محافظت از ریشه فرش و اصول انجام این کار

فرش از گذشته تا به امروز جز جدایی ناپذیر خانه های ایرانی بوده است درست است که فرش ها زیبایی محیط منزل را چندین برابر می کنند اما اگر در نگهداری آن ها دقت نکنیم به مرور زمان فرسوده شده و جذابیت خود را از دست می دهند، یکی از جزییات فرش که اتفاقا تاثیر مستقیم در زیبایی آن دارد ریشه هایش است به دلیل همین تاثیر مستقیم محافظت از ریشه فرش به اندازه خود آن مهم است.

فرش دست بافت باشد یا ماشینی از قسمتهای مختلف تشکیل شده است، یکی از قسمت های مهم آن ریشه فرش می باشد که تاثیر به سزایی در زیباییش دارد. جدا از طرح و رنگ زمینه فرش، ریشه ها معمولا به رنگ کرم و یا سفید هستند که همین رنگ روشن محافظت از ریشه فرش را دشوار تر می کند.

راه کارهایی برای محافظت از ریشه فرش

فرش وقتی روی زمین پهن می شود به مرور زمان در اثر رفت و آمد، ریختن مواد غذایی و … دچار آلودگی می شود به همین دلیل اکثر افراد ترجیح می دهند فرش هایی با رنگ تیره انتخاب کنند اما همان طور که قبلا گفته شد در هر صورت رنگ ریشه ها روشن است و همیشه در معرض آلودگی هستند و از طرفی به علت رفت و آمد های افراد آن ها به مرور زمان فرسوده و بهم ریخته خواهند شد، شما با محافظت از ریشه فرش نه تنها به زیبایی آن کمک شایانی کرده اید بلکه از هزینه هایی مانند ترمیم و یا تعمیر نیز جلوگیری خواهید کرد. در این قسمت راه حل هایی برای حفظ زیبایی ریشه ارایه می شود:

گره زدن:

گره زدن باید دقیقا زمانی اجرا شود که شما فرش را تازه خریداری کرده اید به این دلیل که ریشه ها هنوز آسیب ندیده اند و بلندی آن ها مناسب گره زدن می باشد. گره زدن موجب می شود که ریشه ها خراب و وارفته نشوند و همچنین گره ها باعث می شوند که زمان جارو کشی ریشه ها کنده نشوند. مهم ترین مزیت گره زدن ریشه ها نسبت به سایر راه کارها این است که نه تنها از زیبایی ریشه ها و فرش کاسته نمی شود بلکه باعث جذابیت بیشتر آن ها نیز خواهد شد. البته این یه کار تخصصی بوده و باید به دست شخصی که کاملا در این کار مهارت دارد انجام شود تا ریشه ها کنده و یا خراب نشوند. گره ها به چند روش انجام می شوند:

• گره زنجیره ای
• گره نخودی
• دو گره

کاور:

یکی از روش های پر طرفدار محافظت از ریشه ها کاور می باشد، باید بدانید کاور ها در انواع مختلف تولید می شوند در ساخت بعضی از کاور ها هیچ گونه چسبی استفاده نمی شود اما در ساخت گونه ای از کاور که به آن کاور توری می گویند نوعی چسب استفاده می شود که البته به فرش آسیبی نمی زند. این روش که بسیار بین افراد متداول شده دارای مزایا و معایبی می باشد.

مزایای استفاده از کاور

• عمر فرش و ریشه ها افزایش پیدا کرده و نیاز به ترمیم نخواهید داشت.
• نظم ریشه ها حفظ می شود.
• از کثیفی و آلوده شدن ریشه ها جلوگیری می کند.
• قیمت مناسبی دارد و معمولا از فرش فروشی ها و یا قالی شویی ها قابل خریداری می باشد.
• از کنده شدن ریشه ها به هر علت جلوگیری می کند.
•  جریان هوا در آن برقرار است و مانع از پوسیدگی ریشه ها می شود.

معایب کاور

• مهم ترین آن ها این است که نیمی از زیبایی فرش را که همان ریشه ها هستند پوشش داده و مانع دیده شدن آن ها به همان شکلی که هستند می شود.
• کاور را باید در فواصل زمانی کوتاه تعویض کرد.
• برخی از کاورها جنس مرغوب نداشته و ممکن است به ریشه ها آسیب بزنند.

لفافه دوزی و یا شیرازه دوزی:

این روش محافظت از ریشه ها یکی از کهن ترین روش ها می باشد که از گذشته مرسوم بوده است. در واقع در این روش با استفاده از یک پارچه متقال یا جاجیم ریشه های تا شده را پوشش داده و روی لبه های انتهایی فرش دوخته می شوند، در این مورد نیز آن ها در مقابل پوسیدگی و یا کنده شدن و همینطور آلودگی محافظت می شوند. این روش به خاطر تنوع در رنگ و طرح جاجیم ها از زیبایی بیشتری نسبت به کاور های توری یا پلاستیکی برخوردار است.

علت مراقبت از ریشه های فرش چیست؟

• پوسیده نشدن ریشه ها و افزایش عمر فرش
• کثیف نشدن ریشه ها و فرش
• کنده نشدن ریشه از فرش
• کاهش هزینه رفو و تعمیر ریشه ها
• محافظت از ریشه ها سبب می شود که ریشه ها حالت اولیه خود را حفظ کنند و نامنظم نشوند

اشتباهات رایج در مراقبت از ریشه فرش

برای داشتن فرش هایی با طول عمر مفید و ریشه های سالم بهتر است عادت های غلط در استفاده و نگهداری از فرش ها را ترک نمایید:

استفاده از چسب پهن

حتما شما هم در اطراف خود دیده اید که بعضی افراد ریشه های فرش را با چسب پهن پوشش می دهند باید بدانید این یک اشتباه بزرگ در محافظت از ریشه ها محسوب می شود زیرا:

• چسب پهن به سرعت آلودگی ها را به خود جذب می کند و باید با فاصله زمانی کوتاه تعویض شود.
• زمانی که چسب تعویض می شود احتمال دارد ریشه ها همراه آن از فرش جدا شوند.
• در بسیاری از موارد اثرات چسب بروی ریشه می ماند و حتی زمان شستشو نیز از بین نمی روند و باعث می شود ریشه ظاهر زشتی به خود بگیرد.
• چسب دارای مواد شیمیایی است که به مرور زمان سبب آسیب دیدن ریشه ها شده و شما باید برای ترمیم آن ها دچار ضرر مالی شوید.

شستشوی نادرست

شستشوی غلط فرش نه تنها به تمیزی فرش و ریشه ها کمکی نمی کند بلکه باعث می شود ریشه ها زرد شده و آسیب ببینند و بافت فرش نیز تخریب شود.

نحوه شستشوی درست ریشه فرش ها

اگر قصد شستن فرش خود را دارید بهتر است این کار را به قالی شویی های معتبر بسپارید اما اگر می خواهید این کار را در منزل انجام دهید باید به جنس، الیاف و رنگ فرش توجه نمایید و هیچ گاه از مواد شیمیایی بسیار قوی و نامناسب و همینطور آب بسیار داغ استفاده نکنید.

زمانی که نوبت به شستشوی ریشه رسید ابتدا آن ها را منظم نموده و بعد در یک ظرف مقداری شامپو فرش را با آب ولرم مخلوط کنید و سپس با یک فرچه و یا دستمال محلولی که ساخته اید را روی ریشه ها بکشید. دقت نمایید بعد از شستشو حتما فرش در معرض هوای آزاد قرار بگیرد تا ریشه ها هنگام خشک شدن زرد نشوند.

در گذشته برای شستن ریشه فرش ها از سرکه استفاده می کردند، امروزه توصیه می شود برای فرش های ماشینی این کار را انجام ندهید اما در مورد فرش های دست بافت مشکلی پیش نمی آورد.

در پایان به منظور شستن تابلو فرش و دانستن دلایل زرد شدن رنگ فرش با مراجعه به لینک های قرار داده شده می توانید اطلاعات مورد نیاز را به دست آورید.

منبع : آرگا