یکی از وسایل گرمایشی محبوب بخاری برقی است که به نام هیتر هم شناخته میشود. این دستگاه با استفاده از انرژی الکتریکی، حرارت تولید میکند و قابل حمل بودن و قیمت مناسب آن یکی از دلایلی است که در سالهای اخیر استقبال از آن رو به رشد بوده است.
بسیاری از افرادی که در خرید بخاری برقی تردید دارند، نگران خطرات احتمالی این وسیله هستند. در برخی منابع گفته میشود که این نوع بخاری خطرناک است و باعث آتشسوزی میشود. آیا این حرف درست است یا شایعهای بیش نیست؟ از کجا متوجه شویم هیتر ما ایمن است و با خیال راحت از آن استفاده کنیم؟ در این مطلب به نکات مهم استفاده بهینه و ایمن بخاریهای برقی در محیط خانه و کار میپردازیم.
آیا بخاری برقی خطرناک است؟
پرتکرارترین سؤال درباره بخاری برقی این است که آیا این وسیله خطر دارد یا نه؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که همه وسایل برقی در صورت مشکل پیدا کردن میتوانند باعث بروز حادثه شوند. اما اگر دستگاه شما درست کار کند و تمام نکات ایمنی را رعایت کنید خطری نخواهد داشت. بخاری برقی با انرژی برق کار میکند و آلاینده هم تولید نمیکند. درنتیجه خطر مسمومیت یا خفگی افراد را تهدید نمیکند. بنابراین مهمترین نکته سالم بودن بخاری و رعایت اصول ایمنی است. نکات مهمی که برای استفاده ایمن و بهینه از بخاری برقی باید بدانید را در ادامه به شما خواهیم گفت.
نکات مهم استفاده ایمن و بهینه از بخاری برقی
بخاری مناسب انتخاب کنید
اولین قدم در استفاده از وسایل برقی انتخاب درست آنهاست. اگر هنوز در مرحله تصمیمگیری و انتخاب هیتر برقی هستید دستگاهی را انتخاب کنید که در عین مصرف بهینه برق، استاندارد باشد. نکته دیگر مدل مناسب هیتر است. بخاریهای موجود در بازار متنوعند و قابلیتهای مختلفی دارند. بنابراین ابتدا باید مشخص کنید که فضای مورد نظر شما چه شرایطی دارد و متراژ آن چقدر است. به یاد داشته باشید که بسیاری از هیترهای قدیمی دارای ایمنی داخلی نیستند. مصرف برق بالاتری دارند و در مقایسه با مدلهای امروزی کارآمدی کمتری دارند.
از سالم بودن دستگاه مطمئن شوید
قبل از اینکه بخاری برقی را روشن کنید باید از سالم بودن آن مطمئن شوید. ابتدا گرد و غبار دستگاه را پاک کنید و سپس همه اجزای آن را بررسی کنید. در صورتی که خراشیدگی یا ساییدگی روی بدنه یا کابل دستگاه باشد با احتیاط آن را روشن کنید. اگر در دقایق اولیه احساس کردید بخاری درست کار نمیکند و با نشانههایی مثل جرقه زدن، سروصدای ناهنجار، پریدن فیوز پس از زدن هیتر به پریز برق مواجه شدید، بخاری را از برق بکشید تا در فرصت مناسب آن را تعمیر کنید.
نکته: یکی از مشکلات رایج بخاریهای برقی، برق داشتن بدنه بخاری است. این مشکل زمانی پیش میآید که سیمهای داخلی اتصالی کرده باشد. در صورت برق داشتن بدنه دستگاه، با احتیاط آن را از برق بکشید تا در زمان مناسب به یک تعمیرکار نشان دهید.
تأییدیههای ایمنی را چک کنید
بخاری برقی که میخواهید استفاده کنید باید دارای تأییدیههای ایمنی باشد. بخاری برقی هم مانند دیگر لوازم الکتریکی گواهینامههای استاندارد دارد که نشان میدهد وسیله مورد نظر در شرایط بهینه و مطابق با استانداردهای جهانی ساخته شده است.
