از اصلی ترین ابزار های زندگی روزمره هر انسانی، حافظه به شمار می آید. درک دنیا، تحلیل و ترکیب اطلاعات، به کارگیری دانش در موقعیت های متفاوت نیاز به حافظه دارد چون در حقیقت یادگیری به فرآیند ساخت حافظه گفته می شود که به صورت شیمیایی در تمام سطوح سلول های عصبی صورت می گیرد. باید گفت که بدون این ترکیبات شیمیایی هیچ ماده ای که مغز توانایی فعالیت پیدا می کند را نخواهد داشت. اما به نظر شما فرآیند یادگیری مغز چگونه انجام می گیرد؟!
مغز نقطه ای از بدن است که فیزیولوژی یادگیری در آن صورت می گیرد. هر انسانی با رعایت تکنیک های لازم و سطح هوش خود می تواند فعالیت نورون های مغزی خود را به کار بگیرد تا پیشرفت بالایی در آموزش و یادگیری داشته باشد. با تکرار گذراندن مسیر های یادگیری و تمرین کردن فرآیند یادگیری قوی تر می شود و این پیشرفت را همه احساس خواهند کرد.
چگونگی فعال سازی سلول های مغزی برای یادگیری
مغز از دو نیمکره چپ و راست تشکیل شده است که هر یک ویژگی های مخصوص به خود را دارد و در حوزه های متفاوتی فعالیت می کند به این صورت که نیمکره راست ویژگی و فعالیت های منحصر به فرد خود را دارد و نیمکره چپ هم به این نتایج می رسد. برای فعال سازی هر دو نیمکره نیاز است که راهکار هایی را بیآموزید تا بدون خستگی به تمرین و تکرار یادگیری بپردازید.
تقویت نمیکره راست مغز:
نیمکره راست اشاره به مسئولیت احساساتی مثل تخیل، کنجکاوی، خلاقیت، بی نظمی، ادراک و…. را دارد. حال شما با آگاهی از این احساسات می توانید با انجام فعالیت های مخصوص به تقویت این نیمکره بپردازید. داستان خوانی، رویاپردازی، گردشگری و مسافرت به تقویت قدرت تخیل نتیجه می دهد در نتیجه نیمکره راست تا حد زیادی فعال می شود.
تقویت نیم کره چپ مغز:
نیمکره چپ مغز دقیقا عملی مخالف با نیمکره راست مغز دارد به این صورت که تمام فعالیت های منطق و استراتژی، عقلانیت، هدفمند بودن و توجه به جزئیات در این نقطه از مغز انجام می گیرد. برای فعال سازی این نیمکره بهتر است برنامه ریزی انجام دهید و با تلاش های بی وقفه هر از گاهی به بررسی میزان پیشرفت خود بپردازید. به فرض مثال می توانید بازی های پیچیده و سخت انجام دهید و یا با اعد بیشتر کار کنید چون همه این مثال ها به تقویت نیمکره چپی مغزی کمک می کنند.
فواید افزایش عملکرد مغزی در مسیر یادگیری
از مهم ترین فایده های فرآیند یادگیری مغز می توان به گزینه های تعریف شده زیر اشاره کرد از جمله:
با افزایش قدرت یادگیری در زمان و خرج انرژی بیشتر صرفه جویی می شود چون دیگر نیازی به وارد سازی فشار بالا به مغز خود ندارید تا از مفهوم مطالب آگاه شوید.
زمانی که قدرت و سرعت یادگیری بالا باشد، علاقه هر فرد به مطالعه و یادگیری نیز بیشتر می شود به صورتی که دیگر فرد احساس خستگی نمی کند و از این مسیر لذت می برد.
زمانی که هر فرد مطالب را با قدرت بیشتر می آموزد فراموشی آن از ذهن دور تر می شود یا به تصور دیگر مطالب بیشتر در ذهن باقی خواهد ماند.
فرآیند یادگیری مغز
مغز از ۸۵ میلیارد نورون شکل گرفته است و با نقش پیام‌رسانی اطلاعات را به شکل سیگنال های الکتریکی به نورون های دیگر ارسال می کند. به فرض مثال زمانی که مشغول نقاشی کردن روی کاغذ سفید هستید، نورون ها شروع به ارسال پیام حرکت انگشتان به نورون های دیگر می کنند سپس این پیام از راه کابل های اعصاب به انگشتان می رسد. سیگنال های الکتریکی از یک نورون به نورونی دیگر انتقال می یابند و به انسان فرصت می دهند که هر کاری که به آن علاقه دارند را انجام دهند از نوشتن گرفته تا فکر کردن، دیدن، پریدن، صحبت کردن، محاسبه کردن و…
هر نورون این قابلیت را دارد که با هزاران نورون دیگر ارتباط برقرار کند و شبکه های متعدد مغزی را بسازد به صورتی که شکل یک تار عنکبوت را به خود می گیرد.
با یادگیری، تغییرات ویژه ای در مغز پیش می افتد که فیزیولوژی یادگیری را ایجاد می کند. یکی از این تغییرات نوروپلاستیسیتی نان دارد که وظیفه ایجاد ارتباطات جدید بین نورون ها را به عهده دارد. به صورتی که هر چه قدر بیشتر تکرار و تمرین کنید دایره این ارتباط سازی گسترده تر می شود. با تقویت ارتباطات پیام ها با سرعت بیشتری منتقل می شوند و آن ها را به بخش مهمی از مغز تبدیل می سازد.
درست زمانی که از تمرین و تکرار کردن یادگیری دست می کشید ارتباط بین نورون ها کم کم ضعیف می شود و در نهایت از هم می پاشد. به این علت است که اگر تمام تابستان را نقاشی نکرده باشید با شروع دوباره کلاس ها انجام این کار برای شما سخت تر می شود. با این وضعیت امکان دارد دسته ای از شبکه های عصبی آنقدر قدرتمند شوند که با دور شدن مسیر ها و یا حذف اتصالات هرگز ناپدید شدگی ای وجود نداشته باشد.
حقیقت این است که عمل یادگیری فعالیت نورون ها را تحریک می کند و نشان می دهد که مغز چه پویایی هایی دارد پویایی مغز تغییر می کند و ثابت نمی ماند. با تمرین مداوم نورون ها یادگیری گسترش می یابد حتی می توان گفت که نوزاد در رحم مادر نیز از این قاعده استثنا می باشد و تا بزرگسالی این یادگیری ها ادامه دار است. اما لذت بردن از یادگیری، یادگیری تلفیقی چگونه است؟
منبع : آرگا
