انسداد یا گیر روده به علت حرکات کم روده یا مسدود شدن آن بروز می کند. این مشکل سبب شده هیچ غذا، نوشیدنی و گازی از داخل روده عبور نکند که در این شرایط بایستی حتما اقدام درمانی موثر صورت گیرد. در این مطلب با روش های خانگی درمان گیر روده آشنا می شوید.
درمان گیر روده با روش های خانگی و گیاهی
درمان گیر روده هم از طریق دارو و هم از طریق روش های خانگی و گیاهی امکان پذیر است. مواد غذایی در طی شبانه روز به طور مرتب از معده وارد روده کوچک و در ادامه روده بزرگ شده و در نهایت باقی مانده مواد جذبی به شکل مدفوع از بدن خارج می گردند.
حال اگر به دلایلی این فرایند با مشکل روبرو شود، به طور مثال در اثر تومور یا پیچ خوردگی روده، انسداد یا گیر ایجاد شده که می تواند ناقص یا کامل باشد.
مواد غذایی جمع شده در روده پیش از محل انسداد که شامل مایعات و ترشحات اسیدی و آنزیمی است، گاز تولید کرده و سبب اتساع پیشرونده روده و در نهایت پارگی روده می شوند. این امر سبب وارد شدن مواد خطرناک به حفره شکمی شده و می تواند منجر به مرگ گردد.
گیر یا انسداد روده

گیر یا انسداد روده اصطلاح پزشکی بوده که به علت حرکات کم روده یا مسدود شدن آن ایجاد می شود. این گرفتگی سبب شده هیچ نوشیدنی، غذا یا گازی از درون روده نتواند عبور کند. گیر روده می تواند پس از جراحی روی دهد و و علل مختلفی نیز برای این شرایط وجود دارد.
گیر روده همانند روده یک نگرانی بزرگ بوده و افراد بعد از ابتلا به این مشکل اطلاع ندارند که دچار انسداد روده شده اند، از این رو به خوردن ادامه داده و در نتیجه مواد غذایی روی هم جمع می شود. ممکن است این انباشت مواد در روده به حدی رسیده که پاره شود. علت نیز محتوای روده بوده که سطح زیادی از باکتری داشته و می توانند به سایر نواحی بدن برسد. در صورت بروز گیر روده حتما باید نسبت به معالجه سریع آن اقدام شود.

گیر روده با چه علائمی همراه است؟
از جمله علائم گیر روده عبارتند از:
- از دست دادن اشتها
- دل پیچه شدید
- سرگیجه
- یبوست و تب
- نفخ شدید و تورم شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- عدم دفع گاز روده
در این وضعیت شکم با گازهایی پر می شود که توان خروج از مقعد را ندارند به این ترتیب شکم تنگ و سفت شده و ظاهر متورمی پیدا می کند. در صورتی که پس از عمل جراحی این علائم مشاهده شد، سریعا به پزشک مراجعه کنید. البته نوع علائم و شدت آن به محل گیر روده بستگی دارد. به طور مثال در انسداد روده باریک حالت تهوع و استفراغ شدیدتر است تا در انسداد روده بزرگ.
علل مکانیکی گیر روده
از علل مکانیکی گیر و انسداد روده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تومورهای روده ای
- پیچ خوردگی روده به دور خودش
- گیر افتادن روده در سوراخ های دیواره شکم مانند انواع فتق شکمی که تا ۲۰ درصد سبب گیر روده می شوند.
- گیر افتادن اجسام خارجی درون روده
- فشار باندهای ناشی از چسبندگی روده پس از عمل جراحی های کهنه
- درون هم رفتن روده ها که در کودکان شایع می باشد.
علل گیر روده
گیر روده پس از جراحی یک اتفاق رایج بوده که اغلب برای تسکین حرکات روده دارو تجویز می شود. در این وضعیت ممکن است روده کاملا مسدود نشده باشد ولی حرکت آن درست و کامل نباشد از این رو هضم و حرکت در روده خوب صورت نمی گیرد. از جمله داروهایی که سبب این مشکل می شود عبارتند از:
- مورفین
- هیدرومورفون
- اوکسی سودون
- داروهای ضد افسردگی مانند ایمیپرامین
از دیگر علل گیر روده می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سرطان روده
- بیماری کرون
- بیماری پارکینسون
- دایورتیکولیتیس
عوامل خطر گیر روده
گیر روده در سی روز ابتدایی بعد از جراحی رایج بوده به ویژه اگر جراحی شکمی صورت گرفته باشد. فرایند جراحی مربوط به معده و شکم، بخش بالایی روده را درگیر نموده و حرکات روده را نشانه می گیرد. این بخش محلی است که ممکن است جراح با آن تماس داشته و ممکن است روی روده زخم ایجاد شده باشد. وضعیت های دارویی که می توانند این شرایط را تشدید کنند عبارتند از:
- عدم تعادل الکترولیت ها
- سابقه اختلالات روده
- سابقه ابتلا به جراحت و آسیب دیدگی روده ای
- کاهش وزن سریع
- مسمومیت های عفونی
- افزایش سن
- بیماری های مرتبط با سرخرگ
معالجه خانگی گیر روده
شایان ذکر است که معالجه گیر روده به صورت بستری در بیمارستان صورت می گیرد و معالجه خودسرانه در منزل بسیار خطرناک است. اما با تشخیص پزشک و در موارد خفیف می توان برخی از معالجات خانگی را در راستای بهبود انسداد روده انجام داد. بهترین راه برای تشخیص گیر روده مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمایش های مربوط به این مشکل است.
همچنین بهترین درمان برای آن راهکارهای پزشکی مانند مصرف دارو یا عمل جراحی است که پزشک متناسب با وضعیت و پیشرفت بیماری، روش درمانی موثر را تجویز و یا توصیه می دارد. به این ترتیب اقدام برای درمان خانگی انسداد روده توسط گیاهان دارویی باید با مشورت پزشک معالج صورت گیرد. از جمله این درمان ها عبارتند از:
۱. میوه کیوی
میوه کیوی سرشار از فیبر بوده و با کمک به رشد باکتری های مفید در روده به هضم و سلامت روده کمک می نماید. این میوه سیستم روده را تحریک کرده تا از یبوست جلوگیری شود. ضمنا کیوی معمولا به عنوان یک ملین طبیعی و پر خاصیت برای رفع یبوست پیشنهاد می شود. همچنین مصرف منظم آب کیوی در دفع سموم و مواد اضافی از بدن موقر بوده و از سرطان روده بزرگ جلوگیری می کند.
۲. قهوه
مصرف قهوه عملکرد روده بزرگ را بهبود بخشیده و باید اشاره داشت قهوه بدون کافئین تا حدودی این کارکرد را کاهش می دهد. ولی اثر آن را به طور کلی از بین نمی برد و همچنان تاثیر دارد. به این ترتیب قهوه کافئین دار جهت کارکرد بهتر روده بزرگ نقش موثر تری دارد. البته تاثیرات قهوه در بهبود کارکرد روده به مواد تشکیل دهنده آن هم برمی گردد نه الزاما کافئین.
۳. بابونه
از جمله خواص بابونه کمک به هضم غذا، درمان تورم معده، درمان نفخ و گاز معده و … می باشد. از این رو دمنوش این گیاه دارویی به همراه شکر سرخ، یکی از روش های خانگی جهت درمان انسداد روده محسوب می شود. ضمنا مصرف موضعی روغن بابونه روی شکم (روده ها و معده) موثر است. این کار را طی روز هر سه ساعت یک مرتبه انجام دهید.
ناگفته نماند قدرت این گیاه در کاهش التهاب و تسکین گرفتگی های روده آن را به عنوان یک درمان عالی جهت بیماری سندرم روده تحریک پذیر مطرح ساخته است.
۴. روغن بادام تلخ
یکی دیگر از روش های بهبود گیر روده خوردن ترکیب روغن بادام تلخ به میزان یک قاشق در آب جوش می باشد.
