نحوه مبارزه با خستگی مفرط و بررسی علل بروز این اختلال

در عصر امروز؛ تاثیر گذاری استرس بر سلامت فرد از رایج ترین مرخصی های استعلاجی در محل کار و دیگر اماکن می باشد. زمانی که استرس بیش از حد در فردی نفوذ کند، خطر ابتلا به بیماری های خستگی مفرط را ایجاد می کند. قابل به ذکر است، که طول درمان این بیماری بسیار طولانی است که با در نظر گرفتن علائم و نشانه های موجود می توان آن را تشخیص و سپس به روند درمان پرداخت.

سندروم خستگی مفرط

اختلال خستگی مفرط در اصطلاح پزشکی CFS نام دارد، این سندروم که از نوع بیماری های جدی است، اگر در زمان مناسب تشخیص داده شود، می توان آن را به خوبی درمان و رفع کرد. این بیماری در واقعیت از دسته بیماری های جسمانی به شمار می رود که هنوز به خوبی شناخته نشده است. در حقیقت چیزی که در این بیماری وجود دارد، خستگی های به میزان بالا، کار شدت بالا، اضطراب، خستگی و استرس نمی باشد که با با استراحت از بین برود، واقعیت این بیماری بسیار خطرناک است که تمامی نقاط بدن را درگیر خود می کند و از انجام فعالیت های روزانه او را عاجز می نماید. در ادامه این مطلب نشانه و علائمی که این بیماری در فرد ایجاد می کند را بیان کرده ایم که با روش های درمان و پیشگیری می توانید از دام چنین اختلالی رهایی یابید.

نشانه های خستگی زیاد

خستگی مفرط با یک سری از علایم خود را نشان می دهد که این نشانه های عبارتند از:

• سردرد
• ختگی و خواب آلودگی
• بدن
• سرگیجه
• کاهش رفلکس ها
• ضعف ماهیچه ها و درد ماهیچه ای
• اختلال در تصمیم گیری و قضاوت
• تاری دید
• بی اشتهایی
• توهم
• کاهش فعالیت های سیستم ایمنی
• اختلال در حافظه کوتاه مدت
• کاهش انگیزه
• تغییرات خلق
• کاهش تمرکز

در چه مواقع باید پزشک مراجعه کنید؟

در صورتی که هر یک از نشانه های زیر را همراه با خستگی در خود مشاهده کنید با ۱۱۵ تماس گرفته یا به اورژانس مراجعه کنید.

• درد قفسه سینه
• افکار خودکسی یا آسیب به دیگران
• درد شدید شکم، لگن و کمر
• تنگی نفس
• احساس غش کردن
• بی نظمی و افزایش ضربا قلب
• احساس خستگی بیشتر از دو هفته

کاهش خستگی با تغییرات سبک زندگی

با انجام یک سری اقدامات می توانید خستگی را کاهش دهید و کمک زیادی به افزایش سطح انرژی کنید که این تغییرات عبارتند از :

• نوشیدن مایعات کافی
• داشتن عادت غذای سالم
• خواب کافی
• ورزش منظم
• دوری از عوامل استرس زا
• خودداری از برنامه کاری یا اجتماعی که انرژی زیادی می گیرد
• اجتناب از الکل، تنباکو و بقیه مواد مخدر
• شرکت در فعالیت های آرامش بخش مانند یوگا

علت های بروز خستگی مفرط

با آشنایی از علت های بروز بیماری خستگی مفرط می توانید؛ از انجام آن ها دوری کنید و هیچ گاه به چنین عارضه ای مبتلا نشوید. بررسی شواهد و علائم موجود به شما در تشخیص چنین بیماری خطرناکی کمک می کند.

• کم شدن ساعات خواب و  استراحت

کم شدن زمان خواب در ایجاد خستگی های مفرط در بدن بسیار اثر گذار می باشد. این علت در ریتم زندگی اختلال ایجاد می کند که با تاثیر گذاری مستقیم بر روی سلامت فرد، رفاه او را دچار مشکل می کند.

