سوشی ارزش غذایی بالایی دارد و به عنوان یک ماده غذایی مفید در بیشتر رژیم های غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. سوشی نوعی غذای سنتی ژاپنی است که از ترکیب ماهی تازه و خام به همراه سبزیجات و برنج تهیه شده و در بین مردم سراسر جهان طرفداران خاص خود را دارد. نوع ماهی که در آن استفاده شده است، کاملا متفاوت با ماهی های دیگر است. در حقیقت از یک ماهی خاص در تهیه آن استفاده نشده است. برنج پایه ثابت این ماده غذایی خوش طعم بوده و سایر سبزیجات نیز متغیر است. در ادامه مطلب به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که آیا مصرف سوشی در بارداری مفید است و یا برای جنین و مادر خطراتی به همراه دارد؟
آیا مصرف سوشی در دوران بارداری بی خطر است؟
ممکن است تمایل به مصرف برخی از غذاها داشته باشیم اما در دوران بارداری نتوانیم آن ها را بخوریم. مصرف سوشی در بارداری مشکلی ندارد، اما باید از مصرف غذاهای دریایی فریز نشده یا ناپخته و ماهی ها دوری کنید. زنان باردار فقط می توانند سوشی تهیه شده از ماهی کاملا پخته یا یخ زده را مصرف کنند. کارشناسان بر این باورند انگل در ماهی منجمد از بین می رود. غذاهای دریایی خام معمولا مستعد میکروب های بیماری زا و انگل هستند و حتی احتمال دارد دارای مقدار زیادی جیوه باشند. به همین دلیل پیشنهاد می شود صدف و ماهی فقط در صورتی میل شوند که به دمای ۶۲ درجه برسند و پخته شده باشند. زیرا عوامل بیماری زا و پاتوژن ها در این دما از بین خواهند رفت.
سوشی که از ماهی و صدف ماهی پخته شده مثل خرچنگ، میگو و مارماهی پخته شده استفاده می کند، بهتر است در زمان بارداری آن را میل کنید. سوشی گیاهی که از موادی مثل آووکادو یا تخم مرغ پخته شده باشد، برای زنان باردار مشکلی ایجاد نمی کند. اگر خودتان سوشی را در خانه با استفاده از ماهی خام درست کنید، باید ماهی را حداقل چهار روز پیش از استفاده منجمد کرده و آن را در فریزر قرار دهید و بعد از اینکه به طور کامل یخ زد مصرف کنید. سعی کنید از صدف خام مثل میگو یا صدف استفاده نکنید، زیرا احتمال دارد دارای باکتری های دیگر باشد که موجب مسمومیت غذایی شوند.
اگر در دوره بارداری از مصرف سوشی اطمینان ندارید، مواد غذایی مثل صدف و ماهی را خوب بپزید. ماهی پخته شده منبع عالی مواد معدنی، پروتئین و انواع ویتامین ها است. ماهی روغنی پخته شده مثل سالمون و ساردین دارای اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که برای رشد مغز کودکان مفید هستند. شما باید اطمینان داشته باشید که بیشتر از دو وعده ماهی روغنی در هفته مصرف نکنید.
مصرف چه نوع سوشی برای خانم های باردار ممنوع است؟
به یاد داشته باشید مصرف هر مدل سوشی با غذاهای دریایی خام یا نیم پز در دوران بارداری پیشنهاد نمی شود. مصرف ماهی نیم پز یا خام ممکن است جنین در حال رشد شما را در معرض باکتری، جیوه و انواع انگل های مضر قرار دهد. یک متخصص بالینی در این خصوص می گوید: به علت تغییرات سیستم ایمنی در دوران بارداری، زنان باردار بیشتر به عفونت مبتلا می شوند که این عامل خطر مرده زایی، زایمان زودرس، عفونت رحم و سقط جنین را افزایش می دهد. همچنین جنین شما در معرض جیوه قرار می گیرد که این مورد باعث ایجاد مشکلات عصبی می شود؛ زیرا متیل جیوه روی سیستم عصبی اثرات سمی می گذارد.
توجه داشته باشید فقط از نوعی سوشی که در طبخ آن از ماهی هایی با پایین ترین سطح جیوه استفاده شده است، استفاده کنید. بیشتر ماهی های پیر و درشت جثه که به طور معمول در پخت سوشی مورد استفاده قرار می گیرند، دارای مقدار زیادی جیوه هستند. البته ماهی هایی با سطح جیوه کم نیز وجود دارند که در تهیه سوشی مورد استفاده قرار می گیرند. بهتر است مادران باردار در هفته دو بار و هر بار تقریبا ۱۷۰ گرم از این ماهی ها میل کنند.
در چه صورت مصرف سوشی در بارداری خطر دارد؟
به طور کلی می توان گفت مصرف سوشی در دوران بارداری برای مادران باردار خطری ندارد، اما روش طبخ آن و مواد اولیه مصرفی آن نقش زیادی در افزایش خطر زایمان زودرس و سقط جنین دارد.
سطح جیوه بالا در حد خطرناک
- ماهی هایی نظیر شمشیر ماهی، ماهی خال مخالی، کاشی ماهی و کوسه ها مقدار فراوانی جیوه دارند و ممکن است خطرناک باشند.
- هضم بیش از اندازه جیوه به شنوایی، بینایی، ریه ها، کلیه ها و سیستم عصبی جنین آسیب می زند.
تضعیف سیستم ایمنی بدن
- بارداری باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن شده و مادر را در این دوران در معرض ابتلا به بیماری های گوناگون قرار می دهد. سیستم ایمنی ضعیف، نسبت به بیماری های ناشی از غذا نظیر لیستروسیز حساس تر است.
عفونت های انگلی و باکتریایی
- سوشی طبخ شده خطری ندارد، اما ماهی خام ممکن است دارای انگل و باکتری باشد. اگر مادر باردار به عفونت کرم کدو مبتلا شود، این انگل از رسیدن مواد غذایی به جنین جلوگیری خواهد کرد و در نهایت اختلال رشد و نمو ایجاد می شود.
- عفونت های انگلی موجب کم خونی، سوء تغذیه و سقط جنین می شوند.
- اگرچه عفونت انگلی از جفت عبور نمی کند اما اگر مادر به این نوع عفونت مبتلا شود، روی دستگاه گوارش و کبد تأثیر می گذارد.
سوشی را در بارداری چگونه باید مصرف کرد؟
اگر ماهی مصرف شده در سوشی توسط فرآیند انجماد سریع که در آن غذاهای دریایی سریعا بعد از صید در دمای بسیار سرد، منجمد شوند، فریز شده باشند انگل ها در آن از بین خواهند رفت. بیشتر غذاهای دریایی و ماهی ها که در رستوران ها سرو می شوند به طور معمول با این شیوه منجمد می شوند.
چه زمانی از بارداری باید از مصرف سوشی پرهیز کرد؟
در حقیقت حتی اگر برای باردار شدن تلاش می کنید ایده خوبی است که از مصرف ماهی خام پرهیز کنید. به همین خاطر بهتر است در هر سه ماهه اول بارداری ماهی خام یا سوشی نپخته را حذف کنید. در طول سه ماهه اول چند پیشرفت اساسی و مهم رخ می دهد، به همین خاطر به محض اینکه متوجه شدید باردار هستید از مصرف ماهی خام پرهیز کنید.
در طول هفته های ۱ تا ۸ مغز و نخاغ جنین در حال شکل گیری است. همچنین این مربوط به زمانی است که بافت هایی که قلب را ایجاد می کنند شروع به تپیدن کرده و چشم ها، بینی و گوش ها رشد می کنند. همه اندام های اصلی جنین تا پایان سه ماهه رشد کرده و فعالیت می کنند. در ۱۲ هفته اول است که ممکن است جنین در معرض آسیب ناشی از قرار گرفتن در معرض مواد سمی باشد.
در طول دوران بارداری سیستم ایمنی بدن کاهش پیدا می کند، زیرا شما آن را با جنین که در حال رشد است به اشتراک می گذارید. زمانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارید بیشتر مستعد ابتلا به انگل ها یا باکتری هایی هستید که در ماهی های خام یافت می شوند.
