شیوه دفع مدفوع در شیرخواران با یکدیگر تفاوت دارد. به طوری که برخی نوزادان بعد از هر وعده خوردن شیر مادر، دفع مدفوع داشته و برخی دیگر یک تا دو بار در هفته مدفوع خود را دفع می کنند. به همین خاطر بهتر است مادر مدفوع نوزاد را بررسی کند و به رنگ، بو، قوام و تعداد دفعات مدفوع نوزاد خود توجه نماید تا بتواند به سرعت مشکلات او را شناسایی کرده و به دنبال راه حل درمانی مناسب آن باشد. در ادامه به توضیحاتی در خصوص تعداد دفعات دفع نوزاد و مشکلات دفع نوزادان خواهیم پرداخت.
آیا تعداد دفعات کار کردن شکم نوزاد اهمیت دارد؟
دفعات کار کردن شکم نوزاد چندان مهم و نگران کننده نیست؛ چرا که الگوی دفع مدفوع شیرخواران با یکدیگر متفاوت است. به طور معمول نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، در طول روز ۴ الی ۵ بار دفع مدفوع دارند و اگر شکم این نوزادان ۴ یا ۵ بار در هفته کار کند، مشکلی وجود نخواهد داشت. چیزی که هنگام کار کردن شکم نوزاد اهمیت دارد، قوام مدفوع، رنگ و شکل آن است که نشان دهنده وجود بیماری در کودک است. برای این که وضعیت نوزاد را بررسی کنید، وزن گیری نوزاد مهم است. بی قراری و زور زدن نوزاد در زمان مدفوع به دردهای کولیکی مربوط شده که به تدریج برطرف می شوند.
شکم نوزاد به طور طبیعی چند بار در روز کار می کند؟
نوزادان مختلف، در تعداد دفعات طبیعی مدفوع تفاوت هایی با یکدیگر دارند. تعداد دفعات مدفوع در ۲ تا ۳ روز اول تولد، ۴ یا ۵ بار و رنگ مدفوع، تیره، قیری شکل، سیاه و متمایل به سبز است. در طول شش هفته اول، اگر کودک وزن گیری خوبی داشته باشد و به میزان ۲ الی ۵ بار در روز دفع داشته باشد، نشان دهنده دریافت کالری کافی توسط نوزاد است. در برخی نوزادان بعد از شش هفته، مدفوع دفع می شود که طبیعی بوده و جای نگرانی وجود ندارد.
مدفوع باید تدریجی و باثبات باشد. مدفوع نوزادان بلافاصله بعد از غذاخوردن به خاطر رفلکس معده یا روده است. چرا که با پر شدن معده، سیستم گوارشی فعال خواهد شد. نوزادان ۳ تا ۶ هفته ای و نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، اگر یک بار در هفته دفع مدفوع داشته باشند، کاملا طبیعی است. چرا که شیر مادر مقدار کمی مواد زائد دارد و مدفوع نکردن نوزاد، نشان دهنده یبوست نیست و به طور ثابت باعث زیاد شدن وزن نوزاد خواهد شد. در صورتی که تغذیه نوزاد با شیر خشک انجام می شود، می بایست روزی یک بار دفع مدفوع صورت گیرد.
اگر مدفوع کودک شما سخت و خشک است، بهتر است او را نزد پزشک ببرید. زیرا مدفوع در حالت طبیعی شل و نرم بوده و هیچ گاه نباید گلوله گلوله، سفت و نخود مانند باشد. در این شرایط نوزاد از یبوست رنج می برد. اگر نوزاد دفع مدفوع سختی داشته باشد و تعداد دفعات دفع مدفوع هم از حد طبیعی کمتر باشد، دچار یبوست شده و بهتر است نزد پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. نوزاد تا ۶ ماه ابتدایی زندگی از شیر مادر تغذیه می کند و هنگامی که به خوردن مواد غذایی روی می آورد، مدفوع او سفت تر شده و بوی تندتری دارد.
اگر شکم نوزاد بیش از حد کار کند، چه کاری باید انجام داد؟
زیاد کار کردن شکم نوزاد، به تغذیه کودک در طول روز بستگی دارد. در صورت تغذیه نوزاد با شیر مادر، اگر کودک بین ۷ الی ۸ بار در طول روز مدفوع کند، جای هیچ گونه نگرانی وجود ندارد. اما در صورتی که نوزاد با شیر مادر تغذیه نکند و شکم او زیاد کار کند، بهتر است به یک متخصص گوارش نوزادان مراجعه کنید.
یادآوری چند نکته درباره مدفوع نوزاد
- علت مدفوع سبزرنگ نوزاد به هضم آهسته غذا و یا مصرف زیاد غلات مربوط می شود.
