همیشه یک سر مکان های دیدنی هر منطقه ای به موزه ها ختم می شود، اگر دقت کرده باشید در مطالب گردشگری و شرح جاذبه های دیدنی بخش مهمی از مکان های تاریخی به کاخ ها، قلعه ها، و موزه ها اختصاص می یابد که هر چقدر بیشتر در کشف و شرح موشکافانه آن پیش می روید، بیشتر غرق می شوید. فرقی هم نمی کند این مکان متعلق به داخل کشور ایران باشد و یا کشورهای مختلف دیگر، ردپای زمان را می توان در هر یک از آنها به گونه ای متفاوت به نظاره نشست. تاریخ همیشه قابل توجه است. به عنوان مثال از دیدنی های ایران، و تهران در زمینه تاریخی می توان جاذبه های بسیاری از جمله باغ فردوس، کاخ سعدآباد، کاخ گلستان، کاخ نیاوران و … اشاره کرد که به انتخاب این کاخ را می خواهیم شرح دهیم.
آشنایی با کاخ نیاوران
کاخ نیاوران واقع در باغ نیاوران یکی از کاخ های معروف و پربازدید تهران در کشور عزیزمان ایران است که زمانی محل زندگی خاندان سلطنتی پهلوی بوده و حالا تبدیل به یک موزه تاریخی شده است؛ این کاخ در سال ۱۳۳۷ به فرمان محمدرضا شاه جایگزین یکی از کاخهای کوچک واقع در باغ نیاوران گردید که قدمت آن به زمان فتحعلی شاه باز می گشت، در نتیجه پس از تخریب این کاخ کوچک؛ ایجاد کاخ جدید به نام نیاوران آغاز گردید. این عملیات چند سال متوقف گردید تا اینکه سال ۱۳۴۶ به پایان رسید.
در سال ۱۳۵۷ کاخ سلطنتی نیاوران با پیروز شدن جمهوری اسلامی به تسلط انقلابیون جمهوری اسلامی در آمد، اما سال ۱۳۶۰ در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد قرار گرفت. قابل ذکر است این قصر (خانه پادشاهی) در ۶/۳/۱۳۷۷ دارای شماره ۲۰۲۵ در آثار ملی ایران ثبت گردید.
– تاریخچه ایجاد نیاوران
پیرامون منطقه کنونی نیاوران در آن دوران متشکل از روستاهای زیادی بود که مشهورترین آنها به اسم «گرده وی» بود، در مجاورت این آبادی نیزار بزرگی و پهناوری واقع بود که فتحعلی شاه دستور احداث باغ و همچنین کاخ ییلاقی مورد نظر خود را در در این مکان (نیزار) صادر کرد، بر همین اساس باغ فتحعلی شاه «نی آوران» نامگذاری شد و پس از گذشت کمی به «نیاوران» تغییر شکل یافت.
سایر شاهان قاجاری به ترتیب بعد از فتحعلی شاه در این باغ کاخ هایی مخصوص ایجاد کردند، از جمله ساخت عمارت کوچک محمدشاه قاجار و کاخ «صاحبقرانیه» و آخرین آن کوشک احمد شاهی (در مرکز باغ) اشاره کرد.
– طبقه های کاخ نیاوران
این کاخ متشکل از ۲ طبقه اصلی و یک نیم طبقه در میان است که سبک استفاده شده از آن سبک مدرن می باشد. کاخ نیاوران تمام جذابیت و تازگی است که از جمله ی آن می توان به سقف کاخ نیاوران ساخته شده با آلومینیوم و قابلیت جابجایی اشاره کرد.
– طبقه نخست کاخ
در دالان اصلی این طبقه کلکسیونی از قالیهای دستباف از جمله فرش تصویری صورت پادشاهان و شخصیت های برجسته ایران از هخامنشیان گرفته تا پادشاهان قاجاریه را مشاهده خواهید کرد؛ سایر قسمت های آن را تالار پذیراایی، سینمای شخصی، اتاق ناهارخوری و غیره تشکیل می دهند. البته می توان در این میان به عرضه محصولات فرهنگی در طرف چپ ورودی طبقه اول این کاخ اشاره کرد.