• آپنه خواب

آپنه خواب از دسته علت های بسیار جدی و خطرناک برای افراد می باشد، در چنین عارضه ای فرد برای چند دقیقه کوتاهی عمل نفس کشیدن در خواب را انجام نمی دهد. از چنین اتفاقی بیشتر افراد با خبر نیستند، اما از نشانه های آن می توان خر و پفت های طولانی باصدای بلند را معرفی کرد که به علت خستگی های روزانه می باشد.

• عدم میزان مناسب متابولیسم در بدن

اگر سوخت و ساز در بدن به میزان کافی نباشد، قابل به ذکر است که کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین آنچه را که  مد نظر برای تغذیه دارید، اگر دارای کیفیت مناسب نباشد، کیفیت خواب شما را تحت تاثیر خود قرار می دهد. همچنین سوء تغذیه و مصرف کم غذا در ایجاد خستگی مفرط از علت های شایع نام برده می شود.

• بیماری کم خونی

کم خونی که از بیماری های رایج در بانوان است، می تواند خستگی بسیاری را به آن ها تحمیل کند. به سلول های قرمز در بدن که وظیفه حمل اکسیژن را به عهده دارند، با مصرف قرص های آن می توان نیرو بخشید. قابل به ذکر است که عدم آهن کافی در بدن میزان دریافتی اکسیژن را کاهش می دهد، این روند در بانوانی که پریودی های سنگین و شدت بالا را تجربه می کنند و یا حامله هستند، بسیار اتفاق می افتد. پس بهتر است برای جلوگیری از چنین اتفاقاتی میزان آهن خونتان را در شاخص مناسبی قرار دهید.

• اختلال افسردگی

افسردگی از عوامل مهم در ایجاد استرس و اضطراب های بی مورد در فرد می باشد. همچنین از مواردی که در نشانه های فیزیکی این بیماری قابل مشاهده است؛ خستگی، بی خوابی و ایجاد درد در مناطق بدن  می باشد.

• اختلال هیوتیروئیدیسم

از وظایف غده تیروئید در بدن می توان به تنظیم سوخت و ساز در بدن اشاره کرد، این غده چربی های اضافی در بدن را برای تجدید انرژی می سوزاند و به فرد برای انجام امور روزانه نیرو می بخشد. قابل به ذکر است که کم کاری تیروئید به خستگی، افسردگی و افزایش وزن بدن منجر می شود.

• مصرف کافئین بسیار

بسیاری از افراد به شروع روز خود با مصرف کافئین عادت کرده اند، در این فرایند سعی دارند تا انرژی خود را برای فعالیت هایی که در پیش دارند، تامین کنند. کافئین از طرفی مثبت به بالا بردن سطح حساسیت و انرژی در بدن منجر می شود، که از طرفی دیگر زمینه های ایجاد خستگی مفرط، بالا بردن ضربان قلب، تشنگی، فشار خون، اضطراب و بی حالی را در فرد ایجاد می کند.

•   UTI پنهان

از نشانه های معمول در عفونت دستگاه ادراری و یا در اصطلاح پزشکی UTI می توان به درد، سوزش در هنگام دفع مدفوع، احساس ضرورت فوری به دفع ادرار اشاره کرد. اما باید گفت که خستگی و ضعف های روانه که از انجام فعالیت های روزانه جلوگیری می کند، از دیگر علائم بیماری عفونت دستگاه ادراری می باشد.

• بیماری دیابت

بیماری دیابت با بالا یا پایین کردن سطح قند در بدن، خستگی را در بدن شما بالا و پایین و یا تنظیم کند. هنگامی که میزان قند خون در بدن شما افزایش می یابد، با ورود بر خون بدن به ایجاد خستگی و ناتوانی منجر می شود، همچنین در حالتی دیگر اگر قند خون در بدن به سطح پایینی قرار بگیرد، بدین نشانه است که بدن انرژی بسیاری را صرف آن ها کرده که حالا اختلال خستگی را به وجود آورده است.

• پایین سطح آب در بدن

طبیعی است  که یکی از علت های تشنگی در بدن، فقدان آب در بدن است. قابل به ذکر می باشد که کمبود سطح آب در بدن به ایجاد ناتوانی منجر می شود که باید هنگام چنین احساسی در بدن با نوشیدن آب و مصرف سوپ به رفع چنین عارضه ای بپردازید. پیشنهاد ما به شما مصرف روزی ۸ لیوان آب بدون کافئین و شکر است تا مشکلی برایتان ایجاد نشود.

• بیماری های قلبی

اگر شما نیز در هنگام فعالیت های روزانه همچون؛ خرید کردن و بالا پایین رفتن از پله ها به خستگی منجر می شوید، قابل به ذکر است که از نشانه های اصلی در وجود بیماری های قلبی می باشد. در چنین عارضه ای قلب به خوبی وظیفه اش را انجام نمی دهد، بدین ترتیب که در پمپاژ خون به سایر نقاط بدن با اختلال مواجه می شود و به خوبی این عمل را در قبال بافت ها و ارگان های اصلی بدن انجام نمی دهد. این عوامل در خستگی های فرد تاثیر بسیار می گذارد که منشا گرفته از بیماری های قلبی می باشد.

• ایجاد تغییر در ساعات کاری و اختلال در خواب

کسانی که شغل های شیفتی دارند، تنظیمات ۲۴ ساعته ها  آن ها مدام در حال تغییر می باشد. زمانی که شیفت شب مشغول به کار هستید، و سپس با چرخش به شیفت کاری روز می رسید، بدن ریتم طبیعی خود را از دست می دهد و نمی داند که در چه زمانی باید بیدار و چه زمانی باید بخوابد. این علت نیز در بروز بیماری و اختلال خستگی اثر گذار می باشد.

• حساسیت های غذایی

جالب است بدانید که آلرژی های غذایی نیز در بروز خستگی موثر عمل می کند. مصرف برخی غذاها به بروز چنین بیماری در بدن کمک می کند، پس بهتر است که از مصرف غذا های خاص که سبب خستگی و خواب آلودگی می شود، بپرهیزید. بهترین راه برای مهار چنین عارضه ای، توجه به سبک تغذیه و برنامه های غذایی در طول روز می باشد.

• سندروم خستگی مفرط

سندروم خستگی که در اصطلاح پزشکی فیبرومیالژیا معرفی می شود، شرایطی را برای فرد ایجاد می کند که همواره خسته و بی حال می باشد. ایجاد چنین بیماری در فرد حداقل فعالیت های روزانه و عادی فرد را تا ۶ ماه با اختلال مواجه می سازد.

روش های درمان و پیشگیری از اختلال خستگی مفرط

1.  به طور طبیعی با سن خود، سعی کنید در طول شب ۷ الی ۸ ساعت خواب مناسب را داشته باشید. بهتر است در زمان مشخص به رختخواب بروید و سر ساعت از جا برخیزید. برنامه های مناسب، مطابق با ریتم زندگی خود ترتیب دهید که با پیروی از آن به مشکل بر نخورید. همچنین دارا بودن تشکی راحت و مناسب، با اتاقی گرم و تاریک در کیفیت خواب و رفع خستگی بسیار اثر گذار می باشد.
2. دارا بودن اضافه وزن شدید، سیگار کشیدن و نوشیدن مشروبات الکلی سبب بروز بیماری آپنه در خواب می شود. توصیه ما به شما برای بهبود چنین شرایطی، این است؛ که وزن خود را در سطح مناسبی قرار دهید، سیگار را ترک کنید و سپس از هر گونه نوشیدنی الکی دوری کنید. در بیماری آپنه خواب ممکن است پزشک CPR را تجویز کند که در زمان خواب به بهبود عملکرد های دستگاه تنفسی می پردازد.
3. با مصرف غذاهایی بسیار شیرین که قند خون را بالا می برد، طبیعی است که به خستگی مفرط مبتلا شوید. با برنامه ریزی دقیق در مورد مصرف میوه، سبزیجات تازه، دانه های کامل و پروتئین ها می توانید از بروز چنین بیماری جلوگیری کنید.
4. اگر شما نیز به بیماری کم خونی و فقدان آهن در بدن مبتلا هستید، بهتر است مواردی را که در ادامه بیان می شود را به خوبی مصرف کنید. گوشت، لوبیا، توفو، سیب زمینی، کلم بروکلی، آجیل، غلات غنی شده، آهن و برنج قهوه ای بهترین گزینه ها برا رفع کم خونی می باشد.
5. اگر شما یا اطرافیانتان به بیماری افسردگی مبتلا هستید، بهتر است هر چه سریع تر به پزشک و مشاوره مراجعه کنید و از این بیماری روانی رهایی یابید.
6. برای اطمینان از سلامتی جسمی، آزمایش های مربوطه را انجام دهید تا از خستگی مفرط و بیماری های مربوط به آن در امان باشید.

• معرفی راه های پیشگیری از اختلال خستگی

1. اگر به بیماری عفونت دستگاه ادراری مشکوک هستید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا در صورت تشخیص با تجویز مناسب به درمان آن پرداخته شود. طول درمان این بیماری بسیار کوتاه است و هرچه سریع تر از آن رهایی می یابید.
2. از مصرف غذاهایی که احتمال حساسیت شما به آن وجود دارد، اجتناب کنید. اگر پاسخ خیر است با پزشک مشورت کنید تا بهترین برنامه غذایی را برای شما ترتیب دهد.
3. در سبک زندگی خود تغییر ایجاد کنید، با پیاده روی های روزانه، تغذیه مناسب و انجام اعمال روزانه به ریتم مناسبی از زندگی دست پیدا کنید تا هیچ گاه به سندروم خستگی مفرط مبتلا نشوید.
4. اگر عادت دارید که در طول روز ساعاتی را بخوابید، محیط ساکت و تاریکی را برای این استراحت در نظر بگیرید. همچنین در هنگام انجام  کار اطراف را روشن کنید تا انرژی های مثبت به اطرافتان پخش شود.
5. بیماری های قلبی از انواع بیماری های خطرناک است که باید توجه کافی به آن شود. پزشک خود را از برنامه روزانه خود مطلع سازید و با مصرف دارو ها و فیزیوتراپی های مورد نظر بیماری خود را کنترل کنید.
6. در طول روز به خوبی آب بنوشید، در هنگام ورزش از بطری های حاوی نوشیدنی های ورزشی غافل نشوید. همواره رنگ ادرار خود را چک کنید؛ اگر رنگ آن تیره بود نیاز به مصرف آب دارید، و در صورتی دیگر اگر رنگ آن بسیار روشن بود، مصرف مایعات در طول روز مناسب می باشد.
7. از مصرف نوشیدنی های کافئین دار حد امکان دوری کنید. نوشیدنی های همچون نوشابه، قهوه و چایی های شیرین از نمونه نوشیدنی های کافئین دار می باشد که در صورت عدم کنترل آسیب های جدی به فرد می رساند.

امکان بهبود در مبتلایان سندروم خستگی می باشد؟

اغلب افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند، درمان می شوند. اگر چه طول درمان بسیار در دراز مدت رخ می دهد، اما خبر خوشحال کننده آن از بین رفتن چنین عارضه ای می باشد. اگر فرد بعد از بهبودی نیز به احساسات حساسیت و استرس قدرت دهد، امکان بازگشت بیماری در این چنین افراد وجود دارد، اما قابل به ذکر است که این بار روند درمان بسیار سخت جلو می رود. تمرینات آرامش عضلات، ورزش، خواب مناسب و تغذیه کافی را در برنامه روزانه خود قرار دهید و با اطرافیان و دوستان خود به انجام اعمال خوشایند و دوست داشتنی بپردازید.

معالجه های سندروم خستگی با گفتار درمانی هایی به صورت گروهی انجام می شود، همچنین در مواقعی مصرف دارو نیز تجویز می شود که روند درمان را بهبود می بخشد.

منبع : آرگا