آنچه یک خودروی آفرود را از یک خودروی سواری معمولی متمایز می سازد شاسی قوی و مناسب است. تنظیم نبودن شاسی خودرو ایمنی و عملکرد خودرو را تحت تاثیر قرار می دهد. برای آشنایی با نشانه های تنظیم نبودن شاسی خودرو با ادامه مطلب همراه ما باشید.
نشانه های تنظیم نبودن شاسی خودرو
شاسی خودرو مهم ترین سازه یک ماشین بوده که در صورت آسیب دیدن بر قیمت خودرو تاثیر زیادی می گذارد. شاسی از فولاد با ضخامت متفاوت ساخته شده و قطعاتی مثل بدنه، سیستم انتقال قدرت، سیستم تعلیق، فنر بندی، موتور و … را شامل می شود.
در شاسی مونوکوک بدنه خودرو به صورت یکپارچه با شاسی اتصال دارد. این شاسی شبیه قوطی مکعبی شکلی است که از پشت چراغ های جلو آغاز و تا انتهای زیر ماشین کلاف می شود. هر نوع زدگی و تصادف در این ناحیه نشان دهنده تصادف شدید خودرو بوده و بر فرمان پذیری ماشین اثر دارد.
در شاسی های جدا شدنی به شکل پیچ و مهره به بدنه خودرو وصل شده است که می توان آن ها را از یکدیگر تفکیک نمود. در این مطلب قصد داریم پیرامون تنظیم نبودن شاسی خودرو و اهمیت تنظیم بودن این المان برای کارکرد ایمن و بهینه خودرو صحبت کنیم.
به طور کلی نکته اساسی در خرید خودرو دست دوم، سالم بودن شاسی آن است. برای این که متوجه شوید شاسی ماشین سالم است یا نه با ادامه مطلب همراه ما باشید.
خصوصیات شاسی خودرو سالم
همانطور که اشاره شد شاسی در حقیقت ساختار و چارچوب خودرو است. در حالت عادی شاسی دیده نمی شود. آنچه یک خودروی سواری معمولی را از یک خودرو آفرود متمایز می سازد، شاسی قوی و مناسب آن می باشد.
جنس شاسی یا فریم ماشین از فولاد سخت و محکم بوده و فرمی شبیه ناودانی دارد. سیستم های فنربندی، انتقال قدرت، ترمز، فرمان و موتور روی فولاد شاسی نصب می شوند. از این رو یک شاسی خوب بایستی استحکام زیادی داشته و توانایی تحمل وزن و تنش بالا، توانایی تغییر شکل در نقاط معین برای بیشترین میزان جذب ضربه و عدم تغییر در بخش های حیاتی ماشین از خصوصیات آن باشد.
همچنین قابلیت تعمیر راحت و بازیابی ویژگی های اولیه از خصوصیات دیگر شاسی خوب می باشد.
روش های تشخیص خرابی شاسی خودرو
هر چند شاسی خودرو در حالت معمول دیده نمی شود ولی خرابی آن با نشانه هایی همراه است. یک راهکار شناسایی آسیب دیدگی شاسی، بررسی چشمی است. در این صورت شاسی ماشین بایستی تمیز و بدون روغن باشد و نور نیز به حدی باشد که بتوان بخش های مختلف شاسی را بررسی کرد. در بررسی چشمی به موارد زیر دقت می شود:
۱. نخستین مورد این است که شاسی خودروی سواری باید به طور مستقل از دیگر قطعات مورد بررسی قرار بگیرد. ممکن است ماشین رنگ زدگی یا آسیب در بدنه نداشته باشد ولی شاسی آن صدمه دیده باشد. از این رو بدون توجه به وضعیت بدنه ماشین باید شاسی خودرو با دقت هر چه تمام تر مورد بررسی قرار گیرد.
۲. اگر سطح شاسی یا سر شاسی آسیب ندیده ولی آثار دفرمگی با فاصله از سرشاسی قابل مشاهده بود ممکن است شاسی به ویژه شاسی عقب ماشین ضربه دیده و آسیب پیدا کرده باشد.
۳. دیدن اثرات لاستیک سایی این احتمال را ایجاد می کند که زوایای چرخ به هم خورده و به شاسی ضربه زیادی وارد شده است. از این رو اگر لاستیک سایی مشاهده شد باید با دقت بیشتری شاسی خودرو چک شود.
۴. مهم ترین شیوه تشخصی آسیب دیدگی شاسی بازدید از همه زوایای آن است. خودرو را از بالا، پایین و راست و چپ بررسی کنید تا هر نوع آثار دفرمگی در نواحی مختلف آن را بتوانید تشخیص دهید.
۵. آثار شاسی کشی روی شاسی و سینی نشانگر آسیب آن است. شاسی کشی برای بازگرداندن شاسی به شکل اولیه گفته می شود که می تواند میزان مقاومت و کیفیت اولیه شاسی را شدیدا کاهش دهد. در صورتی که شاسی ماشین ضربه بخورد زاویه های آن به هم می ریزد.
برای آن که صافکار ماشین بتواند زاویه های آسیب دیده را به هم وصل کند و پروفیل شاسی را به حالت اول برگرداند باید آن را صاف کند. این اتصال توسط پیچ و مهره کردن یا چنگک به شاسی کشی صورت می گیرد. مشاهده آثار شاسی کشی یعنی به شاسی ضربه سختی وارد شده است.
۶. نامیزان بودن لبه دوبل و سوبل های شاسی نیز نشانگر آسیب شاسی است. به نقاطی که دو و سه ورق روی هم سوار شده اند دوبل و سوبل گفته می شود. اگر این بخش ها یا لبه ها نامیزان و نامتوازن باشند یعنی شاسی آسیب پیدا کرده است.
۷. ریختگی رنگ سطح شاسی هم نشان دهنده آسیب آن است. بعد از زدن رنگ روی بدنه شاسی ماشین، رنگ وارد کوره شده و پخته می شود. هر نوع رنگ روی بدنه و شاسی می تواند به علت ضربه باشد. اگر سطح شاسی خودرو در اثر باقی ماندن آب در درزها، ریخته شدن آب باطری یا برخورد ابزار در تعمیرات دچار ریختگی گردد باید در برگه کارشناسی ذکر شود.
۸. دفرمگی پروفیل شاسی از دیگر نشانه های آسیب این قطعه است. ممکن است روی پروفیل سطح شاسی نشانه ای از ضربه خوردگی مشاهده و پروفیل کاملا دفرمه شده باشد. ضمنا بعضی از آثار دفرمگی ها به صورت اورجینال و دستگاه پرس هنگام تولید است و نباید با آسیب دیدگی در اثر تصادف اشتباه گرفته شود.
۹. دفرمه شدن اشکال هندسی سطح شاسی هم از نشانه های تنظیم نبودن شاسی است. روی شاسی جلو و عقب خودرو اشکال هندسی تعبیه شده که به قلاب فیکسچر متصل می شود. با ضربه وارد شدن به شاسی این اشکال هندسی دفرمه می شوند.
۱۰. مورد بعدی در تشخیص آسیب دیدگی شاسی بررسی لایه رنگ روی سطح شاسی است. در شکل استاندارد، لایه رنگ روی شاسی جلو آستر با آستر موضعی همرنگ می باشد. همچنین لایه رنگ روی شاسی عقب با آستر ای دی پوشش یافته است.
۱۱. اگر اطراف کلاف و سانروف ماشین آثار دفرمگی مشاهده شود یعنی شاسی ضربه دیده و نیرو این ضربه را به نواحی ضعیف تر مثل سقف خودرو منتقل کرده است.
۱۲. شاسی توسط نقطه جوش به ورق های کناری خود متصل می شود. اگر به این نقاط جوش ضربه وارد شود، شاسی آسیب پیدا می کند. دقت به شاسی های جلو و عقب به ویژه جوش های اطراف شاسی خودرو از راه های شناسایی مشکلات شاسی ماشین می باشد.
۱۳. با بررسی ضخامت رنگ سطح شاسی می توان از بروز آسیب به آن مطلع شد. کارشناس با دستگاه ضخامت سنج دیجیتال رنگ سطح شاسی می تواند هر نوع ایراد را به سادگی متوجه شود. در مواردی که خودرو تصادفی است صافکار یا نقاش سطح شاسی را با رنگ بتونه نموده تا آثار تورفتگی یا خوردگی محو گردد.
پس از استفاده از ضخامت سنج مشخص می شود ضخامت رنگ سطح شاسی جلو کمتر از ضخامت رنگ زیر کاپوت و زیر درب صندوق عقب است. همچنین ضخامت رنگ روی شاسی عقب بایستی در کمترین حدش لایه رنگ مانند زیر طاقچه عقب و پشت گلگیرها را داشته باشد.
۱۴. عملیات درزبندی درب صندوق عقب و موتور و نقطه جوش اتصال ورق صورت می گیرد. در صورت ضربه دیدن شاسی در انتهای ماشین می توان آثار دستکاری یا ترمیم یا موم کاری دوباره را مشاهده کرد. به این ترتیب باید با دقت بیشتری شاسی را بررسی تا از عدم وجود ضربه یا تعویض شدن شاسی مطمئن شد.
۱۵. به هم خوردن فواصل و درزهای خودرو نشان از آسیب دیدگی و تحت فشار بودن شاسی آن است.
۱۶. مشاهده هر نوع آسیب دیدگی و فرایند اصلاحی روی سیلر و پی وی سی پشت چرخ خودرو نشانگر آن است که شاسی ماشین صدمه دیده است. هر چه شکل و شمایل شاسی مثل روز اول شود ولی ایمنی و مقاومت اولیه اش را از دست داده است.
در پشت چرخ برای آن که به رنگ و بدنه خودرو آسیب وارد نشود قیرپاشی صورت می گیرد. همچنین برای درز بدنی ورق های پشت چرخ سیلر کاری انجام می شود.
۱۷. اگر در کف صندوق عقب آثار دفرمگی دیده شود نشانگر آن است که شاسی صدمه پیدا کرده ولی در مواردی ممکن است کف صندوق آسیب یابد ولی شاسی سالم باقی بماند.
به چه علتی شاسی خودرو تنظیم نیست؟
از جمله علل تنظیم نبودن شاسی خودرو عبارت است از:
- رانندگی در جاده های ناهموار
- برخورد خودرو با موانع
- استفاده از قطعات نامناسب
- نگهداری نامناسب خودرو
در صورتی که متوجه شدید شاسی ماشین تنظیم نیست، اهمیت دارد هر چه سریع تر برای تنظیم آن اقدام نمایید. تنظیم شاسی توس یک مکانیک ماهر باید صورت گیرد که شامل تنظیم زاویه چرخ ها، ارتفاع ماشین و دیگر تنظیمات می باشد.
تنظیم نبودن شاسی ماشین می تواند مشکلی جدی باشد و ایمنی و عملکرد خودرو را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین در صورت مشاهده این مسئله حتما برای تعمیر آن سریعا اقدام کنید.
