به طور کلی گیاه فیکوس لیراتا که بدان فیکوس برگ ویولونی نیز گفته می شود از دسته گیاهان خانواده انجیرها و بومی مناطق گرمسیر آفریقا می باشد که به صراحت می توان گفت به دلیل اصول تکثیر و نگهداری راحتی که دارد می توان آن را در بسیاری از فضاهای مختلف مشاهده نمود.
تکثیر فیکوس لیراتا
بهتر است بدانید که گیاه فیکوس لیراتا یا همان گیاه فیکوس برگ ویولونی از دیگر خانواده موراسه ها محسوب می شود که دارای برگ هایی به شکل پنج ضلعی یا شبیه به یک ویولون دارد و منظره خاص و منحصر به فردی را از خود نمایان می سازد. گیاه فیکوس همیشه سبز و زیبا بومی مناطق غربی آفریقا است که البته قادر است در مناطق بومی خود نیز به خوبی میوه بدهد. هر چند گیاهان سبز به دلایل مختلفی از جمله چشم نواز کردن محیط، مهمان فضاهای داخلی می شوند اما فیکوس لیراتا به دلیل جلوه منحصر به فرد خود می تواند در مناطق سردتر از زادگاهش هم به خوبی پرورش یابد. جالب است بدانید که فیکوس در محل اصلی خود درخت بزرگی می شود و اگر در فضای آپارتمان رشد کند تا ارتفاع ۲ متر پیش خواهد رفت. حالت چرمی و حاشیه مواج برگ ها را از زیبایی خاصی برخوردار کرده به گونه ای که می توان آن را به دلیل برگ هایش گاهی انجیری ویولونی نامید. رنگ برگ های آن معمولا سبز تیره با رگبرگ های روشن هستند و اندازه آن ها بین ۳۰ تا ۵۰ سانتی متر می باشند ک اندازه و طرز قرار گرفتنشان بر روی ساقه شکل دلپذیری را به گیاه می بخشد. به طور کلی این درخت زینتی را می توان در مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری و حتی درون گلدان به خوبی پرورش داد اما اگر قصد کاشت آن را در زمین دارید بایستی فضای زیادی را در نظر بگیرید.
روش ها و دستورالعمل تکثیر:
توجه داشته باشید که این گیاه زینتی را می توان از سه روش مختلف از جمله قلمه زنی، تکثیر برگ و خوابانیدن هوایی تکثیر نمود که در ادامه سعی داریم هر کدام را به صورت مجزا بیان نماییم:
تکثیر از طریق قلمه زنی:
بهتر است بدانید که زمان مناسب برای انجام این روش اوایل فصل بهار است که در ابتدا بایستی از انتهای ساقه قلمه هایی به طول ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر که حداقل دارای یک برگ و سه جوانه باشند را از گیاه مادری جدا نمایید و سعی کنید که برش ها دقیقا از قسمت زیرین جوانه ها باشند.
برگ های انتهایی را قطع کنید تا جایی که تنها ۲ برگ بر روی قلمه باقی بماند. حال قلمه ها را به مدت ۲۴ ساعت در محیطی سایه قرار دهید تا شیره آن کامل خارج شود و سپس می توانید درون آب بخیسانید.
توصیه می شود برای ریشه زایی سریع تر قلمه ها را به هورمون ریشه زایی آغشته نمایید و سپس درون ماسه های شسته شده کشت نمایید.
بهتر است اطراف قلمه ها را فشار انگشت محکم کنید و درجه حرارت ۲۵ را برای قلمه ها فراهم نمایید. پس از گذشت ۱ الی ۲ ماه قلمه های ریشه دار را مشاهده خواهید کرد و می توانید آن را به گلدان جدید همراه با خاک مناسب منتقل نمایید.
تکثیر از طریق خوابانیدن هوایی:
توجه داشته باشید که در روش خوابانیدن هوایی ساقه جوان و سالمی را از گیاه مادری بایستی انتخاب کنید و در حالی که ساقه متصل به پایه اصلی است آن را بر روی سطوح خاک گلدان دیگری بخوابانید.
در این روش ساقه جوان مواد غذایی مورد نیاز خود را از پایه مادری دریافت می کند ولی به صورت مستقل ریشه می دهد و رشد می کند.
توصیه می شود که تا زمان ریشه دهی کامل ارتباط میان ساقه و گیاه مادری را به هیچ وجه قطع نکنید. به تدریج با ریشه دهی کامل ساقه جوان می توانید آن را از پایه مادری جدا نمایید تا گیاه بتواند به صورت مستقل به روند رویش خود ادامه دهد.
