زنده یاد علی حاتمی کارگردان، تهیه کننده و نویسنده مشهور و برجسته ایرانی می باشد. این هنرمند فعالیت حرفه ای خود را از سال ۱۳۴۴ در سن ۲۱ سالگی با نوشتن آغاز نمود و در سال ۱۳۴۸ نخستین فیلم خود را به نام « حسن کچل» ساخت و آخرین فیلم نیمه تمامش به نام « جهان پهلوان تختی» بود که بیماری سرطان به سراغش آمد و در بیمارستان بستری شد و مجبور شد پروژه اش را نیمه‌کاره رها کند، بعد از آن بهروز افخمی این پروژه را ادامه داد. خوب است بدانید که لیلا حاتمی و زری خوشکام فرزند و همسر وی هستند. در ادامه این مطلب از مجله اینترنتی آرگا، همراه ما باشید تا بیشتر با بیوگرافی علی حاتمی همراه با تصاویر زیبا وی آشنا شوید.
بیوگرافی مرحوم علی حاتمی کارگردان و نویسنده ایرانی
مرحوم علی حاتمی کارگردان، فیلنامه نویس و تهیه کننده پیشکسوت کشورمان متولد ۲۳ مرداد ماه سال ۱۳۲۳ که در شهر تهران چشم به جهان گشوده است و در سال ۱۳۷۵ در سن ۵۲ سالگی به دلیل سرطان پانکراس دارفانی را وداع گفت. همچنین ایشان دانش آموخته از دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر می باشد.
این هنرمند نخستین کار هنری خود را با نویسندگی در تئاتر آغاز نمود. در سال ۱۳۴۴ اولین نمایش خود را به نام «دیب (دیو)» را در تالار دانشکده، با کودکان موسسه آموزشی فرهنگ آرزو روی صحنه برد. او نمایشنامه هایی از جمله «ساتن»، «قصهٔ حریر»، «ماهیگیر»، «حسن کچل»، «چهل گیس» و شهر «آفتاب و مهتاب» را برای تئاتر نوشت.
نخستین فیلم سینمایی علی حاتمی در سال ۱۳۴۸ به نام ” حسن کچل” بود. علی عباسی، تهیه‌کننده سینما، که نمایش حسن کچل را دیده بود، برای ساخت فیلم آن، اعلام آمادگی کرد، ولی به دلیل بی تجربه بودن علی حاتمی در عرصه سینما، می‌خواست کارگردانی فیلم را به فرد دیگری بسپارد، اما حاتمی مخالفت کرد و عباسی را متقاعد کرد که من از پس ساخت آن بر می‌آیم. فیلم حسن کچل اولین فیلم ریتمیک و موزیکال ایرانی که برگرفته از داستان های قدیمی ایرانی بود. این فیلم با استقبال بسیار خوبی از سوی مردم رو به رو شد و زمینه ورود وی به سینمای ایران را فراهم کرد.
عکس علی حاتمی و دخترش لیلا حاتمی
بعد از فیلم حسن کچل، علی حاتمی از تئاتر فاصله گرفت و توانایی های خود را وقف سینما کرد. در سال ۱۳۴۹ فیلم ” طوقی” را نوشت و ساخت. سال ۱۳۵۰ فیلم ” بابا شمل” را ساخت. علی حاتمی در سال ۱۳۵۱ دوره پر تلاشی داشت و سه فیلم همچون ” قلندر، ستارخان و خواستگار ” در کارنامه خود ثبت کرد. تا اینکه در سال ۱۳۵۲ اولین سریال خود را به نام ” داستان های مولوی” ساخت و در سال ۱۳۵۴ دومین تجریه تلویزیونی خود را با سریال ” سلطان صاحبقران” به دست آورد. در این سریال بازیگرانی همچون رضا بابک، مرضیه برومند، جمشید مشایخی، ناصر ملک مطیعی، مرتضی احمدی و … حضور داشتند.
در ادامه بیوگرافی علی حاتمی آمده که در سال ۱۳۵۶ وی فیلم “سوته دلان” را کارگردانی نمود. بسیاری از منتقدان سوته‌دلان را مهم‌ترین و کامل‌ترین فیلم حاتمی قبل از انقلاب می دانند. بعد از اتمام فیلم سوته دلان وی مشغول نوشتن فیلمنامه سریال “هزاردستان” شد که ابتدا «جاده ابریشم» نام داشت. حاتمی برای نوشتن متن این سریال به فرانسه رفت و مو های خود را از ته تراشید و به خیابان رفت و فقط مشغول نوشتن فیلمنامه شد. او بارها این متن را بازنویسی کرد و حتی گفته شده که تعداد بازنویسی های این متن به بیش از ۱۰ بار رسیده است. ساخت این سریال در سال ۱۳۵۸ شروع شد و هشت سال طول کشید تا سرانجام در سال ۱۳۶۶ «هزاردستان» به آنتن تلویزیون رسید.
نخستین فیلم مرحوم علی حاتمی بعد از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۶۱ به نام « حاجی واشینگتن” بود. در سال ۱۳۶۲ فیلم ” کمال الملک” را نوشت و ساخت. این فیلم بر مبنای زندگی نقاش بزرگ ایرانی و رابطه اش با شاه و دربار قاجار بود. ایشان که از سال های اولیه دهه هفتاد، مطالعه و تحقیق درباره زندگی جهان پهلوان تختی را شروع کرده بود، بعد از پشت سر گذاشتن مشکلاتی در نتیجه در سال ۱۳۷۵، فیلم ” جهان پهلوان تختی” را کارگردانی کرد. متاسفانه بعد از آنکه تنها بخش هایی از فیلم را فیلم برداری کرده بود به بیماری سرطان مبتلا گردید و در بیمارستان بستری شد و مجبور شد پروژه اش را نیمه کاره رها کند. بهروز افخمی بعد از درگذشت وی پروژه اش را به عهده گرفت. در این فیلم بازیگرانی همچون فریبرز عرب نیا، نیکی کریمی، محمدرضا شریفی نیا، آتیلا پسیانی، ماهور الوند، ستاره پسیانی، فتحعلی اویسی، سیاوش طهمورث و … حضور موفقی داشتند.
سبک علی حاتمی
درون مایه تمامی آثار حاتمی بر اساس ویژگی های قومی و انسان های رشد یافته در این باورها و اعتقادات، شکل گرفته است. شخصیت آثار او اغلب شبیه ترین افراد به خصلت و باور های قومیت های ایرانی هستند. حاتمی که تقریباً تمامی آثارش را بر اساس فیلمنامه هایی از خودش ساخته است در انتقال فضا، زمان و شرایط اجتماعی دوره تاریخی که در فیلمش به تصویر کشیده، بسیار موفق بوده است. دیالوگ‌های فیلم‌های او بسیار درخشان و قابل توجه هستند و در سینمای ایران اگر بی‌نظیر نباشند، حتماً کم‌نظیر هستند. مجموعه‌های تلویزیونی علی حاتمی سلطان صاحبقران و هزار دستان نیز به اندازه آثار سینمایی اش مورد توجه بسیار قرار گرفتند.
ازدواج و همسر علی حاتمی
در ادامه بیوگرافی علی حاتمی می توان به ازدواج ایشان اشاره کرد: وی در سال ۱۳۵۰ با زری خوشکام ازدواج کرد و حاصل این زندگی دختری به نام لیلا می باشد.
فیلم های مستند درباره علی حاتمی
درباره علی حاتمی چند مستند ساخته‌اند که یکی از آنها به کارگردانی «الهام قره‌خانی» و «امیر مهرتاش مهدوی» که تولید آن در سال ۱۳۷۸ آغاز شد و در سال ۱۳۸۳ به اتمام رسید.
فیلم دیگری مستند ” آن معلم بی استاد” به تهیه‌کنندگی و کارگردانی “سید وحید حسینی” و “محدثه گلچین عارفی” در سال ۱۳۹۵ ساخته شده است.
کتاب‌شناسی های علی حاتمی
- مجموعه آثار (دو جلد)
عکس قدیمی علی حاتمی در کنار همسر و دخترش
دیالوگ های علی حاتمی
علی حاتمی همیشه در آثار سینمایی خود رابطه جدا نشدنی با واژه های عامیانه و پیش پا افتاده دارد، به گونه ای که استفاده دیالوگ های او به مانند امضای ای شناخته شده از وی می ماند. برخی از این دیالوگ های ماندگار عبارتند از:
فیلم “مادر” «تلخی با قند شیرین نمیشه، شب رو باید بی‌چراغ روشن کرد»، فیلم “کمال الملک” دیالوگی از زبان مظفرالدین شاه «همه چیزمان باید به همه چیزمان بیاید»، فیلم “سوته دلان” «همه عمر دیر رسیدم» فیلم “سوته دلان” «ساعت زنگ زده دیگه زنگ نمیزنه، چون زنگاشو زده» فیلم “مادر” «خورشید دم غروب، آفتاب صلوه ظهر نمیشه» و ده ها دیالوگ ماندگار دیگر.
عکس دختر، داماد و نوه های علی حاتمی
درگذشت علی حاتمی
علی حاتمی در مورخه روز پنجشنبه ۱۴ آذر ماه سال ۱۳۷۵ بر اثر سرطان پانکراس در سن ۵۲ سالگی درگذشت. پیکر ایشان در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد. بر روی سنگ قبر وی که در طرفینش رقیه چهره آزاد و رسام عرب زاده دفن شده‌اند، یکی از ماندگارترین دیالوگ های فیلم “حاجی واشینگتن” نقش بسته: “آیین چراغ خاموشی نیست”.
فیلم شناسی علی حاتمی
فیلم های سینمایی مرحوم علی حاتمی
- حسن کچل _ ۱۳۴۸
- طوقی _ ۱۳۴۹
- باباشمل_ ۱۳۵۰
- قلندر_ ۱۳۵۱
- خواستگار _ ۱۳۵۱
- ستارخان_ ۱۳۵۱
- سوته‌دلان_ ۱۳۵۶
- حاجی واشنگتن _ ۱۳۶۱
- کمال‌الملک_ ۱۳۶۲
- جعفرخان از فرنگ برگشته _ ۱۳۶۶
- مادر _ ۱۳۶۸
- دلشدگان_ ۱۳۷۰
- جهان‌پهلوان تختی _ ۱۳۷۳
- کمیته مجازات _۱۳۷۷
- تهران روزگار نو _ ۱۳۷۸
سریال های تلویزونی علی حاتمی
- جنگل و آشپزی
- داستان های مولوی
- سلطان صاحبقران
- هزار دستان
امیدواریم از خواندن بیوگرافی علی حاتمی کارگردان و نویسنده معروف ایرانی و از تماشای تصاویر جالب و قدیمی وی لذت برده باشید و از اینکه تا این لحظه همراه ما بودید بی نهایت سپاس گذاریم.
منبع : آرگا
