یکی از پرندگان زیبایی که در این مطلب با ویژگی های زیستی آن آشنا می شوید، پرنده تیهو است. این پرنده گونه ای کبک می باشد که وقتی احساس خطر نماید سعی می کند کمتر پرواز کند یا اصلا پرواز نکند. در ادامه با خصوصیات این پرنده بیشتر آشنا می شوید.
آشنایی با پرنده تیهو
پرنده تیهو با اسم انگلیسی Ammoperdix griseogularis از راسته ماکیان سانان و تیره قرقاولان می باشد. این پرنده به کبک شباهت زیادی دارد و در حقیقت نوعی کبک است که در جنوب شرقی ترکیه و سوریه، عراق و همچنین در غرب تا پاکستان و ایران در شرق زیست دارد.
این پرنده زیبا و خاص طرفداران زیادی دارد. پرنده تیهو اندازه ای حدود ۳۵ سانتی متر داشته و رنگ سطح پشتی بدنش خاکستری و گلو نخودی رنگ است. در ضمن اطراف سینه پرنده راه های عرضی بسیاری زیادی وجود دارد. این پرندگان معمولا به شکل جفت جفت یا در دسته های کوچک دیده می شوند ولی در زمستان به شکل دسته های بزرگ در کنار هم زندگی می کنند.
وقتی این پرنده احساس خطر نماید یا کمتر پرواز می کند یا اصلا پرواز انجام نمی دهد. در ادامه با تیهو بیشتر آشنا می شوید.
خصوصیات ظاهری و زیستی
در جنس نر تیهو سر، چانه و گلو به رنگ خاکستری بوده و نوار چشمی پهن و سفیدی که در بالا و پایین آن خط سیاهی دیده می شود، قرار دارد. خط سیاه بالایی در پیشانی پهن تر بوده و تا بالای منقار امتداد دارد. منقار پرنده نارنجی رنگ است و پهلوها به صورت واضحی دارای ۵ تا ۷ نوار دارچینی بلوطی می باشد که رگه های سیاه با رنگ آمیزی خاکستری در لابه لای آن مشاهده می شود و در زیر تنه نخودی رنگ می باشد.
در جنس ماده تیهو و گونه های جوان رنگ شنی کمرنگ و عموما یکدستی را شاهد هستیم و سر و پهلوها فاقد رنگ آمیزی می باشند.
تیهو معمولا تپه ها و نواحی کوهستانی خشک و نیمه خشک، نواحی باز سنگی و دامنه های صخره ای در ارتفاعات کم را به عنوان زیستگاه انتخاب می کند و از دره های تنگ و عمیق، کشترازها، درختزارهای متراکم و پرتگاه ها دوری می نماید. از نظر عادت رفتاری تیهو پرنده ای اجتماعی بوده و اغلب در دسته های کوچک تا متوسط زندگی می کند.
برای نوشیدن آب به طور دسته جمعی اطراف گودال های آب جمع می شوند. تیهو بسیار چابک بوده و با سرعت زیاد میان تخته سنگ ها حرکت می کند و در زمان خطر خود را پنهان می کند. اوایل صبح و هنگام غروب این پرنده فعال تر بوده و برای حفظ کردن خود از گرمای اواسط روز در شکاف سنگ ها و صخره ها مخفی می شود.
تیهو از دانه ها و ریش های گیاهان و ضمنا حشراتی مانند مورچه، سوسک و مگس تغذیه می کند. به طور معمول در کشورمان این پرنده در تپه ماهورهای نواحی خشک و نیمه خشک و در حاشیه دریای خزر، درختزارهای زاگرس در نواحی شمال غرب و نواحی کویری دیده می شود.
زادآوری
قابل ذکر است که این پرنده تک همسر بوده و آشیانه اش را در گودی کم عمقی روی زمین و در پناه پوشش گیاهی یا صخره ها درست می کند و داخل لانه را با الیاف نرم گیاهی می پوشاند. معمولا بین ۸-۱۲ و به ندرت ۱۶ تخم بیضی تا گلابی شکل کوتاه، صاف، سفید مایل به کرم یا کرم مایل به زرد تا نخوری مایل به زرد کم رنگ به ابعاد ۱.۲۵-۲.۳۵ میلی متر می گذارد.
بعد از ۲۱ روز تخم ها تفریخ شده و جوجه در بدو تولد پر از کرک است. این جوجه توانمند بوده و برای تغذیه مستقل از والدین است ولی تا مدتی به همراه والدین زندگی می کند.
تغذیه
پیشتر تا حدودی به غذای تیهو اشاره شد. غذای این پرندگان همانند دیگر کبک ها است. تیهو علاقه زیادی به دانه های ریز مانند ارزن دارد. در واقع نیاز غذایی این پرنده شبیه کبک ها بوده و به آب زیاد نیاز دارند. همچنین به غذاهایی که انرژی زیادی داشته باشند نیز بسیار نیاز دارند.
ضمنا انواع پروتئین، ترکیب اسیدهای آمینه و مواد معدنی و ویتامین را نیز لازم دارند. در طبیعت این پرنده احتیاجات غذایی خود را از طریق علف های هرز، غلات، چمن، حشرات و … به دست می آورد.
لازم به ذکر است که جوجه های تیهو شبیه جوجه های کبک وقتی از تخم خارج می شوند خیلی کوچک هستند و به تدریج رشد کرده و به یک تیهو کامل تبدیل می شوند.
آشیانه تیهو
شایان ذکر است که پرنده تیهو به طور طبیعی در طبیعت وجود دارد و البته در نواحی خاصی زندگی می کند. در حقیقت همانطور که اشاره شد زیستگاه اصلی آن ها در دامنه کوه ها و تپه های کوهستانی باز و ضمنا اطراف چشمه ها و رودخانه ها، کوه و دره ها و فراز و نشیب کوه ها می باشد. البته در بین صخره ها و بوته های گیاهان لانه درست می کند.
ولی مناطقی هستند که این نوع از کبک ها آن جا را بیشتر از سایر نواحی ترجیح می دهند از جمله مناطق بیابانی و نیمه بیابانی، تپه ماهورهای سنگی کم ارتفاع، ساحل رودخانه ها و جویبارهای نواحی خشک و همچنین زمین های سنگلاخی. در ضمن برخی از این پرندگان روی زمین آشیانه می سازند.
در پایان این مطلب از همراهی شما سپاسگزاریم. همچنین پیشنهاد می شود اگر علاقمند هستید با پرنده جغد و پرنده هدهد نیز آشنا شوید با کلیک روی لینک از این مقالات نیز بازدید نمایید.
منبع : آرگا