اگر مادر در نیمه اول بارداری به آبله مرغان دچار شود، احتمال بروز ناهنجاری های جنینی افزایش می یابد. این عفونت ویروسی می تواند به بروز مشکلاتی نظیر زخم های پوستی، آسیب مغزی و … در جنین گردد. برای اطلاع از خطرات آبله مرغان در بارداری و روش های پیشگیری و درمان آن با ادامه مطلب همراه ما باشید.
انواع خطرات آبله مرغان در بارداری
آبله مرغان در بارداری خطرات بسیاری را برای مادر و جنین به دنبال دارد. از این رو لازم است پیش از بارداری این مسئله از سوی مادر و پزشک متخصص وی جدی گرفته شود. این بیماری عفونی ویروسی می تواند منجر به بروز مشکلاتی مانند زخم های پوستی، ناهنجاری های چشمی، آسیب های مغزی، اختلال در اندام ها و مشکلات گوارشی در جنین گردد.
خطرناک ترین دوره ابتلا به آبله مرغان در حاملگی بیست هفته اول گزارش شده است که می تواند به بروز سندرم واریسلا مادرزادی در جنین منجر شود. ابتلا به آبله مرغان در نیمه اول حاملگی احتمال بروز ناهنجاری های جنینی را افزایش می دهد.
این ناهنجاری ها شامل نواقص جسمی، نقص در عملکرد اندام و حتی در موارد شدید، مرگ جنین داخل رحم می باشد. جنین ممکن است با مشکلاتی همچون کاهش رشد، ناهنجاری های عضلانی یا حتی نقص در اندام های حیاتی مثل قلب و ریه مواجه شود.
به طور کلی آبله مرغان می تواند برای سلامتی همه مادران در این دوران خطرناک باشد. عوارضی نظیر پنومونی، هپاتیت و آنسفالیت ممکن است عوارضی باشد که ابتلا به آبله مرغان در حاملگی از علل آن ها باشد. شایان ذکر است به ندرت ممکن است خانم باردار در اثر آبله مرغان جان خود را از دست دهد.
به دلیل خطرات احتمالی اشاره شده همه بانوان بایستی قبل از بارداری و طی حاملگی پزشک را در جریان عدم ابتلا به آبله مرغان در طول زندگی قرار دهند. در این شرایط پزشک بهترین پیشگیری را بر اساس شرایط فرد مدنظر قرار می دهد. ذر ادامه مطلب پیرامون آبله مرغان در حاملگی بیشتر صحبت می کنیم.
علائم بیماری آبله مرغان
آبله مرغان یک بیماری عفونی است که توسط ویروسی به اسم واریسلا زوستر به وجود می آید. در گذشته این بیماری شایع بود ولی در حال حاضر شیوع آن کاهش یافته است. چرا که واکسن جلوگیری از آبله مرغان در دسترس قرار گرفته و همه افراد را در مقابل بعضی بیماری ها مصون می سازد.
ابتلا به آبله مرغان در کودکان خطرناک نبوده ولی بعضی افراد از جمله خانم های باردار و نوزادان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عوارض این بیماری هستند. احتمال بروز بیماری آبله مرغان در حاملگی کم بوده و بیشتر خانم های باردار در برابر این بیماری مصون هستند.
زیرا قبلا به این عفونت مبتلا شده یا در مقابل آن واکسینه هستند. لازم است پیش از بارداری یا در اوایل این دوران با پزشک در این رابطه مشورت داشته باشید تا اطمینان یابید در مقابل آبله مرغان مصون هستید. از جمله علائم این بیماری عبارت است از:
- خارش
- تب بالا
- جوش های قرمز و تاول دار روی پوست
- تنگی نفس
- ایجاد زخم
- دردهای عضلانی
خطرات آبله مرغان دوران حاملگی به زمان بروز بیماری و وضعیت سلامت عمومی مادر بستگی دارد. این بیماری ویروسی به راحتی از فرد مبتلا منتقل می شود. از این رو خانم های باردار بایستی از قرارگیری در کنار افراد مبتلا خودداری کنند.
بانوانی که قبلا به آبله مرغان مبتلا نشده اند بیشتر از سایرین در معرض این بیماری قرار می گیرند. از این رو خطر ابتلا به آبله مرغان در تماس حضوری با فرد مبتلا حدود نود درصد می باشد. این بیماری معمولا خود به خود بهبود پیدا می کند ولی در مواردی می تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد.
عارضه نادر بیماری آبله مرغان برای خانم های باردار
همانطور که اشاره شد آبله مرغان یکی از بیماری های ویروس شایع بین کودکان و بزرگسالان است که ویروس واریسلا زوستر عامل این بیماری می باشد. معمولا آبله مرغان در کودکان خطر جدی به همراه نداشته ولی اگر خانم باردار به آن مبتلا شود، خطرات جدی برای جنین و مادر به دنبال دارد.
سندرم واریسلا مادرزادی یکی از عوارض نادر ولی جدی آبله مرغان در دوران حاملگی است که می تواند به نواقص جسمی و ذهنی کودک منجر شود. این سندرم با مشکلاتی از جمله زخم های پوستی، اختلالات عصبی و ناهنجاری های چشمی جنین در ماه های اولیه تولد ظاهر می شود.
در ضمن حدود ۱۰-۲۰ درصد خانم هایی که به آبله مرغان مبتلا می شوند، ذات الریه را تجربه می کنند. ۴۰ درصد از این بانوان هم ممکن است جان خود را از دست دهند. از سویی نوزادی که مادرش در نیمه اول بارداری دچار آبله مرغان شده عوارض کمتری خواهد داشت.
حدود دو درصد از نوزادان تحت تاثیر خطرات این بیماری از جمله تشنج، نابینایی، اختلالات استخوانی، فلج شدن اندام و عقب ماندگی ذهنی قرار می گیرند. اگر سن بارداری بیشتر باشد، احتمال بروز این عوارض در نوزاد بیشتر می شود.
از این رو پیشگیری از ابتلا به آبله مرغان در دوران حاملگی اهمیت زیادی دارد. به این ترتیب در این دوران سعی کنید از تماس با افراد مشکوک به آبله مرغان جدا خودداری کنید. در صورتی که مادر باردار آبله مرغان داشته و هر یک علائم زیر را مشاهده می کند باید در بیمارستان بستری شود:
- مشکلات قفسه سینه و تنفس
- خواب آلودگی
- سردرد
- استفراغ یا احساس بیماری
- راش شدید
- خونریزی واژینال
- جوش همراه با خونریزی
این علائم نشانگر ابتلا به آبله مرغان در بارداری هستند و به مراقبت ویژه نیاز است.
تشخیص آبله مرغان در خانم باردار
خانم های باردار با سابقه نامشخص یا بدون سابقه قبلی ابتلا به آبله مرغان یا از کشورهای گرمسیری و نیمه گرمسیری که در معرض عفونت بوده اند، بایستی آزمایش خون جهت تعیین ایمنی یا عدم ایمنی ویروس آبله مرغان انجام دهند.
ممکن است پزشک آزمایش خون یا یک سواب از بثورات را بررسی کند تا اطمینان یابد که بیماری خانم باردار آبله مرغان است.
خطرات آبله مرغان در مراحل مختلف حاملگی
خطرات آبله مرغان در مراحل مختلف حاملگی به صورت زیر است:
سه ماهه اول
اگر مادر باردار در بیست هفته اول بارداری به آبله مرغان دچار شود، خطر ابتلای نوزاد به سندرم واریسلا مادرزادی بیشتر می شود. این سندرم وضعیت نادر و جدی از نقایص مادرزادی می باشد که می تواند به آسیب های شدید در نواحی مختلف بدن نوزاد از جمله اسکار پوستی، اختلال در ساختار و عملکرد بازو و پاها، اختلال جدی در سیستم عصبی مرکزی و چشم ها منجر گردد.
سه ماهه دوم
اگر مادر باردار در سه ماهه دوم به آبله مرغان مبتلا شود، بثورات پوستی خارش دار و تاول های مشابه را تجربه می کند. این وضعیت نه تنها به طور مستقیم بر سلامت مادر اثر منفی دارد بلکه می تواند سلامت جنین را هم تحت تاثیر قرار داده و عوارضی مانند ذات الریه را منجر شود.
در این مرحله از حاملگی، خطرات مربوط به آبله مرغان ممکن است تشدید شده و به مراقبت های پزشکی بیشتری نیاز شود.
سه ماهه سوم
اگر خانم باردار در سه ماهه سوم به آبله مرغان مبتلا شود ممکن است درمان با داروهای ضد ویروسی موجب کاهش تب و علائم بیماری شود. اگرچه این داروها ممکن است پیش از هفته بیستم هم تجویز شوند. مراجعه به پزشک برای تعیین بهترین زمان و روش درمان الزامی می باشد.
اگر نوزاد تازه متولد شده به آبله مرغان مبتلا گردد، تغذیه با شیر مادر می تواند به تقویت سیستم ایمنی نوزاد کمک کرده و از بروز عوارض جدی تر جلوگیری شود. ضمنا نوزادی که مادرش در سه ماهه سوم به آبله مرغان مبتلا شده خطر عفونت های شدید(عفونت ریه یا پنومونی) و مشکلات تنفسی را تجربه می کند.
ابتلا به آبله مرغان در ابتدای بارداری می تواند به سقط جنین یا زایمان زودرس نیز منجر شود. همچنین نقص های عصبی در نوزاد نظیر میکروسفالی را به همراه دارد. نوزاد متولد شده از مادری که به آبله مرغان مبتلا بوده ممکن است با کوررنگی و نواقص چشمی مواجه شود.
درمان آبله مرغان حاملگی
اکنون که با خطرات بیماری آبله مرغان برای مادران باردار آشنا شدید، بد نیست به راه های درمان آن نیز اشاره ای داشته باشیم. درمان آبله مرغان در این دوران بایستی با دقت و تحت نظر پزشک صورت گیرد. از جمله این روش های درمانی عبارت است از:
۱. ممکن است داروهای ضد ویروسی مانند آسیوکوویر تجویز شوند تا شدت بیماری کاسته شود و از عوارض جدی جلوگیری گردد. این داروها بخصوص در موارد شدید یا هنگامی که آبله مرغان در ابتدای حاملگی تشخیص داده شود احتمالا موثر است.
۲. برای کاهش علائم بیماری مانند تب و خارش داروهایی مانند پاراستامول جهت کاهش تب و آنتی هیستامین برای کاهش خارش تجویز شود. دوز و نوع دارو ضروری بوده و بایستی تحت نظر پزشک باشد.
۳. اگر بیماری شدیدا پیشرفت کرده باشد ممکن است به بستری در بیمارستان و مراقبت های ویژه نیاز شود. این مراقبت ها شامل درمان های حمایتی و استفاده از داروهای تجویزی برای کنترل عوارض بیماری هستند.
۴. استراحت کافی و مراقبت های عمومی نظیر مایعات و تغذیه مناسب هم می تواند به بهبود وضعیت کمک نماید.
۵. اگر آبله مرغان در حین زایمان تشخیص داده شود ممکن است به مراقبت های ویژه برای نوزاد نیاز شود.
۶. از جمله درمان های خانگی برای بیماری آبله مرغان این است که مایعات زیادی مصرف کنید. از کرم یا ژل های خنک کننده استفاده کرده و پاراستامول را جهت کاهش دمای بدن یا تسکین درد مصرف کنید. آنتی هیستامین های تجویزی را نیز به موقع استفاده کنید.
این اهمیت دارد که هر نوع اقدام درمانی یا دارویی تنها با تجویز و نظارت پزشک انجام شود. چرا که ممکن است برخی داروها در دوران بارداری ممنوعیت داشته باشند.
روش های پیشگیری از آبله مرغان در حاملگی
پیشگیری موثر می تواند بروز مشکلات جدی برای مادر و جنین در راستای بیماری آبله مرغان را کاهش دهد. از جمله این اقدامات عبارت است از:
۱. یکی از موثرترین اقدامات برای پیشگیری از ابتلا به آبله مرغان، دریافت واکسن قبل از حاملگی می باشد. خانمی که قصد بارداری دارد، باید واکسن آبله مرغان را قبل از شروع حاملگی دریافت نماید. این واکسن معمولا به صورت دو دوز با فاصله چند ماه از یکدیگر تزریق می شوند تا ایمنی مورد نیاز فراهم شود.
واکسیناسیون آبله مرغان در دوران حاملگی توصیه نمی شود از این رو اطمینان از دریافت واکسن مذکور قبل از بارداری اهمیت دارد. اگر بارداری در حال حاضر شروع شده نباید واکسن آبله مرغان دریافت شود و باید از دیگر روش های پیشگیری از ابتلا به آبله مرغان استفاده شود.
۲. شستن منظم و صحیح دست ها با آب و صابون می تواند به صورت قابل توجهی از ابتلا به آبله مرغان جلوگیری کند. این اقدام ساده موجب حذف ویروس و باکتری ها از دست ها شده و احتمال انتقال بیماری کاسته می شود.
۳. خانم باردار باید از تماس نزدیک با افراد مبتلا به آبله مرغان جدا خودداری کند. این مسئله بخصوص در محیط های عمومی یا در دید و بازدیدهای خانوادگی که احتمال ابتلا به این بیماری هست، حائز اهمیت می باشد.
با رعایت این اقدامات خانم باردار تا حد زیادی می تواند از خطر ابتلا به این بیماری و عوارض احتمالی آن برای خود و جنین بکاهد.
عوارض ابتلا به آبله مرغان در حاملگی
آبله مرغان می تواند برای مادر باردار و جنین عوارضی به همراه داشته باشد. از این رو لازم است در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود. اگر مادر در ۲۰ هفته ابتدای بارداری به این بیماری مبتلا شود، ممکن است در معرض خطر ابتلا به سندرم واریسلا مادرزادی قرار گیرد.
این سندرم یک نوع نادر از نقایص جدی مادرزادی می باشد که می تواند سبب بروز مواردی همچون اسکار پوستی، مشکلات در بازو، پا، مغز و چشم نوزاد شود. در صورتی که آبله مرغان چند روز قبل از زایمان تا ۴۸ ساعت بعد از زایمان بروز یابد، ممکن است نوزاد با عفونت بالقوه تهدید کننده زندگی متولد شود.
در شرایطی که مادر و نوزاد هر دو به آبله مرغان مبتلا شده باشند، ممکن است زخم های پوستی و ناهنجاری های چشم و دستگاه گوارش در نوزاد ایجاد شود. در پایان این مطلب از همراهی شما سپاسگزاریم و امیدواریم نهایت استفاده را برده باشید.
همچنین در صورت تمایل برای آشنایی با نشانه های سندرم هلپ در بارداری و علائم تیروئید هاشیموتو در بارداری روی لینک ها کلیک و از این مقالات بازدید کنید.
منبع : آرگا