۵. انجیر
انجیر سبب افزایش حرکات روده می شود و در حقیقت یک ملین بوده و یکی از درمان های موثر در انسداد روده و بهبود یبوست محسوب می شود. این ویژگی انجیر به علت تعداد زیادی هسته و فیبرهای نامحلول در میوه است که یک لایه محافظتی روی مخاط روده کوچک و بزرگ ایجاد کرده به این ترتیب از آسیب مکانیکی به مخاط روده جلوگیری می کند.
به این ترتیب برای بهبود مشکلات گوارشی ۱۴ انجیر را جوشانده و بعد آب آن را مصرف نمایید.
۶. گل سرخ
گل سرخ خواص ضد باکتریایی داشته و آنتی اکسیدان و ویتامین های موجود در آن التهاب روده را از بین می برد. نوشیدن یک لیوان دمنوش یا شربت گل سرخ در روز سبب بهبود دل درد، نفخ و زخم روده می گردد. همچنین عفونت های دستگاه گوارشی را برطرف می سازد. برای بهبود گیر روده دمنوش گل سرخ استفاده شود.
روزانه سه لیوان دمنوش گل سرخ و برگ سنا نوشیده شود. البته این دمنوش بسیار قوی بوده و ضروری است پیش از مصرف با پزشک حتما مشورت داشته باشید.
۷. اسفناج
اسفناج به دلیل ملین بودن و ترکیبات آن برای درمان یبوست مورد استفاده واقع می شود. همچنین این گیاه به بهبود ورم روده کوچک و سرطان روده بزرگ نیز کمک می کند. اسفناج سرشار از ویتامین، آهن، اسید ارسنیک و … می باشد که بر بهبود سیستم گوارشی تاثیر شایانی دارد.
این گیاه سرشار از فیبر بوده و فیبر هم برای سلامت دستگاه گوارش موثر است. زیرا حرکات روده ای را بهبود بخشیده و به هدایت مواد سمی و دفعی از بدن کمک بسیاری می کند. به این ترتیب با مصرف اسفناج سموم لوله گوارشی دفع شده و گیر روده نیز بهبود پیدا می کند.
۸. روغن زیتون
جهت رفع انسداد روده روغن زیتون مصرف نمایید. خواص روغن زیتون برای روده و معده به حدی است که آن را جزو معروف ترین درمان خانگی بیماری های این اندام داخلی قرار داده است. روند هضم غذا با این روغن بهبود یافته زیرا سرشار از آنتی اکسیدان ها و ترکیبات شفابخش روده است و به منظم شدن حرکات روده هم کمک زیادی می کند.
به طور خاص آنتی اکسیدان های موجود در روغن زیتون تعداد و نوع باکتری های سالم روده را افزایش می دهد. خوردن این روغن به تولید چربی های سالم برای رسوخت رسانی به روده به اسم اسیدهای چرب زنجیره کوتاه کمک می نماید. روغن زیتون خالص حتی علائم کولیت را با کاهش نفخ و یبوست نیز کاهش می دهد.
۹. سایر درمان های خانگی
از سایر درمان های خانگی در طب سنتی در جهت بهبود گیر روده عبارتند از:
- پیاده روی
- آب سیرابی گوسفند
- استفاده موضعی از روغن بابونه روی معده تا ناف
- مالش کشاله ران با ترکیب روغن بابونه و شترمرغ
- روغن کرچک
- نشستن در آب داغ حاوی روغن شوید
- کمتر غذا خوردن
- جویدن کامل غذا
- جدا کردن پوست میوه ها برای هضم راحت تر
- مرطوب نگه داشتن بدن
- دوری از سیگار و الکل
به طور کلی با تغییر رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی می توان به بهبود گیر و انسداد روده کمک کرد. همچنین شما برای آشنایی با روش های درمان خانگی ورم روده، درمان گیاهی کولیت روده و درمان گیاهی التهاب روده می توانید به این مطالب مراجعه کنید.
منبع : آرگا