تنگی نفس در خواب یکی از مشکلاتی می باشد که ممکن است برای هر فردی ایجاد شود. در واقع این مشکل برای خود فرد قابل مشاهده نمی باشد ولی افرادی که در کنار او می خوابند متوجه این مشکل در او خواهند شد. در ادامه هر آن چه که باید در رابطه با این مشکل بدانید را برایتان بررسی می کنیم.
تنگی نفس در خواب
بیشتر افرادی که به این مشکل دچار هستند به اصطلاح به آپنه در خواب دچار می باشند و بیشتر زمانی این مشکل برایشان ایجاد خواهد شد که یک جسم فیزیکی در قسمت فوقانی تنفسی آن ها موجود باشد. تنگی نفس در زمان خوابیدن را باید زیر نظر متخصصان درمان کنید در غیر این صورت یک سری بیماری ها را مانند بیماری قلبی و افسردگی را برایتان ایجاد خواهد کرد.
نشانه ها
یک سری از علامت هایی هستند که اگر آن ها را داشته باشید بدین معنا می باشد که دارای تنگی تنفس در خواب می باشید و بهتر است برای درمان آن اقدام کنید. این نشانه ها عبارتند از :
- متوقف شدن تنفس برای مدت کوتاه که به دنبال آن یک روند تنفسی با صدای بلند ایجاد خواهد شد.
- خروپف با صدای بسیار زیاد
- به نفس نفس افتادن در خواب
- بیدار شدن با دهان خشک از خواب
- رفتن به دستشویی بین خواب
- مشکلات شدید خواب
- خواب آلودگی روزانه و بی خوابی
- تحریک پذیری شدید
- سردرد
- کاهش میل جنسی
- اختلالات جنسی
علل تنگی تنفس در حین خواب
یکی از سوال هایی که برای بیشتر افراد ایجاد می شود این است که علت ایجاد این مشکل چیست و چه مواردی منجر به ایجاد این مشکل خواهند شد.در نظر داشته باشید که علت این مشکل چند مورد مختلف می باشد که همه آن ها را برایتان بیان می کنیم.
- شل شدن عضله های دهان و گلو
- گرفتگی شدید بینی
- ضخیم شدن بافت های تنفسی
- مشکلات ژنتیکی
- سرماخوردگی شدید
- واکنش های آلرژیکی
- چاقی بیش از حد
- مشکلات تیروئید
- نارسایی قلبی و کلیوی
- درمان نکردن لوزه های بزرگ و متورم
نکته : نارس به دنیا آمدن نوزادان یکی از علل ایجاد آپنه در خواب می باشد ولی این مشکل آن ها بعد از مدتی از بین می رود و آن ها می توانند مانند افراد عادی بخوابند و هیچ مشکلی نداشته باشند.
انواع مختلف سندرم تنگی نفس
اگر نفس شما در خواب تنگ می شود و مشکلات و نشانه هایی را با خود به همراه دارد بهتر است آن ها را به دقت بررسی کنید تا بتوانید نوع آن را تشخیص بدهید. تشخیص دادن نوع این تنگی نفس بسیار ساده می باشد و کافی است نشانه هایی که دارید را با نشانه های مختلف این مشکل تطبیق دهید. در ادامه شما را با انواع این اختلال آشنا می کنیم و شما می توانید به راحتی نوع این مشکل را تشخیص دهید.
