سوره الرحمن، درباره مسائلی همچون نعمت های بزرگ مادی و معنوی ارزانی شده خداوند در این دنیا، چگونگی آفرینش جن و انس، نشانه ها، معاد و روز میزان، عذاب و عقوبت اعمال گناهکاران و در نهایت پاداش و نعمت های بهشتی صالحان و پرهیزگاران (چشمه های جاری، درختان پر میوه و در دسترس، بسترهای پوشیده از استبرق، یاقوت و مرجان، زنان نیک سیرت و زیبا، حوریانی مستور در خیمه ها، بالش های سبز و فراش های نیکو) سخن می گویید و در واقع این سوره بیانگر رحمت واسعه الهی می باشد و در روایاتی از رسول اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) این سوره به عنوان عروس قرآن نامیده می شود.
در مطالب قبلی، خواص و فضیلت سوره جن، سوره انعام، سوره ناس، سوره قدر و سوره واقعه را در اختیار شما عزیزان قرار دادیم، در مطلب پیش رو می توانید با آثار و برکات تلاوت سوره پرفضیلت الرحمن آشنا شوید.
سوره الرحمن و فضایل تلاوت این سوره
در باب فضیلت این سوره، موارد زیادی بیان گردیده و از آن جهت عروس قرآن نامیده شده است که دارای مفاهیم بسیار زیبا می باشد، همچنان که امام موسی کاظم علیه السلام به نقل از پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم می فرمایند:
هر چیزی در جهان خلقت عروسی دارد و عروس قرآن سوره «الرّحمن» است.
در روایات دیگر برای سوره الرحمن، آثار و برکاتی همچون سهل شدن کارها، محافظت در برابر بلایا، وضع حمل آسان، درمان بیماری های نظیر درد چشم، صرع، درد طحال، ناراحتی های قلبی بیان شده است، که این روایات به شرح زیر می باشند.
رسول اکرم (ص):
هر کس این سوره را بنویسد و به خود همراه داشته باشد خداوند هر کار سختی را برای او آسان می کند.
هر کس با ایمان سوره شریفه «الرّحمن» را تلاوت کن د(یعنی با حضور قلب بخواند) خداوند بر ضعف و ناتوانی او رحم کند.
هر کس این سوره«الرّحمن» را بنویسد هر کس که چشم درد دارد سوره «الرّحمن» را بنویسد و همراه خود بردارد، دردش شفا یابد و اگر تمام این سوره بر دیواری نوشته شود حشرات از آن دیوار دور شوند و جنبنده ای آزار دهنده وارد آن خانه نشوند.
در کتاب تفسیر النور(از شیخ مرتضی حائری) در صفحه ۱۴۰ جلد ششم از حضرت محمد (ص) روایت شده است که:
به قاریان سوره های «حدید،واقعه، الرحمن» گفته می شود که در بهشت فردوس ساکن شوید.
در کتاب خواص آیات قران کریم و در صفحه ۱۴۳ به نقل از رسول اکرم (ص) این چنین آمده است که:
هرکس با ایمان و با نیت خالص و توجه به خدا سوره مبارکه «الرّحمن» را بخواند شکر نعمتهائی که خداوند متعال به او عطاء کرده است را به جا آورده است.
امام جعفر صادق (ع):
اگر سوره «الرّحمن» را بنویسند و همراه کسی که درد چشم دارد باشد، بهبود می یابد.
بیماران گرفتار درد طحال و ناراحتی های قلبی اگر سوره «الرحمن» را بر ظرفی بنویسد و آب آن ظرف را بیاشامد سودمند است.
از قرائت سوره «الرّحمن» و عمل به آن غافل نباشید زیرا این سوره در دل منافقان استقرار نمی یابد. در روز قیامت خداوند این سوره را به شکل انسانی در بهترین شکل و خوشترین بو وارد می کند تا اینکه در جایگاهی که نزدیکتر از آن وجود ندارد نزد خداوند می ایستد آنگاه خداوند می ل چه کسی در دنیا همواره تو را قرائت می کرد؟ سوره «الرّحمن» در جواب می گوید ای پروردگارم فلان و فلان پس از آن چهره ایشان سفید و نورانی می شود خداوند به این گروه می فرماید هر کس را که دوست دارید شفاعت کنید آن گاه خداوند می فرماید به بهشت وارد شوید و هرجایی که دوست دارید سکونت گزینید.
هرکس در شب جمعه سوره «الرّحمن» را بخواند، خداوند دو فرشته را بر او موکّل گرداند که تا صبح حافظ او باشند و اگر در صبح بخواند تا شب این دو ملک حافظ او باشند.
همچنین در کتاب مجمع البیان در جلد نهم و در صفحه ۱۹۵ روایاتی از امام جعفر صادق (ع) این چنین آمده است که:
هر گاه کسی سوره «الرّحمن» را قرائت کند خداوند فرشته ای را مأمور می کند که او را حفظ نماید.
