زمین از سه بخش اصلی تشکیل شده است که هر کدام از بخش ها از لحاظ ضخامت و دما با یکدیگر متفاوت هستند و هر چقدر به مرکز زمین نزدیک می شویم، سنگ ها داغ تر و حالت مایع به خود می گیرند در ادامه مطلب قصد داریم شما را با سطوح تشکیل دهنده زمین آشنا کنیم.
هر کدام از لایه های زمین چه ویژگی هایی دارند؟
زمین در حدود ۴.۶ میلیارد سال قبل در هنگام تولد منظومه شمسی تشکیل شده است، سطوح تشکیل دهنده زمین بر اساس ترکیبات شیمیایی به ۳لایه تقسیم شده است که عبارتند از : پوسته، گوشته و هسته (هسته داخلی و خارجی)، اما داخل زمین بر اساس ویژگی های فیزیکی معمولاً بیشتر تمایز یافته و به ۵لایه تقسیم بندی شده است، اگر از سطح زمین شروع کنیم داخل زمین را می توانیم به لیتوسفر، استنوسفر، مزوسفر، هسته بیرونی و هسته درونی تقسیم بندی کنیم، پوسته قاره ها نیز از سطوح زیادی از سنگ های رسوبی، آذرین و دگرگونی تشکیل شده است که اغلب از سنگ های رسوبی هستند و زمانی تشکیل شده اند که رشته کوه های قدیمی دچار فرسایش شده اند سپس حرکت صفحات تکتونیکی باعث شد سطوح رسوبی به جایی که ما امروزه می توانیم ببینیم آورده شوند و زمانی که آتشفشان فوران می کند گدازه ای که از آن به بیرون می ریزد و در مناطق گسترده ای پخش می شود و لایه ای از سنگ های آذرین در داخل سطوح رسوبی تشکیل می شود. بنابراین، بیشتر لایه بندی سطح زمین در نتیجه فرسایش رشته کوه ها و رسوب آن ها و همچنین جریان گدازه بر روی سطح است.
پوسته :
یکی از سطوح تشکیل دهنده زمین پوسته می باشد، پوسته کره زمین یک لایه نسبتا کم عمقی می باشد و به دو نوع کلی به عنوان پوسته قاره ای و اقیانوسی تقسیم می شود پوسته اقیانوسی حدود ۷ کیلومتر ضخامت داشته و از سنگهای آذرینی تحت عنوان “بازالت” تشکیل شده است و پوسته قاره ای دارای ضخامت متوسط ۳۵ – ۴۰ کیلومتر است ولی در برخی مناطق کوهستانی احتمال دارد که از ۷۰ کیلومتر نیز تجاوز نماید، پوسته اقیانوسی از مواد شیمیایی یکنواختی ساخته شده است اما پوسته قاره ای از انواع مختلف سنگ ها تشکیل شده است که در واقع قسمت فوقانی پوسته قاره ای از سنگ های گرانیتی تشکیل شده، در حالی که قسمت تحتانی آن شبیه بازالت است.
گوشته:
یکی دیگر از سطوح تشکیل دهنده زمین گوشته می باشد، بزرگترین قسمت زمین گوشته می باشد که ضخامت آن حدود ۱۸۰۰ مایل است و از سنگ های بسیار داغ و چگال تشکیل شده است و شبیه قیر جریان می یابد که در واقع این جریان در اثر اختلاف زیاد درجه حرارت از کف تا بالای گوشته می باشد حرکت گوشته، دلیل حرکت ورقه های زمین است درجه حرارت گوشته، از ۱۶۰۰درجه فارنهایت در بالای آن تا ۴۰۰۰درجه در قسمت های قاعده ای اس، تغییر می کند همانطور که گفته شد گوشته از مواد با ضخامت بیشتر و بسیار چگالتر تشکیل شده است که ورقه های بر روی آن مانند روغنی که بر روی آب شناور می باشد، شناورند و به همین دلیل بسیاری از زمین شناسان معتقدند به سبب جریان های همرفتی گوشته جریان دارد جریانهای همرفتی، به علت وجود مواد بسیار داغی است که از عمیق ترین قسمت گوشته بالا می آیند سپس سرد شده، دوباره پایین رفته، سپس داغ شده و باز بالا می آیند و این چرخه بارها و بارها ادامه می یابد.
هسته خارجی:
هسته زمین را می توانید مانند توپی تصور کنید که از مواد بسیار داغ (۹۰۰۰-۴۰۰۰ درجه فارنهایت) تشکیل شده است هسته خارجی به قدری داغ می باشد که همه فلزات در آن به صورت مایع هستند هسته خارجی، ۱۸۰۰ مایل پایین تر از پوسته قرار دارد و حدود ۱۴۰۰مایل ضخامت دارد، هسته خارجی از نیکل و آهن مذاب تشکیل شده است
هسته داخلی:
در هسته داخلی فشار و حرارت بالایی وجود دارد به گونه ای که فلزات به هم فشرده و مانند مایع قادر به حرکت نیستند اما زمانی که نیروی بر آن وارد شود باعث می شود که در جای خود مانند یک جامد بلرزند، هسته داخلی، ۴۰۰۰ مایل پایینتر از پوسته است و حدود ۸۰۰ مایل ضخامت دارد درجه حرارت در آن بیش از ۹۰۰۰درجه فارنهایت است و فشار ۴۵ میلیون پوند براینچ مربع است. این مقدار فشار، سه میلیون برابر فشار هوا بر سطح بدن شما در کنار دریاست.
امیدواریم توانسته باشیم شما را با سطوح تشکیل دهنده زمین آشنا کرده باشیم اگر می خواهید اطلاعات بیشتری در این زمینه ها داشته باشید می توانید با مجله اینترنتی آرگا همراه باشید.
منبع : آرگا
