حسادت در کودک یک احساس منفی است که بیشتر در کودکان وابسته دیده می شود، ممکن است در اثر کمبود توجه و محبت کودک خواستار معطوف شدن توجه و محبت بیشتر مادر یا پرستار و مربی به خودش باشد و نسبت به خواهر، برادر یا همکلاسی های خود احساس حسادت داشته باشد، در این مواقع رفتار و برخورد با کودک حسود از سمت والدین مهمترین فاکتور در رفع این احساس در فرزند می باشد و باید دقت کنند تا با رفتار و کردار خود باعث شعله ور شدن حسادت در فرزند دلبندتان نشوید.
حسادت در کودک Jealousy In Children یکی از احساساتی است که کودک در بیان آن صریح است. مانند تمام احساسات دیگر چون خوشحالی، غم یا نفرت. در بیشتر کودکان به دلیل علاقه و وابستگی به مادر حسادت به خواهر یا برادر یک امر طبیعی است در این حالت کودک خواستار تمام توجه مادر به خود است. بنابر این بیشتر خانواده ها مخصوصا خانواده های دارای چند فرزند بیشتر با پدیده حسادت فرزند رو به رو شده اند، چه بسا در هنگام خرید اسباب بازی یا خوراکی موجب برانگیختن حسادت فرزند دیگر شده باشند. وجود داشتن این احساس در کودک مانند دیگر حس ها یک امر طبیعی است، اما اگر کودکان در حسادت ورزیدن از حد معمول فراتر روند برای آن ها آسیب هایی را به همراه خواهد داشت و باید در همان آغاز حسادت در کودکی به دنبال یافتن یک راه حل بود.
برخورد با کودک حسود
در صورتی که کودک با کمبود توجه و محبت افراد مهم در زندگی اش رو به رو می شود احساس حسادت را تجربه خواهد کرد، این افراد اصولا خانواده او می باشند. تجربه این حس از ناخوشایند ترین لحظات کودک می باشد و برای کودک به معنای از دست دادن یکی از افراد محبوب در زندگی اش می باشد، در این مواقع کودک احساس می کند ارزش و اهمیتی برای فرد محبوبش ندارد و استرس و نگرانی موجب پرخاشگری در رفتارش می شود و سعی می کند به هر طریقی توجه دیگران را به خود جلب کند تا از میزان این استرس و حس ناخوشایند درونی خود بکاهد. برخی مواقع رفتار نادرست والدین می تواند یک محرک بسیار قوی برای ایجاد این حالت کودک باشد در ادامه از این عوامل نام خواهید برد تا در صورت داشتن این رفتار ها در ارتباط و برخورد خود با کودک تجدید نظر کنید.
لوس کردن بیش از حد
یکی از رفتار های اشتباه والدین در تربیت کودک خود، لوس کردن بیش از اندازه می باشد. تمام والدین علاقمندند تا بهترین ها را برای کودک خود فراهم کنند و این یک هدف مشترک برای تمام پدر مادر ها می باشد و تلاش می کنند تا هرچه در توان دارند برای کودک خود بگذارند تا دچار کمبود نباشد و بهترین ها را تجربه کند، اما لوس کردن بیش از اندازه روش درستی نیست و کودک دچار خود بزرگ بینی غیر حقیقی می شود و اگر در بین هم سن های او کودکی باشد که در برخی زمینه ها از او بهتر باشد موجب جبهه گیری و حسادت کودک می شود.
با لوس کردن بیش از حد، کودک تصور می کند هیچکس نمی تواند از او بهتر باشد و توانایی دیگران در زمینه های گوناگون او را برآشفته خواهد کرد. پس از لوس شدن بیش از حد کودک باید به دنبال راه برخورد با کودک حسود بود تا موجب سرکوب روحیه مفید بودن او نیز نشد.
مقایسه کردن
یکی از نادرست ترین رفتار ها که در والدین باید به آن اشاره کرد، مقایسه کردن می باشد، مقایسه فرزندان با یکدیگر یا سایر هم سن هایش تنها یک عمل تخرییگر است و موجب رشد و پیشرفت کودکان شما نخواهد شد بلکه تاثیر معکوسی دارد و موجب کاهش اعتماد به نفس در کودک می شود و یا احساس رقابت جویی کاذبی در کودک ایجاد می کند. مقایسه کودک تنها سبب می شود تا کودک به جای تمرکز بر توانایی های خود و پیشرفت کردن نسبت به موفقیت دیگر هم سالانش حساس شود و با دیدن توانایی دیگران نسبت به آن ها حسادت کند و خود را حقیر و نا کارآمد بداند. مقایسه کردن یک رفتار تخریبگر برای کودک دلبندتان می باشد که اعتماد به نفس را از او سلب می کند و موجب حسادت بی دلیل در کودک می شود.
ایجاد رقابت غیر سالم
در برخورد با کودک حسود باید گفت رفتار والدین نقش بسیاری دارد. نیازی نیست تا کودکان را به انجام کاری اجبار کنید که بقیه کودکان نیز انجام می دهند. به طور مثال اگر کودکان در یک سن خاصی به انجام فعالیت های ورزشی علاقه نشان می دهند اما کودک شما علاقه ای به این کار ندارد لازم نیست او را مجبور به شرکت در کلاس های ورزش کنید و عملکرد کودک خود را با دیگر همسالان او مقایسه کنید، این مقایسه یک رقابت ناسالم ایجاد می کند و حس حسادت یک رقابت بی مورد در او به وجود می آورد. توجه داشته باشید که شاید استعداد فرزند شما در زمینه دیگری می باشد و با اصرار شما او از استعداد خودش دوره شده و در یک رقابت بی مورد گرفتار می شود.
حسادت به خواهر یا برادر
در بیشتر مواقع تولد فرزند جدید که نیازمند مراقبت و توجه زیاد است می تواند حسادت فرزند بزرگتر را به دنبال داشته باشد. زمانی که کودک احساس کند به روال سابق به او توجه نمی شود و یا پاسخ مناسبی به احساسات و نیاز هایش داده نمی شود، نسبت به فرزند کوچک تر حساس خواهد شد و و این امر موجب برانگیختن حسادت در او می شود. لازم است قبل از تولد فرزند جدید به شکل اصولی و درست فرزند را متوجه شرایط جدید بکنید تا آمادگی حضور فرزند دیگر را داشته باشد، اگر تجربه و مهارت کافی ندارید و احساس می کنید ممکن است کودک شما به فرزند جدید حسادت کند می توانید از یک روانشناس کمک بگیرید. اهمیت تعامل در خانواده جایگاه ویژه ای دارد و در این مواقع کمک بسیاری به اعضای خانواده می کند لازم است تا راهکار های یک تعامل سودمند و مفید را بدانید تا گفت و گویی شیرین را با سایر اعضا خانواده تجربه کنید.
کودکان در چنین شرایطی با ابراز خشونت سعی به جلب توجه شما می کنند یا ممکن است بخواهند به کودک تازه متولد شده آسیب برسانند، برخورد نامناسب با کودک در این شرایط کمکی به بهتر شدن اوضاع نمی کند و قبل از تنبیه کودک باید با یک مشاور یا روانشناس صحبت کرد.
نشانه های کودک حسود
در صورت بروز برخی رفتار ها که نشانگر حسادت بیش از حد در کودک است باید در برخورد با کودک حسود دقت کرد تا در ریشه کن کردن حسادت بی جای او موفق باشید در ادامه نشانه های رفتاری کودک حسود را بررسی خواهیم کرد.
تمایل بیش از حد به صاحب اختیار بودن
در صورت داشتن تمایل بیش از حد برای تسلط بر افراد و مسائل و داشتن اصرار برای در اختیار گرفتن تمام امور باید گفت احساس حسادت زیادی در کودک وجود دارد. برای مثال اگر هیچ تمایلی برای تقسیم خوراکی ها یا اسباب بازی هایش با دیگران ندارد و منحصرا همه چیز را برای خودش می خواهد و یا حتی حاضر نیست محبت پدر و مادرش را با شخص دیگری شریک شود. این مسائل نشانگر وجود حسادت در کودک است با ادامه داشتن این شیوه زندگی کودک به مرور افسرده خواهد شد و بهتر است برای درمان اقدام کنید و نحوه شناسایی و برخورد صحیح با کودک افسرده را فرا بگیرید.
مقایسه کردن
از نشانه های دیگر بچه حسود مقایسه کردن او می باشد. اگر کودک علاقه دارد وسایل و مهارت های خود را مدام با دیگران مقایسه کند و در صورت داشتن کمبود یا کاستی در خود یا وسیله دچار نارضایتی و حسادت شود بیانگر این موضوع است که باید در برخورد با کودک حسود دقت بیشتری داشته باشید.
بد رفتاری
در صورتی که کودک به خواهر یا برادر خود حسادت کند به دنبال راهی می گردد تا توجه پدر و مادر را به خود جلب کند. برای جلب توجه والدین ممکن است پرخاشگری کند تا شما عصبانی شوید و به او توجه کنید. اولین راه حل کودکان برای جلب توجه بزرگسالان پرخاشگری و بد رفتاری است.
عواقب حسادت
حسادت بروز یک احساس منفی است و می تواند در شکل گیری شخصیت کودک شما تاثیر منفی بگذارد و موجب بروز رفتار هایی مانند: پرخاشگری، منزوی شدن و گوشه گیری، زورگویی و قلدر بودن، کاهش عزت نفس، اختلالات در خواب و بی اشتهایی و مشکلات عصبی مانند لکنت زبان، تیک عصبی و غیره شود.
منبع : آرگا
