به مادران پیشنهاد می شود که از هفته ۲۸ حاملگی به بعد حداقل روزی یکبار حرکات جنین خود را بشمارند. متخصصان می گویند که در این زمان در صورتی که جنین بیدار باشد بایستی در مدت دو ساعت، حداقل ۸ حرکت داشته باشد. زمانی که مدت ها بر روی جنین خود تمرکز کرده و متوجه می شوید هیچ حرکتی ندارد، احتمال شما نگران می شوید و دلیل حرکت نکردن جنین را جویا می شوید.
دلایل حرکت نکردن جنین
شما به جهت بررسی الگوی حرکات و تشخیص کم تحرکی جنین بایستی از نحوه حرکت یک جنین نرمال آگاهی داشته باشید. از اولین تکان خوردن های قابل تشخیص جنین توسط مادر می توان به حرکتی شبیه به بال بال زدن شاره نمود. اگرچه پیش از هفته ۱۶ حرکاتی مثل خمیازه کشیدن، مکیدن انگشت و بلعیدن مایع آمینیوتیک وجود دارند، ولی به طور معمول در زمان سونوگرافی قابل مشاهده نمی باشند. اصولا در هفته ۱۴ تا ۲۰ دیگر مادر می تواند حرکات شدید جنین را در وجود خود احساس کند. حرکات جنین در سه ماهه دوم بارداری می تواند اندکی غیرقابل پیش بینی باشد. همانگونه که کودک شما بزرگتر می شود، شدت حرکات او نیز شدت پیدا می کند و امکان دارد حتی متوجه حرکات کششی و مشت و لگد زدن جنین شوید.
در سه ماهه آخر بارداری امکان دارد متوجه بعضی از الگوهای حرکتی جدید در حرکات کودک خود شوید. به طور معمول در این زمان حرکات بزرگتر و شدیدتر به نظر می رسند. شاید کودک شما در ساعات خاصی از روز یا شب فعال تر شود. اگر چه در ماه های آخر وزن کودک با سرعت زیادی بیشتر شود، محیط رحم برای او کوچک تر می شود وحرکات جنین اندکی محدود می شوند، ولی این مسئله نباید با تکان خوردن و کم تحرکی جنین در شکم مادر اشتباه گرفته شود! حرکات کم جنین خطر دارد و مرده زدایی یکی از خطرات حرکت نکردن جنین می باشد. به صورت کلی از هفته بیستم تا هفته سی و هفتم عمدتا حرکات ضعیفی دارند. این حرکات به ندرت کاهش پیدا می کند و در برابر حرکات قوی و چرخشی افزایش پیدا می کند. از هفته سی و هفتم تا زایمان، حرکات قوی و چرخشی دوباره کاهش و حرکات ضعیف بیشتر می شوند.
دلیل عدم حرکت جنین در روز های اخر بارداری گوناگون است. اکثر مادران باردار متوجه کم شدن حرکات جنین در اواخر بارداری خود می شوند. دلیل این امر این می باشد که جنین بزرگ شده است و در رحم فضای کافی برای حرکت کردن ندارد. البته علل دیگری وجود دارد که جنین کمتر حرکت کرده و لگد بزند. این علل در زیر آمده است.
- اگر اضافه وزن دارید، قادر به تشخیص حرکات جنین نیستید.
- وقتی که جنین محل خود را در درون رحم تغییر می دهد، حرکات او را خیلی متوجه نمی شوید چون عادت به حرکت قبلی او داشته اید.
- سیگار کشیدن موجب می شود قادر به تشخیص حرکات جنین نباشید
- حجم آمینیوتیک زیاد شده و زیاد قادر نیستید متوجه حرکات جنین شوید.
- در جفت قدامی حرکات جنین را کمتر احساس می کنید.
- وقتی که اضطراب و استرس دارید امکان دارد متوجه حرکات جنین نشوید.
درباره موارد بالا جای هیپ نگرانی نمی باشد. وقتی که هیچی حس نمی کنید، اندکی آب بخورید یا چیزی شیرین بخورید و در جایی آرام دراز بکشید تا حرکاتی از جنین را مشاهده کنید. برای دوروز این کار را انجام دهید. اگر همچنان متوجه حرکات جنین نشدید، با متخصص زنان مشورت کنید.
زمان مراجعه به پزشک
در صورتی که در مدت ۲ ساعت، متوجه حرکتی از جنین نشدید، بایستی با ماما یا متخصص زنان مشورت کیند. دکتر اسکن یا سونو انجام می دهد تا از سلامت جنین اطمینان پیدا کند، در اسکن مشخص می شود که به چه علت جنین حرکتی ندارد.
کارهای لازم در صورت عدم حرکت جنین
حال در ادامه کارهایی که لازم است در زمان عدم حرکت جنین انجام دهید را بیان می کنیم:
- در صورتی که حرکات جنین کم شد یا قطع شد امکان دارد علامتی از وجود یک مشکل باشد.
- در صورتی که تا هفته ۲۴ بارداری هیچ حرکتی از سوی جنین را متوجه نشدید حتما به پزشک و ماما رجوع کنید.
- اگر با وجود اینکه جنین ۸ حرکت یا بیشتر داشت و شما همچنان نگران سلامتی جنین بودید، پیشنهاد می شود به جای انتظار به پزشک رجوع کنید.
- پزشک یا ماما حرکات و ضربات قلب جنین را مورد بررسی ارزیابی قرار می دهد. در صورت احتیاج برای بررسی و معالجه بیشتر به بیمارستان انتقال پیدا می کنید.
- در صورتی که حرکات جنین پس از هفته ۲۸ بارداری کاهش پیدا کرد و یا به هر علتی نگران هستید، قادر هستید یک آزمایش ساده انجام دهید. به پهلوی چپ دراز بکشید. برای پشتیبانی بالشی زیر شکم خود بگذارید. به مدت دو ساعت به هر حرکتی که از سوی جنین انجام شود دقت کنید. در صورتی که در طول دو ساعت متوجه ۸ حرکت مشخص یا بیشتر از سوی جنین نشدید با پزشک، ماما یا تیم زایمان تماس بگیرید.
تحت نظر گرفتن و بررسی حرکات جنین در سه ماهه سوم بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است. چون حرکت نکردن جنین در هفته ۳۹ بارداری یا کم تکان خوردن جنین در ماه نهم بارداری می تواند علامتی از در خطر بودن جنین باشد. کاهش پیدا کردن حرکات جنین در اواخر حاملگی امکان دارد به علت وجود مشکلی برای جنین باشد. مادر باردار باید در طی روز زمانی را به نظارت و بررسی تعداد حرکات و تکان خوردن جنین اختصاص دهد. او بایستی دوبار در روز تعداد حرکات را در یک ساعت بشمارید. در صورتی که در دو ساعت گذشته کمتر از ۸ ضربه یا حرکت حس کردید یا متوجه کاهش ناگهانی در حرکات او شدید بایستی حتما با پزشک تماس بگیرید.
منبع : آرگا