کنید هر روز فعالیت داشته باشید و از انجام فعالیت‌هایی که باعث تشدید درد می‌شوند مانند بلند کردن اجسام و چرخش خودداری کنید. این تنها کاری است که باید انجام دهید. بهبودی ممکن است از چند روز تا چند هفته طول بکشد. استفاده از یخ روی قسمت آسیب‌دیده بلافاصله پس از آسیب‌دیدگی و استفاده از گرمای مرطوب پس از آن می‌تواند در کاهش درد مؤثر باشد. همچنین انجام حرکات کششی و مصرف مسکن‌های بدون نیاز به نسخه پزش مانند استامینوفن (تایلنول) و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی نظیر ایبوپروفن (آدویل و موترین) نیز در کاهش درد قسمت پایین کمر مؤثر هستند. البته مصرف بلند مدت داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی نیز ممکن است باعث ایجاد زخم معده و خونریزی، آسیب‌دیدگی کبد و کلیه و افزایش احتمال حمله قلبی شود بنابراین باید این داروها را مطابق با نظر پزشک مصرف کنید. اگر درد شما تشدید شد یا بهتر نشد ممکن است مشکلات جدی‌تری وجود داشته باشد و به همین دلیل باید به پزشک مراجعه کنید.

سندرم ریشه عصب

به گفته دکتر حیدریان فوق تخصص درد سندرم ریشه عصب سندرمی است که علائم برخورد عصب (تحریک مستقیم عصب) را غالباً به دلیل فتق یا بیرون‌زدگی دیسک بین مهره‌های پایین کمر ایجاد می‌کند. سیاتیک یک نمونه از فشردگی عصب است. درد ناشی از فشرده شدن عصب ممکن است دردی تیز باشد که بر یک قسمت از بدن تأثیر گذشته و باعث بیحسی در قسمتی از پا که عصب آن تحت فشار است می‌شود.

 مشکلات دیسک کمر

درد بخش تحتانی کمر ناشی از مشکلات ستون فقرات

استخوان‌های ستون فقرات به وسیله ضربه‌گیرهایی به نام دیسک از هم جدا می‌شوند. با افزایش سن، ژلاتین داخل دیسک خشک شده و لایه بیرونی آن نازک می‌شود، در نتیجه دیسک خاصیت ضربه‌گیری خود را از دست می‌دهد ولی به ندرت باعث ایجاد درد می‌شود. اگر قسمت نرم داخلی دیسک از یک ترک در لایه بیرونی خارج شود باعث التهاب عصب‌های ستون فقرات و بروز درد می‌شود که به آن فتق دیسک کمر یا گاهی اوقات بیرون‌زدگی یا لغزش دیسک گفته می‌شود.

درمان دیسک کمر از روش های زیر قابل انجام است:

 علائم

درد یا بیحسی ناگهانی در قسمت پایین کمر که به سمت باسن و پایین پاها و گاهی به تمام طول پا کشیده می‌شود (بیماری به نام سیاتیک)

 شما چه کاری باید انجام دهید؟

نترسید، این بیماری معمولاً خود به خود بهبود می‌یابد اما ممکن است چند ماه طول بکشد. پزشکان توصیه می‌کنند که شما سطح فعالیت‌های خود را در حدی که راحت هستید حفظ کنید. مصرف داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه پزشک نیز به کاهش کمر درد و درد پاها کمک می‌کند. اگر درد به مدت چند هفته ادامه یافت باید برای انجام آزمایش‌های تصویری به پزشک مراجعه کنید. ممکن است به مسکن‌های تجویزی و یک دوره درمانی فیزیوتراپی نیز نیاز داشته باشید. تزریق آستروئید اپیدورال نیز ممکن است در کاهش درد ناشی از ابتلا به سیاتیک در پا مؤثر واقع شود.

اسپوندیلوز

اسپوندیلوز زمانی که دیسک‌های بین مهره‌ای رطوبت و حجم خود را به دلیل افزایش سن از دست می‌دهند ایجاد می‌شود و باعث کاهش ارتفاع دیسک‌ها می‌شود. حتی ضربات جزئی در این شرایط ممکن است باعث التهاب و فشرده شدن ریشه عصب شوند که می‌تواند باعث ابتلا به سیاتیک بدون پارگی دیسک شود.