- سفت و خشک بودن مدفوع نوزاد، نشان دهنده کمبود مایعات در بدن او و به خاطر تب یا بیماری های خاص است.
- خوردن قطره آهن به وسیله نوزاد باعث قهوه ای شدن رنگ مدفوع او خواهد شد.
- در صورتی که در مدفوع خون زیاد، مخاط یا آب مشاهده شود، می تواند ناشی از مشکلات روده ای باشد.
- در صورت مشاهده رگه های خونی در مدفوع، احتمال وجود مشکلات جزئی در مقعد نوزاد وجود خواهد داشت.
- سفت و خشک بودن مدفوع نوزاد نشان دهنده استفاده نوزاد از غذاهای یبوست دار مثل غلات و شیر گاو است. این در حالی است که نباید به نوزادان کمتر از یک سال شیر گاو داده شود.
- زیاد شدن تعداد دفعات مدفوع نوزاد و آبکی بودن آن، نشان دهنده اسهال است. اسهال ممکن است به خاطر عفونت روده ای باشد و یا در نتیجه تغییر در رژیم غذایی ایجاد شده باشد.
هنگام دفع مدفوع نوزاد به چه چیزی توجه کنیم؟
مدفوع نوزاد در هر شرایطی باید پس از دفع شدن نرم و قابل دفع باشد و بیش از حد سفت و خشک نباشد. سفت و خشک بودن مدفوع در نوزاد نشان دهنده یبوست نوزاد است. مادران باید به مدفوع نوزاد خود توجه لازم را داشته باشند و مدفوع را از نظر بو، قوام، رنگ و محتویاتی که در آن وجود دارد، بررسی نمایند. در صورتی که مدفوع نوزاد شل و آبکی باشد و کودک وزن گیری داشته باشد، جای نگرانی نیست.
دفع مدفوع در نوزاد تازه متولد شده بعد از هر بار شیر خوردن است و به طور میانگین هر نوزاد ۶ تا ۱۰ بار در طول روز دفع مدفوع دارد. اما بعد از ۳ الی ۶ هفته دفع مدفوع آن ها عادی خواهد شد و تعداد دفعات دفع مدفوع کمتر خواهد شد. اگر دفع مدفوع از حالت عادی کمتر باشد، جای نگرانی نیست. اما اگر تغییرات ناگهانی و شدیدی در مدفوع نوزادتان مشاهده کردید، هرچه سریع تر نزد پزشک بروید تا درمان انجام شود.
نشانه های غیر طبیعی بودن مدفوع نوزاد چیست؟
چند نشانه وجود دارد که نشان می دهد مدفوع نوزاد غیر طبیعی است و به توجه بیشتری نیاز دارد. این موارد عبارتند از:
بو
بوی مدفوع نشان دهنده این است که مدفوع چه مقدار در روده باقی مانده است. در واقع هر چه مدفوع بیشتر در برابر باکتری ها باشد، بوی شدیدتری دارد. بوی تند مدفوع بچه ها می تواند ناشی از ابتلا به نوعی حساسیت در آن ها باشد. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، مدفوعی بدون بو دارند.
رنگ
اگر رنگ مدفوع نوزاد همیشه قرمز روشن است، می تواند نشانه خونریزی در دستگاه گوارش باشد. در بسیاری موارد مدفوع سبز طبیعی است. اما اگر به طور مداوم سبز باشد، می تواند نشانه ای از یک مشکل اساسی باشد.
قوام
چنانچه مدفوع نوزاد همیشه آبکی و شل و یا به طور مداوم سفت و گلوله مانند باشد، می تواند به ترتیب نشانه اسهال نوزاد یا یبوست در او باشد.
دفعات دفع
در صورتی که دفعات مدفوع نوزاد به طور ناگهانی کاهش یابد یا به طور کلی متوقف شود، احتمالا نشانه یبوست است. از طرف دیگر، اگر کودک دفعات مدفوع یا اسهال مکرر داشته باشد، می تواند علامت یک مشکل زمینه ای باشد.
سایر علائم
- اگر کودک علائم دیگری مانند استفراغ، تب یا پرهیز از غذا خوردن همراه با حرکات غیرطبیعی روده داشته باشد، ممکن است خبر از یک مشکل اساسی بدهد.
- در صورتی که مدفوع نوزاد به طور مداوم غیر طبیعی است یا نگرانی خاصی در مورد حرکات روده او وجود دارد، بهتر است با یک متخصص اطفال مشورت کنید. متخصص اطفال می تواند به تعیین علت ناهنجاری کمک کرده و درمان مناسب را به شما توصیه کند.
امیدوارم از مطالعه این مطلب نهایت استفاده را برده باشید. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات چسبندگی مدفوع نوزاد، دلیل یبوست نوزاد و درد هنگام مدفوع را نیز مطالعه فرمایید.
منبع : آرگا