از شیخ حر عاملی در کتاب وسائل الشیعه، جلد چهارم و در صفحه ۸۰۹ روایتی دیگر از امام صادق (ع) نقل شده است که:
از قرائت سوره «الرّحمن»، غافل مباشید زیرا این سوره، قلب منافقان را روشن نمی کند.
در کتاب الدعوات از قطب الدین راوندی به نقل از امام جعفر صادق آمده است که:
هر کس بعد قرائت سوره«الرّحمن» فوت کند اجر شهید دارد.
از ابراهیم بن علی عاملی کفعمی در کتاب المصباح در رابطه با خواص «الرحمن» این چنین بیان گردیده است که:
سوره «الرحمن» را بنویسید و از آب آن بیاشامید تا بیماری طحال و دردها و بیماری های قلب درمان گردد و نوشته آن برای بهبود درد چشم و بیماری صرع نیز مفید است.
برخی فواید دیگر خواندن سوره «الرّحمن»
«الرّحمن» ار پرفضیلت ترین سوره های قران است که نام دیگر آن «آلاء» بوده و به عروس قرآن شهرت دارد، در زیر با خواص دیگر این سوره زیبای قرآن آشنا می شوید :
رفع اختلاف
اگر زنی که با شوهرش اختلاف دارد این سوره را به صورت مستمر بخواند، باعث علاقه شدید همسر نسبت به او گردد. (فضائل و خواص سوره های قرآن، صفحه ۲۸۶)
چهره درخشان
امام جعفر صادق علیه السلام می فرمایند :
از قرائت سوره «الرّحمن» و عمل به آن غافل نباشید زیرا این سوره در دل منافقان استقرار نمی یابد. در روز قیامت خداوند این سوره را به شکل انسانی در بهترین شکل و خوشترین بو وارد می کند تا اینکه در جایگاهی که نزدیکتر از آن وجود ندارد نزد خداوند می ایستد آنگاه خداوند می فرماید چه کسی در دنیا همواره تو را قرائت می کرد؟
سوره «الرّحمن» در جواب می گوید ای پروردگارم فلان و فلان پس از آن چهره ایشان سفید و نورانی می شود خداوند به این گروه می فرماید هر کس را که دوست دارید شفاعت کنید آن گاه خداوند می فرماید به بهشت وارد شوید و هرجایی که دوست دارید سکونت گزینید. (ثواب الاعمال، ص۱۱۶)
حفظ منزل
امام جعفر صادق (ع) می فرمایند :
هر کس در عصرها، سوره های «الرّحمن و حشر» تلاوت کند خداوند فرشته ای را مأمور نماید که تا صبح از خانه اش محافظت کند. ((مجمع البیان،جلد۹،صفحه ۲۵۵))
سخن دیگر امام صادق (ع) درباره فضیلت خواندن «الرحمن»
سوره «الرّحمن» در شأن ما اهل بیت (ع) نازل شده است و «الرّحمن» اسم خداست ـ علم القرآن یعنی به پیامبر(ص) تعلیم قرآن داد و خلق الانسان یعنی علی(ع) را خلق نمود و علمه البیان یعنی او را مفسر و مبین قرآن قرار داد و هر چیزی که در قرآن است به او آموخت. (کنزالفوائد)
حضرت فاطمه (س):
قرائت کننده سوره «الرحمن» در ملکوت آسمان ها و زمین ها ساکن در بهشت فردوس خوانده می شود.