 تنگی کانال نخاع

درد بخش تحتانی کمر ناشی از مشکلات ستون فقرات

ترجمه عکس: نخاع – تنگی کانال نخاع

گاهی اوقات کانال ستون فقرات که نخاع و ریشه‌های عصب در آن قرار دارند ممکن است به دلیل بیرون‌زدگی دیسک‌ها، رباط‌های ضخیم شده یا خارهای استخوانی کوچک تحت فشار قرار گرفته یا تنگ شود که به این عارضه تنگی کانال نخاع گفته می‌شود. تنگی این کانال باعث می‌شود که به نخاع و ریشه‌های عصب درون آن فشار وارد شود.

تحلیل دیسک‌های کمر به همراه بیماری‌های مفصلی در قسمت پایین کمر باعث تنگ شدن کانال نخاع می‌شوند. این تغییرات در دیسک‌ها و مفاصل باعث بروز علائمی می‌شوند که در عکس‌های گرفته شده با اشعه ایکس مشهود است.

 علائم

فشار وارده بر نخاع و ریشه‌های عصب باعث درد کمر به خصوص در هنگام ایستادن، خم شده به سمت عقب یا راه رفتن می‌شود. درد زمانی که شما به سمت جلو خم می‌شوید یا می‌نشینید تسکین می‌یابد. تنگی کانال نخاع ممکن است باعث درد در باسن‌ها و پاها نیز شود.

 شما چه کاری باید انجام دهید؟

مصرف مسکن‌های بدون نیاز به نسخه پزشک و فیزیوتراپی به کاهش درد کمر کمک کرده و تزریق استروئیدهای اپیدورال باعث تسکین درد پا می‌شود. این درد معمولاً خود به خود از بین نمی‌رود و شما باید برای رفع آن از داروهای مسکن تجویزی و عمل‌های جراحی برای برداشتن فشار از روی ریشه‌های عصب استفاده کنید.

 سندرم کوئیدا ایکوئینا

کوئیدا ایکوئینا یک وضعیت فوری پزشکی است که در آن نخاع به طور مستقیم تحت فشار قرار دارد. مواد دیسک به کانال نخاع نفوذ کرده و باعث فشرده شدن عصب‌ها می‌شود. فرد در این حالت دچار درد شده و ممکن است احساس خود را از دست داده و دچار اختلال در عملکرد روده و مثانه شود. این عارضه ممکن است با ناتوانی در کنترل ادرار و بی‌اختیاری یا ناتوانی در ادرار کردن همراه باشد.

 سندرم‌های عضلانی اسکلتی

سندرم‌های درد عضلانی اسکلتی که باعث ایجاد درد در پایین کمر می‌شوند عبارتند از سندرم‌های مایوفاشیال و فیبرومایولوژی.

 مایوفاشیال

کمر درد

درد مایوفاشیال با درد و حساسیت به لمس روی نقاط ماشه‌ای، کاهش دامنه حرکتی در گروه‌های عضلانی درگیر و دردی که به قسمت‌های دیگر بدن کشیده می‌شود اما به عصب محیطی محدود می‌شود شناخته می‌شود. درد غالباً در زمانی که گروه‌های عضلانی درگیر کشیده می‌شوند تسکین می‌یابد.

 فیبرومیالوژی

فیبرومیالوژی باعث گسترش درد و حساسیت به لمس در تمام بدن می‌شود. خشک‌شدگی عمومی عضلات، احساس خستگی شدید و دردهای عضلانی نشانه‌های ابتلا به این بیماری هستند.

عفونت‌های استخوانی (استئومایولیت)

عفونت استخوانی در ستون فقرات یک دلیل نادر ابتلا به کمر درد است.

اسپوندیلیت

التهاب‌های غیر عفونی در ستون فقرات (اسپوندیلیت) ممکن است باعث خشک‌شدگی و ابتلا به دردی که هنگام صبح تشدید می‌شود در ستون فقرات شوند. انکیلوز اسپوندیلیت معمولاً در بزرگسالی و جوانی شروع می‌شود.

تومورها

تومورها و سرطان‌های احتمالی ممکن است منشأ دردهای اسکلتی باشند.

 التهاب عصب‌های از ستون فقرات

التهاب عصب‌ها از ستون فقرات ممکن است با عفونت عصب‌ها و به دلیل ویروس هرپس زوستر همراه باشد و باعث ابتلا به زونا شود. این عارضه بیشتر در ناحیه صدری اتفاق افتاده و باعث ابتلا به درد قسمت فوقانی ستون فقرات یا ستون فقرات کمری و همچنین درد در پایین کمرمی شود.

همان طور که در این لیست گسترده که شامل فقط برخی از علل ابتلا به درد در قسمت پایین کمر بوده مشاهده کردید، معاینه جامع پزشک و استفاده از آزمایش‌های تشخصی برای تشخیص دلایل ابتلا به کمر درد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *