با افزایش آلودگی هوا بیماری آسم نیز شیوع بیشتری یافته و افراد زیادی با این بیماری التهابی روبرو هستند. در این مطلب می خواهیم شما را با درمان گیاهی آسم آشنا نماییم. با ما همراه باشید.
درمان گیاهی آسم
با گسترش صنایع در کشورها و افزایش آلودگی هوا، بیماری آسم نیز شیوع یافته و افراد زیادی با این بیماری التهابی روبرو هستند. درمان آسم با گیاهان دارویی و طب سنتی و همچنین داروهای شیمایی ممکن است. اما امروزه به دلیل عوارض داروهای شیمایی و هزینه بالای این نوع درمان ها افراد بیشتر به سمت درمان با گیاهان دارویی و طب سنتی روی آورده اند.
در درمان گیاهی آسم به راحتی می توان از برخی گیاهان دارویی و دمنوش ها کمک گرفت و بیماری را درمان و حتی کنترل نمود. آسم یک بیماری مزمن مجاری هوایی بوده که با پاسخ بیش از اندازه مجاری هوایی به طیف گسترده ای از محرک ها شناسایی می شود.
این پاسخ بیش از اندازه سبب التهاب و انسداد مجاری هوایی می گردد. آسم بیماری حمله ای بوده که در فواصل معینی رخ می دهد. به طور معمول حمله های آسم کوتاه مدت بوده و بیشتر از چند دقیقه طول نمی کشد اما در مواردی تا چند ساعت فرد را درگیر می کند.
به صورت طبیعی در هر بار تنفس، هوا از راه بینی به گلو وارد شده و سپس به مجاری هوایی راه یافته و در نهایت به شش ها وارد می شود. داخل هر شش کیسه های زیادی با دیواره ای پر از رگ حضور دارند که توسط آن ها اکسیژنی که در هوا هست، به جریان خون وارد می شود.
علائم آسم هنگامی نمایان می شود که مجاری هوایی متورم شده و ماهیچه های اطراف آن ها، انقباض می یابد. همچنین مجاری هوایی با ترشحات مخاطی پر شده و این موضوع سبب می شود که هوای کمتری به شش ها وارد گردد. این موارد سبب بروز حمله آسم شده که با سرفه های شدید و احساس گرفتگی در قفسه سینه همراه می شود. در ادامه به درمان گیاهی آسم می پردازیم. البته پیش از آن عوامل محرک و علائم این بیماری نیز شرح داده می شود.
عوامل محرک بیماری آسم
واژه آسم از کلمه یونانی آسما به معنای نفس نفس زدن گرفته شده است. در کتاب های طب سنتی بیماری آسم به اسامی ضیق النفس و در کتاب ابن سینا به اسم زیوا نامیده شده است. آسم بیماری التهابی دستگاه تنفسی می باشد که به دلیل تنگ و ملتهب شدن مجاری تنفسی و تولید موکوس زیاد، مجاری کوچک تنفسی به طور قابل برگشتی مسدود می گردند.
این وضعیت سبب ایجاد سه علامت رایج آسم شامل سرفه، خس خس سینه و تنگی نفس شده که به سه گانه آسم شناخته می شوند. در بعضی از افراد آسم به صورت مشکل کوچکی بروز می کند ولی در برخی دیگر شدت علائم آسم به حدی است که به یک مشکل اساسی تبدیل شده و فعالیت های روزمره فرد با مشکل روبرو می شود.
در انواع شدیدتر آسم ؛حملات کشنده می گردد. به این علائم شدید حملات آسم اطلاق می شود . عوامل ایجاد کننده آسم محیطی و ژنتیکی می باشند. برای درمان آسم باید همه مشکلات التهابی برطرف شود ولی درمان این مشکلات به طور کامل ممکن نیست. از این رو نمی توان گفت که آسم کامل و صد درصد قابل درمان می باشد. به عبارتی بیماری آسم قابل بهبود و کنترل خواهد بود.
شایان ذکر است همان عاملی که سبب بروز حمله آسم می گردد، عامل محرک آسم نیز می باشد. عامل محرک سبب واکنش های شیمایی در بدن شده که در نهایت سبب تنگی راه های تنفسی و بروز حملات آسم می گردد که سبب دشواری تنفس می شود.
بعضی از شایع ترین عوامل محرک آسم شامل موارد زیر می باشد:
۱. مواد آلرژی زا
موادی که سبب بروز حساسیت و پاسخ بیش از اندازه دستگاه ایمنی می گردد را مواد آلرژی زا یا حساسیت زا می گویند. بیشتر آلرژن های ایجاد کننده آسم، توسط هوا انتقال می یابند و برای ایجاد یک حالت حساسیت ضروری است که به میزان کافی در هوا وجود داشته باشند. بعد از این که آلرژی ایجاد شد، در برخوردهای بعدی بیمار نسبت به آلرژن واکنش شدیدتری بروز می دهد.
به نحوی که مقدار خیلی کم از آلرژن سبب تشدید قابل ملاحظه بیماری می گردد. این نوع آسم که توسط آلرژن بروز می می کند، آسم آلرژیک نامیده شده و غالبا فصلی است و به صورت شایع در کودکان و نوجوانان مشاهده می شود.
