کاشت قهوه در خانه چندان دشوار نیست، بسیاری از علاقه مندان به قهوه سعی می کنند قهوه خانگی مخصوص به خودشان را پرورش دهند. اگر شما هم به کشت قهوه در خانه علاقه مند هستید اما نمی دانید که چگونه شروع کنید. در این مقاله از مجله آرگا برای شما عزیزان هر آنچه را که باید در مورد طریقه کاشتن قهوه در خانه بدانید به همراه اصولی که برای رشد بهتر نباید فراموش کنید، گردآوری نموده ایم. تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
نحوه کاشت گیاه قهوه در خانه – یک راهنمای مفید
اصول اولیه کاشتن قهوه
برای کاشتن گیاه قهوه در خانه به خاک غنی از مواد مغذی، دمای بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی گراد، ۴ تا ۵ ساعت از نور خورشید، به همراه رطوبت لازم برای خاک و کمی صبر و حوصله نیاز دارید. جهت کاشتن و پرورش قهوه در خانه ایده خوبی نیست که بذر قهوه را در خانه خود پرورش دهید، به خصوص اگر قصد شما برداشت و مصرف دانه های قهوه باشد. گیاه قهوه به دلیل روند رشد بسیار کندش، بسیار مشهور است.
اگر مایلید دانه های قهوه را بخرید، آنها را کاشت کنید و صبر کنید تا زمانی که آماده برداشت شوند ،اما باید ۸ تا ۱۰ سال منتظر بمانید! حتی برای عاشقان کشت قهوه ، این روند وقت گیر ممکن است کمی طولانی باشد. در عوض ، شما می توانید نهال قهوه که بذر آن از قبل در گلدان کشت شده را از گلخانه ها یا فروشگاه های ویژه خریداری کنید، این گیاه بالغ می شود و در ۳ تا ۴ سال شروع به تولید میوه می نماید. اگر موفق به یافتن نهال قهوه (که بهترین گزینه است) شدید، یک گیاه با شاخ و برگ سبز سالم و بدون آفات یا برگهای زرد رنگ را انتخاب کنید.
انواع قهوه
دو گونه رایج و محبوب قهوه، Arabica (Coffea arabica) و Robusta (Coffea canephora) می باشند. هر دو گونه به طور مساوی در دسترس هستند، اما بسته به ترجیحات قهوه نوشیدنی شما، یکی یا هر دو می توانند برای شما مناسب باشند. عربیکا رایج ترین و بیشترین تولید قهوه را در کره زمین داراست. این گیاه بومی اتیوپی و یمن است و هم اکنون در سراسر آفریقا، آمریکای جنوبی و آسیا از نظر تجاری مورد کشت قرار می گیرد. با این حال، گیاه مذکور بسیار آرام رشد می کند و نسبتاً شکننده بوده، که نیاز به مراقبت، توجه و نگهداری زیادی دارد. گفته می شود، بیشتر متخصصان قهوه قبول دارند که یک دانه با کیفیت عربیکا از نظر عطر و طعم و پیچیدگی کاملاً بی همتا است. این گیاه منبع بهترین دانه های قهوه معطر است. با افزایش محبوبیت این قهوه در تهیه شکلات ، شیرینی و … ایده بدی نیست که آن را در خانه کشت نمایید.
Robusta دومین گونه رایج قهوه است. این گیاه بسیار سریعتر از Arabica رشد می کنند. گیاه Robusta به ویژگی سخت تر بودن و ماندگاری بیشتر نسبت به همتایان شکننده اش مشهور است. بعلاوه، کافئین دانه قهوه روبوستا تقریباً دو برابر مقدار کافئین دانه های Arabica است. نکته منفی این است که دانه روبوستا به طور کلی بسیار تلخ تر از دانه های Arabica است که بسیاری از افراد آن را ناخوشایند می دانند. با این حال ، اگر شما قهوه قوی و تلخ دوست دارید، ممکن است از کاشتن Robusta لذت ببرید!
فیزیولوژی درخت قهوه
درخت قهوه از نظر اندازه کوچک است اما تا ۵ متر نیز رشد می کند. به طور کلی ارتفاع متوسط رو به بالایی دارد، و در ظروف یا گلدان های کاشته شده با هرس منظم می توان ارتفاع آن را به راحتی مدیریت کرد. برگهای آن به رنگ سبز تیره ، کمی دنده ای و براق و جذاب است. گیاه در سال دو بار، در شرایط نیمه گرمسیری و بومی شکوفا می شود. اگر درخت قهوه در آب و هوای سردتر مورد کاشت قرار گیرد، فقط در تابستان یا بهار شکوفا می شود.
