بیماری قوز قرنیه و علائم این عارضه پیش رونده چشمی

قوز قرینه عارضه پیش رونده ای است که معمولا در دوران بلوغ بروز می کند و تا دهه سوم و چهارم زندگی پیشرفت کرده و سپس متوقف می شود. در این مطلب اطلاعات بیشتری درباره بیماری قوز قرنیه و راهکارهای پیشگیری آن ارائه می شود.

آشنایی با بیماری قوز قرنیه

قوز قرنیه، اکتازی یا کراتوکونوس یک بیماری غیر التهابی چشم است که به طور معمول قرنیه چشم ها را درگیر می کند. این بیماری با تغییرات پیش رونده عیوب انکساری مشخص شده، به این مفهوم که بیمار دچار نزدیک بینی می شود و هر سه تا شش ماه نمره عینک او بالا می رود و با آستیگمات یا کاهش دید مواجه می شود.

این عوارض ناشی از برجستگی قرنیه به جلو و اکتازی آن می باشد که معمولا در سنین بلوغ روی می دهد. در این بیماری قرنیه نازک شده و مخروطی شکل می شود. نازک شدن و تغییر حالت قرنیه از حالت کروی به مخروطی سبب ایجاد نزدیک بینی یا آستیگماتیسم نامنظم می شود که پیشتر هم اشاره شد و این موارد کاهش بینایی را به دنبال دارد.

قوز قرینه پدیده پیشرونده ای است که با ظهور در دوران بلوغ؛ تا دهه سوم و چهارم زندگی پیشرفت نموده و سپس متوقف می شود. این بیماری ابتدا در یک چشم بروز می کند اما بعد از مدتی چشم دیگر را نیز درگیر می کند. هر چند شدت آن در یک چشم با چشم دیگر فرق دارد. اما در ۹۰ درصد در هر دو چشم مشاهده می شود.

تشخیص پدیده قوز قرنیه به دلیل بروز و پیشرفت آهسته آن ممکن است دشوار باشد. این بیماری امکان دارد با نزدیک بینی و آستیگماتیسم همراه شود، از این رو ممکن است سبب عدم وضوح و تاری دید گردد. همچنین احتمال می رود بیمار دچار هاله بینی و حساسیت به نور باشد.

قوز قرینه بیماری تقریبا شایعی است که در همه نژادها و در هر دو جنس مشاهده می شود. قابل ذکر است که سابقه خانوادگی در ۶-۱۰ مبتلایان گزارش شده است. قوز قرینه که در سنین نوجوان یا اوایل دهه سوم رخ می دهد سبب نازک شدن قرینه و تغییر شکل آن از حالت کروی به مخروطی می شود. این امر روی انکسار نور زمان ورود به چشم اثر گذاشته و موجب کاهش وضوح بینایی می گردد.

علائم و علت بیماری قوز قرنیه

علائم بالینی قوز قرینه با توجه به شدت بیماری، متفاوت می باشد. از آنجا که پیشرفت کراتوکونوس  تدریجی بوده، ممکن است در آغاز تشخیص آن دشوار باشد. به هر روی، در برخی موارد قوز قرنیه می تواند به سرعت رشد کند. به تدریج با نامنظم تر شدن قرنیه، نزدیک بینی و آستیگماتیسم نامنظم رخ می دهد و ممکن است پخش نور و حساسیت به نور ایجاد شود. اغلب بیماران مبتلا به کراتوکونوس  با هر بار مراجعه به پزشک عینک شان تعویض می شود. به عبارت دیگر بیمار معمولا در هر بار مراجعه به چشم پزشک؛ نسخه اش تغییر می کند.

هنوز علت بیماری کراتوکونوس مشخص نشده است. این پدیده ممکن است به دلایل ژنتیکی ایجاد شود چرا که بیماران متعددی در یک خانواده مشاهده می شوند. برخی متخصصین بیان می کنند بروز قوز قرنیه در خانواده هایی که سابقه این بیماری را دارند، چند برابر بیشتر از سایرین است.

این عارضه هر دو چشم را به طور غیر قرینه گرفتار می کند. یعنی یک چشم بیشتر و دیگری کمتر درگیر می شود. کراتوکونوس  می تواند همراه با یک بیماری دیگر ایجاد شود که رایج ترین آن زمینه حساسیتی در خانواده مانند حساسیت بهاره، آسم، کهیر و اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون می باشد. افرادی که به این مشکلات مبتلا هستند، حتما در سنین بلوغ از لحاظ سلامت چشم و عارضه کراتوکونوس باید تحت بررسی باشند.

یکی از دلایل ایجاد و پیشرفت این بیماری، مالش طولانی مدت چشم می باشد. بیماری کراتوکونوس در کشورهای خاورمیانه به ویژه ایران که دارای آب و هوایی گرم و خشک است و در مناطق سرد و خشک و مناطق حساسیت زا بیشتر شیوع دارد. کراتوکونوس یک اختلال در ساختار قرینه بوده که می تواند به دلیل ژنتیکی یا حساسیتی و یا مالش های محکم و طولانی مدت چشم رخ دهد و دلیل قوام شل قرینه و فشاری که از درون چشم بر یک نقطه و قسمتی از قرنیه وارد می شود، آن بخش دچار برجستگی شده و در نتیجه سطح قرنیه نامنظم می  شود و آستیگمات بروز می کند.

بنابراین به بیماران مبتلا به کراتوکونوس  توصیه می شود که از مالیدن چشم ها اجتناب کنند. همانطور که اشاره شد سندرم داون می تواند توام با افزایش احتمال ابتلا به قوز قرنیه همراه شود. هر چند شواهد فاکتورهای ژنتیکی را تایید می کند ولی این موضوع به مفهوم الزاما فرزندان هم به قوز قرینه دچار شوند چون والد به آن دچار بوده، نیست. تنها ۱۵ درصد بیماران کراتوکونوس سابقه خانوادگی یا فامیلی ابتلا به قوز قرینه را دارند.

متاسفانه هنوز روشی برای تخمین میزان رشد قوز قرینه وجود ندارد و معمولا در بیمارانی که هنگام مراجعه در مراحل پیشرفته هستند، به احتمال زیاد به مداخله جراحی نیاز می شود.

منبع : آرگا