– طبقه دوم کاخ
این طبقه متشکل از اتاق استراحت نمیمروزی، اتاق نشیمن، اتاق خواب رضاشاه و همسرش فرح، اتاق مطالعه، اتاق لباس همسر شاه فرح، اتاق آرایش همسر رضاشاه، اتاق نشیمن و مطالعه و استراحت فرحناز، اتاق استراحت و نشیمن و مطالعه علیرضا می باشد.
– نیم طبقه کاخ
در این بخش از کاخ یعنی نیم طبقه ی کاخ از اثرهای ارزشمندی همچون پیکره بودا، عاج هندی، کنده کاری هایی از زندگی بودا نگهداری می گردد، در قسمت دیگر آن کلکسیونی از رخت های شخصی و نظامی، درجات و آرم های نظامی رضاشاه قرار گرفته است. و همچنین باید اضافه کرد که محل کار فرح در این قسمت کاخ می باشد.
در این نیم طبقه مجموعه ای از اثرهای جالب و متفاوت هنرمندهای معاصر و همچنین اثرهای تاریخی و کهن وجود دارد که از بازدید کنندگان پذیرایی می کند. حضور فرش های گران قیمت و نقاشی ها، پیشکش های بسیار از اغلب کشورها در محیط های این کاخ از جمله نیم طبقه قابل ذکر است.
۱- درب ورودی کاخ نیاوران
در طرف شرقی میدان باهنر نیاوران درب ورودی این کاخ واقع شده که از همین قسمت باید بلیط تهیه کرده و به داخل کاخ وارد شوید، در همان شروع مسیر شاهد یک محوطه خواهید بود که موزه ی جهان نما با قدمتی ۴۴ ساله در بخش انتهایی آن قرار گرفته است. نام این موزه برگرفته از سالن آینه کاری شده کاخ «صاحبقرابیه» می باشد که در آن وسایل پیشکشی به خاندان سلطنتی به ویژه همسر شاه فرح، و نیز وسایلی که خرید کرده اند نگهداری می گردد.
ای بنا متشکل از ۱ طبقه هم سطح دارای ۴ دالان و زیرزمینی دارای فقط ۱ دالان اصلی می باشد که در آن آثار حاشیه رود نیل، تپه سیلک و همچنین هنرمندان شاخص و مطرح خارجی و ایرانی همچون «سهراب سپهری، پرویز تناولی، پابلو پیکاسو، سالوادور دالی» در معرض نمایش گذاشته شده است.
۲- کاخ صاحبقرانیه
پس از بازدید از موزه جهان نما و خارج شدن از آن، مقصد بعدی شما که نزدیک ترین مقصد شما محسوب می شود کاخ صاحبقرانیه می باشد که قدمت آن به دوران قاجار بازمی گردد.
این کاخ که به دستور ناصر الدین شاه در باغ نیاوران ایجاد شد، محمدرضاشاه از آن به عنوان محل کار خود استفاده می کرد و اما وضعیت جغرافیایی آن بنا شدن بر روی گسل و کاریز است که از سال ۹۴ بازدید از آن منع شده است. تنها در صورت تمایل می توانید از راهنماهای آن بخش جهت دریافت اطلاعات و مشاهده عکس های داخل این کاخ کمک بگیرید.
حرمسرای سابق این کاخ که توسط ناصرالدین شاه ایجاد شده بود، به سالن پذیرایی از مهمان های خارجی توسط محمدرضا پهلوی تبدیل گردید، همچنین بخش دندانپزشکی آن که به رسیدگی به دندان های محمدرضاشاه اختصاص یافت.
این کاخ تماما مجهز به امکانات و وسایل مدرن و به روز آن زمان می باشد که از جمله ی آن می توان به برنز بودن شیرآلات به کار رفته در سرویس بهداشتی، دستگاه خودپرداز، وجود رایانه در محل کار امیرعباس هویدا اشاره کرد.
۳-کاخ کوشک احمدشاهی
این کاخ یکی دیگر از کاخ ها و بناهای دیدنی واقع در باغ نیاوران است که در طول مسیر کاخ نیاوران مشاهده خواهید کرد. اگر سریال «قهوه تلخ» را دیده باشید؛ قطعا فضای داخلی این کاخ دو طبقه را نیز مشاهده کرده اید. این عمارت دارای مساحت بالای ۸۰۰ متر مربع خوابگاه ییلاقی احمدشاه قاجار بوده که پس از روی کار آمدن رضاشاه، این مکان به محل کار او تبدیل می شود.
در طبقه فوقانی تالار اصلی وجود دارد که پیرامون آن را شلف های چوبی با ویترین پوشانده اند، این مکان به موسیقی اختصاص یافته بوده که در حال حاضر تمامی آنها به طبقه پایین انتقال یافته است و این طبقه منع بازدید شده است.
آجرهای نخودی رنگ شیکی زینت بخش ورودیه این کاخ می باشد که به تعداد دفعات زیادی بازسازی شده است. پس از بازدید از این کاخ می توانید به کافه واقع شده در مجاورت آن رفته و نفسی تازه کنید.
۴-کتابخانه دو طبقه ای فرح دیبا
این کتابخانه ۴ ضلعی متعلق به فرح همسر محمدرضا شاه، دارای ۲ طبقه و مساحت ۷۷۰ مترمربعی برگرفته از سبک معماری ایرانی می باشد؛ پس از ورود به داخل کاخ با فضایی متفاوت متشکل از قفسه های کتابی زیاد روبرو خواهید شد که ۲۳ هزار جلد کتب در آن جا گرفته اند. کتابی امضا شده توسط پروین اعتصامی، کتاب هدیه شده والت دیزنی از کتب های قابل بازدید در این کتابخانه محسوب می شوند. زیرزمین کتابخانه کاربری مخزن دارد.
۵- ضلع شمال شرقی
واقع در ضلع شمال شرقی باغ نیاوران، بناهایی قرار دارند که کاربرد مهم و بخصوصی نداشته اند، در این بناها آزمایشگاه، و محل تدریس و از این قبیل واقع شده که در آینده ای نه چندان دور امکان تبدیل شدن به موزه ای جهت بازدید علاقه مندان را دارد.
۶- ضلع شرقی
در این قسمت از باغ نیاوران زمینی اختصاص یافته به بازی تنیس وجود دارد که با پرداخت هزینه ای و اجاره آن برای هر چند ساعت در آن بازی کنید.
همچنین در این قسمت از باغ مکانی به نام باغ کتیبه ها قرار دارد که در آن قالب های گوناگونی از سنگ نوشته ها وجود دارد؛ بر روی این سنگ نوشته ها، متونی از ادوار مختلف ساسانیان، مادها و پارت ها دیده می گردد.
۷- موزه ی ماشین
در کنار در خروج، کلکسیونی از ماشین های پادشاهی وجود دارد که در بین آنها می توان ماشین هایی مانند «رولز »و «رویس» را دید. تصاویر خاندان پهلوی سوار بر موتور و ماشین زینت بخش سالن های این موزه هستند.
نشانی کاخ نیاوران
به دو روش می توانید به این کاخ تاریخی و دیدنی بروید: با استفاده از وسایل نقلیه عمومی که برای این منظور می توانید سوار بر خط شماره یک متروی تهران شده و در آخرین ایستگاه (تجریش)پیاده شوید. مسیری کوتاه را پیاده به طرف میدان قدس بروید و در نهایت سوار تاکسی های نیاوران گردید و خود را به این کاخ برسانید.
با استفاده از ماشین شخصی خود می توانید به بازدید از این کاخ بروید، پس ابتدا لازم است از هر طریقی است به ته خیابان نیاوران – میدان باهنر رفته و در پیرامون کاخ و یا در پارکینگ مقابل ماشین خود را پارک کنید.
زمان بازدید از کاخ نیاوران
هنگام ورود به کاخ با استفاده از سیستم های الکترونیکی که جهت خرید و تهیه بلیط وجود دارد، بلیط تهیه کنید، و اما زمان بازدید از این کاخ هر هفت روز هفته غیر از روزهای عزاداری برای شما فراهم است، شما در طول روز از صبح تا ساعت ۵ عصر می توانید بلیط خریداری کنید، همچنین می توانید در ساعات ۹ صبح – ۶:۳۰ عصر از این کاخ بازدید کنید.
در این مطلب به کاخ نیاوران یکی از کاخ های تاریخی و جاذبه های گردشگری تهران و ایران پرداختیم، امیدواریم مورد توجه و پسند شما عزیزان واقع شده باشد. از ااینکه تا این لحظه همراه ما بودید نهایت قدردانی را داریم. برای آشنایی با کاخ های معروفی مانند کاخ ورسای کلیک کنید.
منبع : آرگا