هنگام گلدهی خوشه هایی از گل های سفید برفی مانند گل یاس با رایحه ای شیرین ظاهر می شود. این گلها در سال دوم یا سوم کشت ظاهر می شوند. از این گلها بعد از مدتی میوه های کوچکی تولید می شود که ابتدا به رنگ سبز و بعداً به قرمز تغییر می کند. میوه های رسیده می توانند چندین ماه گیاه را تزئین کنند. با گذشت زمان، میوه نرم و خراب نمی شود بلکه فقط خشک می شود.
کاشتن قهوه از طریق بذر
از آنجا که قهوه عربیکا یک گیاه نادر است، ممکن است که نتوانید یک نهال گلدانی آن را در گلخانه پیدا کنید. بنابراین، امکان کاشت و پرورش قهوه از طریق دانه ها تنها گزینه باقی مانده است. برای جوانه زنی به دانه های تازه سبز احتیاج دارید که می توانید به راحتی آنها را فروشگاههای بذور کشاورزی به صورت آنلاین یا حضوری خریداری کنید. کاشتن دانه های قهوه در طول سال در مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری امکان پذیر است، اما بهترین زمان برای کاشتن آنها در آب و هوای سردتر بهار تا اواسط تابستان است.
بذرها را در خاک کمی اسیدی و مرطوب بکارید توجه کنید که دمای مورد نیاز برای جوانه زنی حدود ۲۰ درجه سانتی گراد است. جوانه زنی بذرها مدت زمان زیادی طول خواهد کشید (۱ ماه تا ۶ ماه). پس از جوانه زنی ، گیاه جوان را در سایه جزئی نگه دارید و فقط نور خورشید صبحگاهی را دریافت کند.
چگونه می توان یک گیاه قهوه را در گلدان پرورش داد
برای کاشت بذر قهوه لازم است تا بذور را به مدت ۲۴ ساعت در آب ولرم بخیسانید. بعد از گذشت این مدت روی بذر برآمدگی سفیدی ایجاد می شود که نشانگر ان است که می توانیم آن ها را به گلدان انتقال دهیم. یک گلدان عمیق و با زهکشی مناسب انتخاب کنید. گلدان پلاستیکی بهتر است چون سبک است، می توانید از گلدان خشتی نیز استفاده کنید. سپس درون گلدان را با شن و ماسه یا ورمیکولیت پر کنید و هر بذر قهوه را در عمق ۱۲ میلیمتری گلدان قرار دهید. سپس روی بذر را با مقدار کمی خاک بپوشانید. این کار را برای بذرهای دیگر نیز انجام می دهیم.
دانه قهوه موجود در گلدان را باید در محلی گرم و مرطوب نگه دارید که امکان وزیدن باد نیز کم باشد. بهتر است گلدان خود را در جهت شرقی یا غربی قرار دهید. دمای مطلوب برای رشد دانه قهوه Arabica بین ۱۲ تا ۲۵ درجه سانتی گراد است. هنگامی که درجه حرارت نوسان داشته باشد گیاه برگهای خود را می ریزد. این گیاه در دمای بین۷ تا ۳۰درجه سانتیگراد به راحتی رشد می کند. و در بالاتر یا پایین تر از این دما به مراقبت بیشتری نیاز دارد.
شرایط لازم برای رشد درخت قهوه در گلدان
آفتاب
گیاهان قهوه نباید در معرض آفتاب مستقیم باشند (مخصوصاً بعد از ظهر) زیرا این گیاه نور غیر مستقیم خورشید را ترجیح می دهد. گیاهانی که در آفتاب کامل پرورش یافته اند دچار برگ سوختگی خواهند شد.
خاک
درخت قهوه دارای ریشه های عمیق است که به خاک نفوذ می کند، بنابراین خاک باید قابل نفوذ باشد، همچنین حاوی مقدار زیادی هوموس و کود دامی نیز باشد. نوع خاک باید کمی اسیدی بوده ، pH حدود شش مناسب است.
آبیاری
در تابستان و پاییز ،درخت قهوه به آب زیادی احتیاج دارد زیرا گیاه قهوه بومی جنگلهای بارانی مرطوب است و فقط هنگامی که آب کافی دریافت می کند شکوفا می شود. برای تهیه آب مورد نیاز درخت قهوه از آب شیرین و ملایم با کیفیت بالا استفاده شود، همچنین از بالای گلدان بر روی برگهای آن را ریخته شود، زیرا این گیاه عاشق هوای مرطوب و مه آلود است. خاک گلدان باید مرطوب باشد اما حالت غرقابی ایجاد نشود. اگر در آب و هوای سردتر مورد کشت قرار گیرد، در زمستان به آبیاری کمتری نیاز دارد.