این گواهینامه به صورت برچسب استاندارد است که روی بدنه هیتر و جعبه آن درج میشود. به همین دلیل خرید از برندهای معروف همراه با گارانتی توصیه میشود. وجود برچسبهای استاندارد میتواند ایمن بودن بخاری برقی شما را تأیید کند.
بخاری را روی سطح صاف و بدون شیب بگذارید
قبل از روشن کردن بخاری کیفیت پایههای دستگاه را بررسی کنید و آن را روی سطح صاف و بدون شیب قرار دهید. پس از روشن کردن نیز آن را جابجا نکنید. اگر بخاری روی سطح شیبدار باشد ممکن است سقوط کند. در این مواقع سنسور قطعکن متوجه گرمای بیش از حد و داغ شدن اجزای بخاری میشود و دستگاه را خاموش میکند. به همین دلیل وجود کلید قطعکن در بخاری برقی اهمیت دارد. بهویژه زمانی که بخاری واژگون شود و شما در نزدیکی آن نباشید تا از حادثه جلوگیری کنید.
بخاری را دور از مواد اشتعالزا قرار دهید
محل قرار دادن هیتر برقی بسیار مهم است. یکی از نکات ایمنی که باید به آن توجه کنید این است که هرگز هیتر را در نزدیکی مواد قابل اشتعال قرار ندهید. برای حفظ ایمنی و پیشگیری از حوادث خطرآفرین، بخاری را دور از مواد قابل اشتعال مثل پارچه، دستمال، پلاستیک، الکل، اسپری، عطر و ادکلن و… قرار دهید. زیرا در قسمت جلویی بخاری برقی حرارت زیادی در جریان است. و در صورت برخورد با هرگونه مواد اشتعالزا احتمال آتشسوزی وجود دارد.
بخاری را به پریز مناسب وصل کنید
قبل از استفاده بخاری برقی، از سلامت و توان پریزی که قصد وصل کردن هیتر به آن را دارید مطمئن شوید. پریز برق شما باید تحمل توان بخاری برقی را داشته باشد. در غیر این صورت پس از روشن شدن هیتر، برق میپرد و سیمکشی کلی دچار مشکل میشود.
از محافظ برق استفاده کنید
توصیه میشود برای حفظ ایمنی و پیشگیری از حادثه احتمالی، بخاری را به یک محافظ برق وصل کنید. اگر ولتاژ برق به صورت غیرعادی بالا برود، ممکن است گرم شدن بیش از حد، باعث اتصالی و آتشسوزی شود. محافظ برق، دستگاهی است که ولتاژ جریان ورودی را کنترل کرده و در صورت شناسایی ولتاژهای غیرعادی و بالاتر از حد مجاز، جریان برق را قطع میکند. با قطع به موقع جریان برق این خطرات به حداقل میرسد و از آسیب دیدن بخاری برقی جلوگیری میشود.
نکته: در زمان انتخاب محافظ برق توجه کنید که مدیریت ولتاژ ورودی و تنظیم آن مطابق با نیاز دستگاه باشد. همچنین محافظ برق را به درستی و مطابق با دستورالعملهای تولیدکننده نصب کنید.
کابل برق را دور از بخاری برقی قرار دهید
یکی از نکات مهم حفظ ایمنی بخاری برقی، دور نگه داشتن آن از کابل برق دستگاه است. به عبارت دیگر کابل بخاری نباید در ارتباط مستقیم با بدنه قرار بگیرد. زیرا با کار کردن دستگاه، بدنه آن هم گرم میشود و در صورت چسبیدن کابل برق به بخاری برقی، کابل ذوب شده و ممکن است آتشسوزی راه بیفتد. به ویژه اگر کابل بخاری کیفیت خوبی نداشته باشد.
قبل از ترک محیط بخاری را خاموش کنید
یکی از خطرات رایج استفاده از بخاری برقی که باعث بروز آتشسوزی میشود، روشن گذاشتن بخاری و ترک خانه یا محل کار است. اگر میخواهید محیط را ترک کنید باید بخاری را خاموش کنید. زیرا هیتر برقی برای استفاده مداوم مناسب نیست و نمیتواند در یک مدت طولانی دمای محیط را کنترل کند. علاوه بر این مصرف برق این مدل بخاری بسیار بالاست و روشن کردن طولانی مدت آن از نظر اقتصادی مقرون بهصرفه نیست.