تنگی نفس انسدادی
یکی از متداول ترین نوع این اختلال نوع انسدادی آن می باشد. در نظر داشته باشید که این مورد بیشتر در اثر شل شدن بافت ها و عضلات گلو برای شما ایجاد می شود و جالب است بدانید که این عضلات گلو کار بسیار مهمی را انجام می دهند و زمانی که شل می شوند یک سری مشکلات به وجود می آورند. در واقع زمانی که این عضلات شل می شوند بافت ها روی یک دیگر می آیند و شما نمی توانید هوای کافی برای تنفس را بیابید و مشکلات این چنینی برایتان ایجاد خواهد شد. زمانی که مغز متوجه این مشکل می شود شما را در خطر می بیند و سعی می کند با بیدار کردنتان از مرگ احتمالی پیشگیری کند. این بیدار شدن در خواب بسیار کوتاه کی باشد و شما معمولا نمی توانید در روز بعد آن را به خاطر بیاورید بنابراین بسیاری از افراد متوجه این مشکل خود نمی شوند. این نوع تنگی نفس می تواند بین ۵ الی ۳۰ بار در هر یک ساعت تکرار شود و هر بار شما را از رسیدن به خواب عمیق باز می دارد بنابراین یک سری مشکلاتی را برایتان به همراه خواهد آورد و از ساده ترین این مشکلات می توان به خستگی های شدید در روز بعد اشاره کرد.
تنگی نفس مرکزی
این نوع تنگی تنفس در خواب بسیار کم تر از حالت قبلی رخ می دهد و در آن مغز سیگنال های خوبی را به بافت ها و عضلات شما ارسال نمی کند و این بدین معنا می باشد که شما برای مدت کوتاهی هیچ کاری برای نفس کشیدن انجام نمی دهید و با تنگی نفس در خواب بیدار خواهید شد. زمانی که از خواب بیدار می شوید دوباره خوابیدن برای شما بسیار دشوار خواهد بود و باعث می شود که شما بیشتر از قبل اذیت شوید.
نکته : تنگ نفس پیچیده نوعی می باشد که شما هر دو حالت را با یک دیگر تجربه کنید و این نوع تنگی نفس می تواند خطرات بسیار بیشتری را با خود به همراه داشته باشد.
عوامل خطر ساز
این مشکل می تواند بر روی همه افراد تاثیر بگذارد با این حال بهتر است فاکتورهایی که منجر به افزایش خطر می شوند را بشناسید و در نتیجه از بروز آن ها پیشگیری کرده و یا آن ها را تا حدودی کاهش دهید. در ادامه شما را با فاکتورهایی که می تواند بر ایجاد این مشکل نقش داشته باشد را برایتان بررسی می کنیم.
چاقی
زمانی که به آپنه در خواب دچار هستید چاقی می تواند یکی از مهم ترین عوامل خطر به حساب بیاید بنابراین بهتر است سعی کنید با استفاده از یک رژیم غذایی مناسب مقداری از وزن خود را کاهش داده و در نهایت بتوانید از تجمع چربی ها در اطراف راه فوقانی تنفسی پیشگیری کنید.
ضخیم بودن گردن
شاید برایتان تعجب آور باشد که ضخیم بودن گردن نیز می تواند بر این مشکل تاثیرات بسیار زیادی به همراه داشته باشد. در واقع افرادی که دارای گردن ضخیم تری هستند راه های تنفسی آن ها بسیار باریک می باشد و همین امر می تواند منجر به ایجاد تنگی نفس در خواب شود.
به ارث بردن
به ارث بردن راه های هوایی و تنفسی باریک یکی از مهم ترین عللی می باشد که منجر به ایجاد آپنه خواهد شد. جالب است بدانید که در این شرایط لوزه ها می توانند بیشتر از حالت عادی راه های تنفسی را مسدود کنند از این رو تنگ شدن نفس در خواب می تواند امری بسیار عادی باشد. یادتان باشد که این مشکل در کودکان بسیار شایع می باشد.
جنسیت
یکی دیگر از عواملی که منجر به ایجاد خطر در این مشکل خواهد شد جنسیت فرد می باشد. در واقع مردان دو الی سه برابر بیشتر از زنان در معرض این مشکل و تنگ شدن نفس قرار دارند. البته زنانی که اضافه وزن دارند نیز ممکن است این مشکل را تجربه کنند و این خطر برای آن ها برابر میزان خطری می باشد که برای آقایان وجود دارد.
سن
از فاکتور های دیگری که بر تنگ شدن نفس در خواب تاثیرات زیادی دارد سن و سال می باشد. بزرگسالان به طور قابل توجهی این مشکل را بیشتر از کودکان تجربه می کنند.
وراثت
کی از مهم ترین فاکتور های دیگری که می تواند میزان خطر این مشکل را در شما افزایش دهد وراثت می باشد. در واقع اگر در خانه شما افراد دیگری هستند که به این مشکل دچار اند احتمال این که شما نیز به آن دچار شوید بسیار زیاد می باشد.
الکل و مواد مخدر
اگر از الکل و مواد مخدر استفاده می کنید احتمال این که این مشکل برای شما بیشتر باشد وجود دارد. استفاده از الکل منجر به ایجاد شل شدگی عضلات گلو می شود و سیگار کشیدن نیز از جمله مهم ترین عوامل خطر به حساب می آید و می تواند خطر بروز این مشکل را تا سه برابر در شما افزایش دهد. در نظر داشته باشید که سیگار کشیدن می تواند منجر به ایجاد التهابات شدید در مجاری تنفسی فوقانی شود.
مشکل در تنفس از راه بینی
اگر در تنفس از راه بینی مشکل دارید و نمی توانید این کار را خوب انجام دهید قطعا در آینده ای نه چندان دور دچار این مشکل خواهید شد و بهتر است قبل از هر کاری برای از بین بردن تنگی نفس در خواب مشکلات تنفسی خود را از راه بینی حل کنید و در صورت نیاز جراحی های لازم را انجام دهید.
مشکلات پزشکی
یک سری از مشکلات پزشکی هستند که می توانند منجر به افزایش احتمال بروز این مشکل در فرد شوند. این بیماری ها عبارتند از :
- نارسایی قلبی
- فشار خون بالا دیابت نوع دو
- پارکینسون
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- اختلالات شایع هورمونی
- سکته قلبی
- بیماری های مزمن ریوی
- آسم
- سکته مغزی
عوارض نا خواسته
در نظر داشته باشید که تنگی نفس در خواب می تواند یک سری عارضه هایی را به صورت نا خواسته برای شما ایجاد کند. در ادامه سعی کرده ایم تمامی عوارضی که این مشکل برای شما به همراه دارد را مورد بررسی قرار دهیم.
خستگی شدید
همانطور که می دانید تنگی نفس در خواب می تواند در هر ساعت حدودا ۳۰ بار تکرار شود و در این تکرار ها شما مدام بیدار می شوید و به خواب می روید. در واقع اگر این مشکل را داشته باشید نمی توانید خواب خوب و راحتی را تجربه کنید و به خواب عمیق دست نمی یابید از این رو در روز بعد احساس خستگی بسیار زیادی خواهید کرد. این بیماری می تواند منجر به ایجاد خستگی در روز بعد و کاهش بازدهی شما شده و اگر از وسایل نقلیه شخصی استفاده می کنید بیشتر از سایر افراد در معرض خطر تصادفات قرار می گیرید. اگر کودک مدرسه ای شما عملکرد خوبی در مدرسه ندارد بهتر است او را از این نظر مورد بررسی قرار دهید زیرا این کودک به دلیل خستگی روزانه نمی تواند کارآیی خوبی داشته باشد.
فشار خون بالا
زمانی که اکسیژن خون شما به صورت ناگهانی کاهش می یابد فشار خون به صورت ناگهانی افزایش یافته و سیستم عروقی شما را تحت تاثیر قرار می دهد. سیستم عروقی در برابر این فشار بالا مقاومت زیادی از خود نشان می دهند و همین امر می تواند منجر به ایجاد فشار بسیار بر روی قلب شود و مشکلات قلبی را برایتان به همراه خواهد داشت. اگر به بیماری های قلبی مبتلا هستید بهتر است بیشتر مراقب خود باشید زیرا این امر در خواب می تواند منجر به ایجاد مرگ ناگهانی شود.
