تغییرات خلقی در نتیجه بارداری معمول بوده و یکی از علل آن تغییرات هورمونی بدن مادر می باشد. با این مطلب همراه ما باشید تا از تاثیر بارداری بر خلق و خو بیشتر بدانید.
تاثیر بارداری بر خلق و خو چیست؟
بارداری سبب تغییر خلق و خود در خانم ها می شود که از عارضه های معمول آن محسوب می شود. ولی خبر خوب این است که تغییرات خلقی در دوره بارداری به سادگی با کمک روش های غیر دارویی و تنها با اندکی حمایت عاطفی و تغییر سبک زندگی قابل درمان است.
بارداری به معنی ورود به دنیای کاملا جدید می باشد که ممکن است فرد احساساتی را تجربه نماید که تا حالا با آن ها روبرو نشده است. تغییرات خلقی در ابتدای بارداری مانند دمدمی مزاج شدن، گریه های بی علت، احساس غم و اندوه و … معمول بوده و یکی از دلایل آن تغییرات هورمونی بدن مادر می باشد. در ادامه بیشتر با تاثیر بارداری بر خلق و خو آشنا می شوید.
چرا بارداری خلق و خو را تغییر می دهد؟
در هفته دوم پس از لقاح یعنی هنگامی که جنین با مادر ارتباط خونی پیدا می کند، هورمون خاصی از خون جنین وارد بدن مادر می شود و تغییرات هورمونی متعددی را به وجود می آورد. در اثر وارد شدن این هورمون؛ میزان هورمون های استروژن و پروژسترون در بدن مادر بیشتر شده که علت اصلی تغییر خلق و خو در بارداری می شود.
از این رو در هفته چهارم بارداری تغییر خلق و خو شروع می شود. به این ترتیب تاثیر هیجانات بارداری به دلیل تغییرات هورمونی جای خود را به عصبانیت، گریه بی مورد، تغییر روحی و به طور کلی نوسانات خلق و خو می دهند. در این دوران کاملا طبیعی که حالات غیر قابل پیش بینی داشته باشید. ممکن است در لحظه ای بخندید و در لحظه بعد بدون هیچ دلیل واضحی گریه کنید.
حس تنهایی نموده و به راحتی از همسر خود دلخور شوید. همانطور که اشاره شد تغییر سطح هورمون ها از دلایل اصلی نوسانات خلق و خو در خانم باردار محسوب می شود. بالا رفتن میزان استروژن و پروژسترون در خون به آماده سازی بدن برای بارداری کمک می کند. همچنین می تواند بر تغییرات خلق و خو در بارداری فرد نیز تاثیر بگذارد.
نگرانی های متداول بارداری
از دیگر تاثیراتی که بارداری بر خلق و خو می گذارد این است که این دوران را با نگرانی های همراه می کند که سبب ناراحتی و تغییر خلق و خوی فرد و تغییرات روحی او می شود. این نگرانی ها شامل سوالاتی از قبیل موارد ذیل هستند:
- آیا مادر خوبی برای فرزندم خواهم شد؟
- فرزندم بر ارتباط بین من و همسرم تاثیر می گذارد؟
- فرزندم سالم به دنیا می آید؟
- آیا می توانم زایمان بدون خطری داشته باشم؟
- از نظر مالی می توانم فرزندم را حمایت کنم؟
- آیا پس از زایمان باز هم برای همسرم جذاب خواهم بود؟
به طور کلی مادر باردار وقتی متوجه فرزندی در وجود خود می شوند، احساساتی مثل ترس، هیجان، نگرانی و لذت را تجربه می کنند. این احساسات همانند گریه یا خنده بروز می کند که امری طبیعی در بارداری می باشد. همچنین بیشتر مادران در این دوره دچار فراموشی درجاتی هم می شوند.
حالات بیشتر مادران باردار در سه ماهه دوم قابل کنترل تر می گردد. ممکن است متوجه شوید که روی آنچه حس می کنید کنترل بیشتری دارید و کمتر تحریک پذیر هستید. حس تغییرات خلق و خو گهگاه پس از پشت سر گذاشتن نوسانات خلقی عمده در سه ماهه ابتدایی کاملا طبیعی می باشد. به ویژه با نزدیک شدن به زمان زایمان هم اوج می یابد.
در سه ماهه سوم به علت نزدیک شدن به تایم زایمان حس سرخوشی، لذت بیشتر و حتی خواب غیر ممکن می شود. از سویی ممکن است به دلیل نگرانی و ترس از زایمان و تحریک پذیری بیشتر سبب رنجور شدن از اطرافیان حتی همسرش شود.
راهکارهایی برای بهبود روحیه در بارداری
همانطور که اشاره شد بارداری بر خلق و خوی مادر تاثیر می گذارد و دل نگرانی ها و تغییرات حسی و اخلاقی را به وجود می آورد. این قابل درک است که می خواهید یک مادر قوی باشید و تمام کارها را قبل از به دنیا آمدن نوزاد، انجام دهید ولی بارداری کار سختی بوده و بهتر است برخی مسئولیت ها را به همسر و اطرافیان بسپارید.
نیازی نیست به تنهایی اتاق نوزاد را تزئین کنید یا همه لوازم نوزاد را تنها خریداری کنید. احتمالا هنگامی که به همسر یا اطرافیان خود بگویید چیزی نیاز دارید، آن ها خوشحال هم می شوند که به شما کمک کنند. در ادامه سعی شده راهکارهایی برای بهبود روحیه در بارداری ارائه شود تا بتوانید این دوران را بهتر مدیریت کنید و بارداری بر ایجاد خلق و خوی منفی شما کمتر تاثیر بگذارد.
۱. خواب کافی داشته باشید.
لازم به ذکر است در سه ماهه ابتدایی بارداری ممکن است، بیشتر بخوابید ولی در سه ماهه سوم کم خوابی در بارداری ایجاد می شود. از این رو باید بدانید به خواب کافی نیاز داشته و عدم توجه به این مورد می تواند نوسانات خلق و خوی شما را تشدید نماید.
در صورت احساس خستگی و ضعف در بارداری، مدیریت حالات روحی دشوار است. از این رو اهمیت دارد که مطمئن باشید خواب کافی دارید. چرت های کوتاه طی روز کمک می کند تا خواب شبانه از دست رفته شما به نوعی جبران گردد. چنانچه شاغلید با مدیر خود صحبت کنید تا ببینید راهی برای استراحت بیشتر پیش روی شما قرار داده می شود یا نه.
و اگر به تایم زایمان نزدیک می شوید بهتر است زودتر از آنچه برنامه ریزی نموده اید، مرخصی گرفته تا در این مدت خود را برای زایمان آماده تر نمایید.
۲. وقت بیشتری به تفریح اختصاص دهید.
سعی کنید کارهایی که ذهن شما را از بارداری و تنش آن دور می کند، انجام دهید. مثلا تماشای یک فیلم خوب. صرف ناهار با دوستان، کتاب خواندن.
۳. ورزش کافی داشته باشید.
یکی از بهترین راهکارها برای درمان افسردگی ماه آخر بارداری ورزش کردن است. ورزش در این دوران خلق و خوی شما را بهتر خواهد کرد. لازم نیست ورزش شدید انجام دهید. ورزش های سبک مانند پیاده روی در پارک، شنا کردن، یوگا را انتخاب نمایید تا ذهن خود را ریکاوری کنید.
قابل ذکر است یوگا و مدیتیشن در بارداری می تواند به تاثیرات منفی بارداری بر خلق و خو غلبه کرده و موجب کاهش اضطراب و افزایش حس سلامتی گردد. در صورتی که می خواهید در کلاس یوگا شرکت کنید اطمینان یابید که کلاس ویژه خانم های باردار باشد.
۴. رابطه عاطفی عمیق با همسر خود برقرار کنید.
همسر اغلب نزدیک ترین شخصی است که از نوسانات روحی و خلق و خویی شما در بارداری رنج می برد. احتمالا به این علت که به اندازه کافی حس عشق و امینت در کنارش وجود دارد که بتوان خشم و ناامیدی خود را به زبان آورد. این که همسر شما بداند چطور احساسات غیر قابل پیش بینی شما را درک نماید، احتمالا برایش دشوار است.
به وی فرصت دهید بداند که شما او را دوست داشته و این موضوع می تواند هر نوع تنشی را کاهش دهد. سعی کنید در لحظاتی که آرامش بیشتری دارید، با او وقت بیشتری را سپری کنید. این کار به تقویت رابطه شما قبل از به دنیا آمدن نوزاد کمک می کند. همسر شما می تواند نگرانی های خود را درباره پدر شدن داشته اما صحبت کردن در مورد آن ها می تواند کمک کند که ذهن خود را از مشکلات دور نموده و به همسر خود نزدیکتر گردید.
۵. احساس گناه نداشته باشید.
ممکن است بارداری بر خلق و خو این تاثیر را ایجاد کند که حس گناه و درهم شکستگی پیدا کنید. باید بدانید بارداری هم یک تغییر در زندگی بوده از این رو با خود مهربان باشید و قبول کنید که در دوران بارداری علیرغم احساسات منفی، احساسات شیرین و فوق العاده هم تجربه می شود. و در نهایت تولد نوزاد است که تمام این نگرانی ها و تنش ها را از بین خواهد برد.
۶. مطالعه کتاب هایی که نگرانی شما را بیشتر می کنند کنار بگذارید.
این طبیعی است که بخواهید بارداری سالمی را تجربه کنید. از این رو در مورد مراقبت های دوران بارداری، رژیم غذایی و زایمان اطلاعات کافی به دست آورید. با این وجود اگر کتاب هایی که در این زمینه مطالعه می کنید سبب افزایش نگرانی و اضطراب شما می شوند را کنار بگذارید.
۷. خود را برای حالت تهوع آماده نمایید.
بارداری با حالت تهوع همراه است و به نوعی بر تغییر خلق و خو تاثیر می گذارد. از لحاظ احساسی یکی از بدترین بخش های مرتبط با بارداری این است که بدون هشدار قبلی دچار حالت تهوع می شوید. این اتفاق سبب می شود حس کنترل خود را از دست دهید و دچار استرس یا عصبانیت شوید. از این رو بهترین راهکار این است که خود را برای این شرایط آماده نمایید.
همواره اندکی میان وعده همراهتان داشته باشید. در ضمن تعدادی کیسه پلاستیکی را در جیب یا کیف خود بگذارید تا در مواقعی که به سرویس بهداشتی دسترسی نداشته و حالت تهوع پیدا می کنید، از آن ها استفاده نمایید. اگر حالت تهوع با بوی نامطبوعی همراه است سعی کنید یک خوش بو کننده همراه تان داشته تا سریعا رایحه های ناخواسته را از بین ببرد. به عنوان مثال یک ظرف میخک یا دارچین هم مناسب هستند.
۸. با زنان باردار دیگر حرف بزنید.
هنگامی که دنبال لباس بارداری هستید و حس می کنید خیلی چاق شده اید، می توانید با یکی از افراد باردار یا کسی که بارداری را تجربه کرده حرف زده تا با شما همراهی کرده و حس بهتری پیدا کنید. به طور کلی همراهی یک دوست در این دوران می تواند بر احساسات مثبت شما بیفزاید و هنگام عصبانیت یا دلخوری از شما پشتیبانی نماید.
منبع : آرگا
