سوره احزاب از جمله سوره های مدنی قرآن می باشد که مشتمل بر ۷۳ آیه است و علت نام گذاری این سوره، اشاره آیاتی از این سوره به داستان جنگ احزاب(خندق) می باشد. در این سوره ستایش و اطاعت پروردگار و پیروی نکردن از کافران و پیروزی مسلمانان در مقابل کفار، قانون های دوره جاهلیت(مثل پسرخواندگی و ظِهار)، معاد، حجاب، وظیفه همسران پیامبر و داستان ازدواج رسول خدا با زینب دختر جَحش سخن به میان آمده است. در باب فضیلت سوره احزاب این چنین بیان شده است که هر کس آن را قرائت کند، از عذاب قبر محفوظ می ماند و در قیامت در جوار رسول خدا (ص) خواهد بود.
فضائل و خواص سوره احزاب
این سوره سی و سومین سوره قرآن می باشد و در جزء ۲۱ ام و ۲۲ ام قرآن واقع شده است. در ترتیب نزول، نودمین سوره های می باشد که بر حضرت محمد مصطفی صلی الله عیله و اله و سلم نازل گردیده است و شامل ۱۳۰۷ واژه و ۵۷۸۷ حرف می باشد. کلمه احزاب سه بار در دو آیه آن، آورده شده است.
قرائت سوره احزاب همچمون تلاوت دیگر سوره های قران نظیر سوره الرحمن، سوره انعام و … براساس احادیث و روایات فضائلی را به همراه دارد که این فضیلت ها به شرح زیر می باشند.
محفوظ ماندن از عذاب قبر
رسول خدا (ص) در رابطه با فضیلت سوره احزاب و آثار تلاوت این سوره فرموده اند:
هر که سوره احزاب را قرائت کند و به خانواده اش آموزش دهد از عذاب قبر در امان خواهد بود.
همسایگی با پیامبر
در باب فضیلت سوره احزاب امام جعفر صادق (ع) می فرمایند:
اگر کسی سوره احزاب را زیاد قرائت کند در روز قیامت در همسایگی و جوار پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم خواهد بود.
برآورده شدن حوائج
عبدالله بن مغیره بجلی به نقل از امام رضا (ع) در رابطه با خواص سوره احزاب می گوید:
هر کس در تعقیب نماز صبح و مغرب پیش از آنکه برخیزد یا با کسی سخن بگوید آیه ۵۶ این سوره «ان الله و ملائکه…» را بخواند و بعد بگوید:« اللهم صل علی محمدالنبی و ذریته» خداوند صد حاجتش را برآورده سازد و هفتاد تای آن را در دنیا و سی حاجت در آخرت.
عبدالله گوید پرسیدم معنی صلاه خدا و ملائکه و مومنین چیست؟
فرمودند: صلاه خدا رحمت اوست و صلاه ملائکه ستایش و مدحشان است برای پیامبر و صلاه مومنین دعاست برای پیامبر و آلش.
فراوان شدن خواستگار
در روایتی به نقل از حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و اله و سلم آمده است:
اگر سوره احزاب را بر پوست آهویی بنویسند و در ظرف کوچک شیشه ای قرار دهند و در منزل بگذارند، خواستگاران دختر او و خواهران و بستگان او زیاد شوند و میل و رغبت دیگران به دختر زیاد شود هر چند فقیر و درمانده باشد.