از مواد آلرژی زا در منزل می توان به شوره حیوانات خانگی، گرد و غبار و کپک ها اشاره نمود و از مواد آلوده کننده محیطی در فضای باز می توان دود، بخارات شیمیایی و مواد معطر قوی را نام برد.
در مواردی استنشاق ماده یا موادی که به طور مرتب در محیط کار نیز وجود دارد می تواند سبب بروز آسم گردد که به آن آسم شغلی اطلاق می شود. تقریبا حدود دویست ماده مصرفی در مکان های کاری هست که به عنوان شروع کننده آسم شناخته می شوند که شامل رزین، چسب ها، لاستیک خام، آنزیم های بیولوژیک و برخی مواد شیمیایی در رنگ کاری یا اسپری و … می باشند.
علل محیطی بروز آسم به طور معمول با شرایط آب و هوا که سبب افزایش غلظت آنتی ژن ها و مواد آلوده کننده در هوا می گردند، مرتبط است. این شرایط به طور معمول در شهرهای صنعتی بزرگ و مناطق شلوغ شهر وجود داشته و اغلب با تغییر دما و دیگر عواملی که سبب ایجاد توده هوای راکد می گردند، همراه می شود. در این وضعیت، هر چند در تمام افراد جامعه علائم تنفسی نمایان می شود ولی فرد مبتلا به آسم به شدت درگیر آن می گردد.
۲. آنفولانزا، سرماخوردگی و دیگر بیماری ها
۳. ورزش و فعالیت فیزیکی
فعالیت فیزیکی می تواند سبب بروز آسم شده و ضمنا ممکن است حمله آسم را تشدید سازد. استنشاق هوای سرد به همراه ورزش به صورت قابل ملاحظه ای سبب افزایش شدت حمله های آسم می گردد. در حالی که استنشاق هوای گرم و مرطوب ممکن است سبب کاهش و یا قطع حمله آسم شود.
از این رو فعالیت های ورزشی همچون سرسره روی یخ، هاکی و اسکی روی یخ بیش از شنا در استخر گرم و سرپوشیده بر روی مجاری هوایی اثرات تحریکی دارد.
۴. بعضی داروها
ممکن است برخی افراد مبتلا به آسم به مصرف آسپرین یا داروهای ضد التهاب حساس باشند و مصرف این داروها سبب بروز حمله آسم گردد.
۵. وضعیت آب و هوایی
شرایط آب هوایی مثل هوای سرد، بسیار مرطوب یا بسیار خشک و وزش باد از عوامل محرک آسم به شمار می رود.
۶. عفونت ها
شایع ترین علل بروز حملات حاد آسم، عفونت های تنفسی می باشد. تحقیقات نشان داده عفونت های تنفسی با منشا ویروسی سبب حمله آسم می گردند و شواهدی بیان نکرده که عفونت های باکتریایی در این پدیده نقشی داشته باشند.
۷. فشارهای عصبی
در حال حاضر اطلاعات زیادی وجود داشته که عوامل روانی را سبب تشدید یا تخفیف بیماری آسم می دانند.
علائم بیماری آسم
از جمله مهمترین علائم بیماری آسم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد قفسه سینه و تنگی نفس
- اختلال در خواب به دلیل تنگی نفس، خس خس سینه و سرفه
- صدای سوت یا خس خس موقع عمل بازدم
- کاهش ظرفیت هوایی ریه
- احساس خستگی پس از چند دقیقه ورزش
- تنفس ممتد
- سرفه های شدید یا خس خس سینه دائم که با بیماری های ویروسی مثل سرماخوردگی تشدید می شود.
- سرفه خشک به همراه خلط کم
- خستگی و احساس فشار در قفسه سینه
درمان آسم با گیاهان دارویی
بعضی از انواع داروهای گیاهی آسم می توانند سبب بهبود علائم بیماری و کاهش حملات آسم گردند. استفاده از این گیاهان که دارای آنتی اکسیدان هایی مانند بتاکاروتن و ویتامین های سی و ای هستند، به همراه داروهای پزشکی تجویز شده و تحت نظر پزشک می تواند التهاب مجاری هوایی ریه را کاهش دهد. از جمله درمان گیاهی آسم عبارتند از :
-
سیر
سیر را می توان یک دارو و درمان گیاهی خوب برای آسم دانست. این گیاه به علت داشتن ماده ای به اسم آلیسین، خواص ضد التهابی بسیار خوبی دارد. از این ماده به عنوان یک آنتی اکسیدان بسیار قوی نام برده می شود. آسم بیماری التهابی بوده از این رو مصرف سیر می تواند به اشکال مختلف به بهبود آسم کمک کند.
-
زردچوبه
زردچوبه بهترین درمان گیاهی آسم و حساسیت محسوب می شود. آلرژی مهمترین عاملی است که می تواند حملات آسم را تشدید کند. بر اساس یافته های پژوهش ها، زردچوبه خواص ضد آلرژی قوی داشته و دارای آنتی هیستامین می باشد که با غیرفعال کردن گیرنده های هیستامین می تواند علائم آسم را کاهش داده و بروز حملات و تنگی نفس را بکاهد. از این رو پیشنهاد می شود در طبخ کلیه غذاها از زردچوبه استفاده شود.
-
زنجبیل
زنجبیل هم از گیاهان دارویی مفید می باشد که با خواص ضد التهابی اش در بهبود آسم موثر می باشد. استفاده از این گیاه دارویی خیلی راحت است. می توانید از زنجبیل به عنوان طعم دهنده در غذاها استفاده کنید یا همانند برخی گیاهان دارویی از آن در چای بهره بگیرید.
-
آویشن
دمنوش آویشن بخصوص اگر با عسل مخلوط شود یکی از روش های خوب درمان گیاهی سرفه آسم محسوب می شود. این گیاه دارای خواص ضد اسپاسم و ضدعفونی کنندگی بوده و به رفع گرفتگی دستگاه تنفسی و تقویت سیستم ایمنی کمک می نماید. می توانید از دمنوش آویشن به طور روزانه بهره بگیرید تا علائم آسم کاسته شود.
شایان ذکر است آویشن یک داروی طبیعی برای بهبود علائم سرماخوردگی، گرفتگی صدا، سرفه و به طور کلی تنگی نفس محسوب می شود.
-
چای یا قهوه
همانطور که می دانید چای یا قهوه سرشار از کافئین می باشد. عملکرد کافئین به صورت قابل توجهی شبیه تئوفیلین می باشد. تئوفیلین دارویی برای باز شدن برونش ها و مجاری تنفسی است که علائم تنگی نفس را می کاهد. می توانید در طی روز از چای یا قهوه برای کاهش علائم آسم کمک بگیرید.
-
اکالیپتوس
مطابق پژوهش ها، روغن های ضروری مانند اسانس اکالیپتوس خواص ضد التهابی داشته و می توان از آن در کاهش علائم آسم کمک گرفت. بر اساس اثرات مثبت تنفس بخار اکالیپتوس در بهبود نشانه های تنگی نفس، توصیه شده چند قطره روغن اکالیپتوس را به کمی آب جوش اضافه نموده و بخور آن استنشاق گردد. البته قبل از استفاده از این روش ضروری است که با پزشک مشورت نمایید.
-
بذر کتان
از داروهای گیاهی موثر در درمان بیماری آسم، بذر کتان می باشد. این گیاه منبع خوبی از امگا ۳ بوده و در صورتی که تمایلی به مصرف ماهی ندارید، می توانید بذر کتان را در رژیم غذایی خود بگنجانید. روغن های امگا ۳ می توانند سبب کاهش التهاب مجاری هوایی و ریه و بهبود عملکرد آن در فرد مبتلا به آسم گردند.
در ضمن این دانه گاهی غنی از روی است که به انقباض و تحریک ارگان های مختلف ریه کمک می نماید. این موضوع حملات آسم را کاهش می دهد.
-
پونه
پونه خواص آنتی بیوتیکی قوی داشته و استفاده از آن در رژیم غذایی فرد مبتلا به آسم موجب می شود که در برابر التهابات مقاوم تر باشد. می توانید از این گیاه به صورت دمنوش بهره بگیرید.
-
شلتوک برنج
شلتوک برنج حاوی موادی مانند ویتامین ب، بوده و دارای خواص تقویت کنندگی مغز، اعصاب و قلب، ضد یبوست مزمن، جلوگیری از ریزش و سفید شدن مو، و رفع اختلالات تنفسی آسم می باشد. می توانید شلتوک برنج را به عنوان دمنوش مورد مصرف قرار دهید.
-
نعناع
همانطور که می دانید گیاه نعناع خواص فراوانی دارد از جمله تسکین درد گلو، سرفه و تقویت دستگاه تنفسی. دمنوش، شربت و استشمام بوی نعناع برای افراد مبتلا به آسم یا تنگی نفس می تواند به کاهش علائم کمک نماید.
چند توصیه:
- افراد مبتلا به آسم باید از مصرف غذاهایی مانند بادمجان، گردو، برنج، کاکائو، ماهی دودی، آب یخ، سیب ترش، نوشابه، خیار شور اجتناب نمایند.
- از مصرف غذاهای سرخ شده و تند پرهیز نمایید.
- بهتر است به جای آب از عسل و آب استفاده شود.
- از مصرف غذاهای نفاخ و پرخوری که سبب نفخ می شود، پرهیز نمایید.
- از دستگاه های تصفیه هوا در محیط زندگی خود بهره بگیرید.
- بهتر است تا دو ساعت بعد از غذا آب ننوشید.
- نوشیدن آب به صورت جرعه جرعه صورت گیرد.
- از مصرف ادویه جات با طبع سرد خودداری شود.
- از مصرف میوه هایی مانند نارنگی، پرتقال، کیوی، طالبی، هندوانه، خیار و میوه های طبع سرد خودداری شود.
در صورت تمایل برای اطلاع از انواع روش های درمان سرفه خشک و درمان گیاهی تنگی نفس روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا