نمو هر نوزادی برای رشد نیاز به بند ناف داشته است. در تمامی ۹ ماه از شکل گیری نوزاد، مادر به کمک بافت بند ناف هر آنچه که برای رشد او لازم بوده است را ارسال می کند و از جان خود می بخشد. بند ناف زرد رنگ بوده که آهسته رنگی قهوه ای یا سیاه به خود می گیرد. افتادن بند ناف که با ایجاد زخم های کوچکی طی گذشت یک ماه صورت می پذیرد، اگر بهداشت رعایت نشود با عفونت همراه می شود. از مهم ترین نشانه های عفونت ناف، تورم و ترشح اطراف بند ناف، قرمزی و سفت شدن آن نقطه است که اگر در همان مراحل مشاهده درمان نشود، عفونت از جریان خون وارد شده و نوزاد را مبتلا به عفونت استخوان و مفاصل می کند.اما به تعریف گسترده تر بدانید که عفونت ناف چیست؟ در ۹ ماهی که نوزاد درون رحم مادر زیست می کند به کمک جفت اکسیژن و مواد غذایی لازم را برای رشد دریافت می کند. جفت در حقیقت بند ناف را به شکم جنین متصل می کند اما همیشگی نبوده و پس از زایمان برش داده می شود. ساختار جفت دارای یک سیاهرگ و دو سرخرگ نافی است که مجاری ارتباط دهنده بین مثانه و دستگاه گوارش در آن وجود دارد، اگر بند ناف پس از تولد به خوبی بسته نشود احتمال خونریزی پیش می آید.
علت عفونت بند ناف نوزاد برای چیست؟
پس از تولد خانواده ها باید تمامی نیاز های بهداشتی بند ناف نوزاد را رعایت کنند. از دستکاری بند ناف پیشگیری کرده و پس از هر بار حمام به خوبی خشک و تمیز نمایند.
هنوز هم برخی خانواده ها باور های غلطی دارند که برای افتادن ناف از خمیر یا الکل استفاده دارند که این خود به تنهایی منجر به شکل گیری عفونت می شود.
اگر در زایشگاه بند ناف غیر بهداشتی و همراه با آلودگی برش داده شود، عفونت شکل می گیرد.
اما مهم ترین عامل عفونت، بازی کردن با بند ناف و دست های آلوده مراقبین نوزاد است.
نشانه های شکل دهنده عفونت در ناف نوزاد کدام اند؟
- سرخی و تورم در اطراف بند ناف
- ترشحات زرد رنگ
- التهاب بند ناف
- تب و بی حال شدگی نوزاد
- خونریزی
- دیر افتادن بند ناف
- بوی بد از ناف نوزاد
- چرک در ناف
- ترشحات همراه با بوی بد و نامطبوع
عوامل تاثیر گذار در شکل گیری عفونت ناف نوزاد کدام گزینه ها هستند؟
- وزن کم نوزاد هنگام تولد
- زایمان طولانی و سخت
- پاره شدگی کیسه آب مادر
- عفونت بدن مادر
- ایجاد نقص در سیستم ایمنی بدن نوزاد
- زایمان غیر بهداشتی
- زایمان در منزل و بدون امکانات درمانی
- قراردهی لوله نافی برای نوزاد
- عدم آشنایی با اصول نگهداری از بند ناف و عدم رسیدگی به بهداشت او
- استفاده از مواد مضر و خطر آور برای خشک شدن بند ناف چون: خاکستر، روغن، خمیر یا سرمه
- لمس بند ناف با دست های آلوده و تلاش برای جداسازی آن
چه دسته از نوزادان بیشتر در معرض ابتلا به عفونت های بند ناف هستند؟
- نوزادان دارنده لوله نافی
- نوزادان دارنده وزن کمتر از ۲ و نیم کیلوگرم
- نوزادان متولد شده با اشکال کیسه آب پاره
- نوزادان متولد شده با اشکال شرایط غیر بهداشتی
عفونت ناف نوزاد در طب پزشکی چگونه درمان می شود؟
برای درمان هر بیماری ای نیاز به معاینه و تشخیص درست از سوی پزشک است. پزشک در شروع نوزاد را معاینه کرده و گاه مقداری از مایع زرد رنگ ناف را بر می دارد تا به عنوان نمونه گیری به آزمایشگاه ارسال کند. اگر عفونت شدید تر باشد نمونه خونی و مغزی نخاعی را برای کشت جمع آوری می کند. در آزمایشگاه با اعلام نتیجه عفونت باکتریایی پزشک برای درمان آنتی بیوتیک های خاصی را تجویز می کند، آنتی بیوتیک هایی وریدی که حتما برای بستری شده ها استفاده می شود اما در عفونت های سطحی پماد تتراسایکلین کافی است.