بخاری را به مدت طولانی روشن نگذارید
یکی دیگر از نکات ایمنی استفاده از بخاری برقی، خاموش کردن دستگاه بعد از مدت زمان مشخص است. کارشناسان توصیه میکنند برای استفاده بهینه و جلوگیری از خرابی بخاری برقی دستگاه نباید به مدت طولانی روشن بماند. اگر بخاری برقی به مدت طولانی روشن بماند ممکن است قطعات دستگاه آسیب ببینند و یا ذوب شوند. پس از روشن گذاشتن طولانی و بدون وقفه بخاری برقی در شبانهروز بپرهیزید.
از گرم کردن آب و غذا روی هیتر بپرهیزید
در قدیم از بخاریهای گازی برای گرم کردن آب و غذا استفاده میشد. اما بخاریهای برقی مناسب این کار نیستند. زیرا اگر ظرف روی المنتها واژگون شود، باعث آسیبدیدگی، سوختگی یا جرقه زدن مدار میشود. پس از قرار دادن ظرف و کتری روی هیترهای برقی خودداری کنید.
بخاری را دور از دسترس کودکان و حیوانات بگذارید
بدنه هیتر برقی در زمان کار کردن گرم میشود. بنابراین باید بخاری را در محیطی دور از دسترس کودکان و حیوانات قرار دهید. زیرا در بسیاری از هیترها المنتها از روی بدنه دستگاه در دسترس هستند و برخورد با آنها باعث سوختگی میشود. اگر کودک خردسال یا افراد ناتوان در منزل دارید از بخاریهای برقی فندار و غیرتابشی که المنت آنها در قسمت داخلی آن قرار دارد استفاده کنید.
بخاری را همراه وسایل برقی پرمصرف روشن نکنید
شبکه برق خانگی توان مشخصی دارد. اگر به طور همزمان چند وسیله برقی پرمصرف روشن کنیم و بیشتر از توان شبکه استفاده کنیم بار زیادی از کنتور کشیده میشود و درنتیجه فیوز میپرد. به همین دلیل گفته میشود توان کلی شبکه را در نظر بگیرید و بخاری برقی را همزمان با وسایل برقی پرمصرف دیگر روشن نکنید.
روی بخاری لباس خشک نکنید
بسیاری از افراد روی بخاریهای گازی لباس خشک میکنند. اما درباره بخاری برقی باید گفت قرار دادن لباس به طور مستقیم روی دستگاه خطرناک است. بهتر است از خشک کردن لباس با بخاری برقی صرفه نظر کنید اما اگر در شرایط اضطراری هستید و میخواهید لباسهایتان زودتر خشک شوند آنها را به صورت غیرمستقیم، روی یک آویز و در فاصله یک تا دو متری بخاری قرار دهید و در حین خشک شدن نیز مراقب باشید. با این روش هم ایمنی رعایت میشود و هم لباسها به صورت یکنواخت خشک میشوند.
بخاری را در فضای مرطوب قرار ندهید
بخاری برقی برای گرم کردن محیطهای خشک و دور از رطوبت طراحی شده است. به همین دلیل نباید در مکانهایی که امکان پاشیدن آب یا سایر مایعات وجود دارد قرار داد. نصب هیتر برقی در محیطهای مرطوب مثل حمام، گلخانه، خشکشویی، استخر، سونا، جکوزی و… خطرناک است و با ورود رطوبت به داخل دستگاه احتمال اتصال و آتشسوزی بالا میرود. اگر میخواهید در محیط مرطوب از بخاری برقی استفاده کنید بخاریای تهیه کنید که قابلیت ضدآب بودن دارد و برای این محیطها طراحی شده است.
عملکرد کلید قطعکن خودکار را بررسی کنید
قبل از روشن کردن بخاری، کلید قطعکن خودکار را بررسی کنید. بخاریهای استاندارد دارای کلید قطع خودکار در قسمت زیرین خود هستند. عملکرد این این کلید به گونهای است که در زمان واژگون شدن بخاری، بخاری را به صورت خودکار خاموش میکند. البته این کلید زمانی که روی سطح صاف قرار داشته باشد قطع است.