دیابت نوع دو
اگر تنگی نفس در خواب دارید بهتر است بیشتر مراقب خود باشید زیرا بدن شما سعی می کند مقاومت بیشتری به انسولین نشان دهد و همین امر بسیار ساده می تواند منجر به ایجاد دیابت نوع دو در شما شده و زندگی تان را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
سندرم متابولیک
سندرم متابولیک یکی از بیماری هایی می باشد که می تواند با افزایش فشار خون سطح غیر طبیعی کلسترول را فراهم کند و با بالا رفتن قند خون شما سایز شما در ناحیه کمر افزایش خواهد یافت. اگر این سندرم در مراحل بالا تر گسترش یابد می تواند بیماری های قلبی بسیار زیادی را برای فرد به وجود بیاورد.
عوارض دارویی
اگر به این مشکل دچار هستید باید بدانید که آپنه در خواب می تواند مشکلات شما را افزایش دهد. بهتر است قبل از این که از داروهابی خاص مانند دارو های بیهوشی استفاده کنید حتما این مورد را به پزشک خود گزارش دهید. زمانی که مورد جراحی قرار می گیرید بعد از بهوش آمدن حالت خوابیده به پشت برای افرادی که تنگی نفس در خواب دارند بسیار سخت خواهد بود و مشکلات تنفسی بسیار زیادی برای شما ایجاد خواهد شد.
کبد چرب غیر الکلی
این بیماری می تواند منجر به ایجاد یک سری از مشکلات کبدی شود و آزمایشاتی که در این زمینه انجام می شود به شما نشان می دهد که کبد شما دچار این مشکل شده است.
خروپف های بلند
افرادی که دچار این مشکل هستند در خواب خود به صورت بسیار بلند خر و پف می کنند. در واقع خروپف کردن امری بسیار عادی می باشد ولی افرادی که دارای تنگی نفس هستند با صدای بلند تری خروپف می کنند و افرادی که در کنار آن ها می خوابند نمی توانند به راحتی به خواب خود ادامه دهند و برای داشتن خواب عمیق تر مجبور هستند به اتاقی دیگر بروند.
پیشگیری بهتر از درمان
همانطور که می دانید همیشه راه های پیشگیری معمولا کم هزینه تر می باشند و برای این که بتوانید از این مشکل پیشگیری کنید باید یک سری کارهایی را انجام دهید. در نظر داشته باشید که این مشکل همیشه هم قابل پیشگیری نمی باشد با این حال اگر دارای اضافه وزن هستید و یا از الکل و مواد مخدر استفاده می کنید بهتر است برای درمان این مشکل خود وزن خود را تا حدودی کاهش داده سعی کنید الکل و مخدر را از برنامه های خود حذف کنید. اگر بتوانید سبک زندگی خود را تغییر داده و آن را سالم تر کنید دیگر خبری از تنگی نفس در خواب شما نخواهد بود. جالب است بدانید که اگر آپنه در خواب ارثی باشد راهی برای پیشگیری از آن وجود ندارد و شما تنها می توانید با مشورت پزشک از بروز شدید این بیماری بکاهید.
تشخیص درست
برای این که بتوانید با استفاده از نشانه ها و وضعیت خواب این مشکل را تشخیص بدهید چند راه وجود دارد. این راه ها بسیار ساده می باشند و شما می توانید با خرج کردن اندکی هزینه این مشکل را به راحتی تشخیص بدهید. روش های تشخیص این مشکل را برایتان بررسی می کنیم.
استفاده از آزمایش چند گانه خواب
این آزمایش باید زیر نظر متخصص صورت بگیرد و شما در حین خواب درگیر یک سری از وسایل هستید که شامل تجهیزات کنترل کننده قلب، کنترل کننده ریه و مغز الگوی تنفسی، کنترل کننده حرکات بازو و پا و همچنین کنترل کننده میزان اکسیژن خون می باشد. به این آزمایش پلی سومنوگرافی نیز گفته می شود.
تست خواب خانگی
پزشک یک سری آزمایش های بسیار ساده ای در اختیار شما قرار می دهد و شما می توانید با استفاده از این تست ها ضربان قلب، میزان اکسیژن خون و الگوی تنفسی خود را اندازه گیری کنی. در نظر داشته باشید که این اندازه ها می تواند منجر به کشف دقیق در رابطه با مشکل شما شده و بهتر است این تست ها را با دقت بسیار بالایی انجام دهید.
نکته : بر اساس نتایجی که از این دو آزمایش بدست می آید پزشک شما تشخیص خواهد داد که دچار آپنه انسدادی هستید یا خیر. بعد از این که تشخیص ها داده شد ممکن است پزشک شما را به بخش های مختلف مانند گوش و حلق و بینی و یا متخصص عروق معرفی کند.
درمان تنگی نفس در زمان خوابیدن
اگر دچار تنگی نفس در زمان خوابیدن هستید جالب است بدانید که این بیماری درمان می شود. هدف از درمان این مشکل این است که شما بتوانید در حین خواب بهتر نفس بکشید و برای این کار به صورت مداوم از خواب بیدار نشوید.
تغییر زندگی
اگر بتوانید سبک زندگی خود را تغییر بدهید قطعا می توانید این مشکل را نیز از بین برده و زندگی بهتری را برای خود بسازید. برای این که بتوانید در این راه موفق باشید نیاز است تا یک سری کارهایی را انجام دهید که این کارها عبارتند از :
- استفاده از یک رژیم غذایی درست و سالم برای مراقبت از قلب
- پیروی از عادت های سالم غذایی
- ایجاد یک عادت خواب منظم
- محدود کردن استفاده از الکل
- ترک کردن سیگار
- خوابیدن به پهلو ها
- مدیریت کردن وزن خود
درمان با فشار هوای مثبت و مداوم
این روش ساده ترین روش درمانی است که برای آپنه می توانید از آن استفاده کنید. در واقع استفاده از این روش کمی مشکل می باشد ولی قطعی ترین روش درمانی می باشد. اگر تنگی نفس در خواب شما را آزار می دهد بهتر است از این روش استفاده کنید. در این روش از ماسک استفاده می شود و شما می توانید با تامین کردن جریان مداوم فشار مثبت هوا راه های هوایی خود را باز نگه داشته و از تنگ شدن آن ها پیشگیری کنید. برخی از افراد در استفاده از این روش به مشکل بسیار بزرگی برخورد می کنند و مجبور می شوند درمان را نیمه رها کنند ولی برخی از افراد با تغییر در وضعیت دستگاه می توانند این شرایط بدی که برایشان ایجاد می شود را کنترل کنند و همچنین با افزودن رطوبت به این دستگاه می توانند خشک شدن بینی را تا حدودی رفع کنند.
استفاده از جراحی
اگر نتوانستید با استفاده از روش قبلی مشکل خود را از بین ببرید به شما پیشنهاد می دهیم از جراحی استفاده کنید. در واقع با استفاده از جراحی می توانید مسیر های مسدود شده را باز کرد و بافت های اضافی مانند لوزه ها را برداشت. اگر جراحی ها بسیار وسیع باشد این جراحی را در بیمارستان ها انجام می دهند و اگر کوچک باشد قطعا در مطب پزشک این جراحی ها انجام خواهد شد و هزینه بسیار زیادی برای شما به همراه نخواهد داشت.
استفاده از دستگاه ها
یک سری از دستگاه ها هستند که می توانند با تغییر موقعیت فک پایین مشکل آپنه در خواب را به طور کامل از بین ببرند. در واقع این درمان برای تنگی نفس در زمان خوابیدن با میزان متوسط تا شدید کاربرد دارد و اگر میزان این مشکل در شما بسیار کم می باشد بهتر است این کار را اصلا انجام ندهید. در واقع زمانی که شما این دستگاه را در دهان خود قرار می دهید فک شما جلو تر نگه داشته می شود و فضای پشت زبانتان گسترش می یابد. این راهکار ساده باعث می شود تا مسیر های هوایی شما باز بماند و در نهایت از تنگی نفس در زمان خوابیدن و خروپف پیشگیری می کند. البته این دستگاه با توجه به مزایای که دارد می تواند معایبی را نیز با خود به همراه داشته باشد. عوارض این دستگاه شامل بیماری های فکی و درد در دندان ها باشد.
دارو درمانی
ساده ترین و کم خطر ترین راه این است که از دارو استفاده کنید. در نظر داشته باشید که معمولا این دارو ها را پزشک به شما می دهد و باید طبق دز تجویز شده از آن ها استفاده کنید در غیر این صورت ممکن است عارضه های جانبی دارو ها دامن گیر شما شود. داروهایی مانند زولپیدم، تریازولام و استازولامید می تواند به شما در رفع این مشکل کمک کنند با این حال بهتر است مراقب استفاده از این دارو ها باشید زیرا ممکن است به آن ها اعتیاد پیدا کنید.
داروهای گیاهی
گزینه درمانی دیگر این است که از دارو های گیاهی برای رفع تنگی نفس در زمان خوابیدن استفاده کنید. این دارو ها به شما کمک می کند تا بتوانید در کم ترین زمان ممکن این مشکل را از بین ببرید و در نهایت بتوانید خواب بهتری را تجربه کنید. استفاده از روغن های گیاهی و قرقره کردن روزانه آن ها به کاهش این مشکلات کمک می کند. از مهم ترین روغن های گیاهی که در این زمینه به شما کمک می کنند می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- روغن گیاهی سیر
- روغن گیاهی زنجبیل
- روغن گیاهی دارچین
- روغن گیاهی رازیانه
- روغن گیاهی سنبل
- روغن گیاهی نعنا
نکته : در نظر داشته باشید که این روغن های گیاهی می تواند تداخلاتی با دارو های مصرفی شما ایجاد کند بنابراین اگر از دارو های شیمیایی استفاده می کنید قبل از این که از این روغن ها کمک بگیرید بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا مشکلی برایتان به وجود نیاید.
طب سنتی
درمان آپنه در خواب را می توانید با استفاده از طب سنتی نیز انجام دهید. برای این کار نیاز است تا به یک متخصص طب سنتی مراجعه کنید. معمولا برای درمان آپنه در خواب استفاده از یک سری نوشیدنی ها و دمنوش ها را به شما پیشنهاد می کنند. طب سنتی برای درمان تنگی نفس در خانه استفاده از چند مورد را برای شما توصیه می کند که عبارتند از :
- استفاده روزانه از عسل
- مصرف دمنوش بابونه
- استفاده از دمنوش اسطوخدوس
- تهیه دمنوش سنبل الطیب
- استفاده از روغن های گیاهی مانند روغن بنفشه و قرقره کردن آن در روز
- خوردن عصاره تخم کدو حلوایی
- مصرف دمنوش بهار نارنج
- خوردن شیر گرم و زردچوبه
مراجعه به پزشک
در نظر داشته باشید که خروپف کردن یکی از مشکلاتی می باشد که ممکن است به همراه آپنه در خواب ایجاد شود با این حال همه افرادی که دچار تنگی نفس در خواب هستند خروپف نمی کنند. اگر در شب خروپف شما به قدری بلند است که دیگران نمی توانند بخوابند و بد خواب می شوند باید به یک متخصص مراجعه کنید تا بتوانید علت دقیق این مشکل را بیابید. زمانی که به پزشک مراجعه می کنید سوال های بسیاری زیادی از وضعیت شما پرسیده می شود که سنجیده جواب دادن به آن ها می تواند به شما کمک کند تا بتوانید مشکل خود را به صورت دقیق ریشه یابی کنید. یادتان باشد که در بیشتر موارد شما نمی دانید که به این مشکل دچار هستید و معمولا افرادی که در کنار شما می خوابند این حالت شما را متوجه می شوند. بهتر است بعد از این که متوجه این مشکل خود شدید سریعا برای درمان آن اقدام کنید تا بیماری های دیگری پیرو این مشکل برایتان به وجود نیاید و بتوانید در زمان طلایی درمان این مشکل را از بین ببرید.
منبع : آرگا
