خوابگردی همان راه رفتن در هنگام خواب است که در اصطلاح پزشکی آن را سامبنابولیسم معرفی می کنند. این اختلال به صورتی است که فرد در هنگام خواب راه می رود و حتی در مواردی چنین دیده شده است که مشغول به انجام فعالیتی نیز می باشد. خوابگردی در بزرگسالان به مراتب شایع است و آن به گونه ای است که فرد بعد از بیدار شدن هیچ خاطره ای از راه رفتن و فعالیت های خود در حین خواب ندارد.
آشنایی با اختلال خوابگردی در بزرگسالان
در صورت ابتلا به این عارضه، فرد در طی ۵ تا ۱۵ دقیقه آن را تجربه می نماید. همچنین خوابگردی کودکان به نسبت بزرگسالان بسیار شایع تر است و به طور معمول عواقبی را در پی ندارد و از این رو می توانید از کنار آن به راحتی بگذرید. به طور کلی خوابگردی می تواند نشانه هایی را به مانند گیجی و سردرگمی را برای افراد در پی داشته باشد که از این رو باید از آسیب و صدمه های احتمالی در هنگام ابتلا به آن جلوگیری نمایید.
طی آمار به به دست آمده چیزی در حدود ۴ درصد از بزرگسالان این اختلال را مبتلا هستند که از این رو گیجی و تیرگی ذهن را به علت عدم بهره از کیفیت خواب مناسب مبتلا هستند. همانطور که مطالعه کردید آن در کودکان بسیار شایع است و به مرور زمان با بزرگ تر شدن از بین می رود. طی مطالعات انجام شده نیز محققان چنین دریافتند که افراد مبتلا به این عارضه به علت محرومیت از خواب سالم و مناسب در ادامه به تشدید این بیماری منجر می شوند.
زمان ابتلا به آن
گفتنی می باشد که بسیاری از خوابگردی های در ابتدای شب و ۱ الی ۲ ساعت بعد از به خواب رفتن فرد به وجود می آید که از این رو میل به چرت زدن فرد در چنین موقعیت بیشتر است. نکته حائز اهمیت در رابطه با خوابگردی بزرگسالان این است که در علم روانشناسی آن را یکی از اختلال های خواب معرفی می کنند. اگر این موضوع را از نظر علمی بررسی نمایید به این موضوع دست پیدا می کنید که فرد در زمان عمیق خواب به حرکت دادن سریع چشم می پردازد که از این رو بعد از بیدار شدن چیزی به خاطر نمی آورد.
همچنین این شرایط در آقایان امری رایج و شایع است و کودکان ۴ تا ۸ سال نیز آن را به مراتب بیشتر تجربه می کنند. گفتنی است که علل های متفاوتی در بروز آن دخالت دارند که مصرف برخی از قرص های شیمیایی، بی خوابی و یا بد خوابی، استرس و اضطراب، عدم رعایت بهداشت شخصی می تواند بخشی از آن ها به شمار آید.
معرفی نشانه های این اختلال
این امر شاید برای بعض از افراد غیر قابل باور باشد که برخی افراد در حین خواب فعالیت هایی را انجام می دهند که در بیداری و هوشیاری کامل بایستی انجام شوند. این به گونه ای است که برخی از افراد با چشم های بسته شروع به غذا خوردن، راه رفتن و در بعضی از موارد تخلیه ادرار می نمایند. این اختلال می تواند به شکل هایی دیگر از رفتار بروز نماید که صحبت کردن، خیره شدن به گوشه ای، سختی در بیدار شدن، بی قراری در ارتباط برقرار کردن با دیگران، عدم پاسخ به محرک های خارجی و صحبت دیگران، مالیدن چشم ها با دست، قسمتی از این موارد می باشد.
گفتنی است که موارد اشاره شده تنها قسمت بی خطر و آسیبی است که معرفی شد اما در برخی موارد این اختلال می تواند برای فرد و خانواده او مشکلات جدی وارد نماید. خارج شدن از منزل، رانندگی کردن، پایین رفتن و بالا آمدن از پله، پریدن از پنجره و پشت بام می تواند بخشی از علائم آسیب زا به شمار آید که فرد بعد از بیدار شدن از نظر روحی به هم ریخته شده و به سردرگمی و خشم در طی مدتی بعد از بیداری مبتلا شوند.
بسیاری از افراد مبتلا به خوابگردی بزرگسالان به مراجعه پزشک نیازی ندارد اما در صورتی که این شرایط به صورت آسیب زا بروز کرد، باید آن را با پزشک در میان بگذارید.
علل ابتلا به آن
طی مطالعات انجام شده افراد دریافتند که استرس و اضطراب شبانه به همراه دیگر موارد شناختی می تواند به بروز اختلالات مربوط به خواب منجر شود. در صورتی که به بیماری تشنج مشکوک هستید، ممکن است در هنگام خواب به حرکت اندام ها به صورت ناگهانی مبتلا شوید. از شرایطی که می تواند در بروز این نوع راه رفتن در خواب دخالت داشته باشند، شامل موارد زیر هستند.
- کاهش خواب
- فشار های عصبی
- خوابیدن بیش از حد
- خستگی
- ایجاد مشکل در برنامه خواب و استراحت
- ابتلا به برخی بیماری ها یا تب
- بروز استرس و اضطراب
- مصرف برخی از قرص های شیمیایی
- خوابیدن با احساس ادرار
- مصرف بیش از حد الکل و مواد اعتیاد آور
- ابتلا به بیماری رفلاکس معده
- ابتلا به سندروم پای بی قرار
- مصرف برخی از قرص های خواب آور
- ابتلا به برخی بیماری های تنفسی همانند آپنه و انسداد های خواب
- قرار گرفتن در محیط های پر سرو صدا
و در پایان گفتنی می باشد که افراد مبتلا به این عارضه در بیشتر مواقع به صورت ارثی و وراثتی آن را تجربه می کنند که تا به کنون محققان علت آن را درک نکرده اند.
روش های درمان
باید در نظر داشته باشید که برخی مواقع با مراجعه به پزشک نیز نمی توانید مشکل خود را به صورت اساسی درمان کنید. در بسیاری از موارد برای درمان خوابگردی از روش افزایش ایمنی بدن و رفع محرک و علت ها استفاده می نمایند.
موارد ایمنی که باید رعایت کنید، شامل بستن تمامی در و پنجره های اتاق است تا در هنگام راه رفتن به صورت ناخودآگاه به بیرون نروید. همچنین خوب است که در طبقه همکف بخوابید تا خطر افتادن از پله ها شما را تهدید نکند و اگر کودک به این عارضه مبتلا است بایستی آن را در کنار خود بخوابانید.
در این موقعیت تنها کاری که باید انجام دهید آن است که او را در حین خواب به رخت خواب هدایت کرده و هیچ گاه اقدام به بیداری نکنید، چرا که موجب آشفتگی و سردرگمی او به علت بیدار شدن نابه هنگام و نبودن در رخت خواب می شود.
منبع : آرگا