مراقبت از گیاه قهوه
باروری
هنگام آماده سازی خاک و پس از دو ماه کاشت، ۱۰۰ گرم کود مرکبات را به محیط کاشت نهال جوان قهوه اضافه نمایید. از اواسط اردیبهشت تا اوایل شهریور یا در فصل رشد، گیاه باید هر ماه بطور منظم بارور شود. از کودهایی که برای مرکبات استفاده می کنید، بهره ببرید. این گیاه دوستدار شرایط اسیدی غالباً از کمبود آهن رنج می برد، بنابراین بهتر است یک بار در سال به آن کود آهن داده شود.
رطوبت
اگر شما در حال ایجاد یک شرایط آب و هوایی برای رشد قهوه در داخل خانه هستید، بدانید که آن به رطوبت خاصی نیاز دارد. شما می توانید با استفاده از دستگاه های مرطوب کننده هوا به بالا بردن سطح رطوبت برای گیاه قهوه خود اقدام کنید
هرس
هنگامی که گیاه شما به ارتفاع ۲ فوت یا ۶۰ سانتی متر برسد، نوک منطقه رشد آن را برش دهید تا شاخه های جانبی را به رشد تشویق کنید. برای این کار به هیچ کمکی نیازی ندارید، فقط رشد سال جاری گیاه خود را هرس کنید تا ارتفاع آن محدود شود. همچنین با این کار شاخه های ضعیف و بیماری را حذف خواهید کرد.
مراقبت در برابر سرما
از آنجا که درخت قهوه از نظر سرما مقاوم نیست، دمای انجماد برای گیاه مضر است. در دمای کمتر از ۳۰ درجه فارنهایت (۱ درجه سانتیگراد) درخت قهوه به راحتی می میرد. وقتی دما به زیر ۴۱ درجه فارنهایت (۵ درجه سانتیگراد) رسید بهتر است گیاه را در محیط داخلی یا گلخانه نگه دارید. در طول زمستان، در حالی که گلدان خود را در داخل خانه قرار داده اید، آن را در نزدیکی یک پنجره قرار دهید تا گیاه نور روز کافی را دریافت کند.
نحوه برداشت قهوه
چهار یا پنج سال پس از کاشت، درخت قهوه میوه می دهد. علاوه بر عملکرد زینتی، می توان از آن برای ذخیره دانه اش جهت تهیه یک نوشیدنی معطر استفاده کرد. خواه بهترین دانه را به دست آورید یا نه ، مهم رضایت شما از کاشت درخت قهوه خانگی است.
نکاتی در مورد کاشت این گیاه
قهوه علی رغم پرطرفدار بودن در بسیاری از کشورها، در کشور برزیل رواج بیشتری دارد.
پرورش جوانه قهوه از زمان کاشتن آن تا انتقال به محوطه گلخانه تقریبا زمانی در حدود ۶ تا ۱۲ ماه به طول می انجامد.
زمان گلدهی گیاه قهوه, اغلب ۳ تا ۴ سال بعد از کاشتن گیاه اتفاق می افتد که اصطلاحا به آنها گیلاس قهوه گفته می شود.
گیلاس های قهوه, ۸ ماه بعد از ظاهر شدن در ابتدا به رنگ سبز بوده و بعد تغییر رنگ به قرمز می دهند و در نهایت به بنفش تغییر رنگ پیدا کرده و در این زمان, آماده برداشت می باشد.
اولین برداشت مفید از گیاه قهوه, ۵ سال بعد از کاشتن آن می باشد.
آفات و حشرات موذی گیاه قهوه
به طور کلی بیش از ۹۰۰ گونه حشره و آفت برای این گیاه شناسایی شده که یک سوم آنها شامل حشرات بالدار می باشند و یک چهارم آنها را نیز , لارو بندپا تشکیل می دهد.
ضمن اینکه در گروه آفات گیاه قهوه؛ حدوداً ۲۰ گونه کرمک، ۹ گونه کرم ریز و نیز تعدادی حلزون صدف دار یا بی صدف قرار دارد، البته پرندگان و جوندگان نیز دانه های قهوه را می خورند، ولی خسارات و صدمات وارده به آنها به نسبت جانوران بی مهره کمتر می باشد.
در صورت تمایل برای آشنایی با کاشت دارچین و کاشت درخت سماق می توانید در اینجا کلیک کنید.
منبع : آرگا