عفونت ناف نوزاد در طب خانگی چگونه درمان می شود؟
- همواره بند ناف نوزاد را با دست های شست و شو داده شده، تمیز و خشک نگهداری کنید.
- لباس های تنگ و دگمه دار را تن نوزاد نکنید چون امکان وارد شدگی آسیب وجود دارد.
- حتما دلیل دیر افتادن بند ناف نوزاد را بررسی کنید.
- بهتر است خشک شدن بند ناف در فضایی از هوای آزاد صورت بگیرد.
- بند ناف را زیر پوشک نوزاد قرار ندهید.
- برای برخورد با ترشحات عفونی ناف از پماد موپیروسین کمک بگیرید.
- اگر ترشح به حالت خونآبی یا قرمزی دور ناف کمتر از یک سانتی متر بود، با هر بار تعویض باند، بند ناف را با بتادین تمیز نمایید.
- مناسب ترین راه برای تمیز کردن بند ناف، پارچه نخی استریل شده و آب جوشیده خنک شده به همراه مقداری نمک است.
- قبل و بعد استفاده از پماد به روی پوست نوزاد، دست ها را شست و شو دهید.
- تا پیش از افتادن بند ناف، نوزاد را در آب فراوان شست و شو و حمام ندهید.
- هرگز سعی در جداسازی و سوزاندن بند ناف نداشته باشید.
- برای درمان به پزشک مراجعه کرده تا او تجویز های درستی برای بهبود ناف نوزاد داشته باشد.
- هرگز برای کمک گیری به روند درمانی عفونت ناف، الکل را مصرف نداشته باشید.
عفونت ناف نوزاد در طب سنتی چگونه درمان می شود؟
- کمپرس گرم
- شست و شو با آب نمک
- استفاده از سرکه سفید
- استفاده از زردچوبه
- درمان گیاهی به کمک آلوئه ورا، عسل و ….
عدم درمان عفونت ناف چه عوارضی را برای نوزاد ایجاد می کند؟
اگر بی توجهی والدین سبب شود که تشخیص و درمان عفونت باکتریایی ناف به عقب برسد، آهسته عفونت وارد جریان خون شده تا استخوان و مفاصل را با خود درگیر کند.
نکات مراقبتی از بند ناف نوزاد را تعریف کنید؟
- پیش از دست زدن به بند ناف نوزاد، حتما دست ها را شست و شو دهید.
- تا جایی که شرایط وجود دارد، از خیس شدن بند ناف پیشگیری کنید.
- برای تمیز کردن نوزاد از دستمال مرطوب کمک بگیرید.
- اگر بنا به هر دلیلی بند ناف خیس شد، با حوله ای تمیز و آهسته شروع به خشک کردن آن کنید.
- پوشک نوزاد را به گونه ای دور کمر نوزاد بسته کنید که با بند ناف برخوردی نداشته باشد.
- احتمال شکل گیری عفونت در نوزاد را با دور سازی از تماس پوست به پوست کاهش دهید.
- برای تقویت سیستم ایمنی بدن از ابتلا به عفونت های باکتریایی، تغذیه از شیر مادر را فراموش نکنید.
در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات چگونگی مراقبت از بند ناف نوزاد و زمان افتادن بند ناف را نیز مطالعه نمایید.
منبع : آرگا