تکثیر از طریق قلمه برگ:
به طور کلی برای انجام این روش تکثیر بایستی د ابتدا برگ هایی نسبتا جوان و سالم را انتخاب نمایید و از انتها آن ها را از گیاه مادری جدا نمایید.
حال قلمه های به دست آمده را می توانید به منظور ریشه زایی سریع تر درون هورمون ریشه زایی قرار دهید.
سپس قلمه های برگ را درون خاک و یا حتی آب قرار دهید تا ریشه دار شوند و پس از اینکه ریشه را مشاهده کردید می توانید آن ها را به گلدانی حاوی خاک غنی و مناسب انتقال دهید.
شرایط مورد نیاز برای پرورش فیکوس لیراتا:
همانطور که می دانید تمامی گیاهان برای اینکه بتوانند روند رشد خود را به خوبی طی کنند نیاز به شرایطی دارند که شما بایستی آن را فراهم نمایید و به همین منظور در ادامه به بیان برخی از اصول و شرایط لازم برای پرورش و تکثیر گیاه فیکوس لیراتا پرداخته ایم:
آبیاری:
توصیه می شود که بستر کشت را همواره مرطوب نگه دارید و در فواصل دو آبیاری اجازه دهید تا سطح بستر کامل خشک شود و سپس اقدام به آبیاری نمایید زیرا آبیاری بیش از حد موجب ریزش برگ های فیکوس لیراتا خواهد شد. به صراحت می توان گفت که رطوبت ایده آل آن ۶۰ درصد و رطوبت حداقل ۴۰ درصد باعث سالم ماندن برگ ها می شود.
نور:
فیکوس لیراتا برای رشد نیاز به نور کمی دارد اما در مقابل نیاز آن به حرارت زیاد بوده و به ویژه در طول زمستان نباید حرارت فضای کشت کمتر از ۱۸ درجه سانتی گراد باشد. همچنین گیاه قادر است هوای خشک آپارتمان را تا مدت کوتاهی تحمل کند. توصیه می شود هر هفته یک مرتبه گلدان را بچرخانید تا گیاهتان سایه رشد نشود و به عبارتی اگر مقدار نور کافی باشد گیاه سریع تر رشد خواهد کرد.
کوددهی:
توصیه می شود که در طول فصل رشد گیاه یعنی از اوایل بهار تا اواخر تابستان گیاه را با استفاده از کودهای محبوب در آ مانند ۲۰.۲۰.۲۰ ماهی یک مرتبه تغذیه نمایید تا کمبود مواد غذایی موجود درون خاک تامین گردد. البته توجه داشته باشید که زیاده روی در روند کوددهی باعث سوختگی برگ ها خواهد شد پس حتما در میزان استفاده شده دقت کافی داشته باشید.
رطوبت:
معمولا گیاه فیکوس لیراتا به دلیل سطح تبخیر بالا نیاز به رطوبت زیادی دارد و همچنین که بومی مناطق گرم و مرطوب است و در طول روند تکامل خود به هوای شرجی عادت کرده است. البته که با گذاشتن یک سینی پر از آب در قسمت زیرین گلدان به گونه ای که با گلدان تماسی نداشته باشد می توان رطوبت پایداری را برای بستر کشت فراهم نمود. هر چند که گیاه فیکوس لیراتا مانند اعضای خانواده خود نیاز به غبارپاشی روزانه هم دارد و به همین خاطر ترجیحا روزی ۲ مرتبه یکبار در صبح و یکبار در شب با استفاده از آب جوشیده یا معدنی غبار پاشی را انجام دهید. توجه داشته باشید که اگر این کار را با آب شیر انجام دهید پس از گذشت مدتی لکه های آب بر روی برگ ها باقی خواهند ماند.
خاک:
توجه داشته باشید که بستر تکثیر گیاه فیکوس لیراتا نیاز به زهشکی خوب و مواد آلی فراوان دارد برای مثال ترکیب نصف پیت ماس و پرلیت دانه درشت می تواند ایده آل باشد. توصیه می شود که از خاک کاکتوس یا خاک رشد باغچه به هیچ وجه استفاده نکنید و به یاد داشته باشید که آب بایستی به راحتی از خاک عبور کند.
در پایان پیشنهاد می کنیم سایر مقالات ما درباره تکثیر فیکوس ها و کاشت گل زولفا را نیز مطالعه کنید.
منبع : آرگا