متن عربی سوره «الرّحمن»
در این سوره ۳۱ مرتبه عبارت «فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ» تکرار شده است و به معنای «پس کدام یک از نعمت های پروردگارتان را انکار می کنید؟» می باشد. از حضرت صادق علیه السلام روایت شده است که:
هر کس سوره الرّحمن را قرائت کند و همه جا پس از آیه «فبای الاء ربکما تکذبان» بگوید: «لابشیء من الائک رب اکذب» اگر در آن روز یا شب از دنیا برود شهید محسوب می شود.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم
الرَّحْمَنُ ﴿١﴾ عَلَّمَ الْقُرْآنَ ﴿٢﴾ خَلَقَ الإنْسَانَ ﴿٣﴾ عَلَّمَهُ الْبَیَانَ ﴿۴﴾ الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ ﴿۵﴾ وَالنَّجْمُ وَالشَّجَرُ یَسْجُدَانِ ﴿۶﴾ وَالسَّمَاءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِیزَانَ ﴿٧﴾ أَلا تَطْغَوْا فِی الْمِیزَانِ ﴿٨﴾ وَأَقِیمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلا تُخْسِرُوا الْمِیزَانَ ﴿٩﴾ وَالأرْضَ وَضَعَهَا لِلأنَامِ ﴿١٠﴾ فِیهَا فَاکِهَهٌ وَالنَّخْلُ ذَاتُ الأکْمَامِ ﴿١١﴾ وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَالرَّیْحَانُ ﴿١٢﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١٣﴾ خَلَقَ الإنْسَانَ مِنْ صَلْصَالٍ کَالْفَخَّارِ ﴿١۴﴾ وَخَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مَارِجٍ مِنْ نَارٍ ﴿١۵﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١۶﴾ رَبُّ الْمَشْرِقَیْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَیْنِ ﴿١٧﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١٨﴾ مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ ﴿١٩﴾ بَیْنَهُمَا بَرْزَخٌ لا یَبْغِیَانِ ﴿٢٠﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢١﴾ یَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْجَانُ ﴿٢٢﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢٣﴾ وَلَهُ الْجَوَارِ الْمُنْشَآتُ فِی الْبَحْرِ کَالأعْلامِ ﴿٢۴﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢۵﴾ کُلُّ مَنْ عَلَیْهَا فَانٍ ﴿٢۶﴾ وَیَبْقَى وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلالِ وَالإکْرَامِ ﴿٢٧﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢٨﴾ یَسْأَلُهُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ کُلَّ یَوْمٍ هُوَ فِی شَأْنٍ ﴿٢٩﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٠﴾ سَنَفْرُغُ لَکُمْ أَیُّهَا الثَّقَلانِ ﴿٣١﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٢﴾ یَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالإنْسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ تَنْفُذُوا مِنْ أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ فَانْفُذُوا لا تَنْفُذُونَ إِلا بِسُلْطَانٍ ﴿٣٣﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣۴﴾ یُرْسَلُ عَلَیْکُمَا شُوَاظٌ مِنْ نَارٍ وَنُحَاسٌ فَلا تَنْتَصِرَانِ ﴿٣۵﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣۶﴾ فَإِذَا انْشَقَّتِ السَّمَاءُ فَکَانَتْ وَرْدَهً کَالدِّهَانِ ﴿٣٧﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٨﴾ فَیَوْمَئِذٍ لا یُسْأَلُ عَنْ ذَنْبِهِ إِنْسٌ وَلا جَانٌّ ﴿٣٩﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۴٠﴾ یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیمَاهُمْ فَیُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِی وَالأقْدَامِ ﴿۴١﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۴٢﴾ هَذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِی یُکَذِّبُ بِهَا الْمُجْرِمُونَ ﴿۴٣﴾ یَطُوفُونَ بَیْنَهَا وَبَیْنَ حَمِیمٍ آنٍ ﴿۴۴﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۴۵﴾ وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ ﴿۴۶﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۴٧﴾ ذَوَاتَا أَفْنَانٍ ﴿۴٨﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۴٩﴾ فِیهِمَا عَیْنَانِ تَجْرِیَانِ ﴿۵٠﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۵١﴾ فِیهِمَا مِنْ کُلِّ فَاکِهَهٍ زَوْجَانِ ﴿۵٢﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۵٣﴾ مُتَّکِئِینَ عَلَى فُرُشٍ بَطَائِنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَقٍ وَجَنَى الْجَنَّتَیْنِ دَانٍ ﴿۵۴﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۵۵﴾ فِیهِنَّ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَلا جَانٌّ ﴿۵۶﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۵٧﴾ کَأَنَّهُنَّ الْیَاقُوتُ وَالْمَرْجَانُ ﴿۵٨﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۵٩﴾ هَلْ جَزَاءُ الإحْسَانِ إِلا الإحْسَانُ ﴿۶٠﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۶١﴾ وَمِنْ دُونِهِمَا جَنَّتَانِ ﴿۶٢﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۶٣﴾ مُدْهَامَّتَانِ ﴿۶۴﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۶۵﴾ فِیهِمَا عَیْنَانِ نَضَّاخَتَانِ ﴿۶۶﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۶٧﴾ فِیهِمَا فَاکِهَهٌ وَنَخْلٌ وَرُمَّانٌ ﴿۶٨﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۶٩﴾ فِیهِنَّ خَیْرَاتٌ حِسَانٌ ﴿٧٠﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧١﴾ حُورٌ مَقْصُورَاتٌ فِی الْخِیَامِ ﴿٧٢﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧٣﴾ لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَلا جَانٌّ ﴿٧۴﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧۵﴾ مُتَّکِئِینَ عَلَى رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِیٍّ حِسَانٍ ﴿٧۶﴾ فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧٧﴾ تَبَارَکَ اسْمُ رَبِّکَ ذِی الْجَلالِ وَالإکْرَامِ ﴿٧٨﴾
برای آشنایی با ادعیه های مختلف و فضایل خواندن آن ها بر روی دانستنی های مذهبی کلیک نماید.
منبع : آرگا