اگر شاسی خودرو تنظیم نباشد چه مشکلاتی ایجاد می شود؟
تنظیم نبودن شاسی ماشین می تواند به مشکلات زیر منجر گردد:
- کاهش ایمنی خودرو
- افزایش مصرف سوخت خودرو
- افت کارایی خودرو
- فرسودگی زودهنگام قطعات خودرو
علائم تنظیم نبودن شاسی ماشن
از جمله علائم تنظیم نبودن شاسی ماشین عبارت است از:
- ناپایداری خودرو در سرعت های بالا
- به یک سمت کشیده شدن خودرو
- فرمان پذیری سخت خودرو در پیچ ها
- فرمان سفت
- چرخیدن فرمان به یک سمت
- تکان خودرو در دست انداز و جاده های ناهموار
- فرسوده شدن لاستیک ها زودتر از حد معمول
- ترمز گرفتن سخت
- فرسودگی نامتقارن تایرها
- لرزش خودرو در سرعت های بالا
- صدای ضربه یا ساییدگی هنگام رانندگی
تنظیم شاسی ماشین بایستی توسط یک تکنسین مجرب صورت گیرد. به کمک ابزارهای خاص برای اندازه گیری و تنظیم زاویه چرخ ها این اطمینان ایجاد می شود که خودرو رانندگی درستی دارد. هزینه تنظیم شاسی ماشین با توجه به مدل خودرو و پیچیدگی کار تفاوت دارد.
در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا اهمیت دارد خودرو را به تعمیرگاه ببرید. مکانیک می تواند تنظیم شاسی ماشین را بررسی و در صورت نیاز آن را روبراه کند. در تنظیم شاسی زاویه چرخ ها به طور درست تراز می شود. این کار موجب می شود خودرو به درستی فرمان گرفته و در جاده پایدار باشد.
هر شش ماه یا ۱۶ هزار کیلومتر باید تنظیم شاسی صورت گیرد. باید بعد از تصادف، تعویض لاستیک یا هر نوع تعمیر دیگری که بر شاسی تاثیر می گذارد باید تنظیم شاسی بررسی شود. تنظیم شاسی کار تقریبا ساده ای بوده که توسط مکانیک ماهر انجام می شود.
در بررسی کارشناسی از ضخامت سنج الکترونیکی، قلم تست آهنربایی و چراغ قوه های دستی استفاده می شود. همچنین اگر ماشین تصادف داشته باشد ممکن است به تنظیم شاسی نیاز شود. تنظیم شاسی ماشین کار مهمی بوده زیرا بهبود ایمنی و عملکرد خودرو را به دنبال دارد.
در صورت مشاهده علائمی مثل انحراف فرمان، صدا در گیربکس اتومات، صدای غیر عادی جلو بندی، کشش فرمان هنگام ترمز و شتاب، انحراف گشتاوری، ساییدگی لاستیک و پوسیدگی شاسی احتمال آسیب دیدگی شاسی ماشین وجود دارد.
دقت به این نشانه ها و بردن خودرو به تعمیرگاه برای بررسی و تعمیر شاسی از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری کرده و ایمنی سرنشینان خودرو حفظ می شود. مهمترین علل اختلال در عملکرد ماشین و وجود نقص فنی به توان شاسی خودرو بستگی دارد.
تصادفات و ضربات شدید به شاسی ماشین تنظیمات کارخانه ای آن را به هم زده در نتیجه موجب ایجاد ایراداتی در شاسی می گردد. عبور از سرعت گیر با سرعت بالا، تصادفات سنگین، افتادن خودرو در چاله، پوسیدگی در اثر زنگزدگی و فرسایش شاسی به این قطعه مهم آسیب جدی وارد می کند.
جلوگیری از تنظیم نبودن شاسی ماشین
برای جلوگیری از تنظیم نبودن شاسی ماشین به نکات زیر دقت کنید:
- تعویض لاستیک ها به طور منظم
- اجتناب از رانندگی در جاده های ناهموار
- اجتناب از برخورد خودرو به چاله ها و حاشیه های جاده
- بررسی فشار باد تایرها به طور منظم
- استفاده از قطعات مناسب
- سرویس دوره ای خودرو
با رعایت این موارد می توان شاسی خودرو را در شرایط نرمال نگه داشت و از مشکلات ناشی از عدم تنظیم بودن آن جلوگیری کرد. ضمنا بررسی و تشخیص مشکلات شاسی خودرو با استفاده از ابزار کارشناسی، دقیق تر از روش چشمی می باشد. همچنین در صورت تمایل برای اطلاع از دلایل لرزش دنده خودرو و وظایف جعبه دنده خودرو روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا
