دسته ها
چهارشنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۳

نشانه های بیماری خواب آفریقایی (بیماری تریپانوزومیازیس) و روش های درمان

  • شیوا فهیمی
  • ۹ اردیبهشت ۱۴۰۲
  • ۰

در بیماری خواب آفریقایی ساعت مغز خراب می شود و چرخه خواب و بیداری فرد به هم می ریزد. عامل انتقال انگل این بیماری پشه تسه تسه است. در این مطلب پیرامون علائم و درمان بیماری خواب آفریقایی صحبت می کنیم.

حشره تسه تسه عامل انتقال انگل بیماری خواب آفریقایی بوده و سبب از کار افتادن ساعت مغز فرد می شود. به این ترتیب بیمار در حالتی بین خواب و بیداری قرار می گیرد و درک حسی وی از محیط بیرونی مختل می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر از از این بیماری با ادامه مطلب همراه ما باشید.

علائم و درمان بیماری خواب آفریقایی

در بیماری خواب آفریقایی(تریپانوزومیازیس) ساعت مغز خراب می شود. در حقیقت انگلی به اسم تریپانوزوما عامل خرابی این ساعت است. این انگل توسط حشره ای به اسم تسه تسه انتقال یافته که بومی افریقاست. هنگامی که ساعت مغز خراب می شود چرخه خواب و بیداری به هم ریخته و فرد در طول روز حالتی بین خواب و بیداری پیدا می کند.

در این حالت درک حسی بیمار از محیط پیرامون مختل شده و دچار توهم و هذیان گویی می شود. به عبارتی شخصیت فرد بیمار کاملا تغییر می کند. حتی ریتم هورمونی بدن نیز با اختلال روبرو شده و از آنجا که اکثر هورمون ها برای ترشح ریتمیک مناسب به ساعت مغز سالم نیاز دارند در نهایت این بیماری منجر به خواب دایم و کما می شود.

بیماری تریپانوزومیازیس

بیماری خواب آفریقایی که به اسم تریپانوزومیازیس آفریقایی انسان هم شناخته می شود نوعی عفونت انگلی است که توسط پشه تسه سته ایجاد می شود. دو نوع از این بیماری وجود دارد که هریک بومی مناطق مختلف جنوب صحرای افریقا هستند و از طریق انگل های کمی متفاوت بروز می یابند.


مطابق یافته های مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری سی دی سی هر دو سویه در صورت عدم درمان فوری عفونت کشنده می باشند. به این ترتیب اگر فرد تحت درمان پزشکی قرار نگیرد تریپانوزومیازیس افریقای شرقی معمولا در عرض چند ماه سبب مرگ فرد می شود. و اگر تریپانوزومیازیس افریقایی غربی درمان نشود در نهایت کشنده خواهد بود.

بیماری مذکور افراد خیلی کمی را نسبت به یک یا دو دهه قبل تحت تاثیر قرار می دهد ولی هنوز نیز بخش بزرگی از جمعیت جهان را به طور بالقوه تهدید می کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه انتقال بیماری تریپانوزومیازیس، علائم و اقداماتی که باید انجام گیرد با ادامه مطلب همراه ما باشید.

علائم بیماری تریپانوزومیازیس

در بیماری تریپانوزومیازیس  عفونت انگلی ایجاد می شود به این شکل که مهاجم اول خون، غدد لنفاوی، و بافت های چربی بدن فرد را مورد هدف قرار می دهد و در وضعیت خطرناک تر انگل به سیستم عصبی مرکزی وارد می شود. در نهایت سبب اختلال های عمده در عملکرد ارادی و غیر ارادی انسان می شود.

تشخیص بیماری تریپانوزومیازیس  افریقایی در مرحله اول هنگامی که علائم تقریبا شایع بوده و می توانند دیگر شرایط کمتر جدی را تقلید نمایند، دشوار باشد. از جمله :

  • سردرد
  • زخم پوستی
  • تب
  • درد مفاصل
  • خستگی
  • تورم غدد لنفاوی
  • خارش پوست
  • کاهش وزن غیرقابل شرح
  • تورم در کبد و طحال

مرحله دوم هنگامی روی می دهد که انگل ها از خون به مغز حرکت کرده و علائم عصبی جدی تر را نمایان می کنند از جمله:

  • بی خوابی
  • گیجی
  • توهم
  • از دست دادن مهارت های حرکتی
  • خواب آلودگی طی روز
  • تشنج
  • تغییرات رفتاری
  • خواب آلودگی پیش رونده که گاهی مواقع منجر به کما می شود.

ابتلا به این بیماری قبل از این که علائم آن به مرحله دوم برسد حائز اهمیت است. علائم اولیه می تواند مشابه علائم بیماری های کمتر جدی بوده و تشخیص را دشوار نماید. اگر در هر یک از نواحی هستید که احتمال گزش مگس تسه تسه وجود دارد و هر یک از علائم بالا در فردی مشاهده شد سریعا باید تحت درمان قرار گیرد. آزمایش خون برای تریپانوزومیازیس نوع غربی در دسترس است.

باید اشاره کرد تشخیص بیماری توسط غربالگری جمعیت در خطر از طریق آزمایش خون صورت می گیرد تا از نوع شدید این عارضه جلوگیری شود. در صورتی که بیماری در مرحله اول و قبل از بروز علائم عصبی شناسایی شود درمان آن زودتر اتفاق می افتد.

افراد در معرض خطر ابتلا به بیماری تریپانوزومیازیس

انگلی که سبب بیماری خواب آفریقایی می شود بومی آن بوده و ۳۶ کشور در جنوب صحرای افریقا که ۶۵ میلیون نفر در آن زندگی می کنند را تهدید می کند. حشره یا مگس تسه تسه در نواحی روستایی رشد کرده که بیشتر آن ها فاقد مراقبت های پزشکی کافی، بهداشت و آب شیرین هستند.

افرادی که در نزدیکی جنگل ها یا چمنزارهای این نواحی زندگی می کنند یا از آن ها عبور می کنند مانند گردشگران، چوپان ها، شکارچیان و … توسط این حشره گاز گرفته می شوند بیشتر در معرض خطر رویارویی با انگل این بیماری هستند. در مواردی گاو حامل عفونت می شود.

شایان ذکر است تلاش های بین المللی در سال های اخیر در مهار بیماری تریپانوزومیازیس موفقیت آمیز بوده و سازمان بهداشت جهانی گزارش داده تنها صد مورد از نوع شرقی و ۶۰۰ مورد از نوع غربی در سال ۲۰۲۰ دچار شده اند.

درمان بیماری تریپانوزومیازیس

باید اشاره کرد درمان بیماری خواب افریقایی با توجه به این که فرد مبتلا در چه مرحله ای قرار دارد و این که نوع شرقی است یا غربی متفاوت می باشد. برای درمان مرحله اول بیماری نوع غربی داروی پنتامیدین و درمان مرحله اول بیماری نوع شرقی خواب افریقایی داروی سورامین تجویز می شود.

در حال حاضر تنها پنتامیدین به شکل تجاری در ایالات متحده وجود دارد. هر چند سایر داروها را می توان برای اهداف تحقیقاتی مورد استفاده قرار داد. درمان قدیمی تر برای مرحله دوم نظیر ملاسوپرول و افلورنیتین عمدتا به نفع ترکیب از افلورنتین و نیفورتیموکس نخستین بار در سال ۲۰۰۹ استفاده شد.

از درمان های امیدوار کننده جدیدتر برای درمان بیماری تریپانوزومیازیس افریقایی داروی خوراکی فکسینیدازول می باشد. این دارو در هر دو مرحله موثر بوده و برای استفاده در مورد بیماری خواب غربی در سال ۲۰۱۹ مورد تایید قرار گرفت. در حال حاضر برای استفاده در نوع شرقی هم در حال آزمایش می باشد.

گفتنی است سازمان های بین المللی بهداشت هنوز در تشخیص و درمان این بیماری کشنده و نادر با چالش های اقتصادی و جغرافیایی مواجه می باشند ولی پیشرفت های شایانی نیز داشته اند. همچنین در صورت تمایل برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بیماری هایی که عامل آن حشرات هستند از جمله بیماری زیکا و سالک روی لینک ها کلیک کنید.

منبع : آرگا

مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *