هنگامی که التهاب در بدن مزمن و بی رویه شود می تواند به مشکلات جدی در سلامتی شامل بیماری های قلبی، دیابت و حتی سرطان منجر گردد. از این رو نیاز به درمان اساسی دارد. در این مطلب پیرامون انواع درمان خانگی التهاب بدن صحبت می کنیم.
آشنایی با انواع درمان خانگی التهاب بدن
التهاب واکنش طبیعی بدن در برابر آسیب ها و عفونت ها می باشد. وقتی این واکنش مزمن و بی رویه شود می تواند به مشکل جدی در سلامتی از جمله بیماری های قلبی، دیابت و حتی سرطان منجر گردد. امروزه سبک زندگی ناسالم، تغذیه نادرست و استرس مزمن سبب تشدید التهاب های مزمن در بدن می شوند.
اما خبر خوب این است که می توانید با تغییرات ساده ای در سبک زندگی روزمره التهاب های مضر را کاهش داده و سلامت بدن را بهبود بخشید. در ادامه مطلب پیرامون عوامل مسبب التهاب بدن و درمان های خانگی این عارضه بیشتر صحبت می کنیم.
مفهوم التهاب بدن
التهاب بدن پاسخ طبیعی از سوی دستگاه ایمنی بدن به انواع آسیب، عفونت یا تحریکات مختلف می باشد که به منظور حفظ و بهبود بافت ها صورت می گیرد. در واکنش به این تحریکات، سلول های ایمنی بدن مواد شیمیایی ترشح کرده که سبب تحریک عروق و جلب سلول های دیگر ایمنی به ناحیه آسیب دیده می گردد.
این پروسه منجر به تولید حرارت، تورم، درد و قرمزی شده که علائم التهاب هستند. هر چند التهاب نوعی واکنش ضروری بدن برای بهبود آسیب های جسمی است ولی وقتی این واکنش مزمن و مداوم شود می تواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند.
به این ترتیب کاهش و درمان التهاب بدن اهمیت زیادی داشته تا بتوان از بروز بیماری های مزمن جلوگیری نمود و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
به چه عللی در بدن التهاب ایجاد می شود؟
همانطور که اشاره شد التهاب پاسخ طبیعی و مهم سیستم ایمنی بدن به منظور محافظت از آسیب و عفونت ها می باشد. این واکنش معمولا توسط فعال شدن سلول های ایمنی و ترشح مواد شیمیایی و فاکتورهای رشد صورت می گیرد که سبب ناراحتی، تورم، گرما و قرمزی ناحیه آسیب دیده می شود.
از جمله علل بروز التهاب در بدن عبارت است از:
- ترشحات شیمیایی: مواد شیمیایی مثل هیستامین و لوکوترین که توسط سلول های بدن ترشح می شوند در القای التهاب نقش مهمی دارند. این ترشحات سبب افزایش خونرسانی به محل آسیب دیده و ترشح مایعات از عروق خونی و تورم می گردند.
- استرس اکسیداتیو: فرایندهای شیمیایی ناشی از استرس اکسیداتیو که در اثر فعالیت های سلولی طبیعی یا عوامل محیطی ایجاد می شوند می توانند منجر به التهاب بدن گردند. این فرایندها سبب تولید رادیکال های آزاد شده که بافت های بدن را تحت تاثیر نهاده و واکنش التهابی را فعال می سازند.
- عفونت و میکروب ها: ورود میکروب های مختلف به بدن سبب فعال شدن سیستم ایمنی شده و سلول های ایمنی مثل ماکروفاژ ها با جذب میکروب و ترشح سایتوکنین به التهاب واکنش نشان می دهند.
- آسیب های فیزیکی: زخم، سوختگی، شکستگی و دیگر آسیب های فیزیکی با فعال نمودن راهکارهای دفاعی بدن مانند خونریزی و ترشح سایتوکین ها منجر به التهاب می گردند. این فرایند کمک کرده بافت های آسیب دیده ترمیم شوند.
روش های خانگی کاهش التهاب بدن
در این بخش با انواع درمان های خانگی التهاب بدن آشنا می شوید. از جمله این درمان ها عبارت است از:
۱. داشتن رژیم غذایی ضد التهاب
تغذیه نقش اساسی در سلامت کلی بدن و التهاب دارد. انتخاب های غذایی می توانند سبب کاهش یا افزایش التهابات گردند. به این ترتیب انتخاب یک رژیم ضد التهاب روزانه که سرشار از غذاهای کامل و مغذی باشد به طور طبیعی آنتی اکسیدان ها و ترکیبات ضد التهابی را به بدن می رساند.
در ادامه به برخی مواد غذایی کلیدی برای قرار دادن در رژیم غذایی ضد التهاب اشاره می شود:
- میوه ها: میوه ها سرشار از آنتی اکسیدان، ویتامین و مواد معدنی هستند که با رادیکال های آزاد مقابله و از سلول در برابر آسیب محافظت می کنند. میوه های با رنگ تیره مانند توت فرنگی و بلوبری را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
- ادویه ها: ادویه ای مانند زردچوبه دارای کوکورمین بوده که خواص ضد التهابی قوی دارد. به این ترتیب این ادویه را در رژیم غذایی ضد التهابی خود فراموش نکنید. ضمنا در مطالعاتی مشخص شد افزودن سیر یا ادویه هایی مثل زردچوبه، دارچین، رزماری، زنجبیل، زیره و شنبلیله به غذا می تواند التهاب بدن را کاهش دهد و از بروز بیماری های قلبی، زوال عقل، سرطان و مشکلات تنفسی جلوگیری کند.
- سبزیجات: مصرف روزانه سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم پیچ، کیل، کاهو، آراگولا و گوجه فرنگی از مفید ترین عادات غذایی برای کاهش التهاب بدن می باشد. این سبزیجات به خاطر داشتن آنتی اکسیدان به کاهش التهاب و جلوگیری از فعالیت رادیکال های آزاد کمک زیادی می کنند.
- چربی سالم: چربی های سالم مثل اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی های سالمون، ساردین و شاه ماهی اثرات ضد التهابی بالایی دارند. ضمنا می توان اسیدهای چرب امگا ۳ را توسط مکمل ها یا منابع گیاهی نظیر بذر کتان و گردو دریافت نمود.
- غلات: فیبر نه تنها برای سلامت گوارش ضروری بوده بلکه سبب کاهش التهاب بدن می گردد. غلات کامل و حبوبات به همراه میوه و سبزیجات حاوی فیبر فراوانی هستند.
- ورزش: داشتن فعالیت بدنی منظم نه تنها برای تناسب اندام مفید بوده بلکه سبب کاهش التهاب بدن هم می شود. حداقل نیم ساعت ورزش روزانه را انجام داده و باید بدانید فعالیت هایی مثل پیاده روی، دوچرخه سواری و باغبانی هم در کاهش التهاب بدن موثر هستند.
همچنین می توانید با مطالعه مقاله کاهش التهاب با رعایت رژیم غذایی در این باره اطلاعات بیشتری کسب نمایید.
۲. جلوگیری از خشم ناشی از گرسنگی
از دیگر درمان های خانگی التهاب بدن این است که به جای استفاده از خوراکی های مضر مثل قهوه و دونات میان وعده های غنی از فیبر همراه با اندکی پروتئین مثل برش های سیب، کره بادام زمینی، سبزیجات خام یا تعدادی بادام و کمی پنیر استفاده کنید.
میان وعده متعادل بدون قندهای افزودنی و کربوهیدرات های پالایش شده در حفظ سطوح عادی قند خون موثر بوده و از هوش های غذایی، گرسنگی و تحریک پذیری زیاد جلوگیری می کنند. ضمنا پیشگیری از نوسان قند خون مانع از بروز التهاب بدن می شود.
۳. داشتن خواب کافی و با کیفیت
حدود ۷-۸ ساعت خواب خوب شبانه برای حفظ سلامتی بزرگسالان توصیه شده است. خواب ناکافی در دراز مدت می تواند در افراد سالم نیز منجر به التهاب شود. تحقیقات نشان داده ریسک مسائل متابولیک در اثر خواب ناکافی افزایش یافته و چاقی، دیابت نوع ۲ و بیماری های قلبی را به دنبال دارد.
باید دانست کمبود خواب سیستم ایمنی بدن را تضعیف نموده و التهاب را تشدید می کند. خواب کافی به بدن فرصتی برای ترمیم و مقابله با التهاب می دهد.
۴. پیاده روی
اگر تایم زیادی برای ورزش خاصی را ندارید پیاده روی می تواند به تقویت سلامت و کاهش التهاب بدن کمک نماید. در شرایطی که ورزش منظم گزینه ایده آلی برای درمان و جلوگیری از مشکلات سلامت است به واسطه پرمشغله بودن این امکان برای اکثر افراد وجود ندارد.
با این حال مطالعه ای نشان داد که حتی ۲۰ دقیقه فعالیت بدنی از جمله پیاده روی در روز می تواند نشانگرهای التهابی خون را بکاهد.
۵. اجتناب از مصرف الکل
اجتناب از مصرف الکل می تواند التهاب بدن را کاهش دهد. مصرف نوشیدنی الکلی به راحتی می تواند فرد را ترغیب که آن را بیشتر استفاده و میزان التهاب در بدن افزایش یابد.
۶. نوشیدن چای سبز
اگر در روز یک تا سه فنجان قهوه یا چای سیاه می نوشید می توانید آن را با یک فنجان چای سبز جایگزین نموده تا از فواید آن بهره مند شوید. برگ چای سبز سرشار از ترکیبات پلی فنولی بوده و می تواند به کاهش آسیب رادیکال های آزاد و جلوگیری از التهاب بیشتر کمک نماید.
تحقیقات نشان داده مصرف منظم چای سبز ریسک ابتلا به بیماری آلزایمر، سرطان و بیماری های مفصلی را کاهش می دهد.
۷. مصرف مواد غذایی حاوی پروبیوتیک
مصرف مواد غذایی حاوی پروبیوتیک مثل ماست، کلم ترش و میسو می تواند جمعیت باکتری های خوب روده را افزایش داده و در بلند مدت منجر به کاهش التهاب بدن شود. همچنین با مصرف کمتر چربی های ترانس و تمرکز بر مواد غذایی کامل با حداقل فراوری نیز به کاهش التهاب بدن کمک می کند.
۸. کنترل استرس مزمن
استرس مزمن به صورت قابل توجهی التهاب بدن را افزایش می دهد. می توانید با تکنیک های مدیریت استرس مثل یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق ذهن را آرامش داده و به بدن کمک کنید سطح هورمون های استرس را که سبب التهاب می شود را کاهش دهد.
۹. ترک سیگار
سیگار کشیدن التهاب بدن را تشدید می کند. ترک سیگار بهترین درمان خانگی برای کاهش التهاب بدن و سلامتی می باشد.
۱۰. قطع موقت استفاده از لبنیات و گلوتن
لبنیات و گلوتن در افراد سالم معمولا سبب التهاب نمی شوند مگر آن که آلرژی یا عدم تحمل غذایی یا بیماری سلیاک داشته باشند. ولی اگر التهاب از قبل وجود دارد مصرف لبنیات و گلوتن به عامل محرک برای تشدید التهاب تبدیل می شوند.
به این ترتیب قطع موقت مصرف این مواد غذایی برای چند هفته در شرایطی که از رژیم ضد التهاب بهره می گیرد می تواند موثر باشد. این کار زمان لازم به بدن برای داشتن آرامش را می دهد. بعد از آن می توانید به تدریج لبنیات یا غذاهای گلوتن دار را به رژیم غذایی اضافه تا متوجه شوید سبب تحریک می شوند یا خیر.
۱۱. هیدراته نگه داشتن بدن
بدن انسان برای عملکرد درست به آب نیاز دارد. کمبود آب هم سبب خسته و بی حال شدن انسان شده و هم زمینه ساز بیماری های متعددی از جمله التهاب بدن می شود. نوشیدن آب کافی سبب بهبود گردش خون،دفع سموم، عملکرد بهتر مفاصل و تقویت سیستم ایمنی بدن می شود. این موارد در کنار هم منجر به کاهش التهاب و افزایش سلامتی می شوند.
۱۲. استراحت کافی
استراحت کافی به بدن کمک می کند با التهابات مقابله نموده و فرایند التیام تسریع یابد. از فعالیت های شدیدی که ممکن است سبب تشدید التهاب شود خودداری و به بدن فرصت کافی برای ریکاوری بدهید.
۱۳. استفاده از کمپرس سرد یا گرم
استفاده از کمپرس سرد یا گرم می تواند درد و التهاب ناحیه آسیب دیده را کاهش دهد. برای دردهای حاد از کمپرس سرد به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه چند بار در روز استفاده و برای دردهای عضلانی یا مفصلی کمپرس گرم به مدت ۲۰-۳۰ دقیقه چند بار در روز استفاده شود.
۱۴. اجتناب از مصرف برخی غذاها
در صورتی که التهاب مزمن دارید از مصرف غذاهای زیر خودداری نموده تا سلامتی حاصل شود:
- گوشت های دودی یا نیترات دار مثل هات داگ
- غذاهای سرخ شده و فست فودها
- کربوهیدرات های تصفیه شده مانند قند و شکر یا نان سفید
- روغن های خیلی تصفیه شده و چربی های ترانس و اشباع
چه غذاها و ویتامین هایی التهاب بدن را کاهش می دهند؟
در راستای درمان خانگی التهاب بدن به تغذیه صحیح اشاره شد. از جمله غذاها و مواد غذایی موثر در کاهش التهاب بدن عبارت است از:
- سبزی هایی مانند اسفناج، کلم پیچ، کلم بروکلی و سبزیجات برگدار و تیره
- میوه های با رنگ قرمز و بنفش مثل تمشک، توت فرنگی، گیلاس، بلوبری
- مواد غذایی حاوی بتاکاروتن مثل هویج، سیب زمینی شیرین، کدو حلوایی و سبزیجات نارنجی رنگ
- پیاز و سیر
- دارچین، زنجبیل، زردچوبه
- ماهی سالمون، ساردین و خال مخالی
- گردو، بادام زمینی، بادام، دانه آفتاب گردان و دیگر آجیل ها
- روغن زیتون
- حبوبات شامل عدس، لوبیا، نخود و …
از جمله ویتامین های موثر در درمان التهاب بدن نیز عبارت است از:
- ویتامین د: این ویتامین سیستم ایمنی بدن را تقویت و به کاهش تولید سیتوکین های التهابی کمک می کند. کمبود ویتامین د ریسک بروز بیماری های التهابی مزمن مثل آرتریت روماتوئید و بیماری های قلبی را تشدید می کند. تخم مرغ، ماهی های چرب و قرار گرفتن در معرض نور خورشید ویتامین د بدن را تامین می کند.
- ویتامین ث: ویتامین ث آنتی اکسیدان قوی برای کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی بدن میباشد. این ویتامین سبب خنثی سازی رادیکال های آزاد و کاهش استرس اکسیداتیو بدن می شود. ویتامین ث همچنین به تولید کلاژن و بهبود سلامت بافت ها کمک می کند. توت فرنگی، مرکبات، کیوی، و سبزیجات برگ تیره در کاهش التهاب بدن موثر هستند.
- ویتامین ب ۶: این ویتامین تولید سلول های ایمنی و کاهش التهاب بدن را سبب می شود. ویتامین ب ۶ نقش مهمی در متابولیسم پروتئین ها و تولید ناقل های عصبی دارد. کمبود ویتامین ب ۶ به افزایش خطر بروز التهاب و بیماری های مزمن منجر می شود. گوشت، ماهی، مغزها و حبوبات غنی از این ویتامین هستند.
- ویتامین ای: این ویتامین به محافظت از سلول ها در مقابل آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد و کاهش التهاب کمک زیادی می کند. ویتامین ای منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود سلامت پوست می شود. آجیل، دانه ها و روغن های گیاهی غنی از ویتامین ای هستند.
- ویتامین آ: ویتامین آ نقش موثری در تنظیم سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب دارد. این ویتامین در غذاهایی مثل هویج، کدو و جگر یافت می شود.
منبع : آرگا