خواص سوره احزاب و آثار فرستادن صلوات بر پیامبر اکرم (ص) و خاندان مطهرش
در اسرار صلوات فرستادن بر رسول خدا و آل پاکش و فضیلت خواندن ۵۶ امین سوره احزاب این چنین آمده است:
« اللهم صلی علی محمد و آل محمد فی الاولین، و صلی علی محمد و آل محمد فی الاخرین، وصلی علی محمد و آل محمد فی الملا الاعلی و صلی علی محمد و آل محمد فی المرسلین، اللهماعط محمداً و آل محمد ، الوسیله و الشرف و الفضیله و ادرجه الکبیره اللهم انی آمنت بمحمد و لم اره فلا تحرمنی یوم القیامه رویته و ارزقنی صحبته و توفنی علی ملته و اسقنی من حوضه مشرباً رویا سائغا هنیئاً لا اظمأ بعده ابداً انک علی کل شیء قدیر، اللهم کما آمنت بمحمد و لم اره فعرفنی فی الجنان وجهه ، اللهم بلّغ روح عنی تحیّه کثیره و سلاما»
پس کسی که بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم در هر بامداد سه بار و در هر شامگاه سه بار این چنین صلوات بفرستد تمام گناهان و خطاهایش نابود و محو شود و ایام شادیش تداوم یابد و دعایش مستجاب گردد و به آرزویش برسد و روزیش فراوان شود و بر پیروزی بر دشمن یاری شود و اسباب خیر و نیکی برایش فراهم گردد و در بهشت برین از همنشینان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم باشد.
آیات مشهور سوره احزاب
از آیات مشهور این سوره، آیه صلوات، اولو الارحام، خاتمیت نبوت، امانت و تطهیر می باشد. همچنین آیه ای که در آن از زنان پیغمبر (ص) سخن به میان آمده است و آن ها را اُمهات المومنین می خواند. تلاوت این سوره و آموختن آن به دیگران بسیار فضیلت دارد و در امان ماندن از غذاب قبر را یکی از خواص سوره احزاب دانسته اند.
آیه اولو الارحام( آیه ۶ سوره احزاب)
«النَّبِی أَوْلَیٰ بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنفُسِهِمْ ۖ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَىٰ بِبَعْضٍ فِی کِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُهَاجِرِینَ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَىٰ أَوْلِیَائِکُمْ مَعْرُوفًا ۚ کَانَ ذَٰلِکَ فِی الْکِتَابِ مَسْطُورًا »
پیامبر نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است و همسران او مادران آنها [ مؤمنان ] محسوب می‌شوند و خویشاوندان نسبت به یکدیگر از مؤمنان و مهاجران در آنچه خدا مقرّر داشته اولی هستند، مگر اینکه بخواهید نسبت به دوستانتان نیکی کنید (و سهمی از اموال خود را به آنها بدهید) این حکم در کتاب (الهی) نوشته شده است.
آیه خاتمیت نبوت(آیه ۴۰ سوره احزاب)
«مَّا کانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِّن رِّ‌جَالِکمْ وَلَٰکن رَّ‌سُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِیینَ»
محمّد پدر هیچ یک از مردان شما نیست، ولی فرستاده خدا و خاتم پیامبران است.
آیه تطهیر(آیه ۳۳ سوره احزاب)
«إِنَّمَا یرِ‌یدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنکمُ الرِّ‌جْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَیطَهِّرَ‌کمْ تَطْهِیرً‌ا»
خدا فقط می‌خواهد آلودگی را از شما خاندان [پیامبر ]بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند.
آیه امانت(آیه ۷۲ سوره احزاب)
«إِنَّا عَرَ‌ضْنَا الْأَمَانَهَ عَلَی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَینَ أَن یحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنسَانُ ۖ إِنَّهُ کانَ ظَلُومًا جَهُولًا»
ما امانت [الهی و بار تکلیف] را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم، پس، از برداشتن آن سر باز زدند و از آن هراسناک شدند، و[لی] انسان آن را برداشت؛ راستی او ستمگری نادان بود.
آیه صلوات(آیه ۵۶ سوره احزاب)
«إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکتَهُ یصَلُّونَ عَلَی النَّبِی یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیماً(۵۶)»
خدا و فرشتگانش بر پیامبر درود میفرستند؛ای کسانی که ایمان آوردهاید، بر او درود فرستید و سلام گویید و کاملًا تسلیم (فرمان او) باشید.
همچنان که در این مقاله با خواص سوره احزاب آشنا شدید با بازید از دانستنی های مذهبی می توانید اطلاعات جامع و مفید در رابطه با فضیلت تلاوت دیگر سوره های قرآن و ادعیه های مشهور را کسب نمایید.
منبع : آرگا
