وقتی والدین می بینند که کودکشان دست در دهانش برده و ناخن هایش را می جود، بسیار ناراحت و خشمگین می شوند و با تذکر دادن به کودک و یا گاه به تندی، از او می خواهند که این رفتار را ترک کند. چون ممکن است، این رفتار ناپسند کودک تا بزرگسالی با او همراه شود. از طرفی این رفتار منجر به بیماری کودک نیز می شود. در ادامه این مطلب به علت ناخن جویدن بچه ها و روش های جلوگیری از آن می پردازیم.
علت ناخن جویدن کودکان
تحقیقات نشان می دهد که ناخن جویدن بیشتر در بچه های بین ۴ تا ۶ سال و همچنین در دختران، شایع تر است و تا سن ۱۱ سالگی و در پسران تا سن ۱۴ سالگی به اوج می رسد. روانشناسان بر این باورند علت عادات و رفتارهای ناپسندی مثل ناخن جویدن کودکان، ممکن است بخاطر سرگرمی و یا برای رهایی از استرس و اضطراب باشد. کودکان چنین رفتارهایی را غیر ارادی انجام می دهند و قصد ناراحت کردن والدینشان را ندارند. البته بیشتر پزشکان بر این باورند که علت ناخن جویدن اکثر کودکان، ناشی از اضطراب و فشارهای عصبی است که با این رفتار می خواهند استرس خود را کم کنند. از طرفی کودکی که قادر به نشان دادن ناراحتی و خشم خود نیست و خشم خود را بروز نمی دهد، به این رفتار روی می آورد تا آرام شود. معمولا عواملی مثل والدین عصبی، والدینی که باهم درگیر هستند و یا از هم جدا شده اند، مدرسه، در زمان امتحانات و پاسخ گویی به معلم، دیدن فیلمهای ترسناک، تقلید از دوستان، تولد نوزادی در خانواده، جلب توجه کردن، واکنش نشان دادن نسبت به رفتار والدین و یا دیگران که موجب ناراحتی کودک می شود، از علل ناخن جویدن بچه های خردسال محسوب میشوند.
روش های جلوگیری از جویدن ناخن در کودک
جویدن ناخن، به ناخن و پوست اطرافش صدمه وارد می کند و ممکن است به خونریزی منجر شود. پوست نیز مستعد تماس با میکروبها شده و خطر ابتلا به عفونت افزایش پیدا می کند. از طرفی ناخن نیز پر از میکروب است، بنابراین به دهان بردن و جویدن آن، منجر به بیماری در کودک می شود. در ادامه روش های درمانی مختلفی برای ترک عادت ناخن جویدن در کودکان بیان شده است.
پیدا کردن علت و رفع آن
والدین باید در مواقع ناخن جویدن کودکان، موقعیت را بسنجند و علت اضطراب کودک را پیدا و عوامل محرک را کنترل کنند. می توان در مورد موضوعی که کودک را آزرده، با او صحبت کرد. البته والدین نباید به رفتار ناخن جویدن کودک واکنش نشان دهند و او را قضاوت کنند زیرا اضطراب کودک بیشتر می شود.
کوتاه کردن ناخن کودک
ناخن های کودکتان را چک کنید و اجازه ندهید که بلند شوند. زیرا وقتی ناخن کوتاه باشد کمتر جویده می شود و این امر در ترک عادت بسیار موثر است.
عدم تنبیه کودک
کودک را بخاطر جویدن ناخن هایش، دعوا، تنبیه، تهدید، تحقیر، سرزنش و شرمنده نکنید. زیرا چنین رفتارهایی نه تنها اثر درمانی ندارند بلکه باعث می شوند که کودک حس خوبی نسبت به خود نداشته باشـد و در نتیجه اعتماد به نفسش کم شود که این خود منجر به اختلالات دیگری در کودک می شود.
پرت کردن حواس کودک
به هنگام ناخن جویدن، حواس کودک را پرت کنید و از او کارهایی بخواهید که برای انجام دادنشان، مجبور شود از انگشتانش استفاده کند. روش هایی مثل کشیدن نقاشی، بازی کردن با کودک و ساختن کاردستی مناسب هستند.
عدم استفاده از لاک هایی با طعم تلخ
روان شناسان برای ترک عادت ناخن جویدن کودکان، استفاده از فلفل و یا لاک های تلخی که برای ترک این رفتار در بازار موجود است را، توصیه نمی کنند، چرا که در درمان موثر نیستند.
برای ترک عادت ناخن جویدن کودکان، والدین می توانند از کارشناسان بهداشت روان کمک بگیرند. از طرفی والدین و اطرافیان نیز باید مراقب رفتار خود با کودکشان باشند، چرا که برخی رفتارها ایجاد اضطراب در کودک می کنند. همچنین والدین می توانند به کودک رفتار مناسبی یاد بدهند تا جایگزین عادت نامناسب در مواقع استرس زا شود و هر بار که کودک عادت نامناسب را کمتر به کار می برد، او را تشویق کنند.
منبع : آرگا