پرستوها پرندگان ریز نقشی هستند که با رسیدن فصل سرما به نواحی گرم تر کوچ می کنند. این پرنده بسیار خجالتی است و در محیط شهری کم تر دیده می شود. در این مطلب با پرنده پرستو بیشتر آشنا می شوید.
آشنایی با پرنده پرستو یا چلچه
پرستو یا چلچله پرنده حشره خواری است که تا به حال ۷۴ گونه آن شناسایی شده است و در اکثر نواحی یافت می شود. این پرندگان ظریف و ریزنقش با رسیدن فصل سرما به نواحی گرم تر کوچ می کنند. این پرندگان بسیار خجالتی هستند و دیدن آن ها در محیط های شهری خیلی رایج نیست.
پرستو حشره خوار بوده و مانند پرنده کاردینال که به گونه گنجشک سانان متعلق است ظاهری متفاوت دارد و به سادگی از سایر گنجشک سانان تشخیص داده می شود. در این مطلب با پرنده پرستو بیشتر آشنا می شوید. همچنین برای آشنایی با پرنده چنگر و پرنده لیکو می توانید از این مقالات بازدید نمایید.
ویژگی های ظاهری پرستوها
این پرنده کوچک با قد و بدن کشیده بال های باریک و نوک تیز، منقار کوتاه و پاهای سست و کوچک به راحتی از سایر پرندگان قابل شناسایی است.
برخی گونه های آن هم دم های شاخه ای دارند. پر و بال پرستو می تواند یک دست یا نشان هایی به رنگ آبی و سبز با جلای فلزی داشته باشد. به علت یکسانی رنگ پر پرستو نر و ماده تفکیک آن ها از هم ساده نیست.
تا کنون ۷۴ گونه مختلف از پرستوها شناسایی شده است. با این که گونه های متفاوتی از آن در نواحی از آسیا، اروپا و امریکای شمالی زندگی می کنند ولی از لحاظ ظاهری خیلی شبیه هم هستند و برخی از ویژگی ها در بین همه آن ها یکسان است.
پرستو بدنی کشیده دارد و در برخی گونه ها به ۲۰ سانتی متر می رسد. معمولا بزرگترین پرستو وزنی حدود ۶۵ گرم دارد که نشان می دهد تا چه اندازه این پرنده می تواند کوچک جثه باشد. وجه مشترک همه گونه های مختلف این پرنده را شکل بال های آن می دانند که ساده ترین روش شناسایی پرستو است.
بال های این پرنده باریک و نوک تیز بوده و عموما به رنگ تیره و سیاه است. این پرنده با وجود بدن کوچکش بال های بزرگی دارد که قدرت پرواز و سرعت خیلی بالایی به آن می بخشد. دهانه بال پرستو هنگامی که کاملا باز است به ۳۵ سانتی متر می رسد.
دم چنگال مانند این پرنده در حالت کاملا باز شده به این فرم دیده می شود. پرها در گونه های مختلف پرستو رنگ های مختلفی دارند و عموما سایه هایی دارند که ترکیب رنگ و بزرگی آن کاملا متمایز است. منقار کوچک پرنده نیز در بین همه گونه ها مشترک است.
لانه سازی پرستو
درست کردن آشیانه توسط هر دو پرستو نر و ماده انجام می شود. لانه از گل و ساقه علف های خشک تر ساخته می شود. با این که پرستو می تواند هم زیستی خوبی در کنار انسان داشته باشد ولی عموما از فضای شهری و پر از ساختمان دوری می کند. پرنده پرستو فضاهای باز، دشت ها و کوه های مرتفع را برای لانه سازی و تخم گذاری ترجیح می دهد و از محیط های جنگلی که دارای فضای بسته و هوای مرطوبی است دوری می کند.
بهترین مکان برای دیدن پرستو به ندرت در برخی خانه های روستایی است که رفت و آمد کمی دارند. پرستوها عموما در فضاهایی که برای دام در نظر گرفته شده یا زیر سقف های کاه گلی لانه سازی می کنند. لانه سازی توسط پرنده نر و ماده انجام می شود و در این فرایند از گل و ساقه های خشک درختان استفاده می کنند.
تخم گذاری پرستوها
در فصل تخم گذاری، پرستو ماده تا ۵ تخم می گذارد و مدت ۱۵ روز روی تخم ها می خوابد و بعد از بیرون آمدن جوجه ها از تخم و سپری شدن ۲۵ روز جوجه ها برای ترک لانه آماده می گردند. ولی چند شب اول را به آشیانه باز می گردند و از آن به بعد برای همیشه لانه را ترک می کنند.
پرنده نر توسط نمایشی که با دم و بال های خود انجام می دهد، می تواند نظر جفت ماده را در فصل تخم گذاری جلب نماید. گاهی دیده شده پرستو در وضعیت دشوار که امکان حفاظت از تخم را ندارد به تخم گذاری در لانه پرنده دیگر روی می آورد.
جفت ماده می تواند در هر مرتبه تخم گذاری بین ۲-۶ تخم بگذارد و این روند حدود ۲۰ روز زمان می برد. جفت ماده وظیفه نگهداری و آموزش پرواز برای جوجه ها را دارد و غذا را عموما پرنده نر تهیه می کند. مشاهده شده که جوجه های بزرگ شده حتی بعد از پرواز و جدا شدن از والدین نیز باز می گردند و مدتی برای دریافت مراقبت های والدین پیش آن ها هستند.
پرستوها بیشتر برای تخم گذاری در دسته های بزرگ دور هم جمع می شوند. این تجمع می تواند نظر شکارچیانی مثل گربه سانان و پرندگان شکاری را جلب نماید. عمدتا جوجه ها و تخم های موجود در لانه هدف شکارچیان بوده ولی گاها پرنده های بالغ هم به عنوان طعمه در نظر گرفته می شوند.
تغذیه پرستوها
رژیم غذایی پرنده پرستو تقریبا هر حشره ای را شامل می شود. این پرنده عادت دارد حشرات را حین پرواز یا نزدیک به سطح زمین شکار نماید. رژیم غذایی پرستو می تواند توجیه کند که چرا این پرنده نزدیک زمین های زراعی یا در محل نگهداری دام زندگی می کند.
پرستو نماد چیست؟
در فرهنگ های مختلف نمادهای متفاوتی از پرستو مشاهده شده است. مفاهیمی که به این پرنده نسبت داده شده از افکار عمومی و فرهنگ یک ملت سرچشمه گرفته است و این موضوع سبب شده در کشورهای مختلف، این پرنده با نمادهای گوناگونی شناخته شود.
از آن جا که پرستو زندگی مسالمت آمیزی در کنار انسان دارد اکثرا حضور و لانه سازی این پرندگان در منزل را به فال نیک می گیرند. باورهایی وجود دارد که پرستو نماد ثروت است و اگر در خانه ای لانه و تخمگذاری نماید صاحب خانه به ثروت می رسد.
در فرهنگ ژاپنی، پرستو نماد احساسات مادرانه، عشق و ابراز محبت به دیگری می باشد. افسانه های مصری و سومری نیز این پرنده را نماد مادربزرگ می دانند. به طور کلی پرستو نماد ثروت، فداکاری، وفاداری و اعتماد می باشد.
منبع : آرگا