چه نوع سوشی هایی را می توانید در دوان باردای مصرف کنید؟
در دوران بارداری مشکلی ندارد رول سوشی مصرف کنید. سوشی که علاوه بر غذاهای دریایی با سبزیجات پخته تهیه می شوند برای زنان باردار خطری ندارد. در حقیقت متخصصین زنان و زایمان پیشنهاد می کنند که زنان باردار حداقل دو وعده ماهی کم جیوه مثل ماهی سالمون و صدف های چرب دارای اسیدهای چرب امگا ۳ در هفته استفاده کنند. اما پیش از اینکه سوشی مصرف کنید اطمینان داشته باشید که پخته شده است، زیرا باید از خودتان و جنین تان در برابر لیستریا و جیوه محافظت کنید.
همان طور که اشاره کردیم سوشی های پخته شده اگر تا دمای ۶۳ درجه سانتی گراد حرارت داده شوند و اگر با ماهی کم جیوه تهیه شده باشند در دوران بارداری مصرف آن مانعی ندارد. زمان انتخاب سوشی با غذاهای دریایی پخته، سازمان غذا و داروی آمریکا به زنان باردار پیشنهاد می دهد از مصرف ماهی های پرجیوه زیر پرهیز کنند:
- ماهی های تن چشم درشت
- مارلین
- کوسه
- شاه ماه خال خالی
- اره ماهی
- کاشی ماهی
ماهی های دارای جیوه به طور معمول دارای سطح جیوه بیشتر از ۰.۳ قسمت در میلیون هستند. بهتر است بدانید سوشی کالیفرنیایی جزو رول های سوشی محبوب است و اغلب با گوشت خرچنگ تهیه می شود. این نوع گوشت خرچنگ پخته شده و از ماهی هایی با جیوه کمتر درست می شوند و برای خانم های باردار خطری ندارد.
زمانی که نوبت به هر رول سوشی یا غذاهای دریایی می رسد باید در خصوص مواد تشکیل دهنده آن بپرسید و مطمئن باشید که فقط میگو یا خرچنگ می خورید. برخی از ماهی ها ممکن است جیوه بالایی داشته باشند. برخی از سوشی های معمولی پخته شده عبارتند از:
- سوشی کاتسو مرغ
- سوشی میگو تند
- سوشی خرچنگ تند
- سوشی مرغ تند
- سوشی اوناگی
- سوشی کالیفرنیا
سوشی های سبزیجات نیز به شرح زیر هستند:
- سوشی قارچ شیتاکه
- سوشی فوتوماکی که برای گیاهخوران مناسب است.
- سوشی خیار
- سوشی آووکادو خیار
مضرات مصرف سوشی در دوران بارداری
قبل از این پزشکان معتقد بودند که در کنار ترک مصرف الکل، مصرف سوشی را در دوران بارداری کنار بگذارید. مصرف ماهی در این دوران، علاوه بر اینکه مانع ایجاد اضافه وزن در مادران می شود، از بروز خشم، استرس و فشار عصبی جلوگیری می کند. به همین خاطر مادرانی که به علت توصیه پزشکان و اطرافیان، در دوران بارداری از مصرف ماهی به شکل خام و سرخ شده پرهیز کنند، ۵۳ درصد بیشتر از سایر افراد دچار عصبانیت و خشم می شوند. به همین خاطر محققان پیشنهاد می کنند که زنان باردار باید در هفته، ۱ وعده غدایی دریایی یا دست کم روغن ماهی استفاده کنند.
مهم ترین نکات در خصوص مصرف سوشی در بارداری
مصرف سوشی در بارداری علاوه بر کاهش استرس مادران، نوزادان متولد شده از آن ها نیز کمتر از قبل دچار بیماری های عصبی و روحی و علاوه بر این مشکلات متابولیکی می شوند. پزشکان توصیه می کنند از ماهی هایی استفاده کنید که به نوع آن حساسیت نداشته باشید.
امیدواریم مطالب این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات خوردن ماهی در بارداری و خوردن تن ماهی در بارداری را نیز مطالعه فرمایید.
منبع : آرگا