بخاری را از دیوار و پریز برق فاصله دهید
کارشناسان میگویند برای حفظ ایمنی هیتر، باید آن را در فاصله مناسبی از دیوار و پریزهای برق قرار دهید. چرا که خطر آتشسوزی وجود دارد و دور بودن هیتر از پریز برق موجب کاهش خطرات احتمالی میشود.
بخاری را در محل رفت و آمد قرار ندهید
بهترین مکان برای قرار دادن هیترهای برقی در گوشه و کنار اتاق است. به ویژه در محیطهایی که افراد دائماً در حال رفت و آمد هستند. زیرا ممکن است با بخاری برخورد کنند و دچار سوختگی شوند. همچنین خطر واژگون شدن بخاری و آتشسوزی هم وجود دارد. اگر هنوز در مرحله انتخاب و خرید هیتر برقی هستید توجه کنید که بخاری مورد نظر شما دارای پایههای زبر و ضدلغزش باشد.
قطعات آسیبدیده را تعمیر یا عوض کنید
اگر متوجه شدید که عملکرد دستگاه مشکل دارد و به درستی کار نمیکند باید سالم بودن قطعات آن را بررسی کنید. یکی از مشکلات رایج آسیب دیدن المنت بخاری است. اگر این قطعه آسیب ببیند باید آن را تعویض کنید. زیرا خرابی المنت ممکن است باعث خرابی قطعات دیگر و یا ایجاد آتشسوزی شود.
تعمیر بخاری را به فرد متخصص بسپارید
اگر بخاری شما دچار مشکل شده و به تعمیر نیاز دارد باید این کار را به فرد کاربلد و متخصص بسپارید. قطعاتی مثل برد و المنت حساس هستند و به صورت مستقیم با برق در تماساند. اگر در این کار سررشتهای ندارید سراغ تعمیر بخاری نروید. زیرا در صورت تعمیر نادرست احتمال آتشسوزی بخاری وجود دارد. پس از تعمیر هیتر توسط فرد کاربلد عملکرد دستگاه را ارزیابی کنید و مطمئن شوید که دستگاه به درستی کار میکند.
ایمنی کابل بخاری را بررسی کنید
یکی از مهمترین اجزای بخاری برقی کابل آن است. کابل بخاری شما باید روکش نسوز و مقاومی داشته باشد. زیرا بر اثر عبور جریان الکتریکی، سیمها داغ میشوند و اگر کیفیت مناسبی نداشته باشند ذوب شده و حادثه پیش میآید. پس نکته اول این است که کابل دستگاه باکیفیت و نسوز باشد و نکته دیگر اینکه برای حفظ ایمنی دستگاه، کابل آن باید سالم و بدون ساییدگی و پارگی باشد.
سخن آخر
هیتر برقی یکی از وسایل گرمایشی پرکاربرد است که به دلیل سبک بودن، قیمت مناسب و مصرف انرژی پاک بسیار پرطرفدار است و برای گرم کردن محیطهای مختلف از آن استفاده میشود. امروزه هیترهای مختلفی در بازار وجود دارد که کارایی نهایی آنها ایجاد گرما است. یکی از شایعاتی که درباره این مدل بخاری وجود دارد و بسیار شنیده میشود خطرناک بودن آن است. همه وسایل برقی در صورت درست کار نکردن میتوانند خطرآفرین باشند و بخاری برقی هم از این قاعده مستثنی نیست.
اما اگر وسیله استانداردی تهیه کنید و نکات ایمنی که بالاتر گفتیم را رعایت کنید دچار هیچ مشکلی نخواهید شد. بررسی سلامت بدنه، سیمکشی داخلی، اطمینان از استاندارد بودن دستگاه، انتخاب پریز و محل درست قرارگیری بخاری برقی همگی موارد مهمی هستند که در زمان استفاده از این دستگاه نباید فراموش کنید. با رعایت این نکات ساده بخاری برقی شما ایمن است و جای نگرانی وجود ندارد.
منبع : آرگا